Refrens Blong Kristin Wok Mo Laef Miting Wokbuk
1-7 MEI
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | 2 KRONIKEL 17-19
“Luk Ol Narafala Olsem We Jehova i Luk Olgeta”
?Bambae Yu Folem Ol Woning Ya Long Olgeta Hat Blong Yu?
7 Jehosafat we i pikinini blong Asa, hem tu i gat ol gudfala fasin we Jehova i glad long olgeta. Taem hem i trastem Jehova, hem i mekem ol gudfala wok. Be hem i mekem sam nogud desisen tu. Wan long olgeta, hemia taem hem i mekem rod blong boe blong hem i mared long gel blong rabis King Ehab. Biaen, Jehosafat i joen wetem Ehab blong faet agensem Siria, nating se profet Mikaea i givim woning se hem i no mas mekem. Long faet ya, ol ami blong Siria oli agensem Jehosafat mo klosap hem i ded. (2 Kronikel 18:1-32) Taem hem i kambak long Jerusalem, profet Jehu i talem long hem se: “!Man ya we yu go givhan long hem, fasin blong hem i nogud olgeta! !Hem i no laekem Hae God nating, i agens long hem! ?Olsem wanem? ?Yu ting se i stret blong yu mekem olsem?”—Ridim 2 Kronikel 19:1-3.
Yumi Tingting Dip Long Lav Blong Jehova We i Stap Blong Olwe
8 Jehova i wantem yumi save se hem i lavem yumi mo hem i no stap luk ol mastik blong yumi nomo. Hem i luk ol gudfala samting we yumi mekem. (2 Kronikel 16:9) I gud yumi luk olsem wanem Jehova i tingbaot ol gudfala samting we King Jehosafat blong Juda i mekem. Jehosafat i mekem wan rong desisen taem hem i joen wetem King Ehab blong Isrel, blong mekem faet agensem ol man Siria long taon ya Ramot long Gilead. Nating se i gat 400 giaman profet we oli talemaot long Ehab se bambae hem i winim faet, be Jehova i talem long profet Mikaea, blong talemaot long Jehosafat mo Ehab se sipos tufala i joen long faet, bambae tufala i lus. Mo samting ya i kamtru stret olsem we Jehova i talem. Ehab i ded long faet mo Jehosafat i lusum faet. Biaen, Jehova i sanem Jehu blong tok strong long Jehosafat from mastik we hem i mekem. Be tu, Jehu i talem long hem se: “I gat samfala samting we yu stap mekem we oli gud.”—2 Kronikel 18:4, 5, 18-22, 33, 34; 19:1-3.
9 Long ol yia bifo, Jehosafat i talemaot long ol prins, ol Livaet, mo ol pris blong oli go long olgeta taon blong Juda, blong tijim ol man long ol Loa blong Jehova. Oli mekem wan gudfala wok, mekem se ol man blong ol narafala kantri oli save Jehova. (2 Kronikel 17:3-10) Taswe, nating se Jehosafat i mekem wan rong desisen, be Jehova i no fogetem ol gudfala samting we hem i mekem. Stori ya i leftemap tingting blong yumi from we yumi tu yumi save mekem mastik. Be sipos yumi mekem bes blong yumi long wok blong Jehova, bambae hem i gohed blong lavem yumi, mo bambae hem i no save fogetem ol gudfala samting we yumi mekem.
Ol Gudgudfala Samting
!Mekem Wok Blong Jehova Long Olgeta Hat Blong Yu!
10 Jehosafat i mekem “olsem we papa blong hem King Asa i bin mekem.” (2 Kronikel 20:31, 32) ?Hem i mekem wanem? Hem i pulum ol man blong oli gohed blong wosipim Jehova. Hem i sanem sam haeman oli go long ol taon long Juda, blong tijim ol man long “Buk blong Loa blong Hae God.” (2 Kronikel 17:7-10) Mo hem i go antap long ol hil long Efrem long kingdom blong Isrel long not, blong talem long ol man se “oli mas kambak” long Jehova. (2 Kronikel 19:4) Yes, King Jehosafat i “traehad . . . oltaem blong mekem olsem we Hae God i wantem.”—2 Kronikel 22:9.
11 Tede, Jehova i wantem se ol man long olgeta ples long wol oli kasem save long hem, mo yumi evriwan i save givhan long wok ya. ?Olsem wanem? ?Yu yu traehad blong joen long wok ya evri manis? ?Yu yu wantem tijim ol narafala long Baebol, blong olgeta tu oli save wosipim Jehova? ?Yu stap tokbaot samting ya long prea blong yu? Sipos yu traehad, Jehova i save givhan long yu blong yu statem wan Baebol stadi. ?Yu yu glad blong lego sam samting, blong yu gat taem blong stadi wetem narafala? Olsem Jehosafat, we i traehad blong givhan long ol man blong oli wosipim Jehova bakegen, yu yu save givhan long olgeta we oli no moa prij longtaem. Mo tu, ol elda oli save mekem plan blong go luk olgeta we kongregesen i putumaot, blong givhan long samfala we oli lego rabis fasin blong olgeta.
8-14 MEI
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | 2 KRONIKEL 20-21
“Trastem Jehova We i God Blong Yu”
Yumi Rere Blong Gotru Long En Blong Wol Olsem Wan Grup Nomo
8 Long taem blong King Jehosafat, wan bigfala ami i kam blong faet agensem ol man blong God. (2 Kronikel 20:1, 2) ?Ol man Isrel oli mekem wanem taem ami ya i raonem olgeta? Oli prea long Jehova blong i lidim olgeta, mo oli trastem hem. (Ridim 2 Kronikel 20:3, 4.) Oli no traem winim trabol ya olgeta wanwan, folem rod we oli ting se i stret, be oli joen olsem wan grup. Baebol i talem se: “Olgeta man Juda wetem ol woman mo ol pikinini blong olgeta oli stap stanap long fran blong haos blong Hae God.” (2 Kronikel 20:13) Ful neson ya, ol yangfala mo ol olfala tu, olgeta evriwan oli trastem Jehova mo oli mekem samting we hem i talem. Oli joen gud olsem wan grup nomo, nao Jehova i sevem olgeta. (2 Kronikel 20:20-27) Stori ya i soemaot olsem wanem ol man blong God oli save winim trabol taem oli joen gud.
Ol Niufala Mared Kapol—Tingbaot Moa Wok Blong Jehova
7 Jehova i yusum Jahasiel we i wan Livaet blong toktok long Jehosafat. Hem i talem se: “Yufala i stanap rere nomo long ples blong yufala, mo luk we Jehova i faet long bihaf blong yufala blong sevem yufala.” (2 Kron. 20:13-17) !Blong talem stret, hemia i no wan fasin blong faet! Be ol instraksen ya oli no kam long wan man, oli kam long Jehova. Jehosafat i trastem God mo i obei long instraksen ya. Taem hem mo ol soldia oli go long ples blong faet, hem i no putum ol beswan soldia long fored, be hem i putum ol man blong singsing. Mo Jehova i holem promes we hem i mekem long Jehosafat, hem i winim ol enemi blong hem.—2 Kron. 20:18-23.
Ol Gudgudfala Samting
it-1 1271 ¶1-2
Jehoram
Jehoram i no folem ol gudfala fasin blong papa blong hem Jehosafat from rabis waef blong hem Atalia i stap pulum hem blong mekem ol samting ya we i nogud. (2Ki 8:18) Mo tu hem i kilim sikis brata blong hem wetem sam narafala prins blong Juda, mo hem i pulum ol man blong hem tu blong wosipim ol giaman god. (2Kr 21:1-6, 11-14) Long taem we hem i rul, ol man blong hem oli rebel agensem hem, mo ol narafala kantri tu oli agensem hem. Fastaem, Edom i rebel agensem Juda, mo biaen Libnaha tu i rebel. (2Ki 8:20-22) Profet Elaejah i raetem wan leta long Jehoram blong givim woning long hem se: “Jehova i mekem wan bigfala trabol i kam long ol man blong yu, ol boe blong yu, ol waef blong yu, mo long olgeta samting we yu yu gat.” Mo yu, King Jehoram, “bambae plante sik oli mekem yu safa, wetem wan sik long ol gat blong yu, mo evri dei bambae yu stap olsem gogo ol gat blong yu oli kamaot from sik ya.”—2Kr 21:12-15.
Nao olgeta samting ya oli kamtru. Jehova i letem ol man Arebia mo ol man Filistia oli kam insaed long Juda mo oli tekem ol waef mo ol boe blong Jehoram oli go kalabus. Be God i letem lasbon boe blong Jehoram i no kasem panis, hemia Jehoahas (we narafala nem blong hem Ahasia). Jehova i mekem olsem blong holemtaet kontrak blong Kingdom we hem i mekem wetem Deved. “Biaen long olgeta samting ya, Jehova i mekem [Jehoram] i kasem wan sik long ol gat blong hem we i no save kam gud bakegen.” Tu yia biaen, “ol gat blong hem oli kamaot” mo sloslo hem i ded. Hemia nao en blong laef blong rabis man ya, mo “i no gat man i rigret taem hem i ded.” Oli berem hem long Taon Blong Deved, “be i no long beregraon blong ol king.” Mo boe blong hem Ahasia, i kam king long ples blong hem.—2Kr 21:7, 16-20; 22:1; 1Kr 3:10, 11.
15-21 MEI
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | 2 KRONIKEL 22-24
“Jehova i Blesem Olgeta We Oli Holemstrong”
Ol Rabis Fren Oli Pulum Jehoas Blong Lego Jehova
Laef long Jerusalem i rili nogud, hemia taon we tempol blong God i stap long hem. Oli jes kilim King Ahasia i ded. Maet yu sapraes long samting we Atalia, mama blong Ahasia i mekem. Hem i kilim i ded ol pikinini blong boe blong hem Ahasia, hemia ol stret bubu blong hem. ?Yu save from wanem? Hem i mekem olsem from we hem i wantem se hem wan nomo i rul.
Be i gat wan bubu blong Atalia we i no ded, hem i wan bebi nomo mo nem blong hem Jehoas, mo Atalia i no save samting ya. ?Yu wantem save wanem i hapen? Jehoseba we i anti blong pikinini ya i haedem hem insaed long tempol blong God. Hem i save mekem olsem from we hasban blong hem Jehoeada i Hae pris, mo tufala i wok tugeta blong protektem Jehoas.
Ol Rabis Fren Oli Pulum Jehoas Blong Lego Jehova
Oli haedem Jehoas long tempol blong sikis yia. Mo long ples ya, hem i lanem plante samting long saed blong Jehova mo ol loa blong Hem. Taem Jehoas i gat seven yia, Jehoeada i mekem hem i kam king. ?Yu wantem save olsem wanem Jehoeada i mekem samting ya? ?Mo wanem i hapen long bubu woman blong Jehoas, rabis kwin ya Atalia?
Jehoeada i singaotem ol spesel bodigad we ol king blong Jerusalem oli gat long taem ya, blong oli kam luk hem we ol man oli no save. Hem i talemaot long olgeta olsem wanem hem mo waef blong hem tufala i sevem boe blong King Ahasia. Biaen, Jehoeada i tekem Jehoas i kam long fored blong ol bodigad ya mo oli luksave se hem nao i sud kam king. Nao oli mekem wan sikret plan.
Samtaem biaen, Jehoeada i tekem Jehoas i kam aotsaed nao i putum hat blong king long hem. Nao ol man “oli stat blong klapem han blong olgeta mo oli talem se: ‘!King, i gud yu stap longtaem!’” I gat ol bodigad raonabaot long Jehoas blong protektem hem. Taem Atalia i harem noes blong ol man, hem i ron blong go luk olgeta mo i traem stopem olgeta. Be Jehoeada i givim oda long ol bodigad blong oli kilim Atalia i ded.—2 King 11:1-16.
it-1 379 ¶5
Beregraon
Gudfala Hae Pris ya Jehoeada, oli berem hem “long Taon Blong Deved wetem ol king,” nating se hem i no wan king. I no gat wan narafala man long Baebol we i kasem privilej olsem.—2Kr 24:15, 16.
Ol Gudgudfala Samting
it-2 1223 ¶13
Sekaraea
12 Pikinini boe blong Hae Pris ya Jehoeada. Afta we Jehoeada i ded, King Jehoas i lego tru wosip mo i lesin long ol nogud advaes bitim we i lesin long ol profet blong Jehova. Sekaraea i kasen blong Jehoas (2Kr 22:11). Hem i tok strong blong wonem ol man we oli lego Jehova, be oli no tanem tingting blong olgeta nao oli stonem Sekaraea long yad blong tempol. Bifo we hem i ded, hem i talem se: “I gud Jehova i lukluk long bisnes ya mo i panisim yu from.” Tok blong profet ya i kamtru, taem ol man Siria oli spolemgud Juda mo taem tu wokman blong Jehoas oli kilim hem i ded “from we hem i bin mekem blad blong ol boe blong pris ya Jehoeada i ron.” Tufala buk ya Grik Septuagint mo Latin Vulgate i talem se oli kilim Jehoas i ded from hem i mekem blad blong “boe” blong Jehoeada i ron. Be long hanraet blong Masoret mo hanraet blong Siriak Peshitta, tufala i yusum tok ya “ol boe” maet blong soemaot se boe blong Jehoeada, Sekaraea, i wan gudfala profet mo pris we oli tinghae long hem.—2Kr 24:17-22, 25.
22-28 MEI
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | 2 KRONIKEL 25-27
“Jehova i Gat Rod Blong Givim Plante Moa Samting Long Yu”
it-1 1266 ¶6
Jehoas
Jehoas i tekem wan handred taosen man blong faet blong hem mo i givim long king blong Juda, blong oli go faet agensem ol man Edom. Be wan “man blong tru God” i givim advaes nao ol ami oli no moa go faet. Mo nating se oli kasem wan handred talen blong silva finis (samwe long 76,000,000vt), be oli gobak long haos we oli kros we oli kros maet from oli no save kasem ol samting we oli sud winim long faet. From samting ya, afta we oli gobak long Not oli stat blong stil long ol taon blong kingdom blong Saot, stat long Sameria (maet long ples we oli kamp long hem) go kasem Betoron.—2Kr 25:6-10, 13.
?Olsem Wanem Blong “Testem” Se Jehova i Gud?
16 Lego sam samting blong mekem wok blong Jehova. Yumi no nid blong lego evri samting we yumi laekem, blong mekem Jehova i glad. (Pri. 5:19, 20) Be sipos yumi jusum blong no mekem moa long wok blong Jehova from we yumi wantem mekem ol samting blong harem gud, yumi save foldaon long sem trap olsem man ya long pijatok blong Jisas, we i wok had blong kasem plante gudfala samting be i no tingbaot God. (Ridim Luk 12:16-21.) Wan brata we nem blong hem Christian, we i laef long Franis, i talem se: “Mi mi no mekem bes blong mi long wok blong Jehova mo lukaot long famle blong mi.” Ale, hem mo waef blong hem i disaed blong paenia. Be blong kasem mak ya, tufala i mas lego wok blong tufala. Mo blong sapotem tufala, tufala i statem wan smol bisnes blong klinap, mo tufala i lanem blong glad long smol samting nomo we tufala i gat. ?Olsem wanem? ?Tufala i glad long sakrefaes we tufala i mekem blong save paenia? Christian i talem se: “Mitufala i glad moa long wok blong prij, mo mitufala i glad blong luk we ol Baebol studen mo ol visit oli lanem blong save Jehova.”
Ol Gudgudfala Samting
?I Gat Wan We i Stap Givhan Long Yu Long Saed Blong Spirit?
TAEM Usia i gat 16 yia nomo, hem i kam king blong Juda we i kingdom blong saot. Hem i rul blong bitim 50 yia, stat long en blong ol yia eit handred go kasem stat blong ol yia seven handred B.K.T. Taem Usia i yangfala, “hem i gohed blong mekem samting we i stret long ae blong Jehova.” ?Wanem i pulum hem blong mekem samting we i stret? Baebol i talem se: “[Usia] i gohed blong lukaot God long taem blong Sekaraea, man ya we i tijim hem blong i fraet long tru God. Mo long taem ya we hem i stap lukaot Jehova, tru God i mekem se hem i gat plante samting.”—2 Kronikel 26:1, 4, 5.
Baebol i no talem plante samting long saed blong Sekaraea we i advaesa blong king, stori ya nomo i tokbaot sam infomesen long saed blong hem. Nating se i olsem, Sekaraea i givhan long yangfala Usia blong mekem samting we i stret, taem i “tijim hem blong i fraet long tru God.” Wan buk (The Expositor’s Bible) i tokbaot Sekaraea se hem i “wan man we i savegud ol save blong God, i gat plante ekspiriens, mo i save tijim narafala long ol save blong hem.” Mo wan man blong stadi long Baebol i talem se: “Sakaraea i savegud ol profet tok mo . . . hem i waes, i ona long God, i wan gudfala man, mo i luk olsem se ol fasin blong hem i gat bigfala paoa long Usia.”
29 MEI–4 JUN
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | 2 Kronikel 28-29
“Yu Save Wosipim Jehova Nating Se Famle i No Bilif”
Folem Fasin Blong Ol Fren Blong Jehova
8 Laef blong Hesekia i defren olgeta long laef blong Rut. Hem i blong Isrel, wan neson we i blong God. Be i no evri man Isrel we oli mekem samting we Jehova i wantem. King Ahas, we hem i papa blong Hesekia, hem i wan rabis king. Hem i spolem ol samting long haos prea blong God mo hem i pulum ol man Juda blong oli mekem wosip long ol giaman god. Mo tu, Ahas i bonem sam brata blong Hesekia long faea blong mekem sakrefaes long ol giaman god. Hesekia i gat wan rabis laef taem hem i smol.—2 King 16:2-4, 10-17; 2 Kronikel 28:1-3.
Folem Fasin Blong Ol Fren Blong Jehova
9 Rabis eksampol blong Ahas i save pulum Hesekia blong gat ol rabis fasin mo agensem Jehova. Tede, sam man oli talem se Jehova “i stap spolem olgeta,” nating se trabol we oli kasem i no olsem blong Hesekia. Mo tu oli tok agensem ogenaesesen blong Jehova. (Ol Proveb 19:3) Maet samfala oli ting se ol nogud fasin blong famle blong olgeta, i save pulum olgeta blong oli gat ol nogud fasin. (Esikel 18:2, 3) ?Olsem wanem? ?Ol tingting ya oli tru?
10 Stori blong Hesekia i soemaot se ol tingting ya, oli no tru. I no gat wan risen nating blong yumi tok agensem Jehova. Hem i no save spolem man. (Job 34:10) I tru, ol papa mo mama nao oli save tijim ol pikinini blong olgeta blong mekem samting we i gud mo samting we i nogud. (Ol Proveb 22:6; Kolosi 3:21) Be hemia i no min se laef blong famle nao i mekem se yumi kam wan gudfala man no wan rabis man. ?From wanem? From we Jehova i givim presen ya we yumi fri blong jusum samting, we i min se yumi save jusum blong mekem samting we i gud no samting we i nogud. (Dutronome 30:19) ?Olsem wanem Hesekia i yusum nambawan presen ya?
11 Hesekia i kam wan long ol nambawan king blong Juda, nating se papa blong hem i wan long ol rabis king blong Juda. (Ridim 2 King 18:5, 6.) Hem i jusum blong no folem rabis eksampol blong papa blong hem. Hem i lesin gud long ol profet blong Jehova, olsem Aesea, Maeka, mo Hosea. Hem i tingting gud long ol advaes we oli givim long hem mo i mekem samting we oli talem. Samting ya i pulum hem blong i stretem ol nogud samting we papa blong hem i mekem. Hem i stanemap trufala wosip bakegen, hem i askem God blong i fogivim sin blong ol man, mo hem i brebrekem ol aedol long ol ples we hem i rul long hem. (2 Kronikel 29:1-11, 18-24; 31:1) Hesekia i soemaot se hem i no fraet mo i bilif strong long Jehova, taem king Senakerib blong Asiria i kam blong mekem faet long olgeta. Hesekia i trastem Jehova blong i lukaot gud long olgeta mo hem i leftemap tingting blong ol man blong hem. (2 Kronikel 32:7, 8) I gat wan taem we Hesekia i kam praod tumas, be taem Jehova i stretem hem, hem i tanem tingting blong hem. (2 Kronikel 32:24-26) Hesekia i soemaot wan nambawan eksampol blong yumi folem. Hem i no letem laef blong famle blong hem i spolem hem. Be hem i soemaot se hem i fren blong Jehova.
Ol Gudgudfala Samting
w12 2/15 24-25
Natan i Sapotem Tru Wosip
Natan, wan man we i holemstrong long Jehova, i sapotem Deved long plan blong hem blong bildim faswan haos we bambae tru wosip i stap oltaem long hem. Long taem ya, Natan i talemaot prapa tingting blong hem be i no samting we Jehova i talem. Be long naet, God i askem profet blong hem, blong i go talemaot wan defren mesej long King Deved, hemia se hem bambae i no bildim tempol blong Jehova. Wan long ol boe blong Deved nao bambae i bildim. Be nating se i olsem, Natan i talemaot tu se God i mekem wan kontrak wetem Deved se jea blong hem blong king “bambae i stap strong blong olwe.”—2 Saml. 7:4-16.
Plan we God i gat long saed blong konstraksen blong tempol, i defren long tingting blong Natan. Nating se i olsem, profet ya i no komplen be wetem tingting daon, hem i agri blong mekem samting we Jehova i askem. Taem Jehova i stretem yumi, i gud yumi folem gudfala eksampol blong Natan. Ol samting we Natan i mekem olsem wan profet, i soemaot se Jehova i stil glad long hem. I luk olsem se Jehova nao i givim tabu spirit long Natan mo Gad we i man blong luk vison, blong oli lidim Deved taem hem i stap oganaesem ol 4,000 man blong singsing we bambae oli wok long tempol.—1 Kron. 23:1-5; 2 Kron. 29:25.
5-11 JUN
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | 2 KRONIKEL 30-31
“Fasin Blong Joen Tugeta i Givhan Long Yumi”
it-1 1103 ¶2
Hesekia
Hem i Gat Strong Tingting Blong Sapotem Tru Wosip. Taem Hesekia i gat 25 yia, hem i kam king mo stret afta long samting ya, hem i tekem aksen blong sapotem tru wosip fulwan. Faswan samting we hem i mekem, hemia blong openem tempol bakegen mo riperem. Biaen hem i singaot ol Pris mo ol Livaet oli kam wanples mo i talem long olgeta se: “Mi mi wantem tumas long hat blong mi, blong mekem wan kontrak wetem Jehova we i God blong Isrel.” Ol man oli no moa stap folem kontrak blong Loa, taswe Hesekia i mekem niufala kontrak ya blong holemstrong long Jehova, blong pulum ol man Juda blong folem kontrak blong Loa bakegen. Mo tu, hem i wok had blong oganaesem bakegen wok blong ol Livaet, hem i rerem ol instramen blong miusik mo ol man blong singsing. Long manis Nisan, oli sud mekem lafet blong Pasova, be tempol wetem ol pris mo ol Livaet oli no klin. Long Nisan 16, tempol i kam klin bakegen mo oli putumbak ol samting blong yusum long tempol. Biaen oli mekem wan spesel atonmen blong olgeta man Isrel oli kam klin bakegen. Fastaem, ol prins oli karem ol sakrefaes blong mekem ofring blong sin blong kingdom, blong tabu ples, mo blong ol man, biaen ol man oli mekem plante taosen ofring we i bon fulwan.—2Kr 29:1-36.
it-1 1103 ¶3
Hesekia
Ol man oli no save mekem Pasova long stret taem blong hem from oli no klin. From samting ya, Hesekia i folem Loa we i talem se olgeta we oli no klin, oli save mekem lafet blong Pasova wan manis biaen. Hem i no invaetem ol man Juda nomo, be i invaetem ol man Isrel tu, hem i sanem sam mesenja blong oli tekem ol leta mo oli ron i go long ol taon, stat long Bereseba kasem Dan. Plante man oli jikim olgeta, be i gat sam man long Asere, Manase mo Sebulun we oli mekem tingting blong olgeta i stap daon mo oli go long lafet ya, mo i gat sam man long Efrem mo Isakara tu we oli go. Mo plante we oli no laen blong Isrel we oli wosipim Jehova, oli stap klosap. Be olgeta we oli stap long kingdom long not mo oli sapotem tru wosip, oli faenem i had blong joen long lafet ya. Olsem ol mesenja ya, olgeta tu oli save kasem fasin agens we i kam long ol ten traeb blong Isrel, hemia from we ol traeb ya oli glad moa blong mekem samting we i no stret, wosipim ol giaman god, mo tu ol man Asiria oli stap spolem olgeta.—2Kr 30:1-20; Na 9:10-13.
it-1 1103 ¶4-5
Hesekia
Afta long Pasova, oli mekem Lafet Blong Bred We i No Gat Is we oli mekem blong seven dei, mo ol man oli glad tumas nao ful kongregesen i agri blong mekem lafet ya seven dei bakegen. Nating se oli stap long wan taem we i no sef, ol blesing blong Jehova oli mekem se “olgeta man long Jerusalem oli glad tumas, from we stat long taem blong King Solomon blong Isrel, we i boe blong Deved, i neva gat wan samting olsem i hapen long Jerusalem.”—2Kr 30:21-27.
Taem hem i stanemap tru wosip bakegen, ol man oli gat strong tingting blong wosipim Jehova bakegen, be i no blong smol taem nomo. Bambae yumi luk hemia long ol nekis haf. Afta long lafet, bifo we ol man oli gobak long haos, oli go smasem ol tabu ston, oli brekemdaon ol hae ples blong wosip mo ol olta, mo oli katemdaon ol tabu pos olbaot long Juda, Benjamin mo iven long Efrem mo Manase. (2Kr 31:1) Hesekia i faswan blong tekem aksen, taem hem i smasem snek ya we Moses i bin wokem long kopa, from we ol man oli stap wosipim snek ya mo oli stap mekem sakrefaes i smok fored long snek ya. (2Ki 18:4) Afta long bigfala lafet ya, Hesekia i meksua se tru wosip bambae i gohed, taem hem i oganaesem ol defdefren grup blong ol pris mo ol wok we bambae oli mekem long tempol. Hem i talem ol strong tok blong mekem se ol man oli folem ol Loa olsem hemia long saed blong ol taet mo ol fasfrut we bambae oli givim long ol Livaet mo ol pris, nao evriwan oli agri wetem fulhat blong olgeta.—2Kr 31:2-12.
Ol Gudgudfala Samting
‘Yufala i Save, Be Sipos Yufala i Mekem, Bambae Yufala i Harem Gud’
14 Wan narafala rod bakegen blong soemaot se yumi gat tingting daon, hemia taem yumi lesin long wanem we narafala i talem. Jemes 1:19 i talem se yumi mas “rere oltaem blong lesin.” Jehova i soem gudfala eksampol long saed ya. (Jenesis 18:32; Josua 10:14) Traem tingbaot stori we i stap long Eksodas 32:11-14. (Ridim.) Jehova i no nid blong lesin long Moses, be hem i no mekem olsem, hem i letem Moses i talemaot ol filing blong hem. ?Yu yu gat longfala tingting blong lesin mo folem advaes blong wan man we bifo i bin mekem sam rong samting? Jehova i gat longfala tingting blong lesin long ol man we oli prea long hem.
15 Yu traem tingbaot, Jehova i gat tingting daon mo i lesin long ol man olsem Ebraham, Rejel, Moses, Josua, Manoa, Elaeja, mo Hesekia. ?Olsem wanem long yu? Maet yu save askem se: ‘?Mi mi respektem ol brata mo sista, taem oli talemaot ol tingting blong olgeta mo mi folem sipos i stret? ?I gat wan long kongregesen blong mi o long famle blong mi we mi save lesin moa long hem? ?Bambae mi mi mekem wanem blong givhan?’—Jenesis 30:6; Jajes 13:9; 1 King 17:22; 2 Kronikel 30:20.
12-18 JUN
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | 2 KRONIKEL 32-33
“Givhan Long Narafala Long Taem Blong Trabol”
it-1 204 ¶5
Asiria
Senakerib. Long namba 14 yia blong rul blong Hesekia (732 B.K.T), Senakerib we i boe blong Sagon II, i kam faet agensem kingdom blong Juda. (2Ki 18:13; Aes 36:1) Hesekia i rebel agensem agrimen we papa blong hem Ahas i mekem wetem Asiria. (2Ki 18:7) From samting ya, Senakerib i tekem aksen taem i gotru long Juda mo i winim 46 taon (skelem wetem Aes 36:1, 2), biaen taem hem i kamp long Lakis, hem i askem Hesekia blong i givim 30 talen blong gol (samwe long 1,300,000,000vt) mo 300 talen blong silva (samwe long 230,000,000vt). (2Ki 18:14-16; 2Kr 32:1; skelem wetem Aes 8:5-8.) Nating se Hesekia i givim ol samting ya, be Senakerib i stil sanem ol man blong oli toktok long bihaf blong hem se Jerusalem i mas sarenda. (2Ki 18:17–19:34; 2Kr 32:2-20) Long wan naet nomo Jehova i kilim i ded 185,000 soldia blong ol man Asiria. Hemia i mekem se ol man Asiria we oli bin tok flas, oli aot mo oli gobak long Nineve. (2Ki 19:35, 36) Samtaem biaen, tufala boe blong Senakerib i kilim hem i ded, nao narafala boe blong hem Esaradon i kam king long ples blong hem. (2Ki 19:37; 2Kr 32:21, 22; Aes 37:36-38) Ol samting ya we oli hapen, oli raetemdaon long ston blong Senakerib mo ston blong Esaradon be oli no tokbaot samting we Jehova i mekem long ami blong Asiria.—PIJA, Vol. 1, p. 957.
?Hu Ya Ol Nambawan Lida?
12 Taem yumi harem se yumi no save stretem wan problem, Jehova i rere oltaem blong givhan long yumi. Be hem i wantem se yumi mekem evri samting we yumi naf blong mekem blong winim problem ya. Hesekia i mekem samting we hem i naf blong mekem. Baebol i talem se hem i toktok wetem “ol haeman blong hem,” nao olgeta evriwan oli agri blong “berem ol springwota afsaed long taon. Mo tu, hem i “wokemgud ol samting blong blokem ol enemi oli no kam insaed long taon ya. Hem i wokem bigfala stonwol blong hem i gud bakegen, mo i wokem ol wajhaos antap long hem. Mo afsaed long stonwol ya, hem i wokem wan narafala stonwol bakegen i goraon long taon ya.” Mo tu, “hem i mekem ol man blong hem oli mekemrere plante spia mo sil blong olgeta.” (2 Kron. 32:3-5) Long taem ya, Jehova i yusum Hesekia, ol haeman blong hem, mo ol profet blong hem, blong oli protektem ol man blong hem, mo oli lidim gud olgeta.
?Hu Ya Ol Nambawan Lida?
13 Hesekia i mekem wan narafala samting bakegen we i impoten moa, i bitim wota we hem i berem mo stonwol we hem i bildim. Hem i wan lida we i tingbaot ol man blong hem. Taswe, hem i singaot olgeta oli kam wanples mo i leftemap tingting blong olgeta. Hem i talem se: “!Tingting blong yufala i mas strong! !Yufala i mas stanap strong oltaem! Yufala i no mas fraet long king ya blong Asiria. . . . Hem i gat paoa, be paoa blong hem i kam long man nomo. Be long saed blong yumi i no olsem. Hae God i God blong yumi, mo hem nao i stap givhan long yumi. Paoa blong hem i bigwan moa winim paoa blong olgeta, mo hem bambae i faet long ol faet ya blong yumi.” Hesekia i talem long olgeta se Jehova bambae i faet long saed blong olgeta. Hemia i givhan long olgeta blong oli bilif long God mo blong oli no fraet. Hesekia mo ol haeman blong hem, wetem profet Maeka mo Aesea, oli soemaot se oli ol gudfala lida olsem we Jehova i bin talem.—2 Kron. 32:7, 8; ridim Maeka 5:5, 6.
Ol Gudgudfala Samting
?Tanem Tingting i Rili Minim Wanem?
11 Samtaem biaen, Jehova i ansarem ol prea blong Manase. Hem i luksave se Manase i jenis tingting blong hem, from ol samting we hem i prea from. Ale, Jehova i lesin long Manase taem i askem hem blong fogivim hem, mo i letem hem i kam king bakegen. Manase i mekem bes blong hem blong pruvum se hem i rili tanem tingting blong hem. Hemia samting we Ehab i neva mekem. Manase i jenisim fasin blong hem, hem i agensem giaman wosip mo i enkarejem ol man blong oli wosipim Jehova. (Ridim 2 Kronikel 33:15, 16.) Hemia i nidim strong tingting mo bilif, from we plante yia finis Manase i soem wan rabis eksampol long famle, ol haeman, mo ol man blong hem. Be naoia we hem i kam olfala, hem i traem blong stretem sam nogud samting ya we hem i bin mekem. Mo hemia i olsem wan gudfala eksampol long smol bubu blong hem Josaea we biaen i kam wan gudfala king.—2 King 22:1, 2.
12 ?Yumi lanem wanem long eksampol blong Manase? Hem i mekem tingting blong hem i godaon. Be hem i mekem sam moa samting, hem i prea strong blong God i sore long hem mo i jenisim fasin blong hem. Hem i wok had blong fiksim ol problem we hem i bin mekem mo i mekem bes blong hem blong wosipim Jehova, mo halpem ol narafala tu blong mekem sem mak. Eksampol blong Manase i save givhan bigwan long olgeta we oli bin mekem sam bigfala sin. Stori blong Manase i pruvum se Jehova i wan God we i ‘gud mo i rere blong fogif.’ (Sam 86:5) Jehova bambae i fogivim olgeta we oli rili tanem tingting blong olgeta.
19-25 JUN
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | 2 KRONIKEL 34-36
“?Yu Yu Letem Tok Blong God i Gat Paoa Long Yu?”
it-1 1157 ¶4
Hulda
Taem oli stap riperem tempol, hae pris ya Hilkia i faenem “buk blong Loa” nao oli ridim buk ya long Josaea. Ale, Josaea i sanem wan grup blong ol man blong oli go faenemaot tingting blong Jehova. Taem oli go luk Hulda, hem i talemaot ol tok blong Jehova se ol trabol we “buk” ya i tokbaot, bambae i kasem nesen ya we i no obei. Hulda i gohed se ol trabol ya bambae i no kamtru long taem blong Josaea from we hem i mekem tingting blong hem i stap daon long fored blong Jehova. Bambae hem i go spel wetem ol olfala blong hem mo i go long gref long pis.—2Ki 22:8-20; 2Kr 34:14-28.
!Strong Tingting We Yumi Mas Gat Long Saed Blong Haos Blong Jeova!
20 Taem King Josaea i talem long ol man blong oli go klinim haos blong God, mo wokem i gud bakegen, Hae Pris Hilkia i “faenem buk ya we nem blong hem Buk blong Loa blong Hae God, we i gat Loa i stap long hem we Hae God i bin givim long Moses bifo.” Ale hem i givim buk ya long Safan, sekretari blong king. Nao Safan i ridimaot ol tok blong buk ya long king Josaea. (Ridim 2 Kronikel 34:14-18.) ?Wanem samting i kamaot? Wantaem nomo, king i terem klos blong hem blong soemaot se hem i harem nogud mo i talem long ol man blong oli go luk wan profet blong Jeova blong faenemaot tingting blong Hem. Tru long woman profet ya, Hulda, God i talemaot se hem i no laekem nating sam long ol fasin blong wosip we ol man Juda oli stap mekem. Nating se i olsem, Jeova i luk bigfala traehad we King Josaea i mekem blong finisim olgeta rabis fasin ya blong wosip long aedol. Taswe Jeova i mekem i gud long Josaea, mo i talem se panis ya we bambae hem i tekem i kamtru long neson ya, bambae i no kamtru long taem blong Josaea. (2 Kron. 34:19-28) ?Yumi save lanem wanem long eksampol ya? I sua se yumi wantem mekem sem samting olsem Josaea. Yumi kwik blong folem ol advaes we Jeova i talem blong lidim yumi, mo yumi tingting gud long wanem samting i save hapen long yumi sipos yumi letem ol man blong apostasi mo olgeta we oli no stap tru long Jeova, oli spolem wosip blong yumi. Mo yumi save sua se Jeova bambae i luk strong tingting we yumi gat blong sapotem trufala wosip, sem mak olsem King Josaea.
Ol Gudgudfala Samting
?Bambae Yu Folem Ol Woning Ya Long Olgeta Hat Blong Yu?
15 ?Yumi lanem wanem long stori blong Josaea? Josaea i wan gudfala king, be hem i mekem wan mastik we hem i ded from. (Ridim 2 Kronikel 35:20-22.) ?Wanem mastik? Josaea i statem wan faet agensem King Neko blong Ijip, nating se king ya i no mekem wan samting long hem. Neko i talem stret long Josaea se: “Mi mi no kam blong mekem faet long yu.” Baebol i talem se “God i givim” tok ya long Neko. Be Josaea i no wantem harem tok ya, ale hem i go mekem faet long king ya, nao hem i ded. ?From wanem hem i faet agensem Neko? Baebol i no talem.
16 Josaea i sud faenemaot sipos ol tok ya we Neko i talem i kamaot long Jehova. ?Hem i save faenemaot olsem wanem? Hem i save askem long Jeremaea we i wan profet blong Jehova. (2 Kronikel 35:23, 25) Mo tu, Josaea i sud tingbaot ol samting ya fastaem: Neko i no stap kam long Jerusalem, be hem i stap go long taon ya Kakemis blong faet agensem ol enemi blong hem. Mo tu, Neko i no tok nogud long Jehova mo ol man blong hem. Josaea i no tingting gud long ol samting ya bifo we i mekem desisen blong hem. ?Yu lanem wanem? Taem yu gat wan problem mo yu mas mekem desisen, yu mas tingting gud fastaem long samting we Jehova i wantem.
17 Blong mekem wan desisen, yu mas tingbaot ol rul blong Baebol we oli save givhan long yu, mo olsem wanem blong folem ol rul ya. Samtaem i gud blong lukaot moa save long ol buk blong yumi, no askem advaes long wan elda. Hem i save mekem yu yu tingbaot sam rul blong Baebol. Traem tingbaot wan sista we man blong hem i no wan Witnes. Long dei we sista i plan blong go prij, man blong hem i talem se i no wantem we hem i go. (Ol Wok 4:20) Man ya i wantem tekem hem i go samples, from we tufala i no spenem plante taem tugeta long ol wik we i pas. Ale sista i lukluk sam vas blong Baebol, blong i save mekem wan waes desisen. Hem i save se hem i mas obei long God, mo Jisas tu i talem se yumi mas go pulum ol man oli kam disaepol blong hem. (Matiu 28:19, 20; Ol Wok 5:29) Be sista ya i tingbaot tu se hem i mas ona long man blong hem, mo se ol man blong God oli mas kwaet man. (Efesas 5:22-24; Filipae 4:5) ?Olsem wanem? ?Man blong hem i stap traem blong blokem hem blong i no prij, no i jes wantem spenem taem wetem hem? Yumi ol man blong Jehova, yumi wantem mekem ol desisen we oli waes mo we oli mekem Jehova i glad.
26 JUN–2 JULAE
OL SAS SAMTING LONG BAEBOL | ESRA 1-3
“Letem Jehova i Yusum Yu”
?Yu Yu Luk Samting We Sekaraea i Luk?
OL MAN Jiu oli glad tumas. Jehova God i “pulum tingting blong King Saeras blong Pesia” blong i letem ol man Isrel we oli bin laef plante yia long Babilon blong oli go fri. King i talemaot se ol man Jiu oli save gobak long prapa kantri blong olgeta mo “bildim bakegen haos blong Jehova we i God blong Isrel.” (Esra 1:1, 3) !Hemia wan taem blong glad! Hemia i min se ol man Jiu oli save wosipim tru God bakegen long kantri ya we hem i bin givim long olgeta.
Ol Kat Blong Faet Mo Hat Blong King Oli Protektem Yu
2 Sekaraea i save se ol man Jiu we oli kambak long Jerusalem oli wosipim Jehova. Olgeta nao we ‘Jehova i wok long tingting blong olgeta’ blong oli lego haos mo bisnes blong olgeta long Babilon. (Esra 1:2, 3, 5) Oli aot long wan ples we oli save gud, blong kam long wan kantri we oli neva luk bifo. Long tingting blong olgeta, i impoten tumas blong wokem bakegen haos blong Jehova, taswe oli rere blong wokbaot bitim 1,600 kilometa, long ples we i had mo i denja, blong kasem Jerusalem.
Ol Gudgudfala Samting
Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Esra
1:3-6. Sem mak olsem ol man Isrel we oli stap nomo long Babilon, plante Witnes blong Jeova oli no save mekem wok blong paenia mo oli no save givhan long wan ples we i gat nid. Nating se i olsem, oli sapotem olgeta we oli naf blong mekem ol wok ya mo oli glad blong givim presen mane blong givhan long wok blong prij mo blong tijim man.