Sa Dihang ang mga Bata Gidagit sa mga Wala-Hiilhi

“PALIHOG TABANGI KAMI SA PAGPANGITA KANIYA. PALIHOG, PALIHOG TABANGI SI SARA!”

Kining nagpakiluoy nga hangyo sa duha ka magul-anong mga ginikanan gisibya sa telebisyon sa tibuok Tinipong Bansa sa paningkamot nga makaplagan ang ilang 12-anyos nga anak nga babaye, si Sara Ann Wood. Gidagit siya tulo ka semana nga miagi samtang siya nagbisikleta sa pagpauli sa balay latas sa banikanhong dalan sa dapit nga iyang gipuy-an.

ANG usa ka dakong pundok sa nangita misiksik sa kakahoyan, kaumahan, ug nait nga kalanawan nga nangitag mga timailhan sa nawalang batang babaye. Sa maomaong panahon, si Tina Piirainen, laing magul-anong ginikanan sa usa ka kanait nga estado, gipasundayag usab sa telebisyon nga nangaliyupo alang sa iyang nawalang anak babaye. Nga giagni nga mosubay sa usa ka agianan nga puno sa kakahoyan, ang diyes-anyos nga si Holly nahanaw sa walay usa ka oras. Sa ulahi ang patay niyang lawas nakaplagan sa usa ka umahan.

Ang kinabuhi alang sa mga ginikanan sa nawalang mga bata maoy usa ka mapait nga kasinatian. Sa matag adlaw sila makigbisog sa kawalay-kapihoan kon buhi ba ang ilang anak, nga tingali gidagmalan sa lawasnon o giamong-amongan, o patay na ba, sama sa nahitabo sa batang si Ashley. Si Ashley mikuyog sa iyang pamilya aron motan-aw sa iyang igsoong lalaki nga misalmot sa usa ka bangga sa saker. Kay gikapoyan sa pagtan-aw, siya milakaw paingon sa dapit-dulaanan​—ug nawala. Sa ulahi, ang lawas ni Ashley nakaplagan sa usa ka umahan sa duol. Siya gituok.

Makalilisang nga Kasinatian

Sa Tinipong Bansa, kada tuig, gikan sa 200 ngadto 300 ka pamilya ang makasinati sa makalilisang nga kasinatian sa pagkagidagitan ug usa ka bata ug unya tingali dili na gayod makita pag-usab nga buhi ang bata. Bisan tuod ang mga gidaghanon daw gamay kon itandi sa ubang mabangisong mga krimen nga nahimo, ang kahadlok ug kalisang nga mikatap sa tibuok nga mga komunidad nagaapektar sa linibong tawo. Sa kakurat sila mahibulong, ‘Sa unsang paagi ang maong trahedya mahitabo dinhi? Ang akong anak ba ang sunod?’

Sa Tinipong Bansa, ang tinuig nga gidaghanon sa gitahong mga kaso sa mga batang gidagit maoy tali sa 3,200 ug 4,600. Dos-tersiya o kapin pa kanila gilugos. Si Ernest E. Allen, presidente sa National Center for Missing and Exploited Children, miingon: “Ang pangunang hinungdan sa pagdagit sa mga bata maoy seksuwal, nga gisundan sa tuyo sa pagpatay.” Usab, sumala sa Departamento sa Hustisya, kapig 110,000 ka laing mga pagdagit ang gisulayan kada tuig, kadaghanan pinaagi sa mga motorista, nga kasagaran mga lalaki, nga mosulay sa paghaylo sa usa ka bata nga mosakay sa ilang kotse. Ang ubang kayutaan nakasinati usab sa sunodsunod nga kabangisan batok sa mga bata.

May Bahin ba ang Katilingban sa Pagbasol?

Mahitungod sa pagpatayg bata, usa ka Australianong tigdukiduki nagpakita nga kini “dili usa ka sulagmang hitabo.” Sa iyang librong Murder of the Innocents​—Child-Killers and Their Victims, si Paul Wilson nag-ingon nga “ang mga mamumuno ug ang mga gipamatay nasakpan sa mapintasong siklo nga minugna sa katilingban mismo.”

Basin katingalahan ang paghunahuna nga ang katilingban tingali maoy responsable sa, o labing menos may bahin sa, maong trahedya, sanglit ang kadaghanang tawo nag-isip sa pagpahimulos ug pagpatay sa mga bata ingong mangilngig nga mga buhat. Bisan pa niana, ang industriyalisadong mga katilingban, ug bisan ang dili-kaayo-ugmad nga mga katilingban, natuphan sa mga pelikula, mga salida sa TV, ug balasahon nga naghimaya sa sekso ug kabangisan.

Karon adunay mas daghan ug mas daghang ngil-ad nga pornograpikong mga pelikula nga nagpasundayag sa mga bata ug bisan mga hamtong nga nagbisteng samag mga bata. Kini naghulagway sa dayag nga pakigsekso ug kabangisan nga naglangkit sa mga bata. Si Wilson dugang miingon diha sa iyang libro nga adunay mga ulohan sa pelikula nga sama sa Death of a Young One, Lingering Torture, ug Dismembering for Beginners. Unsa ka daghan ang tumatan-aw sa sadistikong kabangisan ug pornograpiya? Kini maoy multibilyon-dolyar nga industriya!

Ang tataw nga kabangisan ug pornograpiya dako kaayog epekto diha sa mga kinabuhi niadtong nagpahimulos sa mga bata. Usa ka nahukmang tig-among-among nga mipatay sa lima ka batang lalaki mikompisal: “Ako maoy bayot nga tig-among-among ug bata nga nahukmang sad-an sa pagbuno, ug ang pornograpiya maoy usa ka hinungdan sa akong pagkapukan.” Si Propesor Berit Ås, sa Oslo University, mipatin-aw sa epekto sa pornograpiya diha sa bata: “Kita adunay usa ka dakong sayop pagkatapos sa katuigang 1960. Kita nagtuo nga ang pornograpiya mahimong kapuli sa mga krimen labot sa sekso pinaagi sa paghatag ug hungawanan alang sa seksuwal nga mga kriminal, ug gikuha nato ang mga restriksiyon. Karon ato nang nasayran nga nasayop kita: ang maong pornograpiya nagahimong angay sa mga panglugos ug pag-unay. Kini moagak sa tagsala sa paghunahuna, ‘Kon makatan-aw ako niini, ang pagbuhat niini maoy okey.’”

Ang tinguha sa usa ka hamtong nga magitik mosamot samtang siya magiyan sa pornograpiya. Ingong sangpotanan, ang pipila andam mogamit sa pagpugos o kabangisan aron magamit nila ang mga bata sa hiwing mga buhat, lakip ang panglugos ug pagbuno.

Adunay ubang mga hinungdan sa mga pagdagit ug bata. Sa pipila ka kayutaan kini midaghan tungod sa kalisod sa panginabuhi. Kay mahaylo sa dagkong mga kantidad sa salapi nga ibayad sa datong mga pamilya, ang puntingon sa mga kidnaper mao ang mga bata. Kada tuig daghang masuso ang kawaton ug ibaligya ngadto sa mga sindikato sa pagpanagop nga magdala kanila sa gawas sa nasod.

Kinsay naglangkob sa dakong bahin sa nawalang mga bata? Unsay nahitabo kanila? Ang mosunod nga duha ka artikulo motugkad niining ulohana.

[Kahon sa panid 6]

Milyonmilyong Batang Pampam

Sumala sa Hiniusang Kanasoran, mga napulo ka milyong bata, kadaghanan sa nagakaugmad nga kanasoran, ang napugos sa pagsulod sa pagkapampam, nga daghan kanila ang gipangidnap. Kining daotang trabaho miuswag sa Aprika, Asia, ug Latin Amerika duyog sa pag-uswag sa langyawng turismo. Sa pila ka dapit, sa milyonmilyong turista, ilabina gikan sa mas datong kanasoran, mga dos-tersiya maoy “mga turista nga mangitag mga kaparis sa sekso.” Apan adunay usa ka adlaw sa panudya, sanglit ang mga krimen sa tawo “sa dayag binuksan sa mga mata niya kang kinsa kita manubag,” si Jehova nga Diyos.​—Hebreohanon 4:13.

[Picture on page 5]

Usa ka makalilisang nga kasinatian sa dihang gidagit ang usa ka bata