‘Ngalan nga Dili Angayng Litokon’?

SA TAMPI sa suba sa St. Louis, Missouri, makita ang Gateway Arch nga may gitas-ong 192 metros—ang kinatas-ang monumento sa Amerika. Sa kilid sa maong arko nagbarog ang simbahan nga dili ra kaayo taas, nga gitawag ang Karaang Katedral.

Maylabot sa desinyo sa ganghaan sa simbahan, ang basahong The Story of the Old Cathedral, nga gipatik sa simbahan, naghisgot nga sa ibabawng bahin sa entrada sa portiko makita ang “hinal-opag bulawan nga Hebreohanong mga letra nga naghawas sa ngalan sa Diyos nga dili angayng litokon.” Ingon sa gipakita diha sa hulagway, ang upat ka Hebreohanong letra יהוה (YHWH), o ang Tetragrammaton, nga naghawas sa balaang ngalan, klaro kaayong makita.

Sa dihang gitukod ang maong katedral niadtong 1834, ang mga obispo sa St. Louis lagmit naghunahuna nga ang maong ngalan kinahanglang ibutang diha sa bantaaw nga dapit. Apan, nganong ang balaang ngalan giisip nga dili angayng litokon?

Ang New Catholic Encyclopedia naghisgot kon unsay nahitabo sa dihang nahiuli na ang mga Hudiyo gikan sa pagkabihag sa Babilonya niadtong ikaunom nga siglo W.K.P. Kini nag-ingon: “Ang ngalang Yahweh [ang Tetragrammaton nga gidugangag mga bokales] giisip nga sagrado kaayo nga dili kini angayng litokon, busa ila kanang giilisan sa pulong ADONAI [Ginoo] o ELOHIM [Diyos]. . . . Tungod niini nga kostumbre, nalimtan ang hustong paglitok sa ngalang Yahweh.” Busa, mihunong na ang mga tawo sa paglitok sa ngalan sa Diyos. Sa ngadtongadto, nahanaw ang eksaktong karaang paglitok sa balaang ngalan ug wala na kini litoka.

Bisan pag dili kita segurado kon unsa ang eksaktong paglitok sa ngalan sa Diyos, ang hinungdanon mao nga ang paggamit sa iyang ngalan makapasuod nato ngadto kaniya. Gusto ka ba nga tawgon sa imong mga higala ug “mister” o “miss,” o mas gusto kang tawgon sa imong ngalan? Bisan pag lahig pinulongan ang imong mga higala ug maglisod sila paglitok sa imong ngalan sa hustong paagi, tingali mas pilion nimong tawgon ka sa imong ngalan, dili ba? Ingon usab niana ang Diyos. Buot niya nga atong gamiton ang iyang personal nga ngalang Jehova.

Sa Cebuano, ang ngalang “Jehova” komon nga gigamit. Dili ba haom nga gamiton sa tanang nahigugma sa Diyos ang iyang ngalan aron masuod kaniya? “Duol sa Diyos, ug siya moduol kaninyo,” nag-ingon ang Bibliya.—Santiago 4:8.