Nagtubo Uban sa Organisasyon ni Jehova sa Habagatang Aprika
Sumala sa giasoy ni Frans Muller
SA DIHANG kami sa akong magulang nga si David miduol sa panggabii nga tren nga sagad namong sakyan sa sentral nga estasyon sa Cape Town, kami nakuratan sa pagbasa sa paskin nga “Mga Puti Lamang.” Ang Partido Nasyonalista nakadaog sa piliay niadtong 1948 ug nagpailaila sa polisa nga apartheid o pagpihig sa rasa.
Tinuod, ang pagpihig sa rasa dugay nang gihimo sa Habagatang Aprika, sama sa kadaghanang nasod sa Aprika sa kolonyal nga mga panahon. Apan karon kana gipatuman sa balaod, ug kami wala na tugoti nga mobiyahe sa usa ka bagon nga kauban ang mga itom nga taga Habatagang Aprika. Kap-atag-upat ka tuig sa ulahi, ang apartheid gibungkag.
Sa tibuok yugto sa legal nga apartheid, nga naghagit sa among pagtuman sa ministeryo sa paagi nga amo untang gusto, ako nag-alagad ingong bug-os-panahong ministro sa mga Saksi ni Jehova. Sa karon, sa pangedarong 65, ako makalantaw ug balik latas sa kahibulongang pag-uswag sa organisasyon ni Jehova sa habagatang Aprika, ug ako mapasalamaton alang sa pribilehiyo sa pagtubo uban niana.
Usa ka Kristohanong Panulondon
Sa batan-on pa ang akong amahan, kada buntag sayo pabasahon siyag kusog sa Bibliya sa akong lolo. Sa lakaw sa panahon si Papa nakaugmad ug dulot nga gugma sa Pulong sa Diyos. Sa akong pagkatawo niadtong 1928, ang akong amahan nag-alagad sa konsilyo sa simbahan sa Dutch Reformed Church sa Potgietersrust. Nianang tuiga ang akong uyoan naghatag kaniya ug kopya sa librong The Harp of God.
Ugaling, gipasunog ni Papa kang Mama ang libro, nga nag-ingon nga kana gikan sa usa ka sekta. Apan iya kanang gitagoan, ug usa ka adlaw sa dihang napunitan kana ni Papa, kana nabuksan sa ulohang “Ang Diyos ba Mopaantos Kang Bisan Kinsa?” Bisan tuod segurado siya nga ang mga Estudyante sa Bibliya, ingon sa pagtawag sa mga Saksi ni Jehova kaniadto, sayop, nadaog siya sa iyang pagkamausisaon, ug iyang gibasa. Dili niya maundangan sa pagbasa ang libro. Sa mga takna sa kaadlawon, sa iyang paghigda na, siya miingon: “Ma, morag dili nako madawat apan, anaa kanila ang kamatuoran.”
Sa sunod adlaw, si Papa mibisikletag 50 kilometros aron mokuhag dugang mga libro gikan sa kinaduolang Estudyante sa Bibliya. Nga makanunayon, siya mobasa hangtod sa halalom nga kagabhion. Gani iyang gisulayan sa pagkombinsir ang ministro sa Dutch Reformed mahitungod sa mga kamatuoran sa Bibliya nga iyang nakat-onan, nga naglaom nga ang simbahan mohimog mga pagpasibo. Ang iyang mga paningkamot kawang, busa siya miluwat sa simbahan ug nagsugod sa masibotong pagwali. Ang kamatuoran sa Bibliya nahimong pinakaimportanteng butang sa iyang kinabuhi ug ang labing importanteng butang sa among panimalay. Kining kahimtanga ang akong namat-an.
Sa ulahi, si Papa nagpayunir, o nahimong bug-os-panahong ministro. Siya mibiyaheg lagyong mga distansiya nga migamit sa karaang Model T Ford aron magsangyaw. Tapos sa pipila ka tuig, ang panginahanglan sa among nagkadakong pamilya nagpugos kaniya sa paghunong sa pagpayunir, apan siya nagpabiling aktibo kaayo sa pagwaling buluhaton. Sa pila ka Dominggo kami mobiyaheg hangtod sa 90 kilometros aron mosangyaw kauban niya sa lungsod sa Pietersburg.
Usa ka Malamposong Negosyo
Sa ulahi si Papa nagbukas ug gamayng tindahang sarisari. Sa wala madugay kana nadoble sa gidak-on, ug gibuksan ang laing tindahan. Ang pila ka adunahang mag-uuma nakigkombuya sa negosyo kang Papa, ug sa ulahi nagdumala silag wholesale store dugang pa sa kutay sa unom ka sarisaring tindahan nga nakatag sa luag kaayong dapit.
Ang pila nako ka magulang nga lalaki nakigkombuya sa negosyo ug kaniadto may purohan nga madato. Hinuon, ang among espirituwalidad nagkahuyang. Kami mas dinawat na sa kalibotanong mga higala ug mga silingan, nga nagdapit kanamo diha sa ilang mga salosalo. Kay nakakita sa kapeligrohan, si Papa nakigkomperensiya sa pamilya ug nakahukom nga ibaligya ang negosyo ug mamalhin sa Pretoria aron nga kami makahimog labaw pa sa pag-alagad kang Jehova. Mihupot lamang siyag usa ka tindahan, nga giatiman sa sinuholang mga trabahante.
Ang akong mga magulang lalaki nga si Koos ug si David nagpayunir, nga miduyog sa akong magulang babaye, si Lina, ingon man sa akong magulang nga lalaki, kinsa, ikasubo, mibiya sa ulahi sa matuod nga pagsimba. Sa usa ka bulan niadtong 1942, ang among pamilya nga napulo ka membro migugol ug 1,000 ka oras sa buluhatong pagwali. Niadtong tuiga akong gisimbolohan ang pagpahinungod sa akong kinabuhi kang Jehova pinaagi sa bawtismo sa tubig.
Nganong Sayo Akong Miundang sa Pag-eskuyla
Niadtong 1944, samtang ang Gubat sa Kalibotan II nagsilaob pa, si Gert Nel, usa ka nagapanawng magtatan-aw sa mga Saksi ni Jehova, nangutana kanako kon ako ba nagplano sa pagpayunir. “Oo,” tubag nako, “sa duha ka tuig, inigkatapos nakog hayskul.”
Nga nagbanaag sa panglantaw sa daghang mga Saksi ni Jehova niadtong panahona, siya mipasidaan: “Pagbantay nga dili ka hiabtan sa Armageddon nga naglingkod sa bangko sa eskuylahan.” Sanglit kay dili nako gustong mahitabo kana, ako miundang sa pag-eskuyla ug nagpayunir niadtong Enero 1, 1945.
Ang akong unang asaynment maoy sa Vereeniging, duol sa Johannesburg, ug ang akong mga kauban mao si Piet Wentzel ug Danie Otto. Sa subsob mogugol akog kapin sa 200 ka oras sa pagwali kada bulan. Sa ulahi, si Piet giasayn sa siyudad sa Pretoria, ug si Danie miundang sa pagpayunir aron tabangan ang iyang tigulang nga amahan sa uma. Ako na lamang ang nabiling Saksi aron moatiman sa 23 ka pagtuon sa Bibliya sa balay sa Vereeniging.
Sa wala madugay human niadto, nakadawat akog sulat gikan sa sangang buhatan nga nag-asayn kanako sa Pretoria. Bisan pag wala ako makasabot sa katarongan alang sa bag-ong asaynment niadtong panahona, sa ulahi akong nasabtan nga dili diay maalamon nga biyaan ang walay eksperyensiyang 17-anyos nga mag-inusara. Ako nagkinahanglan pag daghang pagbansay ug mahimong maluya.
Tapos makaalagad ug makabaton sa gikinahanglang eksperyensiya sa Pretoria, ako gidapit nga mahimong espesyal payunir. Unya kami ni Piet Wentzel naghikay ug praktikal nga pagbansay sa ministeryo sa mga batan-on nga nangadto sa Pretoria aron magpayunir. Niadtong panahona si Piet naasayn ingong nagapanawng magtatan-aw sa dapit. Sa ulahi iyang giminyoan ang akong igsoong babayeng si Lina, ug karon sila nagaalagad sa sangang buhatan sa Habagatang Aprika.
Apil niadtong nagpayunir sa Pretoria mao si Martie Vos, usa ka maanyag nga batan-ong babaye nga gimatuto sa Saksing pamilya. Kami nagkagustoay sa usag usa, apan mga tin-edyer pa lagi kami, bata pa kaayo aron magminyo. Hinuon, sa dihang nakadawat kamig mga asaynment sa ubang mga dapit, kami nagsulatanay.
Pag-alagad sa Bethel ug ang Tunghaang Gilead
Niadtong 1948, ako gidapit nga moalagad sa sangang buhatan sa Watch Tower Society sa Cape Town. Niadtong panahona, walay usa ka puy-anan alang sa 17 kanamo nga nagtrabaho sa tulo ka inabangang opisina ug usa ka gamay nga pabrika sa duol. Ang pila kanamo gipapuyo sa mga pamilya, ug ang uban nagpuyo sa mga balay sak-anan.
Kada adlaw sa trabaho ang 17 ka membro sa pamilyang Bethel magtigom alang sa pagsimba sa buntag diha sa lawak-ilisanan sa gamayng pabrika. Ang kadaghanan kanamo kinahanglang maghikay sa among kaugalingong paniudto. Unya, tapos sa usa ka adlaw nga trabaho, mobiyahe kami pauli sa among mga puy-anan sa nagkalainlaing bahin sa Cape Town. Sa usa niining mga biyahea, sumala sa nahisgotan na, nga kami sa akong igsoong si David nakuratan sa pagbasa sa paskin nga nagpahibalo, “Mga Puti Lamang.”
Sa akong unang pag-abot sa opisina sa Cape Town, nasabtan ko nga daghan pa akog tun-an, busa akong gipangutana si Brader Phillips, ang among magtatan-aw sa sanga: “Unsay akong buhaton aron makaapas?”
“Frans,” tubag niya, “ayawg kabalaka mahitungod sa pag-apas. Nunot lang!” Kanunay nako kanang gibuhat, ug akong nasayran nga pinaagi sa pagnunot sa tagana sa organisasyon ni Jehova sa paagi sa espirituwal nga pagkaon ug direksiyon, ang usa ka tawo padayon nga motubo uban niana.
Niadtong 1950, ako gidapit sa pagtambong sa ika-16 nga klase sa Watchtower Bible School of Gilead alang sa misyonaryong pagbansay. Ang tunghaan niadto nahimutang sa South Lansing, New York, nga mga 400 kilometros sa amihanan sa Brooklyn, New York. Samtang temporaryong nagtrabaho sa tibuok-kalibotang hedkuwarter sa mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, akong naobserbahan nga direkta ang pinakasentro sa makitang organisasyon ni Jehova. Ang tibuok-kalag nga debosyon niadtong nagapanguna didto nakahupong kanako sa halalom nga apresasyon alang sa organisasyon ni Jehova.
Ang Akong Padayong Ministeryo
Sa pagbalik sa Habagatang Aprika, ako gitudlo nga moalagad ingong nagapanawng magtatan-aw sa amihanang Transvaal, diin ako nagdako. Tapos sa pagsinulatay sa unom ka tuig, kami ni Martie naminyo niadtong Disyembre 1952, ug siya mikuyog kanako sa nagapanawng buluhaton. Ang apresasyon sa among Kristohanong mga igsoon sa among mga pagduaw makapadasig.
Pananglitan, kas-a samtang nag-alagad sa kongregasyon sa usa ka agrikultural nga komunidad, mipuyo kami sa usa ka pamilya nga nangayog dispensa kay walay gatas alang sa tsa o kape. Sa ulahi among nasayran nga ila diayng gibaligya ang ilang bugtong gigatasang baka aron makapalit ug gasolina aron mahatod kami sa pagduaw sa lagyong mga bahin sa ilang teritoryo sa pagsangyaw sa mga mag-uuma. Pagkadako sa among gugma sa maong matang sa mga igsoon!
Usahay bation kong dili takos sa sirkitong buluhaton, ilabina sa pag-atiman sa mga suliran nga naglangkit sa edarang mga tawo. Kas-a ako mibating walay paglaom nga akong giingnan si Martie nga dili siya matingala kon kami papayuniron na lamang tungod sa akong kakulang sa eksperyensiya. Mipasalig siya kanako nga siya malipay sa pag-alagad sa bisan unsang kapasidad basta magpabilin lang kami sa bug-os-panahong ministeryo.
Hunahunaa ang among kakurat sa dihang miabot kami sa sunod kongregasyon ug nga ang among koreo naundan sa asaynment sa pag-alagad sa distritong buluhaton! Sulod sa hapit duha ka tuig, kami nagbiyahe sa tibuok Habagatang Aprika ug Namibia, nga kaniadto gitawag ug Habagatan-Kasadpang Aprika. Ugaling, tungod sa sistema sa apartheid, ang among buluhaton sa subsob lisod. Masabog dili kami hatagan ug permiso sa pagsulod sa mga lungsod sa itom ug usahay dili tugotan sa paghimog mga asembliya.
Niadtong 1960, pananglitan, kami nakakuhag permiso nga makahimog distritong kombensiyon sa Soweto. Ang itom nga mga igsoon gikan sa lagyong mga kongregasyon nakapalit nag mga tiket sa tren ug mga bus aron mangadto, apan ang kagamhanan nakadungog sa among mga plano ug mikanselar sa permiso. Sa maalamong paagi, among giduol ang usa ka mahigalaong superintendente sa usa ka lungsod nga 20 kilometros sa pikas nga bahin sa Johannesburg. Siya maayohong mihatag kanamo sa mas maayo pa gani nga mga pasilidad, ug kami may maayong kombensiyon, nga gipahimuslan sa kapin ug 12,000!
Pagkadako sa kausaban sa kahimtang ning ulahing mga tuig! Karon, tungod sa pagkabungkag sa apartheid, kami libreng makatigom bisag asa diha sa mga dapit sa itom, puti, ubang pamanit, o Indianhon. Ang tanan, walay sapayan sa rasa, makalingkod nga tapad ug magkalipay sa panagkauban. Ang kalainan lamang sa pinulongan ang makaimpluwensiya kon diin gusto sa usa nga molingkod.
Usa ka Masakit nga Leksiyon
Balik niadtong 1947, ang akong amahan nakahimog dakong sayop. Ang iyang tindahan, nga nahimutang sa 200 kilometros gikan sa ilang gipuy-an sa akong Mama, naalkansi tungod sa dili matinud-anong pagdumala, busa miadto siya didto nga nag-inusara aron mangunay sa pagdumala niana. Ang pagkahilayo ug dugay gikan kang Mama misangpot sa iyang pagkahulog sa tentasyon. Ingong resulta, siya gipalagpot.
Kini nakapamatngon kanako sa masakit, personal nga paagi nga ang pagkamasiboton sa kamatuoran sa Bibliya dili pa igo. Ang tanan kinahanglang mangupot sa mga prinsipyo sa Bibliya. (1 Corinto 7:5) Tapos sa daghang katuigan, si Papa nakabalik ra ingong bahin sa Kristohanong kongregasyon ug nag-alagad nga matinumanon hangtod sa iyang kamatayon niadtong 1970. Ang akong minahal nga inahan nagpabiling matinumanon hangtod sa iyang kamatayon niadtong 1991.
Dugang mga Panalangin
Niadtong 1958, si Martie ug ako mitambong sa kinadak-ang kombensiyon nga sukad gihimo sa mga Saksi ni Jehova, sa Yankee Stadium ug sa Polo Grounds sa New York. Kami sa yano nahupong sa kalipay nga mahimong bahin sa kahibulongang organisasyon ni Jehova. Ang pag-apil niadtong dakong panon sa kapig 253,000 sa hapon sa Dominggo usa ka kasinatian nga dili gayod namo malimtan. Ania, alang kanamo, mao ang kamatuoran sa ‘dakong panon nga gikan sa tanang kanasoran’ nga malinawong nagtigom. (Pinadayag 7:9, 10) Si Martie nagpabilin sa New York aron motambong sa Tunghaan sa Gilead, ug ako mibalik sa distritong buluhaton sa Habagatang Aprika.
Niadtong 1959, tapos makapauli si Martie gikan sa pagtungha sa ika-32 nga klase sa Tunghaan sa Gilead, kami gidapit sa pag-alagad sa sangang buhatan sa Habagatang Aprika, nga kaniadto nahimutang duol sa Elandsfontein, sidlakan sa Johannesburg. Latas sa katuigan, akong nasaksihan ang pag-uswag sa organisasyon sa daghang mga paagi, ilabina sa pagtubo diha sa gugma ug pagbati. Akong nasayran nga si Jehova nagatultol sa iyang organisasyon pinaagi kang Jesu-Kristo ug nagagamit niadtong nagapagamit sa ilang kaugalingon.
Niadtong 1962, mibalik ako sa Brooklyn, New York, aron motambong sa usa ka napulo-ka-bulan nga kurso sa pagbansay sa buluhatong maylabot sa sanga. Kini napamatud-ang nakatabang sa dihang, niadtong 1967, ako gitudlo ingong magtatan-aw sa sanga sa Habagatang Aprika. Niadtong 1976, ang mga Komite sa Sanga gitudlo, busa karon ang responsabilidad sa paghimog importanteng mga desisyon sa Habagatang Aprika natungtong sa mga abaga sa lima ka eksperyensiyado Kristohanong mga ansiano.
Kinabuhi Ilalom sa Apartheid
Ang mga balaod sa apartheid nakaapekto sa palakaw sa among sanga. Sa dihang ang Elandsfontein nga Balayng Bethel gitukod niadtong 1952, ang balaod nagmando nga motukod ug dugang bilding sa luyo aron puy-an sa itom ug ubang pamanit nga mga igsoon. Ang balaod usab nagbaod nga sila mokaon nga bulag sa mga puti diha sa gitawag nga Aprikanhong mga dapit. Sa ulahi, gihikay nga sila mokaon sa kusina sa Bethel. Mao kini ang kahikayan sa pagpangaon sa akong pag-abot sa Bethel niadtong 1959. Ang akong kahiladman supak niining pagbulag pinasikad sa rasa.
Sa lakaw sa panahon, ang kagamhanan nagbakwi sa permiso alang sa among itom nga mga igsoon sa pagpuyo sa bilding sa luyo sa pangunang bilding sa Balayng Bethel. Kining mga igsoona kinahanglang mopuyo sa lungsod sa mga itom nga mga 20 kilometros ang gilay-on. Ang pila mipuyo sa giabangang mga balay ug ang uban diha sa hostel alang sa dili minyong mga lalaki. Kining dili-maayong kahimtang nagpadayon sulod sa daghang tuig.
Pagpadako sa Bethel
Sa kasamtangan, ang Elandsfontein Bethel kinahanglang padak-an. Tapos palapara kana ug katulo, among nasangko na ang among yuta. Ang Nagamandong Lawas nagdirehir nga kami angayng mangita ug bag-ong yuta diha sa dapit diin kami mahimong makalaom nga ang lokal nga mga awtoridad motugot kanamo sa pagtukod ug mga bilding sa Bethel nga ang among itom nga mga igsoon makapuyo usab. Kada buntag ang pamilyang Bethel nag-ampo nga hinaot si Jehova mobukas sa dalan alang niini.
Pagkadako sa kalipay usa ka adlaw sa dihang sa kataposan kami nakakitag usa ka angayng luna sa yuta sa gawas sa Krugersdorp, sa kasadpan sa Johannesburg! Ugaling, kami sa makausa pa gibaoran sa pagtukod ug usa ka separadong bilding alang sa among itom nga mga igsoon. Kami mituman apan dili makakuhag permiso alang sa kapin 20 ka itom nga tawo nga papuy-on didto. Maayo na lang, sa tungatunga sa katuigang 1980, ang mga kahimtang nagsugod sa pagkausab. Ang kagamhanan nagpaluag sa iyang estriktong mga balaod sa apartheid, ug dugang itom, ubang pamanit, ug Indianhong mga igsoon ang gitawag sa pag-alagad kauban namo sa Bethel.
Karon kami may malipayon, nahiusang pamilyang Bethel, diin ang mga indibiduwal, walay sapayan sa rasa o kolor, makapuyo sa bisan asa nga mga bilding nga ilang gusto. Usab, tapos sa mga tuig nga paningkamot, kami sa kataposan gihatagan ug legal nga pag-ila ingong usa ka relihiyon. Usa ka lokal legal nga asosasyon ang giporma ug girehistro ingong “Mga Saksi ni Jehova sa Habagatang Aprika.” Karon may kaugalingon na kaming mangangasal, ug sa mga residensiyal nga dapit sa mga itom, ang mga Kingdom Hall mitungha samag mga uhong.
Pagkadako sa pag-uswag sa organisasyon ni Jehova sukad sa unang mga adlaw sa dihang ako mialagad sa sangang buhatan sa Cape Town! Gikan sa usa ka gamayng pamilya nga 17 ang membro nga walay Balayng Bethel, kami karon mitubo ngadto sa usa ka pamilyang Bethel nga kapin sa 400 ang membro, nga may modernong mga bilding sa Bethel uban sa sopistikadong mga kompiyuter, mga rotary press, ug usa ka maanindot nga Balayng Bethel! Oo, ako nakapribilehiyo sa pagtubo uban sa organisasyon ni Jehova sa Habagatang Aprika. Kami mitubo gikan sa mga 400 ka magmamantala sa Gingharian sa dihang gisugdan ko ang ministeryo mga 50 ka tuig sa miagi ngadto sa hapit 55,000 karong adlawa!
Ako nagpasalamat kang Jehova nga ako nakabaton, sulod sa milabayng 39 ka tuig, ug mapaluyohon kaayong asawa sa akong tapad. “Ang akong kopa napuno pag-ayo.” (Salmo 23:5) Si Martie ug ako mapasalamaton nga mahimong bahin sa gitultolan-sa-espiritu nga organisasyon ni Jehova ug determinado sa pagpadayon sa pag-alagad kang Jehova diha sa iyang balay, sa Bethel, ug sa pagnunot sa iyang nagaabanteng organisasyon.
[Mapa sa panid 19]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
ANGOLA
ZAIRE
ZAMBIA
ZIMBABWE
BOTSWANA
NAMIBIA
SWAZILAND
LESOTHO
SOUTH AFRICA
Pretoria
Johannesburg
Cape Town
Port Elizabeth
SOUTH ATLANTIC OCEAN
INDIAN OCEAN
MOZAMBIQUE CHANNEL
[Hulagway sa panid 20]
Si Piet Wentzel ug Frans Muller (wala) diha sa buluhatong payunir niadtong 1945
[Hulagway sa panid 23]
Si Frans ug Martie Muller