Bia yiane kobô éyoñ évé?

1. Jé kalate Ecclesiaste 3:1, 7 a ye’ele bia?

BÔTE béziñe ba kobô abui. Ba bevo’o ki ba wô’ô nkobô njuk. Ve aval éfuse ja wulu nlô ajô wu ja liti, biyoñe biziñ da sili fo’o na bi kobô, biyoñe bivo’o ki da yiane na bi tabe évô. (Lañe’ Ecclésiaste 3:1, 7.) Ve bi ne yi biyoñ biziñe na bobejañe ba kate nkobô be bone kobô; nge ke na ba ba kobô abui be tame señele.

2. Za a yiane kate bia éyoñ bi kobô a avale bi bo de?

² Nkobô ô ne dase Yéhôva. (Nk. 4:10, 11; Nli. 4:11) Kalate Zambe a liti bia avale bi ne yeme belane das ete. Ayé’é di, bia zu yene minkañete miziñe ya Bible mi ne volô bia na bi yemelan éyoñe ya kobô, a éyoñe ya tabe évô. Bia zu fe yen avale Yéhôva a yene mam bia jô bôte bevok. Ve bi tame taté zu yemelan éyoñe ya kobô.

ÉYOÑE YA KOBÔ

3. Kalate Beromain 10:14 a liti na bia yiane tabe nkômesane ya kañete bôt éyoñ évé?

³ Bia yiane tabe nkômesane ya kañete bôte mam ma fombô Yéhôva a Éjôé jé éyoñe ya éyoñ ése. (Mt. 24:14; lañe’e Beromain 10:14.) Éyoñ bia bo de bia vu Yésus. Beta jame wua a nga soo Yésus si va a mbe na a zu kañete bôte benya mejôô a lat a Ésaa wé. (Jean 18:37) Ve bia yiane fe tabe ntyel a avale bia bo de. Ajô te, éyoñe bia kobô bôt ajô Yéhôva, bia yiane de bo “a nje’ebane minlem a woñ [nge ke ésemé],” da yiane kôme yené na bi nji biasé mbunane bôte bevok a mam ba wô’ôtane nlem. (1 P. 3:15) Nalé a ye volô na bi bo teke su’u ve na bia laan a be, ve bia ye fe ye’ele be, a éko éziñe bia ye fe nambe be minlem.

4. Kalate Minkana 9:9 a liti na bemvendé ba yiane lebe bôt aya?

⁴ Éyoñe bemvendé ba yene na môt éziñe ya akônda a yiane melep, be nji yiane ko woñe ya kobô. Ve ba yiane tobe mbamba éyoñe ya bo de asu na be bo teke vañe balé nye zezé. E ne sili na be yange na bôte befe be bo momo. Bemvendé ba jeñe fe éyoñ ése na be belane bifia bia liti na ba semé éjijine môt a nyoñe melep. Ba liti fe nye miñye’elane ya Bible mi ne volô nye na a sôan abo dulu dé. (Lañe’e Minkana 9:9.) Amu jé bia yiane bi ayo’o nleme ya kobô môt éyoñ nalé a sili? Bi tame zu yene bive’ela bi bôte bebaé, môt ôsu a mbe a yiane lebe bendômane bé, môte mbok a ne minga, a mbe a yiane kate njôô bôte na ntyi’an a te nyoñ ô ne abé.

5. Éyoñ évé nje Beta prêtre a nga dib anyu a too ke na a mbe a yiane kobô?

⁵ Beta prêtre Élie a mbe a bili bendômane bebaé, a nye’e fe be abui. Ve bendômane bé bete be mbe be biasé’é Yéhôva. Be mbe be be’e beta mimbe’e tabernacle, be mbe beprêtre. Ve be mbe be dimi’ine belan éjôé jap, be biasé’é metuna’a bone b’Israël be mbe be za’a ve Yéhôva, be nga taté taté fe na ba bo mam bisô’ô ne fômelé. (1 Sa. 2:12-17, 22) Atiñe Moïse ki e mbe e jô’ô na môt a bo aval jam ete a yian awu, ve Élie a nga viane kobô bon ane a ko be woñ, a bele fe jô’é na be ke ôsu a saé nda Yéhôva. (Dt. 21:18-21) Yéhôva a nga yene mboan Élie ôte aya? A nga sili nye na: “Amu jé wo semé benyo bon adañe ma?” Ane a nga tyi’i fe na a zu wôé mbia be bôte bete bebaane.​—1 Sa. 2:29, 34, Mfefé Nkôñelan.

6. Nkañete Élie wo ye’ele bia jé?

⁶ Jam e nga kui Élie da ve bia beta sikôlô. Nge bia yene mvôé jangan nge ke évuvumane jangan é tyame’ atiñe Zambe, bia yiane kobô nye a liti nye avale Yéhôva a yene jam ete. Bia yiane fe véé mise na bi yemelane nge a te sili bôte Yéhôva a nga telé na be wulu akônda dé mvolan. (Jc. 5:14) Teke môt éziñe ya be bia a kômbô vu Élie, bi nji kômbô nye’e bemvôé bangan nge ke bibu’a ya menda me bôte mangan adañe Yéhôva; sa nalé? Da sili fo’o ayo’o nlem asu na bi lebe môt a te tyam atiñ, ve éyoñ bia bo de, bi ne volô môt ate nya abuii. Bi tame zu nyoñ éve’an éfe, jili éte ja selan a ji Élie, a ne éve’ane minga éziñe ya Israël.

7. Amu jé Abigaël a nga téé na a ke kobô David?

⁷ Abigaël a mbe minga Nabal, môt ate a mbe nkukum, a bili abui mesi. Éyoñ David ba be bôte bé be tubu’u Njôô bôte Saül, be nga tabe a beba’ale mintômba be Nabal ôbe nté, a kamane fe biyeme bié éyoñe bôte be nga kômbô wube bie. Ye Nabal a nga ve fo’o be akiba? Teke ve ne bis! David a nga lôme lôme nye mbañete môs éziñe na ba be bôte bé ba yi ve mone jôme ya di a mendime ya nyu, fam ve zu kañ, a taté ki na a labe be. (1 Sa. 25:5-8, 10-12, 14) Ane David a nga tyi’i na a zu mane wôé jôm ése é ne fam nda Nabal. (1 Sa. 25:13, 22) Za a mbe ngule ya vañe David? Abigaël a nga yemelane na éyoñe ya kobô é kpwaaneya, nye ve téé na a ke yene bôte be David, befam 400 be be’e biôme mewosan, be wô’ô ki zaé a mbia ôlun, a na a ke kobô David.

8. Jé nkañete Abigaël wo ye’ele bia?

⁸ Éyoñ Abigaël ba David be tôbaneya, a nga kobô nye a ayo’o nlem a ésemé, a jô nye mejô me nga nambe nye nlem. A nga sili David njaman a too ke na sa ke nnye a nga bo nye abé. A nga jô David na a yeme na a ne tabe nye ndi amu a bili mbamba mefulu; Abigaël a mbe fe a too ndi na Yéhôva a ye volô nye. (1 Sa. 25:24, 26, 28, 33, 34) Aval ane Abigaël, éyoñ bia yene môt éziñ a bo’o jam e ne soo nye minjuk, bi nji yiane ko woñe ya ke kobô nye. (Bs. 141:5) Bia yiane de bo a ésemé, ve bi nji yiane nyeñeban. Éyoñe nye’ane wo tindi bia na bi ve môte melebe ma sili nye, bia liti na bi ne nya mvôé.​—Min. 27:17.

9-10. Jé bemvendé be nji yiane vuan éyoñ ba lebe bôte bevok?

⁹ Bemvendé mbe ba yiane dañe bi ayo’o nlem, amu ba yiane lebe bobejañe ba taté na ba wulu aval étam akônda. (Beg. 6:1) Ba yeme na be’e fe be be’e metyi ya abé a na môs éziñ, e ne fe sili na be ve be melep. Ve jam ete e nji yiane kamane be na be komekane môt a te tyam atiñe Yéhôva. (2 Tim. 4:2; Tt 1:9) Éyoñ ba ve melep, ba belane nkobô ane dase da so be be Yéhôva, ba ye’ele a ôjibi ôse, nlem ô bôô be si. Ba nye’e bobenyañe bap, a nye’an ôte wo tindi be na be volô be. (Min. 13:24) Ve jam ôsu ba sôñ e ne na be ve Yéhôva duma, jôm ete nje ba su’u memvinda mé a kaman akônda dé na mvit é bo te nyiin été.​—Mam. 20:28.

¹⁰ Bi maneya yen éyoñ ja sili na bi kobô. Ve biyoñ biziñ e wô’ô kôme sili na bi ku évôl, teke jô jôm. Minju’u mivé bi ne tôbane mie avale biyoñ ete?

ÉYOÑE YA TABE ÉVÔ

11. Jacques a nga belan éve’an évé, a amu jé éve’an éte ja yian?

¹¹ E ne bo ayaé ya yeme belan ôyeme wongan. Jacques, môte wua ba be nga tili Bible a nga nyoñ abeñe mon éve’an asu na a timine jam ete. A nga jô na: “Nge môt éziñ a bo te kolé ôbak a nkobô, nnye ate a ne zôsôa môt, a ne fe ngule ya tiñeti ngume nyul.” (Jc. 3:2, 3) Éyoñ a belan éfia “tiñeti” éfuse ji, Jacques a kômbô kobô ajô nkole ba ka’ate wô nlô a anyu ékabela. Éyoñ môt a bete ékabela a yeme bi nkol ôte, a wulu ékabela jé tyi’ibi, a bo fe je na é tebe éyoñ a yi. Wônaa nge a dimine ke wô bi, ékabela é ne taté na ja bili bebubu a telé ébien nge môt a bete je yôp minju’u été. Aval ete da da a nkobô, nge bi teke yeme belane wô, nalé a ne soo abui minjuk. Bi tame ñhe zu yene bité biziñe bi ne sili na bi tabe évô.

12. Bia yiane “tiñeti” menyu mangan éyoñ évé?

¹² Ô wô’ô bo aya éyoñ mojañ nge sita éziñ a yeme jam a nji yiane kate môt? Bi tame jô na wo yeme mojañ a nyiñe vôm ba tyili ésaé jangan. Ye ô wô’ô kômbô sili nye aval ésaé jangan ja bobane wôé? Bia yeme na wo bo de amu, ane bia bese, wo nye’e bobenyoñ, a mam ma kui be ma tyelé wo nleme yôp. Wo kômbô fe yem mam ô ne sili Yéhôva asu dap éyoñ wo ye’elan. Ve mbamba éyoñ ya “tiñeti” anyu dôé nnye ñhe le. Te tindi môte na a kate wo jam a yiane ba’ale nsolan, e za viane yené ve ane ô nji nye’e nye, sa ke ki ve nye étam, e ne fe yené na ô nji nye’e bobejañ a besita bese be too ndi na a ye ke kate môt aval ésaé ja bobane si be too. Teke bisô na teke môt éziñ ya be bia a ne kômbô telé bobejañe be ne mesi ba tyili ésaé jangan mbia été. Bi too fe ndi na bobejañe ba nyiñe mesi mete be nji kômbô kate môt éziñ aval ésaé nkañete a bisaé bife ya ékôane Yéhôva bia bobane mesi ba nyiñ.

13. Kalate Minkana 11:13 a liti na mvendé é nji yiane bo jé, a amu jé?

¹³ Bemvendé mbe ba yiane dañe tôñe melebe bia koone me kalate Minkana 11:13, be nji yiane kulane mam me ne nsolan. (Lañek.) Ve jam ete e ne bo ayaé e dañe dañ éyoñ mvendé é ne nlu’an. Bia yeme na beluk ba yemete élate jap éyoñ ba bo be laan, môt ase a kate’e nyô mbo’o mam me ne nye nlem, asimesane dé, a mam ma tyelé nye nleme yôp. Ve mvendé ja yeme na e nji yiane kate ngal éza mam me bobejañe ya akônda. Nge a ve’ele bo de, a ye wo’o émiene jôé mvit a liti na a nji beta bo étabe ndi. Bobejañe be be’e mimbe’e akônda be nji yiane bo “ayem abaé,” nge ke bekoñe bôt. (1 Tim. 3:8) Nalé a tinane na be nji yiane bo njoñ nge ke ékobôkobô. Mvendé ja nye’e minga wé ja jalé ki nye nlô a mam a nji yiane yem.

14. Aval avé binga bemvendé be ne volô beyôme na be ba’ale mbamba éyôlé?

¹⁴ Minga a ne volô nnôme na a ba’ale mbamba éyôlé éyoñ a bo teke tindi nye na a kate nye mam a nji yiane yem. Minga a bo nalé a nji volô ve nnôm étam, a liti fe na a semé bôte be too ndi na nnôme wé a ye ke kulane mame map ma yiane tabe nsolan. Jam da dañ e ne na a ve Yéhôva nlem avak, amu a saé asu na akônda Yéhôva é tabe mvo’é a nlatan.​—Bero. 14:19.

AVAL AVÉ YÉHÔVA A YENE MAM MA KUI BIA ANYU?

15. Yéhôva a nga yen Éliphaz, Bildad, a Tsophar aya, a amu jé?

¹⁵ Kalate Job a ne volô bia na bi yemelan éyoñe ya kobô a ji ya tabe évô. Éyoñ tabe évô. Éyoñ Job a nga tôbane bitua meve’ele, bôte benyin be nga zu na ba zu volô nye nlem a ve nye melep. Be nga bo melu melu teke jô jôm. Ve mam Éliphaz, Bildad, a Tsophar be nga jô nye mvuse ya valé me nji liti na be mbe évô amu be mbe be fase’e aval avé be ne volô Job. Be mbe be viane fas avale be ne ve nye bijô. Be nga jô fo’o mam méziñ me too été, ve mam abui be nga jô a lat a Job a Yéhôva me mbe minsos, me liti’i fe na be ne njet. Be nga tyi’i Job ajô na a ne mbia môt. (Job 32:1-3) Nde Yéhôva a nga yene jam ete aya? A nga wô’ô bôte bete belale mbia ôlun. A nga loone be na mekut a jô fe be na be sili Job na a ye’elan asu dap.​—Job 42:7-9.

16. Jam Éliphaz, Bildad, a Tsophar be nga bo da ye’ele bia jé?

¹⁶ Jam Éliphaz, Bildad, a Tsophar be nga bo da ye’ele bia abui mam. Jam ôsu, bi nji yiane tyi’i bobejañe mejô. (Mt. 7:1-5) Ve bia yiane tu’a vô’ôlô be ôsusua na bia kobô. Zen éte étam nje é ne volô bia na bi yeme tebe été jap. (1 P. 3:8) Jame baa, éyoñ bia nyoñe nkobô, bia yiane belane mbamba bifia a jô ve mam me ne betotyii. (Beép. 4:25) Jame lale, Yéhôva a nji biasé mam bia jô bôte bevok.

17. Éve’ela Élihu ja ye’ele bia jé?

¹⁷ Môte nyini ya nsamba bôt ô nga zu jome Job a mbe Élihu, évuvuman Abraham. A mbe a wô’ô mame Job a bôte belale ba be mbe be jô’ôk. Ôsusua na a nyoñe nkobô, Élihu a nga kôme taté nyoñ éyoñe ya vô’ôlô, jôm ete nje a nga yeme tebe été Job a ve nye melebe me nga volô nye na a sôan ôsimesane wé. (Job 33:1, 6, 17) Jam Élihu a mbe a taté’é sôñ é mbe na a ve Yéhôva duma, sa ke émien nge ke môte mfe. (Job 32:21, 22; 37:23, 24) Éve’ela Élihu ja liti bia na bia yiane tabe évô biyoñ biziñ a vô’ôlô bôte bevok. (Jc. 1:19) Jam afe e ne na, éyoñ bia ve môte melep, nsôñane wongane wo yiane bo na bi ve Yéhôva duma, sa ke biabebien.

18. Aval avé bi ne liti na bia nyane das é ne nkobô?

¹⁸ Bia liti na bia nyan édima das é ne nkobô éyoñ bia tôñe melebe Kalate Zambe a ve bia a lat a éyoñ a aval bia yiane belan ôyeme wongan. Nsisime Yéhôva ô nga tindi Salomon na a tili na: “Éfia ja yian éyoñ ba kobô je é ne aval ane bibuma bi or avot argent été.” (Min. 25:11) Éyoñ bia kôme nyoñ éyoñe ya vô’ôlô, a éyoñ bia fas ôsusua na bia kobô, bifia bia belane bie bia ye bo ane bibuma bi or, abeñ a mfi asu bôte ba vô’ôlô bia. Bi kusa bo môt a wô’ô nkobô njuk nge nyi a nye’e nkobô, mam bia jô ma ye lôñe bôte bevok a ve Yéhôva nlem avak. (Min. 23:15; Beép. 4:29) Nge bi bo de, bia ye liti Yéhôva abim avé bia ve nye akéva asu das a nga bo bia, nje ete e ne nkobô!