Mga Batan-on Nangutana . . .

Sa Unsang Paagi Makapugong Ako sa Pagkaibog sa Usa ka Tawo?

“AKO 20 anyos ug bawtismadong Saksi ni Jehova. Apan gisugdan ko ang pagpakigdeyt sa usa ka 28-anyos [dili-magtutuo]. Gihigugma ko siya, ug nagtuo ako nga siya nahigugma kanako. Wala mahibalo niana ang akong mga ginikanan, kay nasayod ako nga dili sila mouyon. Sa dihang nasayran nila kana, sila nasakit ug nakurat. Dili sila makasabot kon nganong makigtrato ako sa usa ka lalaking kalibotanon.”

Kana ang gisulat sa usa ka Kristohanong dalaga nga tawgon natog Monique.a Ikasubo, daghang batan-on ang nakakaplag sa ilang kaugalingon diha sa susamang kahimtang​—naibog o nakatrato sa dili-magtutuo, usa ka tawo nga wala magtuo sa ilang Kristohanong mga pagtuo ug moral nga mga sukdanan. Ang nag-unang artikulo niining seryeha (Pagmata! sa Mayo 22, 1994) nagpakita nga ang maong relasyon dili lamang kay dili makapahimuot sa Diyos kondili seryosong hulga usab sa kalipay ug kaayohan sa usa. Naamgohan sa batan-ong si Ruth kining kamatuorana. “Ako nakatrato sa usa ka lalaking dili-magtutuo,” misugilon siya. “Hinuon, nakaamgo ako nga sa pagbaton ug usa ka matang sa relasyon uban kang Jehova, kinahanglang putlon ko ang relasyon uban kaniya.”

Kon ikaw Kristohanon, lagmit makasag-ulo ka sa mga pulong sa Bibliya sa Santiago 4:4: “Wala ba kamo mahibalo nga ang pakighigala sa kalibotan maoy pakigdumot sa Diyos? Busa, ang bisan kinsa nga buot mahimong higala sa kalibotan nagahimo sa iyang kaugalingon nga usa ka kaaway sa Diyos.” Apan kon ikaw nakigtrato ug dili-magtutuo, kining mga pulonga tingali dili sayong ipadapat. Tinuoray, ang ideya nga putlon ang relasyon basin mabug-at kaayo kanimo. Basin mobati ka nga magun-ob ang imong dughan. ‘Sa unsang paagi makapugong ako sa pagkaibog​—o paghigugma​—sa usa ka tawo?’ tingali mangutana ka.

Si apostol Pablo kas-a miingon: “Ako nahimuot gayod sa balaod sa Diyos sumala sa akong pagkatawo sa sulod, apan akong nakita sa akong mga sangkap ang laing balaod nga nagapakigbugno batok sa balaod sa akong kaisipan ug nagadala kanakong bihag ngadto sa balaod sa sala nga ania sa akong mga sangkap. Alaot ako nga tawo!” (Roma 7:22-24) Sama kang Pablo, tingali nasinati nimo ang pakigbugno sa imong mga pagbati. Bisan pa, ang ubay-ubayng Kristohanong mga batan-on nakadaog sa maong bugno ug, ingnon ta, ‘nasakmit gikan sa kalayo.’ (Itandi ang Judas 23.) Sa unsang paagi? Pinaagi sa pagtapos sa makadaot nga mga relasyon sa dili pa mahitabo ang kadaot nga wala nay pagkaayo.

Magpatabang

Si Mark, pananglitan, natugkan sa iyang gitawag nga “seryosong kras” sa usa ka dili-magtutuo sa dihang siya 14 anyos pa lamang. Inay magpatabang, iyang gisulayan ang pagtago sa iyang mga pagbati. Apan ang iyang mga pagbati alang sa dalaga misamot lang ka kusganon. Sa wala madugay sa tago siya mihimog mga tawag sa telepono kaniya. Sa dihang ang dalaga misugod pagbalos sa pagtelepono, wala magdugay nga natulotimbang sa iyang mga ginikanan kon unsay nagakahitabo.

Ayaw himoa ang samang sayop nga sulayan pagsulbad ang suliran sa imong kaugalingon. Ang Proverbio 28:26 nag-ingon: “Siya nga nagasalig sa iyang kaugalingong kasingkasing maoy buangbuang, apan siya nga nagalakaw sa kaalam mao ang usa nga makaikyas.” Sa pagkatinuod, ikaw kaha mabutang sa maong kahimtang sa unang bahin kon wala pa madaot ang imong panghukom? Usahay ang pangatarongan dag-on sa atong mga emosyon, ug nagkinahanglan kita sa usa ka tawong mas tin-awg panghunahuna ug dili madapigon. Ang imong mga ginikanan lagmit mao ang labing makaarang sa pagtabang kanimo, ilabina kon sila mahinadlokon sa Diyos. Lagmit, sila mas nakaila kanimo kay kang bisan kinsa. Sila sa nangagi maoy batan-on ug makatabang sa pagsabot kon unsay imong nasinati. Sa Proverbio 23:26, ang magsusulat sa Bibliya nga si Solomon mitambag: “Anak ko, ihatag kanako ang imong kasingkasing, ug hinaot ang imong mga mata magkalipay sa akong kaugalingong mga dalan.” Nganong dili ihatag ang imong kasingkasing ngadto sa imong mga ginikanan, ug pahibaloon sila nga ikaw nagkinahanglag tabang?

Gihimo sa batan-ong si Jim kanang butanga mismo. Siya nakigbisog sa kusog nga pagkaibog sa usa ka dalaga sa eskuylahan. Siya nag-ingon: “Sa kataposan nangayo akog tabang sa akong mga ginikanan. Kadto mao ang usa ka yawi sa akong pagbuntog sa maong mga pagbati. Sila nakatabang ug dako kanako.” Kay nakasinati sa mahigugmaong pagpaluyo sa iyang mga ginikanan, si Jim mihatag niining tambaga: “Sa akong hunahuna ang ubang batan-ong mga Kristohanon angayng dili magpanuko sa pagpakigsulti sa ilang mga ginikanan. Makigkomunikar kanila. Sila mosabot kaninyo.”

Sa susamang kahimtang, usa ka batan-ong lalaki nga ginganlag Andrew mipahimulos sa lain pang tinubdan sa tabang. Mahitungod sa iyang pagtambong sa usa ka sirkitong asembliya sa mga Saksi ni Jehova, siya miingon: “Usa sa mga pakigpulong nakapahinuktok kanako. Ang magtatan-aw sa sirkito mihatag ug kusganong tambag batok sa pag-ugmad ug mga relasyon uban sa mga membro sa kaatbang nga sekso nga dili mga Kristohanon. Ako nasayod nga kinahanglang tul-iron ko dayon ang akong panghunahuna.” Busa unsay iyang gihimo? Nakigsulti siya una sa iyang inahan, usa ka nag-inusarang ginikanan, ug nakabenepisyo sa iyang tambag. Unya giduol usab niya ang usa ka ansiano sa lokal nga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova, nga nakaarang sa paghatag sa padayon nga tabang. Ang mga ansiano sa kongregasyon mahimong “sama sa tagoanang dapit gikan sa hangin ug usa ka dapit sa panalipod gikan sa bagyo” alang sa mga magul-anon. (Isaias 32:2) Nganong dili duolon ang usa kanila, ug ipahibalo kaniya kon unsay nagasamok kanimo?

Sa Hingpit ug Kalit Taposa ang Relasyon

Sa dihang nadiskobrehan sa mga ginikanan ni Mark ang iyang sekretong relasyon, sila misanong dihadiha. “Sila prangka kaayo sa pagsulti kanako nga hunongon ang maong relasyon,” matud ni Mark. “Ang una kong reaksiyon maoy pagkamasukolon. Sa makusog kami naglalis, ug ako nanirado sa akong kuwarto. Apan sa wala madugay ako naghunahuna sa mga kamatuoran sa kahimtang, ug naamgohan ko nga ang dalaga ug ako adunay magkalaing mga tumong. Kadto dili mahimong malamposong relasyon.” Oo, ang pagpalandong sa mga kamatuoran sa kahimtang makatabang sa pagpabugnaw sa imong mga pagbati. Suknaa ang imong kaugalingon: ‘Kining tawhana nakabaton ba sa akong mga tumong, akong mga pagtuo, akong moral nga mga sukdanan? Kon kami magminyo, kining tawhana ba mopaluyo sa akong paningkamot sa pagsimba sa Diyos? Kining tawhana ba nakabaton sa akong kasibot alang sa espirituwal nga mga butang? Sa pagkatinuod, may panag-uyon kaha sa maong relasyon?’​—Itandi ang 2 Corinto 6:14-18.

Ang pagtapos sa hingpit ug kalit dili hinuon sayon. Si Monique, nga gihisgotan sa sinugdan, miangkon: “Gisulayan ko sa duha ka higayon ang pagtapos sa relasyon apan wala molampos. Dili nako gustong sa hingpit mohunong sa pagpakig-uban kaniya. Gisulayan ko ang pagsangyaw kaniya, nga naglaom nga siya motuo kang Jehova. Siya kas-a mitambong gani sa usa ka tigom sa Dominggo. Apan siya walay tinuod nga interes kang Jehova. Akong naamgohan nga ang angay buhaton mao ang paghunong sa pagpakig-uban kaniya sa hingpit.”

Kini mopahinumdom kanato sa mga pulong ni Jesus sa Mateo 5:30. Dinha siya naghisgot sa mga butang nga makapugong sa usa sa pagsulod sa Gingharian sa Diyos​—mga butang nga tingali bililhon sama sa tuo nga kamot. Bisan pa niana, si Jesus mitambag: “Putla kini ug isalibay kini gikan kanimo. Kay mas makaayo pa kanimo nga mawala ang usa sa imong mga sangkap kay sa mahidangat ang tibuok mong lawas sa Gehenna [usa ka simbolo sa walay-kataposang kalaglagan].” Nahiuyon niining prinsipyoha, sa maisogon duola ang nagustohan nimong tawo ug “isulti ang tinuod.” (Efeso 4:25) Sa usa ka publikong dapit​—dili kamo lamang o sa romantikong kahimtang​—pahibaloa siya sa walay paglipodlipod nga ang relasyon natapos na. Ang batan-ong si Sheila nahinumdom: “Ang misaler kanako mao ang paghimog tinong aksiyon. Wala nay mga pagpangaon nga mag-uban. Wala nay panagkita sa usag usa panahon sa mga yugto sa pagtuon. Gitin-aw ko kaniya ang akong baroganan.” Ang usa ka Kristohanong babaye nga ginganlag Pam samang prangka: “Gisultihan ko siya nga dili ako hilabtan, ug wala ko na lamang siya tagda.”

Pagbuntog sa Kaguol

Pagkahuman sa maong pagbulag, basin mobati ka sama sa salmista nga miingon: “Nasakitan ako, natikuko ako sa hilabihan; sa tibuok nga adlaw ako naglakawlakaw nga masulob-on.” (Salmo 38:6) Kinaiyanhon lamang ang usa ka yugto sa pagkaguol. Ang Bibliya nag-ila nga adunay “panahon sa pagbakho.” (Ecclesiastes 3:4) Apan dili kinahanglang magmasulob-on ka sa walay kataposan. Ang kaguol mahanaw sa paglabay sa panahon. “Oo,” miangkon si Mark, “nasinati ko ang yugto sa pagkaguol. Nabatyagan kini sa akong mga ginikanan ug gipauswagan ang akong pagpakig-uban sa ubang Kristohanong mga batan-on. Kadto nakatabang kaayo.” Si Andrew, kinsa susamang mibatig kaguol human sa iyang pakigbulag, miingon: “Mitabang ang mga ansiano. Ako usab mas nalangkit sa pagsangyawng buluhaton ug nasuod sa pila ka Kristohanong igsoong lalaki nga giangayan nako.” Oo, mapuliki sa espirituwal nga mga buluhaton. (1 Corinto 15:58) Ang pila ka lawasnong kalihokan o paugnat sa kusog tingali makatabang usab. Likayi ang pag-inusara. (Proverbio 18:1) Ibutang ang imong hunahuna sa mga butang nga masadyaon ug makapalig-on.​—Filipos 4:8.

Hinumdomi, usab, nga si Jehova mahimuot sa imong maisogong pagbarog. Sa walay pagpanuko duol kaniya sa pag-ampo alang sa tabang ug pagpaluyo. (Salmo 55:22; 65:2) “Ako nagsigeg ampo,” nahinumdom ang batan-ong si Sheila. Dili, dili sayon ang pagtapos sa usa ka makadaot nga relasyon. Miangkon si Sheila: “Bisan pag kadto natapos na, usahay ako maghunahuna bahin kaniya ug mahibulong kon unsay iyang ginabuhat. Apan mopabilin ka sa imong gihukom, kay nahibalo ka nga ginapahimut-an mo si Jehova.”

[Footnote]

[Hulagway sa panid 18]

Pahibaloa ang tawo sa walay paglipodlipod nga ang relasyon natapos na