Sunem Lav Mo Raf Fasin Oli Makemaot Taon Ya
LONG saot blong Galili, long is saed blong flatples blong Jisrel, i gat taon ya Sunem. Tu long ol bigbigfala faet we Baebol i tokbaot, oli bin hapen long taon ya. Mo tu, ol man oli save taon ya from we hemia ples we tu woman oli bon, we tufala i soemaot bigfala lav mo fasin blong stap tru oltaem.
Biaen long Sunem, i gat wan hil we ol man oli ting se maet hem i hil blong Morei. Eit kilomita longwe, long narasaed blong flatples ya, i gat wan narafala bigfala hil i stap, hemia Gilboa. Graon we i stap long medel blong tufala hil ya i givim fulap kakae from we i ren oltaem long ples ya—hem i wan ples we i givim moa kakae i bitim ol narafala ples long Isrel.
Sing blong Solomon long Baebol, wan store blong lav we i moa naes i bitim olgeta narafala store blong lav we ol man oli bin talem, i kamaot long naesfala ples ya we i gringud raonabaot long Sunem. Singsing ya i tokbaot wan naesfala gel we i gruap long bus. Hem i laekem moa blong mared wetem wan boe we i lukaot long sipsip wetem hem, i bitim we hem i kam wan long ol waef blong King Solomon. Solomon i yusum olgeta waes mo sas samting we hem i gat blong traem pulum filing blong yangfala gel ya. Bakegen mo bakegen, hem i talemaot ol naesfala tok blong presem gel ya: “?Hu ya woman ya we, taem i stap lukluk i kam, i olsem delaet blong moning? ?Hu ya woman ya we i naes tumas olsem fulmun, mo we i klin olsem laet blong san we i saengud?” Mo hem i promes blong givim olgeta sas samting long gel ya we oli moa bitim ol samting we hem i naf blong tingbaot.—Sing blong Solomon 1:11; 6:10.
Solomon i wantem soemaot wanem kaen laef we gel ya i save gat sipos hem i kam waef blong king. Ale, hem i tekem gel ya i wokbaot wetem hem i go kasem Jerusalem, wetem olgeta 60 beswan soldia blong hem. (Sing blong Solomon 3:6-11) Hem i givim wan rum long hem long haos blong king. Yumi save se haos ya i nambawan tumas, from we taem kwin blong Seba i kam blong luk haos ya, hem i “no moa gat tok blong talem.”—1 King 10:4, 5.
Be gel ya blong Sunem, i stap tru long boefren blong hem we i lukaot long sipsip. Hem i se: “Hemia we mi laekem hem tumas, i olsem wan apol tri long medel blong ol bigfala tri blong bus.” (Sing blong Solomon 2:3) Solomon i save glad long olgeta taosen plantesin blong hem we i planem rop blong waen long olgeta. Be, gel ya i glad long wan plantesin nomo, hemia plantesin blong boe ya we hem i laekem tumas. I no gat wan samting we i save spolem lav we hem i gat long boe ya.—Sing blong Solomon 8:11, 12.
Wan narafala naesfala woman i stap long Sunem. Yumi no save sipos fes mo bodi blong hem i naes, be i sua se hat blong hem i gud tumas. Baebol i talem se hem i ‘blokem samting we hem nomo i wantem,’ no i traehad bigwan blong givim kakae mo ples blong slip oltaem long profet Elaesa.—2 King 4:8-13.
Tingbaot glad we Elaesa i gat, taem hem i kam kasem wan smol rum antap long haos we woman ya mo hasban blong hem oli mekemrere blong hem, afta we hem i wokbaot longwe mo i taed tumas. Ating hem i talem tangkyu tumas from. Maet hem i kamtru long haos blong woman ya plante taem, from we hem i mekem wok blong God blong 60 yia. ?From wanem woman Sunem ya i wantem tumas se Elaesa i kam stap long haos blong hem evritaem we hem i pastru long ples blong hem? From we hem i tinghae long wok blong Elaesa. Profet ya we tingting blong hem i stap daon mo we i no tingbaot hem wan nomo, i wok strong blong traem mekem nesen blong Isrel i luksave samting we i stret mo samting we i no stret blong mekem. Hem i talemaot long ol king, ol pris, mo ol man olbaot se oli mas mekem wok blong Jeova.
I sua se, Jisas i stap tingbaot woman ya blong Sunem taem hem i talem se: “Man we i tekem profet i go insaed long haos blong hem from we i profet, hem bambae i kasem sem pei long God we profet bambae i kasem.” (Matyu 10:41) Jeova i givim wan spesel blesing long woman ya we i fraetgud long Hem. Nating se blong plante yia finis woman ya i no save karem pikinini, be hem i bonem wan pikinini boe. Plante yia biaen tu, God i givhan long hem taem kakae i sot blong seven yia long kantri ya. Naesfala store ya i mekem yumi tingbaot se, papa blong yumi long heven i no save fogetem kaengud fasin we yumi soemaot long wan man blong Hem.—2 King 4:13-37; 8:1-6; Hibrus 6:10.
Tu Strongfala Faet
I tru se plante man oli tingbaot Sunem olsem taon blong tufala woman ya we oli gat fasin blong stap tru, be i gat tu bigfala faet oli kamaot long taon ya tu, we oli jenisim fyuja blong ol man Isrel. I no longwe tumas—long medel blong tufala hil ya Morei mo Gilboa—i gat wan flatples we i stretgud blong mekem faet long hem. Ol jif blong ol ami long taem blong Baebol, oli mekem kamp oltaem long ples we i gat plante wora, mo long ol ples we oli hae lelebet blong haed. Mo sipos i gat jans, oli jusum wan ples we oli save lukluk i kamdaon long wan drae flatples bitwin long tufala hil, blong oli save luklukgud olgeta soldia, hos mo kat blong olgeta, mo talemgud long olgeta wanem we oli mas mekem. Sunem mo Gilboa, tufala ples ya oli stretgud blong ol samting olsem.
Long taem we ol jaj oli lidim Isrel, wan ami blong 135,000 man Midian, Amalek, mo sam narafala bakegen, oli mekem kamp long flatples kolosap long Morei. Namba blong ol kamel blong olgeta i “fulap olsem namba blong sanbij kolosap long solwora.” (Jajes 7:12) Long narasaed blong flatples ya, kolosap long wel blong Harod we i stap daon long Hil blong Gilboa, ol soldia blong ol man Isrel oli stanap i stap wetem Jaj Gideon, we namba blong olgeta i kasem 32,000 nomo.
Long ol dei bifo we faet i kamaot, tufala ami ya oli traem daonem tingting blong tufala. Ol hif man ya oli stap jikim ol soldia blong Isrel, mo oli save mekem olgeta oli fraet wetem bigfala hif blong ol kamel, kat mo hos blong faet blong olgeta. I klia se, ol man Midian—we oli rere finis blong faet taem ol man Isrel oli stap mekemrere olting blong olgeta yet—oli wan ami we oli mekem man i fraet. Taem Gideon i askem se, “?Hu olgeta we oli fraet mo we oli seksek?” twante tu taosen soldia long ami blong hem oli aot from we oli no wantem faet.—Jajes 7:1-3.
Naoia i gat 10,000 soldia nomo blong Isrel we oli stap blong faet agensem ol 135,000 soldia blong ol enemi blong olgeta long narasaed blong flatples ya. Be, Jeova i mekem namba blong ol soldia blong Isrel i godaon moa bakegen, go kasem 300 nomo. Folem kastom blong ol man Isrel, smol grup ya i seraot long tri haf. Taem ples i tudak, oli seraot i go long tri defren ples we oli makem finis, raonabaot long kamp ya blong ol enemi blong olgeta. Ale, taem Gideon i givim saen long olgeta, ol 300 soldia ya oli smasem ol bigfala botel blong karem wora we oli bin haedem faea toj blong olgeta long hem, nao oli holem ol faea toj ya i go antap, mo oli singaot strong se, “!Naef blong faet blong Jeova mo Gideon!” Oli bloem pupu blong olgeta blong longtaem. Long tudak ya, kamp blong ol enemi soldia we oli kam long ol defren ples, oli sek, oli ting se i gat 300 grup blong soldia oli kam blong faet agensem olgeta. Jeova i mekem wanwan blong olgeta oli faet agensem olgeta bakegen, mo ‘fulwan kamp blong olgeta i kam krangke, oli stat singaot, mo oli ronwe.’—Jajes 7:15-22; 8:10.
Wan narafala faet i kamaot kolosap long Sunem long taem blong King Sol. Baebol i talem se “ol Filistaen oli kam tugeta mo oli kam putum kamp blong olgeta long Sunem.” Taswe, “Sol i hivimap olgeta man Isrel mo oli putum kamp blong olgeta long Gilboa,” olsem ami blong Gideon i bin mekem plante yia bifo. Be, defren olgeta long Gideon, Sol i no trastem Jeova, hem i go luk wan kleva long Endoa. Taem hem i luk kamp blong ol Filistaen, “hem i fraet, mo hat blong hem i stat seksek bigwan.” Long faet we i kamaot biaen, ol man Isrel oli ronwe mo oli lus bigwan. Sol mo Jonatan tufala tugeta oli ded long faet ya.—1 Samuel 28:4-7; 31:1-6.
From ol store ya, yumi luk se long ol yia we oli pas finis, lav mo raf fasin, fasin blong trastem Jeova mo fasin blong dipen long ol rabis speret, olgeta evriwan oli makemaot taon ya Sunem. Long flatples ya long medel blong tufala hil, tu woman oli soemaot lav mo kaengud fasin blong tekem man i kam long haos blong olgeta, mo tu lida blong Isrel oli faet long tu bigfala faet. Olgeta fofala eksampel ya oli soemaot klia se i impoten tumas blong trastem Jeova oltaem, from we hem i no save mestem blong givim blesing long olgeta we oli mekem wok blong hem.
[Tok Blong Pija Long Pej 31]
Velej blong Sulam tede, long ples we Sunem i bin stap long hem bifo wetem bigfala hil blong Morei biaen
[Credit Line]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.