ATURIAHANI 13
UREMU 4 Heowá núniribei
Mébehati lubafu Heowá
“Haritaguatibu san luagu ñǘraüraü lan nubafu?” (1 LUR. 11:23).
LE LUNBEI WATURIAHANI
Líderagubadiwa aturiahani le afiñera luagu líchugubei lan Heowá súnwandan le wemegeirubei woun lun wabagaridun.
1. Ida liña larufuduni Moisesi afiñe lan luagu Heowá dan le lasagaruniña ísüraelina Ehiptugiñe?
AYANUHATU líburu to gíriboun Ebüréu hawagu saragu gürigia ha arufudubaña afiñeni luagu Heowá. Aban hádangiñe Moisesi, le ígirubei aban hénpulu buiti woun (Ebü. 3:2-5; 11:23-25). Arufudati Moisesi afiñeni dan le lasagarunbaliña ísüraelina Ehiptugiñe. Manufudeti meha ni luéi lurúeite Ehiptu ni hawéi lisudaranigu. Afiñeti sunsuinagubei luagu Heowá, ligía ladundehanbaliña lubúeingu Heowá lidoun Barana Funati, lárigiñe lidoun fulasu mageirawati (Ebü. 11:27-29). Saragu hádangiñe ísüraelina aba mafiñenhaña lan luagu lóunigirubaña lan Heowá, ánheinti Moisesi sigiti afiñera luagu. Ani mabulieidagunti Moisesi dan le lafiñerunbei luagu Heowá ladüga ruti Heowá éigini luma duna houn ísüraelina lun gayaraabei lan hawinwandun lidan fulasu mageirawati (Afu. 15:22-25; Sal. 78:23-25).a
2. Ka uagu ladügei Heowá álügüdahani le lídanbei 1 Lúrudu 11:21-23 lun Moisesi?
2 Kei burí aban irumu lárigiñe lasagaruniña Heowá ísüraelina Ehiptugiñe, aba lariñagun houn líchuguba lan hai. Íbini aban lan meha wügüri wéiriti lafiñen Moisesi, hénrenguti meha lun lafiñerun gayara lan líchugun Heowá úi houn míñunu gürigia ha lídanbaña fulasu mageirawati. Ligía lálügüdünbalin Heowá Moisesi: “Haritaguatibu san luagu ñǘraüraü lan nubafu?” (aliiha huméi 1 Lúrudu 11:21-23). Lidan bérusu le, lidan iñeñein ebüréu yúsuati dimurei ‘lúhabu Heowá’, mini lan lira, lubafu Heowá o lani sífiri sandu le layusurubei lun lagunfuliruni lugundan. Lidan amu dimurei, lariñaguña Heowá lun Moisesi: “Gayaraati nadügün furumiñeguarügü katei le nabusenrubei nadügün”.
3. Ka uagu súdini lubéi lun wakutihani le asuseredubei lun Moisesi luma houn ísüraelina?
3 Anti huguya? Álügüdaguaadün san hungua anhein líchugubei lubéi Heowá sun le hemegeirubei hun hau sun hiduheñu lun hawinwandun? Meberesenga anhein adüga humaali lubéi álügüdahani le o madügün humagili lan, wakutihaali lani Moisesi hénpulu luma hani ísüraelina ha mafiñerunbaña gayara lan lóunigiruniña Heowá. Warihuba giñe fiu bérusu tídangiñeti Bíbülia le lunbei lederebudagüdüni wafiñen luagu mébeha lan lubafu Heowá.
FURENDEI WAMÁ LÚMAGIÑE MOISESI LUMA HÁMAGIÑE ÍSÜRAELINA
4. Ka meha uagu lebelura machouruni houn saragu ísüraelina luagu gayara lan lóunigiruniña Heowá?
4 Ka meha uagu lebelura machouruni houn saragu ísüraelina luagu gayara lan lóunigiruniña Heowá? Barühaña meha ísüraelina hama saragu terenchana ha áfuridubaña hama Ehiptugiñe fiu dan éibuga lidan fulasu mageirawati lun hachülürün lidoun Fulasu le Füramasewabei (Afu. 12:38; 2 Lur. 8:15). Buchá meha hawagu gürigia ha áfuridubaña hama ísüraelina eiga maná, ábati hagumeserun ekehara ani aba hagumeserun saragu ísüraelina adügei ligiaméme (1 Lur. 11:4-6). Álugatiña meha luagu éigini burí le meha héigibei Ehiptu. Kei le añaha lan gürigia ekehara lun Moisesi, aba lasandiragun lungua mosu lan libihin úi houn sun gürigia hagía lun heigin (1 Lur. 11:13, 14).
5, 6. Ka wafurendeirubei lídangiñe hígiraguagüdün ísüraelina houngua lun luriban hagaburi gürigia ha áfuridubaña hama Ehiptugiñe?
5 Kei le aubei warihei, aba háyeihani ísüraelina meteingiradi le harufudubei gürigia ha áfuridubaña hama Ehiptugiñe. Ánhawa móunigi, gayaraati giñe labadülerun meteingiradi le hawagubei gürigia ha geyegubaña wau wawagu, ani gayaraati ladügün lira lun magundan lan wasandiragun woungua lau katei le líchugubei Heowá woun. Gayaraati ladügün igaburi le lun wagumeserun áluga luagu katei le meha wámabei o wagimugaruniña gürigia luagu le hámabei. Ánhawa afurendeira awinwanda láurügü le wámabei, gúndaabadiwa.
6 Lunti hamuga yebe haritaguni ísüraelina sun le füramase láalibei meha Heowá houn. Ariñagaali meha houn luagu líchuguba lan saragu katei buiti houn danme le hachülürün lidoun Fulasu Füramasewati, mama dan le haweiyasuhaña lan ñeinhin. Ítarameme, lubaragiñe wetenirun lun katei le úabei wama lidan ubóu le, buídubei lun wararamagun asaminara luagu sun katei le lunbei líchuguni Heowá woun lidan iseri ubóu. Lanwoun lira, gayaraati wararamagun asaminara luagu bérusu tídangiñeti Bíbülia le ederebudagüdübalin wafiñen luagu Heowá.
7. Ka uagu gayara lubéi wachoururuni mébeha lan lubafu Heowá?
7 Másiñati álügüdagua wamá woungua ka lan uagu ladügei Bungiu álügüdahani le lun Moisesi: “Haritaguatibu san luagu ñǘraüraü lan nubafu?”. Másiñati busén lan Bungiu líderaguni Moisesi lun gunfuranda lani Moisesi bián katei le: 1) mébeha lan lubafu Bungiu ani 2) gayara lan layusuruni lubafu lidan furumiñeguarügü fulasu, meberesenga ka lan lidisebei. Ligíati, íbini añaha lan ísüraelina lidan fulasu mageirawati, gayaraati meha líchuguni Heowá saragu úi le habusenrubei houn. Arufuda lumuti Bungiu gayara lan líderaguniña lumutuniña meberesenga halíañanu lan. Ligía lariñawagúnbei luagu: “Iñura lumuti larüna lau óunwenbu ubafu” (Sal. 136:11, 12). Ligíati, danme le wásügürün lídangiñe lénrengunga, gayaraati wachoururuni buidu buidu mébeha lan lubafu Heowá ani gayaraati líderaguniwa meberesenga halíañadiwa lan (Sal. 138:6, 7).
8. Ka lunbei wadügüni lun méiguadun wamá lidoun ligiaméme charati le ídounbei héiguada saragu ísüraelina? (Ariha huméi giñe dibuhu).
8 Gúnfuli lumuti Heowá le füramase lubéi, aba lóunahan saragu aban hawuyeri dunuru houn lun heigin. Gama lumoun, meteingirun hamuti ísüraelina Heowá luagu milaguru le. Wéiriti meha habuguni darí lun hásügürün aban weyu dimí abudahaña sun dunuru ha hayaraatiña. Ábati lagañidun Heowá hama ha “luágurügübei éigini haritagua” ani aba labeichaguniña (1 Lur. 11:31-34). Ka larufudahabei le woun? Lunti lan wóunigiragun woungua luéi igaaduaü. Meberesenga anhein risi wabéi o gudeme wamá, le súdinibei lidan wabagari lun wáluahani ‘irisini le siéluna’ lun wederebudagüdüni wamadagua dandu luma Heowá kei luma Hesusu (Mat. 6:19, 20; Luk. 16:9). Ánhawa adügei lira, gayaraati wachoururuni líchugubei lan Heowá le wemegeirubei woun.
Ka igaburi harufudubei saragu ísüraelina lidan fulasu mageirawati, ani ka larufudahabei le woun? (Ariha huméi párafu 8).
9. Ka gayaraabei wachoururuni?
9 Lidan dan le, anihamémegua Heowá íderaguaña lubúeingu. Gama lumoun, mini lan san lira magagibudagunbadiwa lan luma maseinsuni o luma lúaniga? Uá, mama ligía mini lubéi.b Íbini ítara, gayaraati wachoururuni mígirun lubadiwa lan Heowá. Líchugubei erei le wemegeirubei woun lun wawandun furumiñeguarügü lénrengunga. Kei hénpulu, wakutiha bián sügǘ le ñein lubéi gayara lan warufudun afiñe wamá lóunigirubadiwa lan Heowá: 1) dan le wásügürün lídangiñe maseinsuni luma 2) dan le wadügün aransehani lun ñein lan le wemegeirubei wama lubá waweiyadun.
DAN LE WÁSÜGÜRÜN LÍDANGIÑE MASEINSUNI
10. Ka turobuli lánina maseinsuni gayaraabei wásügürüni?
10 Eibu ayarafadeina wamá lun lagumuchagüle ubóu le, másiñati gaturobulintimabadiwa lan hadüga urúeigu, ladüga wuribu, liñawan dan o iseri burí pandemia. Másiñati weferidiruni wawadigimari, wálagu, waban o wáguyun lidoun amu burí fulasu o ageiraü. Ani ladügüba burí katei le lun hénrengu lan wibihini le wemegeirubei. Ka gayaraabei líderaguniwa lun warufudun afiñe wamá luagu lubafu Heowá?
11. Ka gayaraabei líderaguniwa agagibudagua luma turobuli lánina maseinsuni? (Lúkasi 12:29-31).
11 Aban katei súdiniti le gayaraabei líderaguniwa saragu wabahüdahani lun Heowá le adiheridagüdübaliwa (Ari. 16:3). Amuriaha wamá lichú aau luma Heowá lun gayaraabei lan buidu lan le lunbei wanúadiruni luma giñe lun líchugun darangilaü woun lun ‘madiheridun wamá’ saragu (aliiha huméi Lúkasi 12:29-31). Ayumuragua wamá lun lun líderaguniwa agundaara lau le wámati (1 Tim. 6:7, 8). Áluaha wamá tidan wani agumeiraguagüdüni ariñahani le buiti lun gayaraabei lan wagagibudagun luma turobuli lánina maseinsuni. Añahein saragu gürigia, buiti lidin houn lau burí haríaguni bidéu luma burí ariñahani le lídanbei jw.org le ayanuhabei luagu tema le.
12. Ka álügüdahani gayaraabei líderaguni aban kristiánu lun lanúadiruni le buídutimabei houn tílana luban?
12 Añahein gürigia aba houdin awadigimarida dise hawéi tílana haban, gama lumoun, lau lásügürün dan rútiña saragu hádangiñe fe luagu wuriba lan le buga hanúadirubei. Lubaragiñe lánharun aban íbiri lun aban iseri wadagimanu, mámarügüba luagu fáyeiti lasaminara, lunti lasaminarun luougua luma hawagu tílana luban libügürü hamadagua luma Heowá (Luk. 14:28). Álügüdagua humá hungua: Lidan likesin wügüri, “kaba san asusereda tun nani weiriou ánhana ñüdün awadigimarida dise tuéi?”. Lidan tikesin würi, “kaba san asusereda lun nani weiriei ánhana ñüdün awadigimarida dise luéi?”. “Gayaraabei san nidin lidan sun adamuridaguni, apurichiha luma ásügüra dan hama íbirigu?”. Anhein gasaanigu hubéi, gayaraati giñe hadügüni álügüdahani súdiniti le: “Ida luba san narufudahan houn nisaanigu ‘kei labusenruni’ Heowá anhein ua nubéi hama?” (Efe. 6:4). Lidan lóurate hanúadahan kaba lan hadüga, ígiraguagüda humá hungua lun ladundehanün lisaminan Heowá, mama le hariñagubei hiduheñu o humadagu ha mafalarunbalin ladundehan Heowá.c Resibiti Tony, le awinwandubei lóubawagu Asia saragu chansi lun lawadigimaridun lidan burí amu ageiraü. Gama lumoun, lárigiñebei lafurieidun libügürü katei le ani ayanuha ligía tuma lani weiriou, aba lamahadun lun sun chansi ligía ábati láfaagun lun mibe lan hagastarun. Ka lasaminarubei Tony luagu le lanúadirubei? Ariñagati: “Íderagua numutiña saragu gürigia asubudirei Heowá ani hínsiñeti Heowá houn nisaanigu. Furendeihadiwa ánhawa lan íchigei le lariñagubei Matéu 6:33 lidan furumiñeti lúgaaru, lóunigirubadiwa lan Heowá”.
DAN LE WARANSEHAN LUBÁ WAWEIYADUN
13. Ka gayaraabei wadügüni guentó lun waransehan lubá waweiyadun?
13 Gayaraati lóuchawagun wafiñen luagu Heowá dan le wadügün aransehani lubá waweiyadun. Ínchaha tumutiwa Bíbülia lun benefa wamá lidan wawadigimari lun gayara lan wibihini le wemegeirubei lubá ámuñegü (Ari. 6:6-11). Buiti giñe lun wareidahan murusun seinsu lubá ámuñegü. Lau sun hu lan seinsu, mabusenrúntiwa lun ligía lan súdinitima lidan wabagari (Apur. 7:12).
14. Ida liña líderaguniwa le lariñagubei Ebüréu 13:5 dan le wadügün aransehani lubá waweiyadun?
14 Ruti Hesusu aban hénpulu le arufudubalin meseriwín lan lun aban gürigia lóundarun saragu irisini anhein ‘gudeme lubéi ligibugiñe Bungiu’ (Luk. 12:16-21). Ibidiñeti woun kaba lan asusereda woun haruga (Ari. 23:4, 5; Sant. 4:13-15). Lanwoun lira, ariñagati giñe Hesusu sun lan ha busenbaña lun lani hamá disipulugu mosu lan aranseñu hamá lun hígiruni sun hámati lun hafalaruni (Luk. 14:33). Ligía asuseredubei houn kristiánugu ha Hudeabaña lidan furumiñeti sígulu, aranseñu haña meha lun hígiruni le hámati lau ugundani (Ebü. 10:34). Uguñe weyu, saraguhaña íbirigu eferidirutiña hawadigimari o le hámati ladügarügü mádaragun hamá houngua lidoun polítika (Aruf. 13:16, 17). Arufudaaña afiñe hamá luagu dimurei le lariñagubei Heowá: “Nóunigirubadibu; mígirun nubadibu” (aliiha huméi Ebüréu 13:5). Áfaaguatiwa lun wadügün aransehani lun ñein lan le wemegeirubei wama lubá ámuñegü ani afiñetiwa luagu líderagubadiwa lan Heowá anhein asusereda somu katei le magurabun wamuti.
15. Ka lunbei hagurabuni agübürigu hámagiñe hasaanigu? (Ariha humóun giñe iyawaü).
15 Anihein échuni le ñein lubéi samina hamá gürigia mosu lan gasaanigu hamá lun hanuriahaniña danme le haweiyadun. Gama lumoun, ariñagatu Bíbülia agübürigu lan “lúnbaña hóundarun seinsu habá hasaanigu” (2 Ko. 12:14). Inarüni dan le lan haweiyadun agübürigu, másiñati mégeibaña lan lun híderaguniña hasaanigu ani saragu isaanigu íderagua hamutiña hagübürigu tídangiñe sun hanigi (1 Tim. 5:4). Gama lumoun, létima íchugubei ugundani houn wábirigu, híderaguniña hasaanigu lun heseriwidun lun Heowá, mama lun hagañeirun harahüñü saragu seinsu lun gayaraabei lan hóunigiruniña danme le haweiyadun (3 Huan 4).
Gabaroun hamuti íbirigu maríeitiña adundehani le tídanbei Bíbülia dan le hayanuhan luagu le lunbei hadügüni ámuñegü. (Ariha huméi párafu 15).d
16. Ida luba híderaguniña agübürigu hasaanigu aransera lun hanuriagun houngua ámuñegü? (Éfesuna 4:28).
16 Agübürigu, danme le híderaguniña hisaanigu aransera lun hanuriagun houngua lubá ámuñegü, ru humá aban hénpulu buiti houn ani arufudaha humá houn lun hafiñerun luagu Heowá. Arufudaha humá houn lúmagiñe hañüraü súdini lan lun benefa lan gürigia lidan luadigimari (Ari. 29:21; aliiha huméi Éfesuna 4:28). Eibu aweinamudeina hamá hisaanigu, íderagua humaña lun aban hamá aturiahatiña buítiña leskuelarugu. Áluaha humá tidan wani agumeiraguagüdüni adundehani tídangiñeti Bíbülia le gayaraabei líderaguniña anúadaha buidu luáguti aturiahani. Le lunbei háfaagun lun hadügün, híderaguniña hisaanigu lun hibihin aban wadagimanu le gayaraabei líderaguniña lun hanuriagun houngua luma lun gadaani hamá lúntima hapurichihan o lun prekursorugu hamá.
17. Ka wachoururubei?
17 Chouru hamuti lubúeingu Heowá gabafu lan lun líchuguni le hemegeirubei houn. Eibu ayarafadeina lan lagumuchagüle ubóu le, éibutimaame lóuchawaguniwa wafiñen luagu Heowá. Gama lumoun, meberesenga le lunbei lasuseredun, afiñetiwa sunsuinagubei layusurubei lan Heowá lubafu lun líchuguni le wemegeirubei woun. Chouru wamuti mébeha lan lubafu Heowá ani líderagubadiwa giñe le ñein wamuti.
UREMU 150 Áluaha huméi Bungiu lun hesefurúniwa!
a Ariha huméi ariñahani le lídanbei “Álügüdahani burí le hadügübei aliihatiña” le tídanbei Garüdia Awisahatu to lánina diisi-hati, irumu 2023.
b Ariha huméi ariñahani le lídanbei “Álügüdahani burí le hadügübei aliihatiña” le tídanbei Garüdia Atalaya to lánina 1 lidan diisi-hati, irumu 2014.
c Ariha huméi aturiahani le gíribei “Úati gayarati leseriwidun houn bián iyubudirigu”, le tídanbei Garüdia Atalaya to lánina 1 lidan gádürü-hati, irumu 2014.
d LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ: Aban feru maríeitiña hayanuhaña luéigiñe gágamuru tuma hasaani, to ídehaboun úara luma tani weiriei lidan tábunawagun Luban Adamuridaguni.