“Zumbani mi di tsani, mi si xulwi ngu txilo”

1-2. Mkristu a nga fana ni di predhiyu do tsana ngu nzila muni? (1 Vakorinto 15:58)

NGU 1978, ku akilwe di predhiyu do lapha ngutu ka didhoropa da Tokyo, khe Japão. Ava va nga di wona di txi akwa va txi ti wotisa to ina di na tsana ka ku zinginikela ka mafu ka didhoropa diya? Se vaaki va di predhiyu va mahile txani kasi ku di tsana? Va di akile ngu nzila yo di si hoxoki hambi ku txo thuka ku va ni ku zinginikela ka mafu. Makristu ni ona ma fana ni di predhiyu diya. Ngu nzila yihi?

² Mkristu a fanete ku e tsana ni ku ti pfananisa ni txiemo. Ti lava e tsana a si xulwi ngu txilo ti txi ta ko engisa milayo ya Jehovha. (Lera 1 Vakorinto 15:58.) A na ti emisele “kuengisa” a si tshumeleli msana. Ngu ma wombelo mamwani, ene a fanete “ku dinganisela,” mwendo ku ti pfananisa ni txiemo ngako ti txi sunga ku e maha toneto. (Jak. 3:17) Mkristu wu a nga gonda ku va ni mawonelo o dinganisela wa vayilela ku tumeletela totshe. Ka gondo yiya hi na wona a ti hi nga ti mahako kasi ku hi si xulwi ngu txilo. Hi na tshumela hi wona 5 wa tinzila ati Sathani a ti thumisako kasi ku jikisa makungu athu o simama hi di tsani.

NGU TIHI TI TI NGA HI VHUNAKO KU HI TSANA?

3. Ngu yihi milayo ya lisima ayi Jehovha a hi ningako yi manekako ka Mithumo 15:28, 29?

³ Jehovha ngene ekha a ku ni fanelo yo veka milayo, ni ku Ene wa hehukisa milayo yakwe ti to vathu vakwe ve yi pfisisa. (Isaya 33:22) Ngu txikombiso mmdi wu wu fumako, wa timbimo ta Makristu o khata wu woni tinzila tiraru ati Makristu ma fanelako kusimama ma di tsani ka tona: 1) kuvayilela kukhozela sifananiso, hi khozela Jehovha dwe, 2) ku mba thumisa mnoha, ni 3) kulondisa matshina a milayo ya Bhiblia. (Lera Mithumo 15:28, 29.) Nyamsi, Makristu ma nga simamisa kutxani ma di tsani ngu kuthumisa tinzila tiya ta tiraru?

4. Hi kombisa ngu nzila muni to hi khozela Jehovha dwe? (Mtuletelo 4:11)

⁴ Hi vayilela kukhozela sifananiso, ngu kukhozela Jehovha dwe. Ene a gete Vaisrayeli ti to va ti fanete kukhozela Ene dwe nguko Ene Txizimu txa txiluse. (Dhewut. 5:6-10) Mbimo yi Jesu a nga dukwa ngu Sathani ene a kombisile to hi fanete kukhozela Jehovha dwe. (Mat. 4:8-10) Ngu toneto, athu kha hi khozeli sithombe. Kha hi teki vathangeli va wukhongeli, va tipolitika, va khaveli va bholwa, vaembeleli ni vathu va va ku ni tinduma kota sizimu. Hi seketela Jehovha ni ku khozela Ene dwe “a nga vanga sotshe simaha.”—Lera Mtuletelo 4:11.

5. Ngu ku txani hi txi engisa mlayo wa Jehovha mayelano ni ku xonipha wutomi ni mnoha?

⁵ Hi seketela mlayo wa Jehovha ti txi ta ko xonipha wutomi ni mnoha. Ngu ku txani? Nguko Jehovha a womba ti to mnoha wu emela wutomi, i ku ningo ya lisima. (Levhi 17:14) Mbimo yi Jehovha a nga tumelela ngu dikhambi do khata to vathu ve dya nyama ya sihari a va gete ngu ku kongoma ti to va si dyi mnoha. (Gen. 9:4) A tshumete e womba mlayo wonewo mbimo yi a nga ningela Mlayo wa Mosi ka Vaisrayeli. (Levhi 17:10) A tshumete e gela mmidi wu wu fumako wa timbimo ta Makristu o khata a txi, “mi txi leka kudya . . . ni mnoha.” (Mith. 15:28, 29) Se nathu ha engisa hi di tsani mlayo wuwa ti txi ta ko sawula to ngu yihi tratamentu yi hi no yi tumela.b

6. Ngu yihi mizamo yi hi yi mahako kasi ku tsimbitisana ni milayo ya Jehovha mayelano ni mahanyelo?

⁶ Ha londisa kha kwati milayo ya Jehovha mayelano ni mahanyelo. (Vaheb. 13:4) Ngu kuthumisa ma wombelo o fanekisela, mpostoli Paulo a hi kuzeta ku hi “daya” siro sathu asi i ku sa mafu, ti wombako ti to hi fanete kumaha totshe ti hi nga ti kotako kasi kudaya yotshe minavelo yo biha ya nyama. Hi vayilela ku wona mwendo kumaha txo kari atxi txi nga hi mahako hi navela kumaha wugango. (Vakl. 3:5; Jobe 31:1) Ngako hi txi dukwa kumaha to biha, ha vayilela ngu txi kuluveta simaho mwendo mipimiso ayi yi nga onhako wuxaka wathu ni Txizimu.

7. Nji txani txi hi fanelako ku ti emisela kumaha, ni ku ngu ku txani?

⁷ Jehovha a emela ti to athu “hi ti ningetela ngu yotshe mbilu.” (Var. 6:17) Ati Jehovha a hi gelako ku hi ti maha yotshe mbimo ndinene kwathu, ni ku athu hi nge txitxi milayo yakwe. (Isaya 48:17, 18; 1 Vak. 6:9, 10) Athu hi ti karatela kutsakisa Jehovha ni ku kombisa mawonelo a manene a m’bhali wa masalmo awu a nga khene: “Mbilu yangu yi pimisela kuxayisa milayo yako, eyo yi na va hakelo yangu kala kupinduka.” (Mas. 119:112) Hambi keto, Sathani a na zama kumaha totshe ti a nga ti kotako kasi ku onhetela ku ti emisela kwathu. Ngu tihi tinzila ti a ti thumisako?

SATHANI A ZAMA KU ONHA KU TI EMISELA KWATHU NGU NZILA MUNI?

8. Sathani a thumisa kuxanisa ngu nzila muni kasi ku e onha ku ti emisela kwathu?

⁸ Kuxaniswa. Sathani wa hi xanisa ngu didhawa da nyama ni da matipfelo kasi ku onha ku ti emisela kwathu. Txikongomelo txakwe ngu ku hi “kakatxula,” kasi kuhoxota wungana wathu ni Jehovha. (1 Pedro 5:8) Makristu o khata ni ona ma xanisilwe, me kwapwa, ni kudawa ngu mhaka ya ku ti emisela ka ona kusimama ma di tsani. (Mith. 5:27, 28, 40; 7:54-60) Ni nyamsi Sathani wa thumisa xanisa. Atiya ta ti komba ngu nzila yo biha ayi vanathu va khe Rússia ni mamwani matiko va ñolwako ngu yona ni kukanetwa ku hi mananako nako.

9. Ningela txikombiso txa ti hi fanelako ku ti vayilela ka mikuzetelo yo sisala ya Sathani.

⁹ Mkuzetelo wo sisala. Sathani a thumisa “siduko” kasi ku hi xasela. (Vaef. 6:11) Wona txikombiso txa mwanathu a dhanwako ku i Bob, awu a nga ti bhaxarile kasi ku mahwa operasawu. Ene a gete va dhokodhela to kha nambi thuka a di tumete kuthelwa mnoha. Awu a ndi no mmaha operasawu a xoniphile txisungo txakwe. Hambi keto, ka wusiku wo kari a sinze ku mahwa operasawu, dhokodhela wo kari a tile kasi ku ta wona Bob msana ko mwaya wakwe wu di tsute mtini. Ene a gete Bob ti to va dhokodhela va nambi thumisa mnoha kambe va na wu teka ngako wu txi thuka wu laveka. Ti nga maha dhokodhela a di pimisile ti to Bob a na txitxa ku ti emisela kwakwe aku maxaka yakwe ma nga ti tsute. Kambe ene a simamile ni ku ti emisela kwakwe a txi khene, kha na mbi thuka a di tumete kuthelwa mnoha hambi txiemo txi txo karata.

10. Ngu kutxani mapimiselo ya vathu i di mlawu? (1 Vakorinto 3:19, 20)

¹⁰ Mawonelo a vathu. Ngako hi txi pimisa ngu nzila yi vathu va va si thumisiko matshina a milayo ya Jehovha va pimisako ngu yona, ti nga maha hi leka kuthumisa matshina a milayo ya Jehovha. (Lera 1 Vakorinto 3:19, 20.) “Wutxhari wa ha mafuni” mbimo yotshe wu kuzetela minavelo ya nyama. Makristu mamwani a dibanza da Pergamo ni Tiyatira ma ti tekelete sihena so khozela sithombe ni kumaha wugango i ku ti ti nga ti tolovelekile ka madhoropa oneyo. Jesu a ningete sialakanyiso ka mabanza ale ngu ku va nga txi tumelela wugango. (Mtu. 2:14, 20) Nyamsi ha wonisana ni txikarato txo kuzetelwa ku hi etetela mawonelo o biha. Maxaka ni vamwani va nga hi gela ku ho ti maha va vanene ngutu ni ku hi fanete kuleka yimwani milayo ya Jehovha. Ngu txikombiso, va nga womba to kha ta biha ku hi maha ti hi ti navelako nguko matshina a milayo ya Jehovha mayelano ni mahanyelo ma pindetwe.

11. Mbimo yi hi tsaniselako siduko ngu tihi ati hi fanelako ku ti vayilela?

¹¹ Yimwani mbimo hi nga pimisa to mkongomiso wu Jehovha a hi ningako kha wu pfisiseki kwati. Ti lava hi ti wonela “ku ambi ndaka mhingano wa tile ti nga bhalwa” ngako hi txi dukwa. (1 Vak. 4:6) Vathangeli va wukhongeli va timbimo ta Jesu va ti ni mnando ka txionho txiya. Ngu ku engetela milayo yawe vapune, eto ti mahile ti to vathu ti va karatela ku yi engisa. (Mat. 23:4) Se Jehovha a hi ninga mkongomiso wo pfisiseka ngu kuthumisa Dipswi dakwe ni sengeletano yakwe. Kha hi na txivangelo txo engetela mkongomiso awu a hi ningako. (Mav. 3:5-7) Se ngu toneto, kha hi ndaki mhingano wa ti ti nga bhalwa mu ka Bhiblia ni ku kha hi vekeli milayo vamwani ti txi ta ka mhaka yo ti mahela sisungo.

12. Ngu kutxani Sathani a txi thumisa “wutxhari wa vathu”?

¹² Wutxhari wa vathu. Sathani a thumisa “wutxhari wa vathu” ni “ma wombelo a marindi a wutxhari wa vathu” kasi ku va hambanisa. (Vakl. 2:8) Ka timbimo ta Makristu o khata, eto ti txi pata ti filozofiya mawonelo a vathu, tigondo ta Vajudha to mbi seketelwa ka mibhalo, ni ti to Makristu ma ti fanete kulondeta Mlayo wa Mosi. Atiya i ti tigondo to biha nguko ti txi hambanisa vathu ni Jehovha i ku ene Txisima txa wutxhari wa ditshuri. Nyamsi, Sathani a thumisa ma televhizawu, internet ni ma radhiyo kasi ku hangalasa mahungu ya ma seketelwako ngu vathangeli va politika. Athu hi ti woni eto ka mbimo ya mtungu wa COVID-19.c Tifakazi ta Jehovha ati ti nga engisa mkongomiso wu wu nga ningelwa ngu sengeletano yathu ti vayilete kuvilela aku ku nga txi manwa ngu va va nga ti engisela mahungu a makuhu.—Mat. 24:45.

13. Ngu kutxani hi di fanete kuzumba hi txi ti wonela kasi ku hi si tsulupetwi?

¹³ Kutsulupetwa. Kha ha fanela kutumelela ku hi tsulupetwa ka ti “i ku ta tinene ngutu.” (Vaf. 1:9, 10) Hi txi tumela kutsulupetwa ti nga hi dyela mbimo ka ti i ku ta tinene ngutu. Totshe ti hi ti mahako to fana ni kudya, kusela, kusakana ni vangana, mthumo wa ditshiku ni ditshiku si nga hi tsulupeta ngako hi txi si thangetisa ka wutomi wathu. (Luka 21:34, 35) Ditshiku ni ditshiku, hi pfa mahungu a sitereka ni ku phikizana ka va ti politika. Hi fanete kutsaniseka to kha hi tsulupetwi ngu ku phikizana kwawe. Hi txi zumbela ku engisela mahungu oneyo, hi na khata ku va seketela ngu mapimo ni ngu mbiluni kwathu. Sathani a thumisa totshe tinzila tiya ngu txikongomelo txo onha ku ti emisela kwathu ko maha ati i ku ta tinene. He wone ati hi nga ti mahako kasi ku hi zumba hi di tsani, ni ku vayilela tinzila takwe.

HI NGA SIMAMA HI DI TSANI NGU NZILA MUNI?

14. Nji txani txi nga hi vhunako kusimama hi di tsani ko seketela Jehovha?

¹⁴ Alakanyisisa ngu ku ti ningetela kwako ni bhabhatiso. U tekile mazambo yawa nguko u ti lava ku seketela Jehovha. Alakanya ti ti nga ku vhuna ku u tsaniseka to u mani ditshuri. U gondile ku mziva kwati Jehovha ku mxonipha ni ku mranda. Awe u tsanisile likholo lako ni ku eto ti ku kuzetile ku u ti sola ka sionho sako. Mbilu yako yi ku susumetete ku hambana ni mahanyelo o biha ni ku u hanya ngu kuyelana ni kudhunda ka Txizimu. Awe u ti pfite u di rute mbimo yi u nga ziva ti to Jehovha a ku divalete. (Mas. 32:1, 2) U khatile kuxalela mitshangano ya Wukristu ni ku bhula ni vamwani ngu timhaka to tsakisa ati u nga ti gonda. Kota Mkristu wu a nga ti ningetela ni ku bhabhatiswa, konku u tsimbila ka nzila ya wutomi ni ku u ti emisete kusimama u tsimbila ka yona.—Mat. 7:13, 14.

15. Ngu ku txani ti di ni wuyelo kugonda ni kutshumela hi alakanyisisa?

¹⁵ Gonda Dipswi da Txizimu ni ku alakanyisisa ngu dona. Kufana ni mndonga awu wu simamako wu di tsani ngu ku va ni mikoloti yo lapha, nathu hi na simama hi di tsani ngako mikoloti ya likholo lathu yi di navile ka Dipswi da Txizimu. Mbimo yi mndonga wu kulako, mikoloti ni yona yo ya yi nava. Mbimo yi hi gondako ni ku tshumela hi alakanyisisa ngu ti hi ti gondako, ha tsanisa likholo lathu ni ku ha tsaniseka ngutu ti to tinzila ta Jehovha ndinene. (Vakl. 2:6, 7) Alakanyisisa ngu nzila yi Jehovha a nga vhikela ni ku kongomisa ngu yona malanda akwe a kale. Ngu txikombiso, Ezekhiyele a riyile kwati nzeve mbimo yi ngelozi yi nga ti m’gela tipimo ta dithepele di a nga woniswa. Muwoniso wuwa wu tsanisile Ezekhiyele, ni ku wu hi ninga tigondo ta lisima ta nzila yi hi nga simamako hi thumisa matshina a milayo ya Jehovha ka wukhozeli wa ditshuri.d (Eze. 40:1-4; 43:10-12) Nathu hi nga wuyelwa ngako hi txi ti ninga mbimo yo gonda ni kutshumela hi alakanyisisa ngu timhaka to tshima ati hi ti gondako ka Dipswi da Txizimu.

16. Ku tsanisa mbilu ti m’vhikelisile kutxani Bob? (Masalmo 112:7)

¹⁶ Tsanisa mbilu yako. Mkoma Dhavhidha a kombisile nzila yi a nga ti randa ngu yona Jehovha ngu kuembelela a txi: “Mbilu yangu yi tsani awe Txizimu.” (Mas. 57:7) Nathu hi nga tsanisa mbilu yathu ngu ku themba Jehovha ti txi huma mbiluni. (Lera Masalmo 112:7.) Wona nzila yi eto ti nga vhuna ngu yona Bob, awu hi nga bhula ngu ngene makhatoni. Mbimo yi va nga m’gela to va ndi na zumba ni mnoha hafuhi kasi ku ve mthela ngako wu txi laveka, ene a va xamute a txi, mi txo tisa mnoha hawa, ani na huma sibhejela muwa ni tsula ngu txikuluveta. Ngu msana Bob a wombile tiya: “Ka mbimo yile ni singa ni ku kanakana mwendo ku karateka mbiluni kwangu.”

17. Hi nga gonda txani ka txiperiensiya txa Bob? (Wona ni mfota.)

¹⁷ Bob a ti tsani nguko a ti ti mahete txisungo a sinzi ku ya sibhejela. Txo khata, ene a ti navela kutsakisa Jehovha. Txa wumbidi, ene a gondile khakwati a ti Bhiblia ni mabhuku athu ya ma nga seketelwa ka Bhiblia ma ti wombako mayelano ni ku xonipha wutomi ni mnoha. Txa wuraru, ene a ti tsaniseka ti to kulondetela mkongomiso wa Jehovha ti ndi na mtisela wuyelo yo mbi na magwito. Nathu hi nga va ni mbilu yo tsana ti singa ni mhaka ni sikarato asi hi nga wonisanako naso.

18. Txikombiso txa Bharake txi hi gondisa kuthemba Jehovha ngu nzila muni? (Wona mfota wa kapa.)

¹⁸ Themba Jehovha. Wona nzila yi Bharake a nga humelela ngu yona ngu kuthemba mkongomiso wa Jehovha. Ka mbimo yile vathu va Israyeli va sa ti lulamisela ku ya yimbini nem va singa ni matxhari mwendo sitxhavangu. Kambe Jehovha a gete Bharake ti to e tsula e ya lwa ni otshe masotxhwa a Vakanana ma nga ti thangelwa ngu Sisera, aya ma nga ti ni otshe matxhari a yimbi. (Val. 5:8) Mprofeti wa txisikati wu a dhanwako ku i Dhebhora a gete Bharake ti to e relela ngu mmangoni kasi ku e ya tshangana ni Sisera awu a nga ti ni 900 wa sikotxikani sa yimbi. Bharake a engisile Jehovha e tsula yimbini, hambiku ti nga txi woneka nga sikotxikani sa Vakanana si ndi na tsimbila kwati ka ligwangwa ti va hehukela kuxula yimbi. Bharake ni masotxhwa akwe va to txhika ngu mmangoni ka Tabhori, Jehovha e rumela mati a hombe ngu nzumani. Se sikotxikani sa Sisera si txhibela mu ka madhaka, Jehovha e ningela Sisera ni masotxhwa akwe manzani ka Bharake. (Val. 4:1-7, 10, 13-16) Ngu ha ku fanako, nathu Jehovha a nga hi vhuna ku hi xula ngako hi txi m’themba ni kuthemba mkongomiso awu a hi ningako ngu kuthumisa sengeletano yakwe.—Dhewut. 31:6.

TI EMISELE KUSIMAMA U DI TSANI

19. Ngu kutxani u di fanete kusimama u di tsani?

¹⁹ Yimbi yathu yo hi simama hi di tsani yi na ya masoni ngako hi txi ngadi hi txi hanya ka txiemo txa mafu yawa o biha. (1 Tim. 6:11, 12; 2 Pedro 3:17) Nga hotshethu hi nga ti emisela kwa mbi guma mtamo ngu mhaka ya kuxaniswa, mikuzetelo yo sisala, ati vathu va ti wombako, wutxhari wa vathu, ni si tsulupeta. (Vaef. 4:14) Hahanze keto he simameni hi di tsani ni ku hi simama hi randa Jehovha mbimo yotshe ni kuengisa milayo yakwe. Mbimo yi hi mahako toneto, ti lava hi va vo dinganisela. Ka gondo yi yi londiselako, hi na ta bhula ngu nzila yi Jehovha ni Jesu i ku sikombiso so pelela ngu yona ko dinganisela.