Malisod nga mga Panahon Para sa mga Tigulang
SI MAMA Oniyan, kinsa 68 anyos, nagpuyo sa usa ka dakong siyudad sa Kasadpang Aprika. Niadtong siya batabata pa, siya naghanduraw nga pahimuslan ang iyang panahon sa pagkatigulang sa malinawong pagretiro, nga gilibotan sa iyang mga anak ug mga apo. Hinunoa gigugol niya ang iyang mga adlaw nga nagbaligyag bugnawng tubig imnonon ilalom sa tropikanhong adlaw. Ang diyutay niyang kita nakatabang kaniya sa pagpadayon sa pagkinabuhi. Ang iyang duha ka anak lalaki nagpuyo sa laing nasod nga halayo kaayo. Dugay na kaayo sukad nga gipadad-an nila siya ug kuwarta.
Sa karaang kapanahonan, ang mga tigulang sa Aprika gitamod pag-ayo. Sila gitahod tungod sa ilang kasinatian ug kahibalo, duyog sa kaalam ug pagkamailahon nga sagad duyog niini. Sila mitabang sa pagmatuto sa mga apo. Ang mga batan-on nangayo sa ilang tambag ug sa ilang pag-uyon. Ang mga tawo nagkinabuhi sumala sa tambag sa Bibliya: “Sa atubangan sa ulo nga ubanon magtindog ka, ug kinahanglang hatagan mo ug konsiderasyon ang pagkatawo sa tigulang nga lalaki [o, babaye].”—Levitico 19:32.
Nausab ang mga panahon. Ang kakabos, implasyon, kawalay-trabaho, ug dinaghan nga paglalin ngadto sa mga siyudad nagpahinabo sa daghang tigulang nga mag-atiman sa ilang kaugalingon. Ang direktor sa HelpAge Kenya, si Camillus Were, miingon: “Ang tradisyon sa pagsuportar ug pag-atiman sa mga tigulang nagakahuyang ug nagakahuyang.”
Siyempre, ang pagkahuyang sa mga bugkos sa pamilya dili talagsaon sa Aprikanhong mga nasod. Naghisgot bahin sa Hapon, ang Guardian Weekly nagtaho: “Kaniadto ang debosyon sa mga anak maoy sukaranan sa Hapones nga sistema sa mga prinsipyo nga gipasa sa Confucianismo, apan nawagtang kini gumikan sa urbanisasyon ug sa pagkahuyang sa mga bugkos sa pamilya: karong adlawa, 85 porsiyento sa mga Hapones ang nangamatay sa mga ospital o sa mga puy-anan sa mga tigulang.”
Bisan unsa pa ang kahimtang, kadtong buot gayod nga mopahimuot sa Diyos maningkamot sa pagpasidungog sa ilang mga ginikanan. Ilang sundon ang tambag sa Bibliya: “Pasidunggi ang imong amahan ug ang imong inahan . . . aron magmauswagon ka ug ikaw motunhay sa taas nga panahon sa yuta.” (Efeso 6:2, 3) Bisan tuod dili kanunayng sayon ang pagpasidungog ug pag-atiman sa tigulang nga mga ginikanan, kini magdalag dagayang ganti.