ˈCƖƐCƖƐKÏBHË 37
Sɛɛ Biblë gbä ɔ libhoo ˗ɲɛ moni ˈsɔ a dɔˈwʋ ˈnɩ?
Libhoo ˗ɲɛ moni ˈsɔ a dlɩpänɔ ˗kamö ɔ tɛkäsɛ ˈwlu ˈmänanɩ ˗a? ˗A ˈkä moni sɛ tɛlɩ nzɩ ˗a ˈkä ˗aɲɩ ˗su, ˈn ˗a ˈkäˈɛ Zoova bʋbɔɔ, yɩ bhɛnɩ yɩ ˗kaɲɩ kɛˈmö ˈtɛɛnɩ. Maa, Biblë ɲɩaɲɩ ˈdɩmözʋwɛlɩɩ a ˗nɩ a ˗nɩ ˗yɩ bhɛnɩɛ yɩ ˗kaɲɩ kwänɩ.
1. Sɛɛ Biblë gbä ɔ libhoo a dɔˈwʋ ˈnɩ?
Lagɔ yɩbhä nɩɩ ˗a nɩ nʋ ˗aˈa libhoo ˈmänasɛ. Biblë lɛ nɩɩ, “nɩkpɛ ˗kä teɲii libho nʋ [...] a ˈmäna ɔ ghlɩnuä ˈmö ˈnɩɛ ˗sɩbhä a sɛ ˗wʋ.” (Ecclésiaste 2:24) Zoova teɲii ɔ nʋä libho. Zaa, ˗a ˗käˈɛ ˗abhlɩ ɔ saa libho nʋmö, ˗a yo teɲii dlɩ yɔwʋ nɛnɩ ˈn ˗a yi ˗aˈa libhoo ˈmäna ˈmö ghlɩnɩ.
Libhoo kä dɛsɛ abhlɩ, maa ˗a nɩ tu teɲii ˗aˈa dlɩ yɔwʋ ˈɲɛ nzɩ ˗a ˈkä Zoova a bʋbɔbʋbʋ yɔlʋ ˈwʋ plɛnɩ. (Zaa 6:27) Ɔ lɛ nɩɩ ˗a ˗kä ˈɔ libhoo ˈyuku ˈpïlanɩ ˗mä ˗aˈa zɩkpa ˈmöö, ɔ ˗yiɲɩ ˈkwädlɩ ˈyli ˈzʋnɩ.
2. Sɛɛ ˗a ˈkä ɔ moni a dɔˈwʋ dlɩ ˈpä ˈnɩ?
Biblë nʋ abhlɩ nɩɩ, “moni glɩnɩ ˗lu a ˗mu ˗kʋä nɩkpɛ ˈwʋ.” Maa ɛ ligbaɲɩˈɛ nɩɩ, moni a ˈyize ˈnɩɛ bhɛnɩ ɛ ˗kaɲɩ ˈmäna dlɩ zɛmö ˈzʋ. (Ecclésiaste 7:12) Biblë zʋʋɲɩ ˈdɩ ˈmö nɩɩ ˗a nɩ tɩ moni ˗waa, ˗maa ‘ˈsaa ˗a kää nɩ ˗zunɩɲɩ kɛ.’ (Zɛlɩ Ebleewaa 13:5 ˈmö.) ˗A ˗kä ˈdɩmözʋwɛlɩ ˈlɛ ˗gänɩɩ, ˗a ˈnaa ˈkä dlɩ ˈpä nɩɩ ˈsaa ˗a kää ˈnɩɛ ˗zu, ˈn yɩ ˈnaa ˗kaɲɩ zʋ ˈwʋ ˗bhö. ˈN ˗a ˈnaa ˈkä ˗aɲɩ ˈfʋ a gägbɩ ˈwlumö ˈpä. (Proverbes 22:7) ˗A ˈnaa ˈkäˈɛ sɛ tɛlɩ ˗a ˈkä klɩpaa lɩkäwa ˈzʋ.
3. ˈSaa ˗a ˈkä ɔ ˗aˈa moni ˈwʋ nʋ ˈnɩ?
Zoova, Lagɔ a ˗mɔ nɛnɩɛ dlɩ zɛmö ˈmö ɔ glɩnɩɛ. Zaa, ˗a ˗käˈɛ ˗abhlɩ ‘dlɩ zɛmö nɛnɩɩ, ˗a ˗kä nɩkpa ˈɲɛ,’ ɔ gbäpöö mö ˗a ˗gänɩɛ daˈa. (1 Timotee 6:18) ˗Aˈa moni ˗a kää, ˗a bhɛnɩ ˗a ˈkɛ ˈwʋ ˈlibhï ˗a ˈkä lagɔzɩkpa ˈmö a libhi ˈyli ˈzʋnɩ, ˈn ˗a ˈkäˈɛ ˈmänasɛ ˗a ˈbhɩa lagɔgänɩwaa kwänɩ. ˈSaa ˗a ɲɛɛ a sɛ yɩ ˗diɛ ˈwʋ, mii ˈnɩɛ dɛsɛ ˗kä Zoova a ˈyila ˈklʋ. Maa, ˈsaa ˈsunɩɲɩɛ ˗mä ˈn ˗a yiɛ ˈɲɛ mii kää dɛsɛ ɔ ˈyila ˈklʋ. ˗A ˗kä ˗aˈa dlɩ ˈwuë ˈmö ˈsaa ˗a kää ˈɲɛ, yɩ ˗yiɲɩ ˗aɲɩgäsɛ ˈmäna dlɩ zɛmö ˈzʋ ˈn yɩ yiˈɛ Zoova ˈmäna dlɩ zɛmö ˈzʋ.—Zɛlɩ Nʋnʋlii 20:35 ˈmö.
ˈCƖƐ ˗LII ˗MIMII
˗A ˈnɩ libhoo ˗aɲɩ ˈwlu ˈmänanɩ ˈn ˈsaa ˗a kää ˗kaɲɩ kɛ ˗zunɩɩ, sɛ yɩ kää ˗aa ˗li a ˗lii ˈmö, ˈyi ˈylɩmö.
4. ˗Mä libhoo ˈmö ˗aˈa nʋnʋlii nɩ ˈghlimanɩ Zoova a ˈŋlɩ
˗Mä ˗aˈa libho ˈmöö, ˗aˈa nʋnʋlii kä yɩ ˈkä tula nɩɩ, ˗a ˗ɲɛ Zoova ˈsɔ ˗wʋnɩɛ ˈwʋ. ˈZʋ ˗lɛ VIDEO, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhï ˈlɛ yɔwʋ:
˗Mä video ˈlɛ ˈmö, sɛɛ Jezɔnɩ ˈzʋä a dɔˈwʋ, ˈsaa ˗n köbha ɔ ˈyli ˈnɩ?
Ɔ tɩa ɔɲɩ libhoo ˈwlu ˈmänanɩ a za, sɛ ɔ ˈzʋ ɔ ˈnɩ?
Zɛlɩ Kolɔɔsɩ a ˗nʋa 3:23, 24 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ:
˗Mä libho ˈmö, ˗a ˗kä sasɛ ˗aˈa nʋnʋlii ˈwʋ ˈnɛɛnɩɩ, ˗yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈn yɩ kä ɔ dɛsɛ ˈnɩ?
Libhoo kä dɛsɛ abhlɩ, maa ˗a nɩ tu teɲii ˗aˈa dlɩ yɔwʋ ˈɲɛ nzɩ ˗a ˈkä Zoova a bʋbɔbʋbʋ yɔlʋ ˈwʋ plɛnɩ.
5. ˈSaa ˗a kää ˗kaɲɩ kɛ ˗zunɩɩ, yɩ kä ˗aa ˗li a ˗lii ˈmö
Nɩkpa a ˗bɛ tɛlɩ sɛ wa ˈkä moni a ˗bɛ ghlɩ. Maa yɩ dɔˈwʋ, Biblë ɲɩaɲɩ ˈdɩmözʋwɛlɩɩ. Zɛlɩ 1 Timotee 6:6-8 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ:
ˈDɩmözʋwɛlɩɩ a ˗mi Biblë ɲɩaɲɩ ɔ ˈnɩ?
˗A ˈnɩ moni a ˗bɛ ˗kä aˈbhë ˗kë, ˗a bhɛnɩ ˗a ˈkä ˈmäna ˈmö ˗wʋ. ˈZʋ ˗lɛ VIDEO, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ.
ˈLigbïï ˗mimii ˈmö a ˗nʋa ˗nɩɛ moni a ˗bɛ ˗kä, maa ˈsaa kä ɔ ˈŋlɩ ˈn wa ˗wʋ ɔ ˈmäna ˈmö ˈnɩ?
˗A ˗kä moni a ˗bɛ ˗kä ˈn ˗a ˗käˈɛ sɛ tɛlɩ ˗aˈa moni ˈkä teɲii zumanɩ, ˈsaa ˈkä ɔ ˈwʋ ˈplɩ ˈnɩ? Zezwii tula nɩɩ ˗sɩbhä a dlɩpäsaa ˈnɩɛ nɛnɩ. Zɛlɩ Lwiikö 12:15-21 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ:
Zezwii ˈa wɛlɩɩ ɔ pälɩɛ ˈwʋʋ, ˈsaa yɩ ˈcɩamö ɔ ˈnɩ? —Yɩlɩ ˗mä gbɛlʋ 15 ˈmö.
Zɛlɩ Proverbes 10:22; ˈn 1 Timotee 6:10 ˈmö, sɛ yɩ mönɩɛ yɔwʋ ˗n ˈkɩ ˈylɩmö. ˈN a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ:
˗Na dɔˈwʋ, ˈsaa kä ɔ teɲii dɛsɛ ˈnɩ? ˗A ˗ɲɛ Zoova ˈkä ˈwʋ ˗wʋnɩ mii kä ɔ teɲii dɛsɛ ˈnɩɩ, maa ˗a ˈkä moni a bɛ ghlɩ mii kä ɔ teɲii dɛsɛ ˗a? ˗Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈnɩ?
˗A ˗kä ˈyɩbhä nɩɩ ˗a ˈkä ˈkwädlɩ moni a ˗bɛ ghlɩɩ, ˗lizoku a ˗mi ˗a ˈkä ɔ ˗aɲɩ ˈwʋ ˗lɛnɩ ˈnɩ?
6. Zoova ˗yiɲɩ ˈyli ˈzʋnɩ
Libhoo ˗ɲɛ moni ˈsɔ a wɛlɩɩ ˗kaɲɩ kɛˈmö ˈtɛɛnɩɩ, ˗lɛ ˗a ˈkää sɛ ylɩbhlɩnɩ nɩɩ ˗a ˈtɛɛnɩ ˗tiamö Zoova dlɩ. ˈZʋ ˗lɛ VIDEO, nzɩ ˗a ˗kä ˗sɩbhä a ˈki ˈmö ˗wʋ a sɛ ˗a ˈkää ˈzʋʋ, a ˈkɩ ˈylɩmö. ˈN a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhï ˈlɛ yɔwʋ.
˗Mä video ˈlɛ ˈmö, ˈsaa ˈtɛɛnɩ a˗a bhä lagɔdaayu ˈla kɛˈmö ˈnɩ?
Sɛ ɔ ˈzʋ ɔ ˈn ɔ yi ɔ ˈwlu ˈplɩ ˈnɩ?
Zɛlɩ Matie 6:25-34 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ.
˗Wa ˈpïlanɩɛ Zoova ˈa libhoo ˈyukuu, ˈsaa ɔ gbä bhä ɔ ˈkʋa ˈɲɛ ˈnɩ?
NƖKPA ˗MUMUË LƐ NƖƖ: “N kä n ˈkä teɲii libho nʋ nzɩ n ˈkä ˈna ˈligbë ˈmö a ˗nʋa ˗su. Zaa, nˈn˗ä bhɛnɩ n ˈkä ˈwluyɩbhäyɩbhɩ ˈwʋ mö.”
Biblë a gbɛlʋ ˗mu ˗n ˈkä ɔ ˈmö zɛlɩ nzɩ ˗n ˈkɔ ˈylimö tulanɩ nɩɩ ˗a ˗kä Zoova ˈa bʋbɔbʋbʋ ˈyuku ˈpïlanɩɩ, mii nɛnɩɛ.
DƐSƐKÄKÏBHÏ
Libho ˗ɲɛ moni ˈsɔ kä dɛsɛ abhlɩ, maa ˗a nɩ tɩ yɩ za Zoova ˈa bʋbɔbʋbʋ yɔlʋ ˈwʋ plɛnɩ.
ˈWʋligbanɩkïbhï
ˈSaa ˗kaɲɩ ɔ kwänɩ ˗a ˈkä sasɛ dlɩ ˈpä libhoo a dɔˈwʋ, nzɩ wʋ tɩa ˗aˈa ˈtɛɲɩ ˈwuë ˈwʋ ˈlibhï ˈnɩ?
ˈSaa ˗a kää ˗kaɲɩ kɛ ˗zunɩɩ, sɛ yɩ kä ɔ ˗aa ˗li a ˗lii ˈmö ˈnɩ?
Zoova gbää nɩɩ ɔ yi ˈɔ bʋbɔbʋbɔwaa ˈyli ˈzʋnɩɩ, sɛɛ ˗n ˈkä ɔ tula nɩɩ ˗n kɩ dlɩ ˈwʋ ˈnɩ?
YILII YƆWƲ
Sɛˈɛ Biblë gbä ɔ nɩɩ moni ˈnɩɛ nɛnɩ ˈlɩlɩlɩ ˗a?
« L’argent est˗il la racine de tous les maux ? » (Ɛtɛnɛtɩ ˈklʋ a ˈcɩɛcɩɛkïbhë)
Sɛɛ ˗a ˈkää ˗aˈa moni libho ˈmö nʋnɩ nzɩ yɩ ˈkä Lagɔ ˈmäna ˈwʋ ˗bhöö, ˈyi ˈylɩmö.
« Donner : qu’en dit la Bible ? » (Ɛtɛnɛtɩ ˈklʋ a ˈcɩɛcɩɛkïbhë)
ˈBhlibhïle ˗ɛ ˗glɛ moni ˈwʋ nɛnɩ bhä ˗a?
« D’après la Bible : Les jeux d’argent » (Réveillez˗vous!, mars 2015)
Nɩkpɛ ˗bhlʋ ˗ɔ ˗lɛ a˗a jɛzlʋɲɔ ˈn ˗ɔ pä a˗a ˈbhlibhïle a ˈke ˗bhlʋ ˗ɛ ˗glɛ moni ˈwʋʋ, ˈsaa ˈsunɔ ɔ ˗mä ˈn ɔ yi ɔ ˈmö zigbonɩ ˈnɩ?
« Les courses de chevaux étaient ma passion » (La Tour de Garde, 1er novembre 2011)