TÖHAKÖÖPÖ ĀTIKÖL 13
TINKÖÖKÖ 127 Hòṅ Sitih Inlahen Öich Chu-ö
Kūö Yòh Öi Mihôiṅ Ṙatö-ellōnre Tö Yāvē nö Ṙamlōn nö in Hī
“In Meh Chin Öich ṙāmölōn takô.”—LŪK. 3:22.
ASUH ÖP MIN HAKÖP HĪ
Kūö yòh öm mihôiṅ ṙātö-ellōnre tö Yāvē nö hō-en meh hēk ṙamlōn inrē nö in meh?
1. Asuh öp mufē elkuilōn yik tarik ngam Tēv Yāvē?
TEŪNGEN ayī-ö tö inreuskö alaha re öi hang inlahen Yāvē nö hō-en yip tarik re nö ṙòkhöre! Ngö ṙô an ngam Paipöl: “Tön kuchīkölōn [hēk, ṙamlōn] An ngam Mā Tēv nö i vē tarik re.” (Sal. 149:4) Hēṙu ṙung ayī-ö haṙivlōn ngaich mihôiṅ öi ngö mufē, ‘Ṙamlōn ang kan Yāvē nö in chu?’ Pōyen yik tarik Yāvē misī tö ngatī mufē elkuilōn.—1 Sa. 1:6-10; Yōp 29:2, 4; Sal. 51:11.
2. In chīö ang Yāvē nö ṙamlōn?
2 Lööknyi ṙô an ngam Paipöl nö vënyen yip töthet tarik nö mihôiṅ nö hō-ov tö Yāvē ngaich haṙamlōn ò. Öi sitih inlahen? Hòṅ ṙātö-ellōnre ayī-ö in Yēsū Kristū ngaich kē ngam vinôkö. (Yôh. 3:16) Yěi kē ngam vinôkö ngaich hameuktöre ayī-ö öi halööktit nup vanāichöre hēk kilēḵngôre inrē töre öi hateungngö nup kuilōn Yāvē. (Inl. 2:38; 3:19) Ṙamlōn Yāvē min nö in hī yēḵ hī ma-ainyre vī ngam innôlöre in ò. Yěi hateungngö ngam kinlēḵngôre inrē min in ò, ngaich ṙamlōn min anga-aṅ hēk hanôlö hī inrē.—Sal. 25:14.
3. Asuh nup i min intöönö tö kētu sanapṙô nö in ngih ātiköl?
3 Kūö yòh mihôiṅ yip rīkre nö ngölōn tö Yāvē nö öt ṙamlōn nö in cha? Sitih inlahen ang Yāvē nö hameuktöre nö ṙamlōn nö in hī? Hēk sitih inlahen ang ngòh tö hěngtak Kristīön nö asīöp ngam ṙinātö-ellōnre tö Yāvē nö ṙamlōn nö in ò?
KŪÖ YÒH YIP RĪKRE NÖ NGÖLŌN TÖ YĀVĒ NÖ ÖT ṘAMLŌN NÖ IN CHA
4-5. Hòṅ asuh öp kanöplōn hī yěi ngölōn töre öi öt yöölen tī tö yip tahëng?
4 Pōyen yip in hī lamöktökūö nyinī-öre tö ngölōn töre nö öt yöölen tī tö holre. (Sal. 88:15) Ngö ṙô ang prötör Etriyān: “Hēṙu chū-ö öich ngölōn töre öich töng öt yöölen tī tö holre. Köplōn chin töre ik sā chu ṙömöng nyīö, örheūheu chū-ö öich vë-elkui ngam mikūönöre hòṅ cha nö teunghöt nö el öp tövai panam. Ngölōn pöri chū-ö töre öich höng öt teunghöt min ikūö e angū-ö panam.” Öt Vamënyen Yāvē nap yöng Tōni sin ik sā ò nö ṙömöng nyīö. Ngö ṙô anga-aṅ: “Öt hěngheuh nap yöng chu nö vë-enyre nö hangenlōn tö chu hēk ṙamlōn inrē nö in chu. Lökten chū-ö öich ngölōn, pòrô öp tö yòh inlahen chu, sön min cha-a nöng öt ṙamölōn tö tī chu.”
5 Hēṙu in ayī-ö inrē mihôiṅ ngatī lōn töre öi öt yöölen tī tö yip tahëng. Hòṅ köplōn pöri ayī-ö tö Yāvē nö anga-aṅ tamūökten hī nö in re. (Yôh. 6:44) Mameuk ellōn hī anga-aṅ, lökten nö meuk minë tövai tinrīken hī nup töt maheuk hī lohten öi in re. (1 Sa. 16:7; 2 Kin. 6:30) Lökten ayī-ö mihôiṅ öi ṙātö-ellōnre tö ò nö hangenlōn hēk pōiṙāi mat inrē tö hī.—1 Yôh. 3:19, 20.
6. Sitih mufē ök Pôl yěn fēkö nuk tötlöng la-en kahëken re ik urěh?
6 Ōt yip lohten in hī tötlöngö la-en urēhěkūöre nö haköp ngam kanô-en, lohten öi haṙivlōn söl ing töngamuh yěi fēken u. (1 Pīt. 4:3) Ōt yip tahëng Kristīön inrē lama-al nup tö ngatī öt kumlē-enre. Ngatī inlahen mufē öm inrē më-eṅ? Ngölōn hòng më-eṅ tö Yāvē min nö öt aṙēlen meh? Yěn ngatī, ngaich um ngölōn töre öm höng hěngtak. Pön ngatī mufē misī yik tarik ngam Tēv Yāvē. Töi ngëichkö ngam inchōḵ elmat inlahen Pôl. Yěn fēkö nup vanāichöre hēk öt kumlēḵ-enre misī ang Pôl ngaich haṙivlōn anga-aṅ. (Rōm. 7:24) Pòrô ngaich anga-aṅ nö halööktitre hēk kē ngam vinôkö inrē. Sön anga-aṅ nö ngö ṙô, ‘manā-angkūö kanūönö chin in yip tanīnöṙô’ hēk ‘möḵlö ötlanöökö in yip tötlöök.’—1 Kòr. 15:9; 1 Tim. 1:15.
7. Asuh öp tö hòṅ kanöplōn meh yěm tö vaichköreṙen sin urěh?
7 Kilēḵngôre an ngam Yöng hī Yāvē nö in hī, tö hī min yěi halööktit nup vanāichöre ngaich aṙēlen hī min anga-aṅ. (Sal. 86:5) Lökten yēḵ hī min öi kô-en miṙivlōn tö nup vanāichöre, ngaich mihôiṅ öi ṙātö-ellōnre tö Yāvē min nö aṙēlö nup töng sitih vanāichö hī.—Kòl. 2:13.
8-9. Asuh öp mihôiṅ kanöplōn hī yěi ngölōn töre öi öt teungten haṙamlōn Yāvē in nup töng kahëkenre la-en?
8 Ṙòkhöre in öi lōnu töre öi keuheūttö ellōnre löklōn Yāvē. Mihôiṅ pöri nö ngö ṙô lōn yip rīkre töre min nöng öt teungten nö haṙamlōn Yāvē nö in nup töng kahëkenre la-en. Ngö ṙô ang sistör Amentā: “Tö ngö manah sin tö lōn chu ngam inlahen chu öich keuheūttö ellōnre löklōn Yāvē, öich hòṅ örheūheu ṙūöhlö inlahenre in minë la-en. Lökten ngaich chū-ö öich höng pōyen maheukka öich in re. Yēḵ chu pöri öt teungten in u ngaich haṙivlōn chū-ö hēk ngölōn tö Yāvē nö öt ṙamlōn nö in chu.”
9 Hòṅ sitih inlahen öi yěi ngölōn töre öi öt teungten haṙamlōn Yāvēin nup töng kahëken hī la-en? Hòṅ köplōn ayī-ö tö Yāvē nö Tēv tö milēḵṙen. Öt hěngheuh min anga-aṅ nö tölṙô hī in öp töt kanô-òṅ hī. Pön milēḵṙen anga-aṅ tö ngam inlahen hī öi holtö ellōnre löklōn ò. Mihôiṅ inrē öi haköp inlahen yik tarik imat ngam Paipöl yik hamôltö ellōnre nö löklōn Yāvē. Töi hēk ngëichkö inlahen Pôl. Samyeūheuv anga-aṅ nö holtö nganötöre nö löklōn Yāvē, marò-òlkūö anga-aṅ nö chuh in nuk kū-öre hēk vīlö nuk māṅ inrē. Ik sā nuk ṙētak ò pöri nö harīktöre, ngaich öt uroh anga-aṅ nö sā nuk inlahen re urěh nö ahānga. Angū-ö hòng ngaich lāinyngen ò nö öt hō-ov tö ngam Tēv? Hö-ö, öt ngatī. Pön asā ök kanô-òṅ Pôl ngatī inlahen anga-aṅ, kētu inkòlô inrē anga-aṅ tö Yāvē. (Inl. 28:30, 31) Ngatī inlahen nun inrē minë ṙētak hī nö öt hěngren, hēṙu in ṙung kalēḵ alaha kēken nup la-en re hēk hö-ö. Öt angū-ö pöri ngahëichkö Yāvē, pön ngëichkö ngam tölöng anga-aṅ kuilōn hī öi löklōn ò. Ta-a chěi töi ngëichkö inlahen Yāvē nö hameuktöre nö ṙamlōn nö in hī.
SITIH INLAHEN ANG YĀVĒ NÖ HAMEUTÖRE NÖ ṘAMLŌN NÖ IN HĪ?
10. Sitih inlahen ang Yāvē nö vë-enyre nö ṙamlōn nö in hī? (Yôhan 16:27)
10 Löktö in ngam Paipöl. Vë-eny nang më hanangenlōnre ang Yāvē töre nö ṙamlōn nö in cha. Yěi vë-ekūö ngam Paipöl ngaich meuk inlahen Yāvē ayī-ö nö nët heuh ṙô nö vënyen Yēsū nö hanangenlōn ò nö kūön ò hēk ṙamlōn inrē anga-aṅ nö in ò. (Mët. 3:17; 17:5) Hòṅ hang ṙô Yāvē öm më-eṅ nö vë-enyre nö ṙamlōn nö in meh? Öt löktö el halīöngö ṙô ang Yāvē nö vë-ekūö hī, pön löktö in ngam Paipöl. Tö sā hī yěi haköp minë ṙô Yēsū in minë tö fën līpöre tölöök inhanga, ngaich sā ṙēngen mahangihtöre ayī-ö tö ṙô Yāvē nö vë-ekūö hī. (Vë-evkūö Yôhan 16:27.) Kūö yòh nö ngatī? Kūö Yēsū nö tö sā tinrīken ngam Yöngre. Lökten yēḵ hī öi vë-ekūö nup inlahen Yēsū imat ngam Paipöl nö sitih inlahen anga-aṅ nö vë-ekūö yik haköptöre hēk hameuktö hanangenlōnre nö in cha, ngaich mihôiṅ öi asěhkūöre tö inlahen Yāvē nö ngatī inlahen nö vë-ekūö hī.—Yôh. 15:9, 15.
Ṙōlkangen inlahen tī ang Yāvē nö hameuktö inlahen re nö ṙamlōn nö in hī (Ngëichköm 10)
11. Kūö yòh öi mihôiṅ ngö ṙô tö hī yěi kihngen ngaich öt tö ngö manah angū-ö tö Yāvē nö öt ṙamlōn nö in hī? (Yāköp 1:12)
11 Löktö in nup la-enre. Hīnöre ang Yāvē nö hòṅ hayööken hī, tö sā ò nö hateungngö nup tötṙānangen kuilōn hī. Hēṙu pöri mihôiṅ anga-aṅ nö hökngen hī öi kihngen, sā inlahen Yōp. (Yōp 1:8-11) Öt tö ngö manah pöri ngam inlahen yanīhi minë kanihngen tö Yāvē ngaich nö öt ṙamlōn nö in hī. Ṙētak hī pöri angū-ö öi hameuktö ngam hanangenlōnre tö Yāvē hēk ṙinātu-ellōn inrē öi in ò. (Vë-evkūö Yāköp 1:12.) Ngaich yěi meuk inlahen tī Yāvē min nö hakūöken hī hēk hayööken hī inrē el ṙētak nup kanihngen, ngaich in e min ayī-ö akahaiṙen tö ò nö chumkūöṙen tö hī.
12. Asuh öp haköp hī im inlahen prötör Timitri?
12 Töi ngëichkö ngam inchōḵ elmat inlahen prötör Timitri ngòh mi-iyöng ip tö hěng panam i Ēsiā. Ngaich anga-aṅ nö chumngëṅtu nö öt köpsören nö in öp kinmānöre, öt teungen inrē anga-aṅ tö tahëng la-enre. Lökten ngaich anga-aṅ nö kē fësla re nö pōyen ṙētak nö ahangkö ngam tölöök inhānga. In e ngaich anga-aṅ nö hameuktöre nö ṙātö-ellōnre nö in Yāvē. Chumngëṅtu hēk anga-aṅ nö öt teungen tö kinmānöre. Vahavö ngaich anga-aṅ, uroh anga-aṅ nö ötkô nö choholre nö ṙā-ang el ngam chamamre tö ṙôken ngam invahre. Ngölōn anga-aṅ töre nö tötvai nö inyööngö hēk inpīhö kikōnyö. Lohten inrē anga-aṅ nö ngö mufē tö Yāvē nö öt ṙamlōn nö in ò. Hěngheuh ngaich ök kūön ò kikānö nö kūichtö ṙô ngam Isayā 30:15 (NWT) nö imat līpöre, ngam tö ngö: “Ngöhören man hēk hayönglenre in chu, ngaich teūngen min më-eṅ tö nganötöre.” Kumten e ngaich anga-aṅ nö chuh in ök yöngre ngaich ngö ṙô: “Pa-a, yěm haṙivlōn ngaich ngëichkö ṙô ngih miröökö më-eṅ.” In e ngaich ang prötör Timitri nö akahalōn tö Yāvē nö öt ṙāngen ò hēk chumkūöken ò inrē. Īnu ngam mikūönö ò tö nya-aṅkūö, chehen hēk patī inrē. Ngö ṙô anga-aṅ, “Höng hòṅ ngöhören chin ngaich hayönglenre öich in Yāvē.” Yěm ngatī kanihngen inrē më-eṅ ngaich mihôiṅ öm ṙātö-ellōnre tö Yāvē nö chumkūöṙen tö meh hēk hayööken meh min inrē el ṙētak kanihngen.
Ṙōlkangen inlahen tī ang Yāvē nö hameuktö inlahen re nö ṙamlōn nö in hī (Ngëichöm perekrāf 12)a
13. Asuh öp hēk inlahen Yāvē nö hameuktö ngam ṙanamlōnre nö in hī?
13 Löktö in yip tarikre. Lökten in më prötör sistör ang Yāvē nö hameuktöre nö ṙamlōn nö in hī. Tö sā ò mihôiṅ nö vīhöt ellōn më holmaneuk hī nö hareuskö alaha hī hē ṙētak hī öi lōnu. Ngatī mufē ngam tö hěngtak sistör mi-iyöng im tö hěng panam i Ēsiā. Öt köpsöṙen anga-aṅ nö im kinmānö re hēk vahavö inrē. Ngömuh inrē tökiröng miṙivlōn ò kūö ngam pīhö ò nö ṙāḵtu nö im kamngöre nö minṙöinylen, kūö ò nö falūṙen nö el ngam māṅ. Ngö ṙô ngaich ngam sistör: “Öt akaha elmat chū-ö tö inlahenre öich kūö yòh ngatī ṙôken kanihngen. Ngölōn chū-ö, lohten nö ōt öp vanāichö chū, lökten ang Yāvē nö öt ṙamlōn nö in chu.” Vë-ekūötēv ngaich ngam sistör nö vë-ekūö Yāvē tö ò nö kētö ṙinātö-ellōn ò tö Yāvē nö ṙamlōn nö in ò. Sitih inlahen ngaich ang Yāvē nö kētö sanapṙô ò nö vë-ekūötēv? Ngö ṙô ngam sistör, “Vë-ekūö chu yip minṙöinylen aṅ el ngam maṅ ngaich kētö ṙinātö-ellōn chu tö Yāvē nö hangenlōn tö chu.” Unôichrit e hēk ngam sistör nö ngatī ṙô nö vë-ekūötēv. Ngö ṙô anga-aṅ, “Teungen chū-ö tö chitri re im hē e. Kahētö yik prötör sistör chu angū-ö nö löktö el ngam maṅ. Lökngöre ellōn ngaich chū-ö hēk reuslöre alaha inrē öich vë-ekūö. In e ngaich chū-ö öich akahakūö tö Yāvē nö hang ṙô chu öich vë-ekūötēv.” Ngatī inlahen ang Yāvē nö löktö in më holmaneuk hī tī nö hameuktöre nö ṙamlōn nö in hī.—Sal. 10:17.
Ṙōlkangen inlahen tī ang Yāvē nö hameuktö inlahen re nö ṙamlōn nö in hī (Ngëichköm perekrāf 13)b
14. Sitih inlahen ang Yāvē hēk nö hameuktöre nö ṙamlōn nö in hī?
14 Hěng an inrē ngam löktö tī Yāvē nö hameuktö ngam ṙanamlōnre nö in hī. Löktö in Më prötör sistör hī tī anga-aṅ nö kētö inlēnö hī. Ngatī inlahen yik misī i nuk raneh senchuri. Ṙūöhlö alaha Pôl ang Yāvē nö kūich minë tö 14 chitri yik holmaneukre. Halööknyôre anga-aṅ nö holtö hanangenlōnre nö halēnö cha. Kūö yòh ang Yāvē nö chaphöt ellōn Pôl tö ò nö halēn më holmaneukre Kristīön? Kūö Yāvē nö tö akaha nö inyöönyö hēk kūöre inrē anga-aṅ nö hangenlōn tö më kūönre lökten nö halēnö cha. (Inch. 3:11, 12) Lökten yěn höng löktö imat ngam Paipöl ṙô yip kamētö inlēnö hī, ngaich um ngölōn tö Yāvē nö līn nö in meh, inmeuktö ò pöri angū-ö nö ṙamlōn nö in meh. (Hep. 12:6) Sitih inlahen öi min hēk akahakūö tö Yāvē nö ṙamlōn nö in hī?
MINË INLAHEN YĀVĒ TÖ HAMEUKNYU NÖ ṘAMLŌN NÖ IN HĪ
15. Achīö yip tö kē-ěvkūö tö ngam töhet kumlēḵ tö Yāvē, ngaich asuh nup i ṙô tö ṙūöhölre tī tö ngam ṙinātö-ellōn hī?
15 Kē-ěkūö yip tarik re ang Yāvē tö ngam töhet kumlēḵ re yip chūök ò nö ṙamlōn hēk löktö in ngam töhet kumlēḵ re tī anga-aṅ nö hayööken cha nö ṙūöhlö minë tövai tinrīkenre. (Mët. 12:18) Mihôiṅ in hatöönöre öi ngö ṙô, ‘Meūkö ön minë ṙòng ngam töhet kumlēḵ nö löktö in minë tinrīken chu?’ Unôichrit inlahen chu öich haköp ngam kanô-en, hameuktö ngam manööyöre hòng chū-ö öich in yip tahëng? Yēḵ meh min öm asīöp minë tövai tinrīkenre hēk hameukten u inrē öm in minë inlahenre, ngaich ṙūöhlöre ṙinātö-ellōn min më-eṅ tö Yāvē nö ṙamlōn nö in meh!—Ngëichken ngam pòks “Ròng Ngam Töhet Kumlēḵ . . .”
Meuk inlahen nup tī Yāvē nö hameutö ngam ṙanamlōnre nö in hī? (Ngëichköm perekrāf 15)
16. Kē-ěkūö chīö ang Yāvē tö ngam la-en inhānga ngaich sitih lōn më-eṅ yěm akahakūö tö e? (1 Tösalònikē 2:4)
16 Kētö la-en yip tarik re an Yāvē tö ngam inhangkö ngam tölöök inhānga yip chūök ò nö ṙamlōn. (Vë-evkūö 1 Tösalònikē 2:4.) Töi chumkūöṙen ngëichkö inlahen sistör Chōslin, sitih inlahen ngam ṙinātö-ellōn ò nö sīöplöre hē ò nö ahangkö ngam tölöök inhānga. Vë-enyre ngam sistör ik hē ò nö choholre tö peuheū ngaich kalēḵ miṙivlōn anga-aṅ. Ngö ṙô anga-aṅ; “Höng ngölōn chū-ö töre öich töng öt yanööluṙen tī tö holre öich in minë la-en. La-evṙen hē e chū-ö töm la-en painīör, ngaich hòṅ chuh el fīlt chū-ö hē e lökten öich vë-ekūötēv ngaich kiröönngöre öich chuh el fīlt.” Meukkūö öp yöngnyīö ngaich anga-aṅ tö Mëri minë-eny ngam tö hō ngaich nö kē-ě istöti tö ò. Im rò-angen minë chingëṅt ngaich vë-eny nang ngam sistör ang Mëri töre nö vë-ekūötēv urēhěkūö ò nö kuröngkö kūö ngam patī ò. Asuh öp mikah elmat sistör Chōslin nö löktö in ngih ekspirīön re? Ngö ṙô anga-aṅ: “Sā tö ngö ngö ṙô ang Yāvē nö in chu, ‘Ṙamlōn chin öich in meh.” Kô-en in ṙung öt hāngö ṙô yěi chuh el fīlt, sön pöri ayī-ö öi höng holtö ellōnre öi ma-ainyre öi vë-eny nang cha tö ngam tölöök inhānga ngaich löktö in e min ayī-ö mihôiṅ ṙātö-ellōnre tö Yāvē nö ṙamlōn nö in hī.
Meuk inlahen nup tī Yāvē nö hameutö ngam ṙanamlōnre nö in hī? (Ngëichköm perekrāf 16)c
17. Asuh öp haköplö meh öm in sistör Vikī tö inlahen ngam tökitaknyu mahām Kristū? (Salmai 5:12)
17 Kētö ṙētak yip tarik re ang Yāvē yip chūök ò nö ṙamlōn, hòṅ cha nö yöölen nö löktö in ngam ṙāi ṙinānyi. (1 Tim. 2:5, 6) Unôichrit inlahen hī pòrô öi ṙātö-ellōnre im ṙāi ṙinānyi hēk vōkö, sön mihôiṅ öi ngölōn tö Yāvē nö öt ṙamlōn nö in hī. Yěi ngatī mufē ngaich hòṅ köplōn ayī-ö tö minë mufē re nö tövaich anū-ö. Yip ṙamātö-ellōnre nö in ngam ṙāi ṙinānyi, ngaich tö chiplö cha-a nö imat Yāvē, kilēḵngôre inrē ang Yāvē nö in cha tö ò min nö kētö inkòlô cha. (Vë-evkūö Salmai 5:12; Rōm. 3:26) Kirööngen yanöölen ang sistör Vikī, kūö ò nö fēkö inlahen ngam ṙāi ṙinānyi. Hěngheuh anga-aṅ nö afītöre tö inlahen inlēnlö ngam ṙāi ṙinānyi, ngö ṙô ngaich anga-aṅ: “Iṙôken manööyö ang Yāvē nö in chu. Sā töng ngö ṙô pöri chū-ö öich in ò, ‘Öt yöölen chin öich löktö in ngam hanangenlōn meh tö chu, öt rěhēn inrē nö kô ngam tö kitaknyu mahām Yēsū nö haṙenngen nup tökööl chu.’” Ik sā ò pöri nö fēkö inlahen ngam tö kitaknyu mahām Kristū ngaich akahaiṙen ngaich anga-aṅ tö Yāvē nö hangenlōn tö ò. Ngatī inlahen ayī-ö yěi fēkö ngam ṙāi ṙinānyi tö halēnlöng tö Yāvē ngaich in e mikahngen ayī-ö tö Yāvē nö hangenlōn tö hī hēk ṙamlōn inrē nö in hī.
Meuk inlahen nup tī Yāvē nö hameutö ngam ṙanamlōnre nö in hī? (Ngëichköm perekrāf 17)
18. Yěi örheūheu hangenlōn tö Yāvē ngaich asūp min ṙinātö-ellōn hī?
18 Minë inlēnöre taheui tökētu nö in ngih ātiköl, mihôiṅ ayī-ö kalahtenre öi hangö u. Lohten pöri min öi hēṙu öi haṙivlōn ngaich ngölōn min tö Yāvē nö öt ṙamlōn nö in hī. Yěi ngatī inlahen mufē ngaich hòṅ köplōn ayī-ö tö Yāvē nö ṙamlōn nö “in cha yip töhāngenlōn tö Ò.” (Yāk. 1:12) Töi iṙūöhen chěi haröhtöre in Yāvē ngaich kalahtenre öi meuk inlahen ò nö hameuktö inlahenre nö ṙamlōn nö in hī. Ngaich ui vaichngö tö ò nö öt “marôvat tö hī nyöre.”—Inl. 17:27.
ASŪP MIN SANAPṘÔ MEH?
Kūö yòh rīkre nö mihôiṅ nö ngölōn tö Yāvē nö öt ṙamlōn nö in cha?
Asuh nup inlahen tī Yāvē nö hameuktöre nö ṙamlōn nö in hī?
Kūö yòh öi mihôiṅ ṙatö-ellōn tö Yāvē nö ṙamlōn nö in hī?
TINKÖÖKÖ 88 Haköpten Chu Tö Minë Talöökö Meh
a INLAHEN NGAM NYAT: Inlahen inmeuknyö ngam ekspirīön
b INLAHEN NGAM NYAT: Inlahen inmeuknyö ngam ekspirīön
c INLAHEN NGAM NYAT: Inlahen inmeuknyö ngam ekspirīön