Ina u pimisa ngu nzila yi Jehovha a pimisako ngu yona?
“Ava va tsimbilako ngu ka Moya, a khatalela sa Moya.”—VAROMA 8:5.
TINDANDO: 57, 52
1, 2. Hi ti zivisa ku txani ti to ndima 8 ya Varoma yi bhatwe ku txi pimiswa ngu vasawuleki?
INA se u lerile Varoma 8:15-17 ka mbimo ya txialakanyiso? Ndimana yiya yi txhamusela ti to makristu ya ma nga sawulwa ma ti zivisa ku txani ti to ma ya nzumani. Varoma 8:1 yi womba ti to “kha ku nga ngadi ho kuabaniswa ka vale va ku ka Kristu Jesu”. Kambe ina Varoma ndima 8 yi wombawomba basi ngu vasawuleki? Mwendo yi wombawomba kambe ngu va va ku ni themba yo ta hanya ha mafuni?
2 Mbimo yi Paulo a nga bhala ndima 8 ya Varoma, a txi alakanya ngu vasawuleki. Hi ti zivisa ku txani toneto? Ka Varoma 8:23, Paulo a ti khene vasawuleki va amukete moya wa Txizimu. Ngu koneho, vona va emela kusawulwa kota vanana va Jehovha ni ku ningwa mmidi wa moya nzumani. Ngu mhaka ya mterulo wa Jesu, Jehovha a va divalete siwonho sawe. Ka Jehovha vona va lulamile ni ku va nga va vanana vakwe. —Varoma 3:23-26; 4:25; 8:30.
3. Ngu ku txani mlayo wu wu ku ka ndima 8 ya Varoma wu nga vhunako makristu a dibutho da hombe?
3 Kambe mlayo wu wu ku ka Varoma ndima 8 wu nga vhuna makristu ya ma ku ni themba yo hanya ha mafuni. Ngu ku txani? Nguko vamwane va i singa ku vasawuleki Jehovha a va woni va ti lulamile. Ngu txikombiso, ka Varoma 4, Paulo a wombawombile ngu Abrahamu. Ene hanyile malembe o tala Jesu a si se kufela siwonho sathu, kambe se Jehovha a txi teka Abrahamu a di lulamile. (Lera Varoma 4:20-22.) Ni nyamsi Jehovha a nga dhana makristu o thembeka aya ma ku ni themba yo ta hanya ha mafuni ti to mba lulami.
4. Ngu tihi ti hi nga ti wotisako athu hi pune?
4 Ka Varoma 8:21, Jehovha a ti vekile ha kubasani ti to a na tisa mafu a maphya, ni ti to vathu va na hanya ka mafu ya ma ku singa ni txiwonho ni lifo. Ndimana yiya yi teka toneto kota “mkhululeko wa wudhumo wa vanana va Txizimu”. Hi nga ti wotisa tiya: Ni nga maha txani ti to ni kota ku ta hanya konkheya? Ahi ti woneni.
U NGA ZUMBELE KUALAKANYA NGU TIMHAKA TA NYAMA
5. Nji txani atxi Paulo a nga txi lava ku txi womba ka Varoma 8:4-13?
5 Lera Varoma 8:4-13. Ka varoma 8, Paulo a wombawombile ngu tixaka to kari ta vathu: “ava va tsimbilako ngu kunavela ka mmidi” ni “ava va tsimbilako ngu ka Moya”. Vamwane va pimisa ti to, mbimo yi Paulo a nga wombawomba ngu va va tsimbilako ngu kunavela ka mmidi, a txi wombawomba ngu vathu vale i ku singa makristu. Kambe ngu ditshuri dipapilo donedo da Paulo adi txiya ka makristu, aya ma nga “dhanwa kuta maha valulami”. (Varoma 1:7) Ati Paulo a nga txi lava ku ti womba ka Varoma 8:4-13 ngu ti to makristu mamwane ma tsimbila ngu kunavela ka mmidi ni ku mamwane ma tsimbila ngu kunavela ka nyama. Ngu kuhi kuhamba hagari kwawe?
6, 7. a) Bhiblia yi lava kuwomba txani mbimo yi yi wombawombako ngu “mmidi”? b) Paulo a txi lava kuwomba txani mbimo yi a nga wombawomba ngu “mmidi” ka Varoma 8:4-13?
6 Bhiblia yi lava ku khene txani yi txi wombawomba ngu “mmidi”? Yi wombawomba ngu silo so tala. Mbimo yimwane yi nga wombawomba ngu mmidi wathu wupune. (Varoma 2:28; 1 Vakorinto 15:39, 50) yimwane mbimo yi wombawomba ngu maxaka a m’thu. Ngu txikombiso Paulo a ti khene Jesu i ti dixaka da Dhavhidha “ngu ka nyama”.—Varoma 1:3; 9:3.
7 Kambe nji txani atxi Paulo a nga ti lava ku txi womba mayelano ni va va “tsimbilako ngu kunavela ka mmidi” ka Varoma 8:4-13? Ti to hi mana xamulo he woni Varoma 7:5. Ka dona Paulo a ti khene: “Ngukusa, mbimo yi hi nga titi hanya ngu txithu, kunavela ka txiwonho aku ku nga ti mana mtamo ngu mhaka ya mlayo, ku ti thuma sihangoni kwathu kufela ku hi humisa mihando ya lifo”. Paulo a ti khene avale va tsimbilako “ngu kunavela ka nyama” ngu vale va pimisako ni kulwela kutatisa minavelo yawe ya ti to biha; na va si khatali ngu vamwane.
8. Ngu ku txani ti nga txi lava ti to Paulo e ningela mkongomiso ka vasawuleki mayelano ni kutsimbila “ngu kulondisela mmidi”?
8 Ngu ku txani ti nga txi lava ti to Paulo e vhuna vasawuleki mayelano ni phango yo “tsimbila ngu kunavela ka mmidi”? Ni ku ngu ku txani hotshethu hi txi wu lava mkongomiso wonewo? Ditshuri ngu ti to mkristu mmwane ni mmwane a nga khata kulondisela ti ti tsakisako minavelo yakwe, hambi i di mkristu wo thembeka. Ngu txikombiso Paulo a ti khene, vanathu vamwane va khe Roma va mahile sithumi sa “minavelo yawe”. Ngu nzila muni? Vanathu vamwane va txi teka minavelo yawe i di yona i ku ya lisima ka wutomi. Ku ngava minavelo yi yi tsimbitisanako ni kunavela ka ta mataho, mndiwu mwendo silo simwane. (Varoma 16:17, 18; Vafilipiya 3:18, 19; Judha 4, 8, 12) Wona ti ti nga humelela ka dibanza di di nga ti didhoropani ka Korinto. Kudingana mbimo yo kari, mwanathu mmwane a ti tshangana ngu didhawa da ta mataho ni “msikati wa tate wakwe”. (1 Vakorinto 5:1) Ta woneka ti to, vanathu valeya va txi wu lava mkongomiso mayelano ni phango yo “londisela kunavela ka mmidi”.—Varoma 8:5, 6.
9. Ngu ti hi ti Paulo a nga ti lava ku hi gela ka Varoma 8:6?
9 Ina mkongomiso wa Paulo wu nga hi vhuna nyamsi? Inna, wu nga hi vhuna. Hambi m’thu wu a ku ni malembe a txi thumela Jehovha a nga teka Jehovha e mveka ka wukhalo wa wumbidi. Kambe hi nga ti to Paulo a txi lava ku khene ti bihile kupimisa ngu silo so fana ni sakudya, mthumo, misakano, kusihana ni kutxhadha. Eto ti tolovelekile. Jesu nene a txi si dhunda sakudya so tshamba, ni ku a dyisite vathu vamwane. Ene a tshumete e tumbula ti to ti txi lava e humulanyana. Ni ku Paulo a wombile ti to kumaha timhaka ta mataho ti ni lisima ka vathu va va nga tekana.
Ngu tihi ti u dhundako kubhula ngu tona? (Wona tindimana 10 ni 11)
10. Ti womba txani “kuvekisa mapimo”?
10 Mbimo yi Paulo a nga wombawomba ngu “kuvekisa mapimo”, a thumisile mapswi a txigriki aya ma wombako ti to m’thu a pimisa ngu mhaka yo kari basi. Mgondisi mmwane wa Bhiblia a txhamusete ti to awu a vekisako mapimo a ni mhaka, ni ku a wombawomba ni “kutikarata ngu silo si a si dhundako”. M’thu wu a mahako toneto a maha ti to silo soneso si kongomisa wutomi wakwe.
Ngu tihi ti i ku ta lisima ka wutomi wathu?
11. Silo muni si hi nga si tekako i di lisima ka wutomi wathu?
11 Vanathu va kheya Roma ti txi lava ve emanyana ti to ve pimisa ngu ti i ku ta lisima ka wutomi wawe. Ngu ti nathu hi lavako ku timaha. Alakanyisisa ngu ti u dhundako kubhula ngu tona mwendo kutimaha. Vamwane va pfisisile ti to se va ni mbimo yo lapha va txi pimisa ngu kuduka mixowo yimwane ya wusutxe, kutshurisela m’ti, kuxava siambalo sa siphya, kumana male yo tala, mwendo kupimisa ngu ti to va na endela hayi va txi na mana maferiya. Kha ta biha kupimisa ngu silo soneso. Ngu txikombiso, Jesu a phindute mati me maha vhinya a di ka mbuso wa wukati. Ni ku Paulo a gete Timoti ti to a di fanete kusela vhinya ya yidotho ti to kumalala mndani ku nga txi panda. (1 Timoti 5:23; Johane 2:3-11) Ina Jesu ni Paulo va txo thumela kuwombawomba ngu vhinya basi? Ahim-him. Athu ko? Nji txani txi i ku txa lisima ka wutomi wathu?
12, 13. Ngu ku txani ti di ni phango kupimisa basi ngu ta mmidi?
12 Paulo a ti khene “Ngukusa kuxuva ka mmidi ngu lifo”. (Varoma 8:6) Ti mahisa ku txani toneto? Ku nga ti minavelo ya mbilu yathu i di yona i ku ya lisima ka wutomi wathu, ti nga hi maha hi luza wungana wathu ni Jehovha konkuwa ni wutomi wo mbi guma ka mbimo yi yi tako. Toneto ti nga maheke ngu ngathu. Ina wa mkhumbula mwanathu wule wa kheya Korinto awu a nga ti fanete kuwilwa dibanzani? Ene a txitxile ni ku a emile kumaha to biha. Ene a tshumete e thumela Jehovha ngu nzila ya yinene.—2 Vakorinto 2:6-8.
13 Ditshuri ti to txikombiso txa mwanathu wule kha txi tsakisi kwati. Kambe eto ti kombisa ti to hambi m’thu a di mahile to biha a nga txitxa. Ngu nzila yoneyo, ngaku m’thu nyamsi a txi khata kulondisela minavelo ya mbilu yakwe makhaloni yo maha kuranda ka Jehovha, nene a nga txitxa. Mkongomiso wa Paulo wu nga hi vhuna ti to hi maha kutxitxa kumwane ni kumwane ku hi ku lavako ka wutomi wathu.
PIMISA NGU NZILA YI JEHOVHA A PIMISAKO NGU YONA
14, 15. a) Mapimo athu hi fanete ku ma vekisa ka txani? b) “Kuxuva ka Moya”, kha ti wombi kumaha txani?
14 Msana ko wombawomba ngu phango yi yi ku ho ngu kupimisa ngu ta mmidi, Paulo a ti khene hi fanete hi va ni “kuxuva ka Moya”. Paulo a ti khene hi txi maha eto hi na mana wutomi ni kudikha. Eto ta tsakisa ngu ditshuri.
15 Kambe “kuxuva ka Moya” kha ti wombi tona ti to m’thu a fanete kuzumbela kupimisa ni kuwombawomba ngu Jehovha ni Bhiblia mbimo yotshe. Ngu txikombiso Malanda a Txizimu ma ti hanya wutomi awu wu nga toloveleka. Makristu a mbimo ya Paulo ma txi ti dhunda kudya ni kusela, ma ti txhadha, ma ti ni vanana ni ku ma txi thuma ti to me khatalela timwaya ta ona.—Marku 6:3; 1 Vatesalonika 2:9.
Txa lisima ngutu ka wutomi wa Paulo i ti kuthumela Txizimu
16. Nji txani atxi i nga ti txa lisima ka wutomi wa Paulo?
16 Kambe Paulo ni vanathu vamwane va mbimo yoneyo kha va tumelela ti to mthumo ni silo simwane si va sona i ku sa lisima ka wutomi wawe. Ngu txikombiso, Paulo a txi runga malona ti to e mana kuhanya. Kambe txa lisima ngutu ka Paulo i ti kuthumela Txizimu, i singa mthumo wo tihanyisa. Ene a hetile mbimo yo lapha a txi txhumayela ni kugondisa vathu. (Lera Mithumo 18:2-4; 20:20, 21, 34, 35.) Vanathu va kheya Roma va di fanete kutekelela Paulo, a nathu hi nga maha ti ti fanako.—Varoma 15:15, 16.
17. Ku na maheka txani ngaku hi di ni “kuxuva ka Moya”?
17 Ti womba txani “kuxuva ka Moya”? Ti womba kuleka moya wo basa wa Jehovha wu kongomisa mapimo athu ni ku gondela kupimisa kufana ni nene. Ngu yihi wuyelo yo maha toneto? Varoma 8:6 yi khene: “kuxuva ka Moya ngu wutomi ni kudikha”. Jehovha a khene hi nava ni wutomi wo tsakisa konkuwa ni wutomi wo mbi guma ka mbimo yi yi tako.
Awu a pimisako kufana ni Jehovha a ni kudikha ka ditshuri ka mbilu
18. Ngu dikha ko zumbisa ku txani hi no va nako ngaku hi ti ni kuxuva ka moya?
18 Ditiko dotshe da ti lava kuhanya ngu kudikha, kambe vadotho va ti kotako toneto. Paulo a di khene kuva ni kuxuva ka moya ti nga hi ninga kudikha. Ngu dikha ko zumbisa ku txani? Awu a pimisako kufana ni Jehovha (1) a ni kudikha ka ditshuri ka mbilu ni ku (2) a hanya ngu kudikha ni vanathu dibanzani. Ditshuri ti to hotshethu kha ha hetiseka ni ku mbimo yimwane ha henyisana ni vanathu. Kambe awu a pimisako ngu nzila ya Jehovha a maha ti Jesu a nga ti gondisa ni ku a “thanga ngu kuya khongotelana ni mkwanu”. (Matewu 5:24) Ta hehuka mbimo yi hi khumbulako ti to vanathu ni vona mba thumeli va Jehovha, “Txizimu txa kudikha”.—Varoma 15:33; 16:20.
19. Kudikha ko sawuleka a ku hi nga ku manako ngo zumbisa ku txani?
19 Awu a pimisako kufana ni Jehovha nene a ni kudikha ko kari ko sawuleka, kudikha ni Txizimu. Mprofeti Isaya a di khene: “Jehovha wa va vhikela ava va mthembako, ni ku wa va ninga kudikha ko mbi guma.”—Isaya 26:3; lera Varoma 5:1.
20. Ngu ku txani u nga tsakako ngu mlayo wu wu ku ka ndima 8 ya Varoma?
20 Mlayo wu wu ku ka ndima 8 ya Varoma wu nga vhuna hotshethu, ti singa ni mhaka ni ti to themba yathu njo ya hanya nzumani mwendo ha mafuni. Ha tsaka a ku Bhiblia yi hi kuzetako kuthangetisa mthumo wa Jehova ka wutomi wathu, hi si pimisi basi ngu kuxuva ka mmidi wathu. Ngaku hi di ni “kuxuva ka moya” Jehovha a na hi ninga txilo txa lisima. Paulo a ti khene: “Kambe txiningo txa Txizimu ngu wutomi wo mbi na magwito, ngu ka Kristu Jesu Mkoma Wathu”.—Varoma 6:23.