Ang Akong Kasingkasing Napuno sa Pasalamat
SUMALA SA GIASOY NI JOHN WYNN
Pagkasubsob nakong modumili sa pagtambong sa mga tigom sa mga Saksi ni Jehova! Magpakaaron-ingnon akong gisul-an sa tiyan o gilabdan sa ulo—bisan unsa aron dili makatambong. Apan ang kalig-on sa akong inahan kanunayng magwagtang dayon sa maong mga sakit konohay, ug ako mokuyog kaniya sa pagbaktas sa tulo ka kilometros padulong sa Kingdom Hall, nga mamati nga makighisgot siya sa Pulong sa Diyos uban sa mas tigulang nga kauban.
KINI nagtudlo kanako ug bililhong leksiyon: Ang mga ginikanan kinahanglang magpabilin gayong lig-on, sa mahigugmaong paagi, sa kon unsay matarong sa mga mata sa Diyos. (Proverbio 29:15, 17) Dili gayod nila angayng kalimtan ang diyosnong mando nga “dili talikdan ang atong mga panagkatigom.” (Hebreohanon 10:25) Sa paghinumdom sa akong kinabuhi kaniadto, pagkamapasalamaton nako nga ang akong inahan nagpabuhat kanako sa kon unsay labing maayo alang kanako!
Mapasalamaton sa Maayong mga Panig-ingnan
Bisan tuod ang akong amahan dili magtutuo, siya matugoton sa mga pagtuo ni Mama sa dihang nahimo siyang usa ka Estudyante sa Bibliya, ingon sa pag-ila kaniadto sa mga Saksi ni Jehova. Niadtong 1913 mitambong siya aron sa pagpamati sa pakigpulong nga “Saylo sa Lubnganan,” nga gihatag ni Charles T. Russell, ang unang presidente sa Watch Tower Society. Apan, naulahi siya sa pag-abot, ug wala nay kalingkoran. Busa gidapit siya sa paglingkod duyog sa ubang mga naulahi sa duol sa plataporma, tupad ni Pastor Russell. Kadtong maong pakigpulong nakadani pag-ayo kaniya. Gipatik kadto pagkasunod adlaw sa lokal nga mantalaan, ug nagtipig siya ug kopya niadto ug gibalikbalik kadto pagbasa.
Human sa tigom, si Mama mitunol ug usa ka pirasong papel nga gisulatan sa iyang ngalan, ug sa wala madugay giduaw siya sa usa ka Estudyante sa Bibliya. Wala madugay, nagsugod na siya sa paghatod ug mga tract sa Bibliya sa mga pultahan sa among pinuy-anang lungsod sa Gloucester, Inglaterra. Sukad sa bata pa kaayo ako ug ang akong duha ka igsoong mga babaye, kami miduyog kang Mama sa buluhatong pagsangyaw.
Sa dihang si Harry Francis, usa ka masibotong Estudyante sa Bibliya, mibalhin sa Gloucester, mainiton siyang giabiabi ni Mama. Sa wala madugay, nagpakita siya ug personal nga interes kanako, ug ang iyang pagdasig maoy dakong hinungdan sa pagkahimo nakong payunir sa ulahi, sumala sa pagtawag sa bug-os-panahong mga ministro. Ang panig-ingnan ni Brader Francis nagtudlo kanako ug hinungdanong leksiyon: Ang mga gulanggulang kinahanglan nga kanunayng mangitag mga paagi sa pagdasig sa mga batabata pa.
Sa dihang ang akong inahan nahimong Estudyante sa Bibliya, ang uban sa Gloucester mihimo usab sa susama. Apan, ang pipila ka ansiyano sa kongregasyon nagsugod sa paghunahuna pag-ayo sa ilang kaugalingon, ug ang mga membro sa klase—sumala sa pagtawag sa kongregasyon niadto—misugod sa pagsunod ug mga tawo. Sa usa ka tigom, ang pipila nagsigeg kuhit sa likod ni Mama, nga nag-awhag kaniya sa pag-isa sa iyang kamot aron sa pagpaluyo sa pipila ka ansiyano. Apan si Mama nasayod nga wala sila magpakita ug hustong panig-ingnan, ug wala siya magpapugos. Niadtong panahona, sa ulahing bahin sa katuigang 1920, daghan ang mibiya ug wala na maglakaw diha sa dalan sa kamatuoran. (2 Pedro 2:2) Bisan pa niana, si Mama wala gayod motipas gikan sa maunongong pagpaluyo sa organisasyon, sa ingon nagpakita ug maayong panig-ingnan kanako.
Akong Pagbarog sa Kamatuoran
Sa ngadtongadto, niadtong Hunyo 1939, sa dihang ako 18 anyos, gibawtismohan ako sa Suba Severn. Niadtong tuiga gitudlo usab ako nga alagad sa kahimanan sa sound. Niadtong mga adlawa gigamit namo ang dakong tigkopyag-tingog nga makina nga nagpalanog diha sa publikong mga dapit sa mensaheng “Ang Relihiyon Usa ka Lit-ag ug Panglimbong.” Ang gipasiugda niadtong panahona mao ang pagyagyag sa pagkasalingkapaw ug bakak nga mga pagtulon-an sa Kakristiyanohan.
Kas-a diha ako sa atubangan sa usa ka parada nga nagdala ug bandera nga nagpahayag sa usa ka kilid nga “Ang Relihiyon Usa ka Lit-ag ug Panglimbong” ug sa pikas “Alagara ang Diyos ug si Kristo ang Hari.” Nagsunod ang usa ka gamayng kabayo nga may dagkong mga karatula sa matag kiliran sa bukobuko niini nga nag-anunsiyo sa pakigpulong publiko. Pagkatalagsaong talan-awon gayod kadto sa relihiyosong siyudad sa Gloucester!
Bisan pa sa kalisod sa panalapi sa balay, gidasig ako ni Mama nga magpayunir. Busa, niadtong Septiyembre 1939, sa pagsugod sa Gubat sa Kalibotan II, miabot ako sa akong unang asaynment sa pagpayunir sa Leamington, usa ka gamay nga lungsod sa Warwickshire. Ang lungsod maoy pinuy-anan sa ubay-ubayng retiradong mga klerigo.
Migamit kami ug gaan nga ponograpo sa among balay-balay nga ministeryo, nga nagpatokar sa mga pakigpulong ni Joseph F. Rutherford, presidente kaniadto sa Watch Tower Bible and Tract Society. Sa laing bahin, ang among tigkopyag-tingog nga makina (nga magamit sa mas daghang mamiminaw) mas bug-at, ug amo kanang gikarga sa usa ka karetilya, o kargahan sa bata. Usahay ang mga klerigo, nga nasuko sa mensahe nga nagyagyag sa bakak nga relihiyon, nagpapahawa kanamo gikan sa ilang nataran. Apan wala kami maluya. Si Jehova nagpanalangin sa among buluhaton, ug karon usa ka kongregasyon nga may kapin sa usa ka gatos ka Saksi ang makaplagan sa Leamington.
Niadtong 1941, samtang nagpadayon ang Gubat sa Kalibotan II, mibalhin ako sa Wales, diin ako nagpayunir sa mga lungsod sa Haverfordwest, Carmarthen, ug Wrexham. Ingong bug-os-panahong ministro, nahigawas ako sa militaryong serbisyo, apan ang mga tawo wala makasabot sa among neyutral nga baroganan. Busa, ang akong kauban ug ako giakusar nga mga espiya o tigpaluyo sa kaaway. Usa ka gabii, gilibotan sa polis ang among treyler. Ang akong kauban, nga bag-o pa lang miuli gikan sa iyang trabaho nga magpala ug karbon, miguho aron sa pagsusi kon kinsay didto. Ang iyang nawong naputos sa abog sa karbon, ug alang sa polis siya morag andam na alang sa komando nga pag-asdang. Kadto kinahanglang ipatin-aw!
Kami dagayang gipanalanginan sa among mga asaynment. Kas-a, samtang didto mi sa Carmarthen, si John Barr gikan sa sangang buhatan sa London (karon membro sa Nagamandong Lawas) miduaw sa pagdasig kanamo. Niadtong panahona, may duha lamang ka magmamantala sa Carmarthen; sa pagkakaron, adunay kapin sa usa ka gatos. Ang Wrexham sa pagkakaron adunay tulo ka kongregasyon, ug bag-o pa nakapribilehiyo ako sa pagpahinungod sa maanindot nga Kingdom Hall sa Haverfordwest.—1 Corinto 3:6.
Mapasalamaton sa Akong Ministeryo
Samtang didto kami sa Swansea, Habagatang Wales, ang akong kauban, si Don Rendell, wala hatagig eksemsiyon sa militar. Gipriso siya bisan pa sa pagpatin-aw nga dili motugot ang iyang konsensiya nga makiggubat sa isigka-Kristohanon sa ubang mga nasod. (Isaias 2:2-4; Juan 13:34, 35) Aron sa pagdasig kaniya, maingon man sa paghatag ug pamatuod sa mga silingan, gipahimutang nako ang tigkopyag-tingog nga makina sa duol ug nagpatokar ug mga pakigpulong sa Bibliya.
Apan, ang mga babaye sa silinganan wala makaangay niadto ug mipasa ug kalo ug nangolektag salapi aron bayran ang mga sundalo aron kulatahon ako ug ang akong kauban. Mibiya kami, nga midagan kutob sa among maarangan—giduso usab nako ang karetilya nga gikargahan sa tigkopyag-tingog nga makina—nga midangop sa Kingdom Hall aron mapanalipdan. Apan sa pag-abot namo didto, kadto sirado! Ang tukma-sa-panahon lamang nga pagsalga sa polis ang nakaluwas kanamo sa grabeng pagkulata.
Ang hitabo dayag nga nabaniog. Sa dihang nagsangyaw ako sa banika duol sa Swansea mga pipila ka panahon sa ulahi, usa ka tawo ang mauyonong nag-ingon kanako: “Ang Kristiyanidad maoy inyong gibarogan, sama sa batan-ong lalaki sa Swansea nga maisogong nagpahayag kon unsay iyang gituohan ug kinahanglang modagan aron mapanalipdan.” Pagkadako sa iyang kakurat sa pagkahibalo nga ako mao kadtong batan-ong lalaki!
Ang pagpayunir dili sayon niadtong katuigan sa gubat. Diyutay lang ang among kalibotanong mga manggad, apan kon unsay among nabatonan, among gipabilhan ug gipahimuslan. Kanunay kaming makadawat ug regular nga suplay sa espirituwal nga pagkaon, ug wala gayod kamiy napaltahang tigom, gawas kon kami nasakit. Mipalit ako ug daan nga bisikleta, ug gibutangan namo kanag dagkong mga basket aron kargahan sa ponograpo maingon man sa literatura sa Bibliya. Usahay mobiyahe ako ug 80 kilometros sa usa ka adlaw sakay sa bisikleta! Nagpayunir ako sulod sa pito ka tuig ug gihandom kadtong mga adlawa.
Niadtong 1946, sa pagkatapos sa Gubat sa Kalibotan II, gidapit ako sa pagtrabaho sa Bethel, ingon sa pagtawag sa pangunang mga pasilidad sa mga Saksi ni Jehova sa ilang tagsatagsa ka mga nasod. Ang among Bethel niadto nahimutang sa 34 Craven Terrace, tupad sa London Tabernacle. Nakapahimulos ako sa pagpakig-uban sa mga tigulang didto, sama kang Alice Hart, kansang amahan, si Tom Hart, gituohang mao ang unang Saksi sa Inglaterra.
Nabatonan ang Matinumanong Kauban
Niadtong 1956, mibiya ako sa Bethel aron sa pagpakigminyo kang Etty, usa ka payunir nga akong nakaila sa dihang siya miabot gikan sa Netherlands aron sa pagduaw sa iyang igsoong babaye nga nagpuyo niadtong panahona sa London. Sa naghinapos ang gubat, si Etty nagtudlo ug pagmakenilya ug shorthand sa usa ka komersiyal nga kolehiyo sa Tilburg, habagatang Netherlands. Usa ka adlaw ang laing magtutudlo mitanyag nga mobisikleta uban kaniya sa pagtino nga makaabot siyang luwas. Siya maoy usa ka Romano Katoliko. Sa pag-abot nila, nahitabo ang panaghisgot uban sa Protestanteng mga ginikanan ni Etty. Naugmad ang panaghigalaay, ug ang magtutudlo nahimong kanunayng bisita sa ilang panimalay.
Wala madugay human sa gubat, kining maong magtutudlo miabot sa balay ni Etty, nga nagsinggit, “Nakaplagan nako ang kamatuoran!”
“Abi ko ug miingon ka nga imong nakaplagan ang kamatuoran sa dihang ikaw usa ka Romano Katoliko!” mitubag ang amahan ni Etty.
“Wala!” siya mitubag nga mahinamon. “Ang mga Saksi ni Jehova maoy nakabaton sa kamatuoran!”
Kadtong gabhiona ug ang daghan pang nagsunod nga mga gabii gigugol sa mainitong panaghisgot sa Bibliya. Wala madugay human niadto si Etty nahimong payunir. Sa iyang ministeryo nakahibalag usab siya ug mapait nga paglutos, nga sa Netherlands naggikan sa Iglesya Romana Katolika. Ang mga bata, nga gihulhogan sa mga pari, mobalda sa iyang mga kabildohay sa dihang siya nagbalay-balay, ug sa usa ka higayon giguba nila ang iyang bisikleta. Gidala niya ang iyang bisikleta sa usa ka tig-ayo nga sa miagi midawat ug pulyeto gikan niya. “Tan-awa kon unsay gibuhat sa mga bata!” siya misulti nga naghilak.
“Karon, ayaw paghunong,” malulotong mitubag ang tawo. “Ikaw nagabuhat ug maayong buluhaton. Akong ayohon ang imong bisikleta nga walay bayad.” Ug giayo gayod niya.
Nakaplagan ni Etty nga ang mga pari walay interes sa ilang mga panon hangtod nga nagsugod siya sa pagtuon sa Bibliya uban kanila. Unya ang mga pari ug mga madre moabot aron pahuyangon ang pagtuo sa mga tawo sa Bibliya ug kang Jehova. Bisan pa niini, siya nakapahimulos ug daghang mabungahong mga panagtuon sa Bibliya.
Mapasalamaton sa Among Kinabuhi nga Magkauban
Human sa among kasal, si Etty ug ako giasayn sa nagapanawng buluhaton sa Inglaterra, ug sulod sa duolag lima ka tuig, among giduaw ang mga kongregasyon sa pagpalig-on kanila sa espirituwal. Unya nakadawat ako ug imbitasyon nga motambong sa ika-36 nga klase sa Gilead, nga gihimo sa tibuok-kalibotang hedkuwarter sa mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, New York. Ang napulo-ka-bulan nga kurso, nga natapos niadtong Nobyembre 1961, ilabinang gidisenyo sa pagbansay sa mga lalaki nga magdumala sa buluhaton sa mga sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova. Samtang wala ako, si Etty nagpabilin sa Inglaterra sa Bethel sa London. Human sa akong graduwasyon, giasayn kaming duha didto.
Sa misunod nga 16 ka tuig, nagtrabaho ako sa service desk, nga nagdumala sa mga butang may kalabotan sa mga kalihokan sa kongregasyon. Unya, niadtong 1978, sa dihang namatay ang magtatan-aw sa Balayng Bethel, si Pryce Hughes, ako gitudlo nga kapuli niya. Ang pagkahimong responsable sa kaayohan sa mga membro sa among nagauswag nga pamilyang Bethel—kami may kapin na sa 260 sa among pamilya karon—maoy magantihong asaynment latas niining daghang katuigan.
Niadtong 1971 ang akong minahal nga inahan namatay sa edad nga 85. Si Etty ug ako mipauli sa Gloucester alang sa lubong, diin ang usa ka igsoong lalaki maayong naghisgot sa langitnong paglaom nga nabatonan ni Mama. (Filipos 3:14) Ako mapasalamaton sa mahigugmaong pag-atiman nga gitagana sa akong mga igsoong babaye, si Doris ug Grace, kang Mama sa panahon sa iyang pagkatigulang, sa ingon nakapaarang kanako ug kang Etty sa pagpadayon sa bug-os-panahong ministeryo.
Si Etty ug ako subsob nga maghunahuna sa among mga ginikanan ug kon sa unsang paagi gimatuto kami sa mahigugmaon, lig-on nga paagi. Pagkadili-masukod ang utang namo kanila! Ang akong inahan ilabinang nagpakita ug maanindot kaayong panig-ingnan alang kanako ug sa akong mga igsoong babaye, nga nagtukod ug apresasyon diha kanamo alang kang Jehova ug sa iyang organisasyon.
Sa pagkatinuod, ang among mga kasingkasing napuno sa pasalamat samtang among palandongon ang matag bag-ong adlaw sa pag-alagad sa among langitnong Amahan, si Jehova. Pagkakahibulongan, mahigugmaong Diyos siya! Ang salmista sa Bibliya nagpahayag sa among gibati sa dihang siya misulat: “Pagabayawon ko ikaw, Oh akong Diyos nga Hari, ug pagadayegon ko ang imong ngalan sa panahong walay-tino, bisan hangtod sa kahangtoran. Sa tibuok adlaw magadayeg ako kanimo, ug pagahimayaon ko ang imong ngalan sa panahong walay-tino, bisan hangtod sa kahangtoran.”—Salmo 145:1, 2.
[Kapsiyon sa panid 26]
Uban sa akong asawa, si Etty