Diin ba Mopaingon ang mga Bakalaw?
NAGDUOT pag-ayo ang bakalaw sa tubig hinungdan nga “halos dili mabugsay ang usa ka sakayan agi niini.” Mao kana ang giingon sa manunuhid nga si John Cabot niadtong 1497 sa dihang iyang gihubit ang usa sa labing dagaya nga mga pangisdaan sa kalibotan—ang Grand Banks sa Newfoundland. Sa ulahing mga bahin sa katuigang 1600, ang tinuig nga masikop nga bakalaw sa Newfoundland miabot ug hapit 100,000 ka metrikong tonelada. Sa pagkasunod siglo, midoble ang gidaghanon sa nasikop.
Karon, hinunoa, ang kahimtang may dako kaayong kausaban. Ang pondo sa bakalaw karon nakunhoran pag-ayo hinungdan nga niadtong 1992 ang kagamhanan sa Canada nagpahamtang sa kaugalingong pagdili niini sa pagpangisda ug bakalaw sa Atlantiko, nga misangpot sa gibanabanang 35,000 ka tawo nga nangitag trabaho sa laing mga sektor. Sa 1997 ang pagdili nagpadayon pa gihapon. Apan diin ba mopaingon ang mga bakalaw?
Sulod sa katuigang 1960, ang internasyonal nga mga sakayan sa pangisda nagtapok sa tampi sa kabaybayonan sa Newfoundland aron sa pagsikop ug daghan kaayong bakalaw. Pagka-1968, ang mga sakayang igpamaling gikan sa kapin sa usa ka dosena nga mga nasod nanikop ug 800,000 ka toneladang isda kada tuig gikan sa mga tampi sa Newfoundland. Kini maoy tulo ka pilo sa tinuig nga aberids nga nasikop sa miaging siglo.
Bisan pag ang mas bugnaw nga katubigan, ang pagsanay sa mga poka, ug ang paglalin sa bakalaw mahimong may bahin sa pagkunhod sa populasyon sa bakalaw, ang dakong pahat sa pagbasol sa katalagman sa bakalaw angayng idat-og sa tawhanong kadalo. “Kadto maoy nanghinobrang pagpangisda—sa yanong pinulongan,” matod sa usa ka biologo sa kinabuhing dagatnon.
Unsay kaugmaon sa bakalaw sa Atlantiko? Ang uban nagduhaduha nga dunay igong semilya nga mohamtong, mamihod, ug mopuli sa mga espisye. Ang The Evening Telegram sa St. John’s mikomento: “Ang labing karaang industriya sa Canada, ang pagpanagat sa bakalaw sa Atlantiko, mabuhi na lamang unya diha sa mga basahon sa kasaysayan.” Hinunoa, dunay paglaom!
Ang Bibliya nagpasalig kanato nga sa dili madugay, sa gisaad sa Diyos nga bag-ong kalibotan sa pagkamatarong, wala na unyay dapit ang kadalo. (2 Pedro 3:13) Si Jehova ‘magdala ngadto sa kagun-oban niadtong mga nagagun-ob sa yuta’ ug himoon ang yuta ug dagat nga magmadagayaon sa kinabuhi ingong panalangin alang niadtong buot mag-alagad ug magpahimuot kaniya.—Pinadayag 11:18.
[Picture Credit Lines sa panid 31]
© Tom McHugh, The National Audubon Society Collection/PR
Mountain High Maps® Copyright © 1995 Digital Wisdom, Inc.