Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsa Kaha Kon ang Akong Ginikanan Nagpakaulaw Kanamo?

ANG papa ni Jacob maoy usa ka tinahod Kristohanong magtatan-aw kaniadto diha sa usa ka nasod sa Aprika. Apan sa dihang gibiyaan niya ang inahan ni Jacob ug miipon ug puyo uban sa laing babaye, ang amahan ni Jacob gipalagpot gikan sa Kristohanong kongregasyon. Ang mga kahimtang misamot dihang siya misugod sa kusog nga pag-inom ug maisog nga mga ilimnon. “Niini nga kahimtang,” nahinumdom si Jacob, “siya moadto sa eskuylahan ug pakaulawan ako atubangan sa akong mga magtutudlo ug sa mga kauban sa klase.”a

Ang laing batan-ong Aprikanhon, nga atong tawgong David, nakakita usab sa iyang amahan nga gipalagpot gikan sa Kristohanong kongregasyon ingong dili-mahinulsolong mamumuhat ug daotan. “Dili ako makatuo niana,” miingon si David. “Akong gilantaw siya kanunay ingong akong maayong panig-ingnan. Ang akong gikahadlokan pag-ayo mao nga wala nay usa nga buot makig-uban sa pamilya sa usa ka tawong napalagpot.”

Sa dihang dalhon sa usa ka ginikanan ang ngalan sa pamilya sa kaulawan pinaagi sa pagkalangkit sa iskandalosong paggawi, o kaha dakpon sa mga polis, normal nga bation mo nga gipakaulawan, gipaubos, ug mahadlok sa umaabot. Tingali may mga panahong mibati ka sama sa salmista kinsa misulat: “Sa tibuok nga adlaw ania ang akong kaulawan sa atubangan ko, ug ang kaulaw sa akong nawong nagatabon kanako.”​—Salmo 44:15.

Ingong resulta sa paggawi sa imong ginikanan, bation mo ang kabakikaw ug kaulaw diha sa grupo sa mga higala ug mga kaila. Ang uban kanila tingali maghiwasa sa imong presensiya. Ang pipila ka salbahis nga mga batan-on malipay pa gani sa pagsulogsulog kanimo mahitungod sa gidangatan sa imong ginikanan, o kaha seryosong pasidan-an ka sa mga edaran nga basig ikaw mahisama kanila.

Dili Imong Sayop!

Usa ka iladong panultihon sa karaang mga panahon nag-ingon: “Ang mga ginikanan mikaon sa aslom nga parras, apan ang mga anak ang mibati sa kangilo.” (Ezekiel 18:2, Today’s English Version) Ang mga batan-on karon tingali mobati usab nga sila gipatilaw sa mga bunga sa dili-maayong paggawi sa ilang mga ginikanan. Human nga napalagpot ang iyang amahan gikan sa kongregasyon, ang batan-on nga si David nasakitan kaayo ug nahibulong kon siya ba gisilotan sa Diyos.

Apan gisilotan ba siya? Tinuod, ang Diyos nagpasidaan sa nasod sa Israel nga siya “nagasilot sa mga anak tungod sa sala sa mga amahan.” (Exodo 20:5) Sa usa ka higayon, pananglitan, gipabihag ni Jehova ang tibuok nasod sa halayong Babilonya. Bisan tuod kini maoy tungod sa dakong bahin sa dili maayong paggawi sa mga hamtong, ang pagkabihag sa walay duhaduha nakahatag kalisod sa Israelinhong kabataan. Sa gihapon, padayong gipaboran sa Diyos ang mga batan-ong Israelinhon, sama kang Daniel ug sa iyang mga kauban, nga matinumanong nagpadayon sa pagsimba kaniya.​—Daniel 3:28, 30.

Busa samtang ang pagkahisalaag sa imong ginikanan mohatag tingali kanimo ug dakong kasubo ug kasakit, dili ka kinahanglang mahadlok nga nawala mo ang pag-uyon ug panalangin sa Diyos. Palandonga ang mga pulong ni Jehova sa Ezekiel 18:14, 17 nga misunod sa gikutlo sa sinugdan nga panultihon bahin sa aslom nga parras: “Tan-awa! kon siya nahimong amahan sa usa ka anak nga lalaki, nga makakita kanunay sa tanang sala sa iyang amahan, ug nakakita niini ug dili siya mobuhat niining mga butanga sama kanila. . . . Dili siya mamatay tungod sa sala sa iyang amahan. Siya sa pagkamatuod magpabiling buhi.”

Matikdi, hinunoa, nga aron magpabiling buhi, kinahanglang subayon mo ang dalan nga lahi nianang gisubay sa imong nahisalaag nga ginikanan. “Pasagding ang matag usa magpamatuod sa iyang kaugalingong binuhatan,” miagda ang Bibliya, “ug unya makapasigarbo siya sa iyang kaugalingon lamang, ug sa walay pagtandi sa iyang kaugalingon sa ubang tawo.”​—Galacia 6:4.

Pamatud-i ang Imong Kaugalingon nga Lahi

Tagda, pananglitan, ang batan-ong hari sa karaang Juda nga ginganlag si Josias. Ang iyang amahan ug iyang apohan ilado nga mga magsisimba ug mga diyosdiyos. Bisan pa, si Josias mismo “padayong nagbuhat sa matarong diha sa mga mata ni Jehova.” (2 Hari 21:19, 20; 22:1, 2) Ang amahan ni haring Ezekias, si Ahaz, maoy laing hari nga naghatag ug daotang panig-ingnan. Gisirhan ni Ahaz ang mga pultahan sa templo ni Jehova ug gitanyag ang iyang kaugalingong mga anak sa paghalad ngadto sa paganong diyos! (2 Cronicas 28:1-3, 24, 25) Si Ezekias, hinunoa, nagpamatuod nga lahi sa iyang amahan. Sa panuigong 25 siya misugod sa paghari ug dihadiha gisugdan niya ang pagpasig-uli sa matuod nga pagsimba sa Juda.​—2 Hari 18:1-5.

Ang mga anak nga lalaki ni Kore naghatag ug samang panig-ingnan. Una pa misulod ang nasod sa Israel ngadto sa Yutang Saad, si Kore, usa ka prominenteng Levihanon, nangulo sa usa ka rebelyon batok kang Moises ug Aaron. Ang pag-alsa, hinunoa, dali nga nasugpo sa dihang si Kore ug ang iyang mga sumusunod gipatay pinaagi sa usa ka linog ug sa kalayo gikan sa langit. Makaiikag, hinunoa, ang mga anak nga lalaki ni Kore naluwas. (Numeros 26:9-11) Mopatim-aw nga sila wala midapig sa ilang amahan niini nga rebelyon. Walay duhaduha kining mga anak ni Kore mibatig kaulaw sa daotang dalan sa ilang amahan. Apan gipanalanginan ni Jehova ang mga kaliwatan ni Kore tungod kay sila nagpabilin sa iyang Kasugoan. Lakip sa labing matahom nga mga pulong nga makita diha sa Bibliya mao ang mga pulong nga gisulat sa mga anak nga lalaki ni Kore.​—Tan-awa ang Salmo 45, 48, 84, 85, 87, ug 88.

Sama kang Josias, Ezekias, ug sa mga anak nga lalaki ni Kore, daghang Kristohanong mga batan-on karong adlawa nagpamatuod nga lahi gikan sa nahisalaag nga mga ginikanan. Palandonga ang usa ka tin-edyer nga atong tawgong Maxwell. Ang iyang mga ginikanan maoy matinumanong mga Saksi ni Jehova kaniadto apan nahimong apostatang mga magsusupak sa Kristiyanidad. Sa usa ka okasyon ang iyang mga ginikanan nagdalag mga bandera ug nagdemonstrar sa gawas sa mga tugkaran sa usa ka Kristohanong kombensiyon nga gitambongan ni Maxwell. “Kadto makauulaw kaayo,” siya miingon. “Ang pipila nga wala mahibalo nga sila akong mga ginikanan miingon kanako, ‘Nakita ba nimo kadtong buang-buang nga mga apostata sa gawas?’” Bisan pa, si Maxwell wala mosunod sa rebelyosong dalan sa iyang mga ginikanan. Ug uban sa pagpaluyo sa matinumanong mga membro sa pamilya ug sa ubang Kristohanong mga kauban, siya nakahimo sa pagsagubang sa mga pagbati sa kaulaw ug panglipaghong.

Si Maxwell, Jacob, ug David (nga gihisgotan ganiha) nakabuntog gayod sa kahimtang sa ilang pamilya. Silang tanan karon nag-alagad ingong mga ministro sa sangang buhatan sa Watch Tower Society sa Aprika. “Ako nahibalo nga akong atubangon gihapon ang kaulaw gikan sa akong mga ginikanan sa umaabot,” matud ni Maxwell, “apan ako usab nasayod nga kon ako mosalig kang Jehova, iya akong hatagan ug kalig-on nga makalahutay.”

Pag-atubang sa mga Pagbati

Ang tabang ilabinang gikinahanglan sa pagsagubang sa makasubong mga pagbati nga gimugna tungod sa makauulaw nga paggawi sa imong ginikanan. “Sa dihang makita ko [nga hubog] ang akong inahan,” misulat ang 15-anyos nga Charmaine, “daw sama kadto nga dunay butang sa sulod nako nga himalatyon . . . Nasuko ako kaayo . . . Ang akong mga higala kinahanglang dili mahibalo sa suliran sa akong inahan, tungod kay may garbo pa ako.” (Alcohol Abuse​—The Incredible Lie! ni Henri Naudé) Usa ka sanglitanan nagpahinumdom kanato, hinunoa, nga “ang pagpakigsulti sa suliran magpasayon sa pag-antos niana.” Alang sa usa ka butang, ang suliran sa imong ginikanan tingali nahibaloan na sa tanan. Busa nganong tagdon kini ingong dili-ikasulti nga sekreto? Ug bisan kon maalamon nga managana, makataronganon ba nga tugotan nimong moturok ang daotang mga pagbati? Dili ba makatabang ang pagpangitag hamtong nga Kristohanon nga imong kasumbongan? Niining paagiha imong madawat ang maayong mga pulong sa pagdasig.​—Proverbio 12:25; 16:24.

Ang pagpalandong sa mga prinsipyo sa Bibliya maoy laing epektibong paagi sa pag-atubang sa negatibong mga pagbati. Miadmiter si Jacob: “Ang mga gihimo sa akong amahan nagpaturok ug kasilag alang kaniya diha sa akong kasingkasing.” Bisan pa, ang kasilag dili mopaarang-arang sa kahimtang, ni kini nahiuyon sa sugo sa Bibliya sa pagtahod sa imong amahan ug inahan. (Efeso 6:1-3) Imbes imong kasilagan ang imong ginikanan, angay mong batonan ang mahimsog nga pagkasilag sa daotang buhat sa imong ginikanan. (Itandi ang Proverbio 8:13; Judas 23.) Maayo gani ang pagsunod ug pagpakitag pagtahod sa nahisalaag nga ginikanan. Ang pagpakita ug pagpahayag sa imong padayong gugma basig makatabang nga mapalihok ang maong ginikanan sa paghimog gikinahanglang mga kausaban.

Ang batan-ong si Jacob adunay komun nga suliran​—ang kiling sa pagtandi sa iyang kaugalingon sa ubang mga batan-on kansang mga kahimtang mas maayo. Apan, siya nakaamgo nga wala gayoy kapuslanan ang maong kaisipan. “Imbes hambinon ang maong mga hunahuna,” matud pa ni Jacob, “mas makatabang ang paghunahuna sa mga paagi sa pasagubang sa kahimtang.” Nakaplagan ni Jacob nga ang pagbasa sa literatura sa Bibliya ug ang pagpalandong sa paagi sa kinabuhi sa matinumanong mga Kristohanon maoy usa ka dakong tabang.

Ang suod nga pakig-uban sa Kristohanong kongregasyon napamatud-ang makatabang usab. Didto makaplagan mo ang espirituwal nga “mga igsoong lalaki ug babaye ug mga inahan.” (Marcos 10:30) Ang batan-ong si David nahadlok nga basin likayan siya sa mga membro sa kongregasyon tungod sa pagkapalagpot sa iyang amahan. Apan iyang nakaplagan nga ang iyang kahadlok dili gayod makataronganon. “Diha sa kongregasyon,” siya miingon, “kami wala pabatia nga mga sinalikway, ingon sa akong gihunahuna nga maoy mahitabo. Ang mga higala sa gihapon moabot sa pagduaw kanamo. Kining tanan nakapatuo kanako nga ang kongregasyon tinuod gayod nga nagatagad.”

Walay duhaduha nga ang pagkaadunay nahisalaag nga ginikanan masakit ug mapukanon. Apan dili angay nga mawad-an kag paglaom. Palandonga ang mga kasinatian niadtong gihisgotan dinhi. Pangayog tabang sa mahigugmaong mga higala. Ayaw ipakita ang pagkawalay-pagtahod sa imong mga ginikanan; ang imong matinumanong dalan tingalig sa ulahi mopalihok kanila nga magbag-o. (Itandi ang 1 Pedro 3:1, 2.) Ug bisan unsa pay mahitabo, hinumdomi nga ang imong baroganan atubangan sa Diyos wala magadepende sa paggawi sa imong mga ginikanan. Kini nagadepende kanimo!

[Footnote]

[Hulagway sa panid 20]

Dili kinahanglang sundon nimo ang nahisalaag nga dalan sa imong ginikanan