Ang Nagakahuyang nga Bugkos sa Kaminyoon
USA ka batan-ong inahan naghalog sa iyang duha ka bulang masuso. Unya, sa kalit nga kalagot, iyang gihulog siya sa salog. Ang masusong batang lalaki namatay pila ka oras sa ulahi. “Gituyo nako siya paghulog,” matud sa inahan, “tungod kay ang akong bana walay pagtagad sa iyang pamilya.” Inay ipakigsulti ang maong butang uban sa iyang bana, gipahungaw niya ang iyang kalagot diha sa inosenteng masuso.
Pipila lamang ka inahan ang mobuhat ug sama niana, apan daghan ang sama kaniya ug gibati. Ang mga magtiayon dugang ug dugang naglisod sa pagpalampos sa ilang kaminyoon. “Kon ang posibilidad sa pagpalampos sa kaminyoon sama ka ubos sa Tinipong Bansa karong adlawa,” nag-ingon ang Journal of Marriage and the Family, “ang paghimog malig-on, hingpit nga panaad sa kaminyoon . . . peligroso kaayo nga walay tawo nga may maayog kabuot ang mohimo niana.”
Niining magubot nga panahon, ang imoralidad, pagkadili-angay sa usag-usa, mga utang, panagbangi sa mga ugangan ug mga bayaw, ug kahakog nakahaling sa panagbingkil sa pamilya, nga kasagarang mosangpot sa diborsiyo. Seryoso kaayo ang kahimtang sa Hapon nga bisan ang Katolikong Simbahan, nga ilado sa lig-ong baroganan niini batok sa diborsiyo, napugos sa pagtukod ug linaing komite aron sa pagpamenos sa pagpihig sa mga Katoliko batok sa mga membro nga nagdiborsiyo ug nagminyo pag-usab. Ang nagauswag nga gidaghanon sa mga maninimba naapektohan sa mga suliran nga nalangkit sa diborsiyo.
Apan, ang gidaghanon sa diborsiyo nagpadayag lamang ug gamayng bahin sa mas dako pang suliran. Ang mga panukiduki sa Tinipong Bansa nagpakita nga ang nagakadaot nga kahimtang sa kinabuhing minyo mismo maoy nakaingon sa pag-uswag sa diborsiyo, inay sa sosyal nga mga kiling lamang nga nagpasayon sa diborsiyo. Tungod sa kakulang sa paningkamot ug kakulang sa panaad, ang kinabuhing minyo nawad-an sa pagkamadanihon niini. Daghan ang nagpakaaron-ingnong magtiayon, apan sila wala na magdulog, ug halos dili sila magtingganay. Ang pipila mibati sama sa gibati sa usa ka babayeng taga Sidlakan nga mipalit sa iyang kaugalingong lubnganan, nga nag-ingon, ‘Dili ko gustong makauban ang akong bana diha sa lubnganan.’ Kay dili makabulag sa iyang bana karon, buot niyang makabaton ug diborsiyo human sa kamatayon. Ikasubo, nga bisan kon ang maong mga tawo wala magdiborsiyo, ang kinabuhing minyo dili tinubdan sa kalipay alang kanila.
Mao kanay kahimtang ni Isao. Iyang giminyoan ang iyang asawa nga wala ra sa buot, busa siya walay gibating panukmod sa pag-usab sa iyang maakohon nga paagi sa pagkinabuhi. Bisag maayo siyag kita ingong drayber sa lagyog-biyahe nga trak, iyang giusikan ang tanan niyang kinitaan sa pagkaon ug pag-inom, gipasagdan lang ang iyang pamilya. Ingong sangpotanan, siya ug ang iyang asawa nagpunay ug away. “Kon dili maayo ang lakat sa mga butang kanako,” nahinumdom si Isao, “Ako mouli sa balay ug ipahungaw ang akong kasuko sa akong pamilya.” Sama sa bolkan nga dili mohilom, ang diborsiyo ginahisgotan adlaw-adlaw.
Gilahutay sa daghang lalaki ug babaye ang dili maayong kaminyoon. Nagbulag man sila o wala, sila wala makakaplag ug kalipay. Aduna bay paagi alang kanila sa pagpalampos sa ilang kaminyoon? Unsay mahimo aron mapalig-on ang bugkos sa ilang kaminyoon?