Diwoko da Jehovha kha da koma

1. Mosi a kombisile kuthemba Jehovha ngu nzila muni mbimo yi a nga kongomisa Vaisrayeli ve huma Egipta?

DIBHUKU da Vahebheru di womba-womba ngu vathu va va nga ti ni likholo. Mmweyo wa vathu vonevo i Mosi, awu a nga ti ni likholo la hombe. (Vaheb. 3:2-5; 11:23-25) Ene a kombisile likholo mbimo yi a nga kongomisa Vaisrayeli ve huma Egipta na a si thavi Faro ni dibutho dakwe da yimbi. Ene a thembile Jehovha mbimo yi a nga kongomisa vathu ve tshawunyeta Linene lo Bhilivila ni mbimo yi a nga va kongomisa va di txiwulani. (Vaheb. 11:27-29) Mosi a thembile Txizimu txakwe hambi mbimo yi Vaisrayeli vavangi va nga khata kukanakana ti to Jehovha a nga sikota kuva khatalela. Ni ku Mosi kha khuveka nguko Jehovha a ningile Vaisrayeli mati ni sakudya ngu nzila txidiwukiso. Ngu toneto, vona va simamile ve hanya txiwulani aha ku nga ti singa ni txilo.a—Eks. 15:22-25; Mas. 78:23-25.

2. Ngu kutxani Jehovha a di wotisile Mosi ti to: “Ina diwoko da Mkoma di komile kani?” (Mitengo 11:21-23)

² Msana ka dilembe Vaisrayeli va di humile Egipta, Jehovha a thembisile ku va ninga nyama. Hambiku Mosi a nga ti ni likholo lo tsana, ene a khatile ku tiwotisa ti to ina Jehovha a ndi na sikota kuhetisisa txithembiso txonetxo. Phela ku ti ni timiliyoni ta Vaisrayeli ni ku ku ti singa ni sakudya txiwulani. Se Jehovha a ndi na sikotisa kutxani kuninga nyama votshe vathu valeya? Jehovha a xamute Mosi ngu ku m’wotisa tiya: “Ina diwoko da Mkoma [Jehovha] di komile kani?” (Lera Mitengo 11:21-23.) Ka vhersikulo yiya, dipswi “diwoko da Mkoma,” di womba moya wo sawuleka mwendo mtamo wa Txizimu. Ngu mapswi mamwani, Jehovha a ti ko wotisa Mosi tiya: ‘Ina awe ngu ditshuri u pimisa ti to kha ni na kusikota kumaha a ti ni nga ti thembisa?’

3. Ngu kutxani i di ta lisima kualakanyisisa ngu txiwotiso txi Jehovha a nga mahela Mosi?

³ Ina awe u khala kukarateka, u tiwotisa ti to ina Jehovha a na sikota ku kukhatalela kumweko ni mwaya wako ngu didhawa da nyama? Ti singa ni mhaka ni to u khala ku tiwotisa txiwotiso txiya mwendo nadha, txiwotiso a txi Jehovha a nga mahela Mosi txi nga kuvhuna nawe. Ka gondo yiya, hi na wona ti to ngu kutxani Mosi ni Vaisrayeli va di kanakanile ti to Jehovha a nga sikota kuva vhuna. Hi na tshumela hi wona matshina mamwani a milayo a Bhiblia a ya ma engetelako themba yathu ya ti to diwoko da Jehovha kha da koma.

GONDA KA TI TI NGA MAHEKELA MOSI NI VAISRAYELI

4. Ngu tihi ti ti nga maheka mbimo yi Vaisrayeli va nga ti txiwulani?

⁴ Ngu kutxani vathu va di khatile kukanakana? Vaisrayeli ni “Dibutho da hombe da tixaka to hambana-hambana” se va ti ni mbimo yo lapha va di txiwulani kukhukhela va di khukhile Egipta va txi kongoma ka Ditiko da Txithembiso. (Eks. 12:38; Dhewut. 8:15) Ava i nga ti singa Vaisrayeli va karate ngu kudya manna ni ku va khatile kungungurukela. Ngu magwito, Vaisrayeli vavangi ni vona va khatile kungungurukela. (Mit. 11:4-6) Vathu va khatile kukhumbula nyama ni simwani sakudya si va nga ti naso Egipta. Ngu mhaka ya kungungurukela ka vathu, Mosi a pimisile ti to ngene a nga ti fanete ku va ninga nyama, kambe a si tizivi ti to a nga mahisa kutxani toneto.—Mit. 11:13, 14.

5-6. Vaisrayeli va kuzetelisilwe kutxani ngu vamwani?

⁵ Ti tikomba nga moya wa kwa mbi bonga wa va i nga ti singa Vaisrayeli wu di kuzetete Vaisrayeli ku ni vona va si kombisi kubonga. Eto ti nga hi mahekela nathu nyamsi. Ngako ava hi hanyako navo va si kombisi kubonga, nathu hi nga khata kungungurukela ni kwa mbi tsaka ngu si Jehovha a hi ningako. Hi nga khata kuxuva asi hi nga ti naso kale mwendo hi khata kubavela sa vakwanu. Kambe hi na va ni litsako la hombe ngako hi txi eneliseka ngu si hi ku naso, ti singa ni mhaka ni txiemo txathu.

⁶ Vaisrayeli va ti fanete kukhumbula txithembiso txa Jehovha txa ti to mbimo yi va ndi no hoka ka Ditiko da Txithembiso, va ndi nava ni sotshe si va ndi no si lava. Eto ti ndi no maheka dwe ka Ditiko da Txithembiso, i singa txiwulani mu va nga ti kona. Nguha kufanako, hahanze ko zumbela kupimisa ngu si hi singa ku naso nyamsi, hi fanete kuveka mapimo kasi Jehovha a thembisako ku hi ninga ka mafu a maphya. Tximwani txi hi nga txi mahako ngu lera mibhalo ayi yi engetelako themba yathu ka Jehovha.

7. Ngu kutxani hi nga tsanisekako ti to diwoko da Jehovha kha da koma?

⁷ Kambe ngu kutxani Jehovha a di junyatisile ti to diwoko Dakwe kha da “koma”? Ti nga maha Jehovha a txi lava kuvhuna Mosi ti to a si pimisi basi ngu mtamo wa diwoko dakwe, kambe e tshumela e pimisa ngu ti di nga ti kotako kumaha. Hambiku Vaisrayeli va nga ti hagari ka txiwula aha ku nga ti singa ni txilo, Jehovha a ndi na sikota kuva ninga nyama yayingi kupinda yi va nga ti yi lava. “Ngu dianza da mtamo ni diwoko do nawulutwa,” Jehovha a kombisile mtamo wakwe. (Mas. 136:11, 12) Se, nathu hi nga tsaniseka ti to diwoko da Jehovha di nga manela mmweyo ni mmweyo wathu ti singa ni mhaka ni mu hi ku kona mwendo sikarato si hi wonisanako naso.—Mas. 138:6, 7.

8. Nji txani txi no hi vhuna ku hi vayilela kumaha to fana ni ti Vaisrayeli va nga ti maha mbimo yi va nga ti txiwulani? (Wona ni mfota.)

⁸ Jehovha a mahile ti a nga tithembisa ni ku a rumete titshukwa tatingi para Vaisrayeli. Kambe vona kha va m’bonga Jehovha ku txidiwukiso txonetxo. Hahanze keto, wungi wawe va ve ni makolo ni ku va hetile ditshiku va txi sengeletela titshukwa. Jehovha a henyile ngutu ngu vale “va wudyi” ni ku a tsayisile vathu vonevo. (Mit. 11:31-34) Txikombiso txiya txi hi komba ti to hi fanete ku tiwonela ku hi si weli ka mlawu wa makolo. Ti singa ni mhaka ni ti to hi ganyile mwendo hi sisiwana, txa lisima ngutu ngu ku hi sengeletela “tithomba nzumani.” Hi maha toneto ngu kusakulela kuva ni wungana wo tsana ni Jehovha kumweko ni Jesu. (Mat. 6:19, 20; Luka 16:9) Ngu nzila yoneyo, hi nga tsaniseka to Jehovha a na hi ninga sotshe si hi si lavako.

9. Ngu tihi ti hi nga tsanisekako ti to Jehovha a na hi mahela?

⁹ Nyamsi, Jehovha wa nawuluta diwoko dakwe kasi kuvhuna vathu vakwe. Eto kha ti lavi kuwomba ti to hi na mbi thuka hi pwata male mwendo sakudya.b Kambe hi nga tsaniseka ti to Jehovha kha na mbi thuka e hi leka. Ene a na hi ninga mtamo wo hi lwisana ni txikarato tximwani ni tximwani. Hi fanete kuthemba ti to Jehovha a na nawuluta diwoko dakwe e khatalela silaveko sathu sa nyama. He wone siemo simbidi asi hi nga kombisako kuthemba Jehovha: 1) Ngako hi txi wonisana ni wusiwana 2) ngako hi txi maha makungu ya mbimo yi yi tako.

NGAKO HI TXI WONISANA NI WUSIWANA

10. Ngu sihi sikarato asi ti nga mahako hi wonisana naso?

¹⁰ A ku hi yako hi tshuketa hafuhi ni magwito, sikarato si na ya si engeteleka. Ditiko da dekadeka ngu mhaka sikarato sa politika, tiyimbi, tiphangu ta mtumbuluko ni malwati. Sikarato siya si nga engetela ma dexpeza athu, si maha hi luzekelwa ngu mthumo ni silo si hi ku naso mwendo si hi sinzisa kuleka mti wathu hi ya ka wukhalo wumwani. Se nji txani txi no kuvhuna ku u simama u maha sisungo asi si kombisako ti to wa themba diwoko da Jehovha kasiku u kota kukhatalela mwaya wako?

11. Nji txani txi no hi vhuna ku hi wonisana ni sikarato so pwata male? (Luka 12:29-31)

¹¹ Txo khata a txi u fanelako ku txi maha, ngu gela Jehovha sotshe sikarato sako. (Mav. 16:3) Kombela wutxhari kasiku u maha sisungu sa sinene ni mbilu yo rula kasiku u si ‘vileli ngutu.’ (Lera Luka 12:29-31.) Simama u maha mkombelo kasiku u tsaka ngu si u ku naso. (1 Tim. 6:7, 8) Maha wuxolisisi ka mabhuku athu kasiku u ziva ti u no timaha ngako u txi wonisana ni sikarato sa timale. Ka site ya jw.org, ku ni tigondo ni mavhidhiyo a ya ma wombawombako ngu mhaka yoneyo ni ku tigondo toneto ni mavhidhiyo se si vhuni vathu vo tala.

12. Ngu sihi siwotiso asi singa vhunako m’thu ku e maha txisungo txa txinene mayelano ni mthumo?

¹² Ngu mhaka yo lava mthumo, vamwani va rurile veya zumba kule ni mwaya wawe. Kambe, vo tala va va nga maha toneto, va tumbute to etxo hi nga txisungo txa txinene. Mbimo yi u lavako mthumo u nga pimisi basi ngu male yi u no hola, kambe tshumela u pimisa ngu ti u no ti luza ngu didhawa da moya. (Luka 14:28) Pimisa ngu siwotiso siya: ‘Ku na maheka txani ngu mwaya wangu ngako ni di kule nawo? Ina na sikota kuva ni mbimo yo ya mitshanganoni, yo ya kutxhumayelani ni kuva ni vanathu?’ Ngako u di ni vanana, nda tinene ku tiwotisa tiya: ‘Na sikotisa kutxani kukulisa vanana vangu “ngu ku va laya ngu sileletelo ni tigondo ta Mkoma” ngako ni di kule navo?’ (Vaef. 6:4) Maha sisungo asi si tsimbitisanako ni nzila yi Jehovha a pimisako ngu yona, i singa ngu nzila yi maxaka mwendo vangana vako ava va si xoniphiko Bhiblia va pimisako ngu yona.c Tony, awu a zumbako Ásia a amukete mithumo yayingi ka ditiko dimwani ayi yi ndi no m’holela male yayingi. Kambe msana kova a di mahile mkombelo ngu mhaka yoneyo ni kubhula ni msikati wakwe, ene a mahile txisungo txo mbi tumela mithumo yoneyo ni ku a mahile kutxitxa kasiku e sikota kuhanya ngu male ya yidotho. Nyamsi ene a womba tiya: “Ni ve ni lungelo yo vhuna vathu vavangi kasiku ve ziva Jehovha ni ku vanana vathu va didhunda ngutu ditshuri. Mwaya wathu wu gondile ti to ngako hi txi thumisa txialakanyiso txi ku ka Matewu 6:33, mbimo yotshe Jehovha a na hi khatalela.”

MAKUNGU A MBIMO YI YI TAKO

13. Ngu tihi ti hi nga ti mahako kasiku hi ta kota ku tixayisa ka mbimo yi yi tako?

¹³ Themba yathu ngu Jehovha yi nga tshumela yi dukwa mbimo yi hi pimisako ngu nzila yi wutomi wathu wu no ta va ngu yona mbimo yi hi no kumba. Bhiblia ya hi kuzeta kuthuma ngu kuhiseka kasiku hi ta va ni so ti hanyisa ngu sona ka mbimo yi yi tako. (Mav. 6:6-11) Se ngako ti txi koteka, nda tinene kuveketela male yo kari, nguko yona txivhikelo ngu nzila yo kari. (Ekl. 7:12) Kambe kha hi lavi ti to male yi va ya lisima ngutu ka wutomi wathu.

14. Vahebheru 13:5 yi hi vhunisa kutxani ku hi si karateki ngu ti ti no humelela ka mbimo yi yi tako?

¹⁴ Jesu a kontarete txidinganiso atxi txi kombisako ti to wubhemba ku m’thu e lavetela male kambe ka “Txizimu txisiwana.” (Luka 12:16-21) Kha ngaho wu a ti zivako ti to wutomi wu na ta zumbisa kutxani mangwana. (Mav. 23:4, 5; Jak. 4:13-15) Jesu a tshumete e womba ti to votshe ava va lavako kuva valondeteli vakwe, va fanete “kuleka sotshe” a si va ku naso. (Luka 14:33) Eto ngu ti ti nga mahekela Makristu o khata a khe Judheya. Vona va simamile va di thembekile hambiku va nga ti luza silo sawe. (Vaheb. 10:34) Ka masiku athu, vanathu vavangi va luzile mithumo ni silo sawe sa nyama ngu mhaka ya kwa mbi ti betela ka politika mwendo kwa mbi seketela partidhu yo kari. (Mtu. 13:16, 17) Nji txani txi nga va vhuna kumaha toneto? Vona va kombisile kuthemba txithembiso txa Jehovha a txi txi ku: “Kha ni na mbi thuka ni kuleka, kha ni na mbi nga va ni ku kutshotsha.” (Lera Vahebheru 13:5.) Se, hi maha totshe ti hi nga ti kotako kasiku hi ta va ni so tixayisa ngu sona ka mbimo yi yi tako, hi txi themba ti to Jehovha a na hi khatalela ngako ku txi humelela thanga ngu ngani.

15. Ngu yahi mawonelo a manene aya vaveleki va Makristu va fanelako kuva nawo ngu vanana vawe? (Wona ni mfota.)

¹⁵ Ka matiko mamwani, vatekani va veleka vanana kasiku ve ta va khatalela mbimo yi va no kumba. Kambe Bhiblia yi womba ti to vaveleki ngu vona va fanelako kukhatalela silaveko sa vanana vawe. (2 Vak. 12:14) Ditshuri ti to vaveleki vamwani ti nga maha ve lava txivhuno mbimo yi va no kumba ni ku vanana vavangi va ti tsakela kumaha toneto. (1 Tim. 5:4) Kambe vaveleki va va thembako Jehovha va tumela ti to litsako la hombe kha li ti ngu kuwunja vanana kasiku ve ta va vhuna mbimo yi va no kumba, kambe ngu va wona va txi thumela Jehovha.—3 Joh. 4.

16. Vaveleki va nga va vhunisa kutxani vanana ku ve lulamisela wumangwana wawe? (Vaefesu 4:28)

¹⁶ Vana txikombiso ka mwanana wako mbimo yi m’gondisako nzila yo e ti khatalela, ni ku mkombe ti to wa mthemba Jehovha. I di ngadi mwanana, mkombe ti to nda tinene kuva mthumi wo hiseka. (Mav. 29:21; lera Vaefesu 4:28.) Hahanze keto, mkuzete ti to eva m’gondi wamnene txikolwani. Nda tinene kumaha wuxolisisi kasiku u mana matshina a milayo a Bhiblia a ya ma no vhuna mwanana wako ku e maha sisungo sa wutxhari mayelano ni txikolwa. Txikongomelo txako, ngu vhuna mwanana wako ku e sikota ku ti khatalela ni ku e pateka ngu kuhiseka ka mthumo wo txhumayela, ti txi koteka e thuma kota nyaphandule.

17. Ngu tihi a ti hi nga tsanisekako ka tona?

¹⁷ Malanda a Jehovha ma nga tsaniseka ti to ene wa ti navela ni ku a ni mtamo wo khatalela silaveko sawe sa nyama. Aku magwito ma yako me tshuketela, ti na lava hi engetela kuthemba kwathu Jehovha. Ti singa ni mhaka ni ti ti no humelela, hi lava kuthemba ti to Jehovha a na thumisa mtamo wakwe kasiku e hi khatalela. Kha hi kanakani ti to mbimo yotshe diwoko da Jehovha di na hi vhuna.