Dili-Dugo nga Pagtambal—Kon Unsay Gisulti sa mga Eksperto

SINULAT SA KORESPONSAL SA PAGMATA! SA NORWAY

“BISAN kon malimtan ko ang tanan niining tigoma, di nako malimtan ang inyong payagpayag.” Mao kanay giingon sa usa ka doktor nga mitambong sa ika-25ng Congress of the International Society of Blood Transfusion, nga gihimo sa Oslo, Norway, sa miaging ting-init (Hunyo 27 ngadto sa Hulyo 2, 1998). Mao pay iyang pagduaw sa payagpayag nga nasudlag impormasyon nga gimontar sa mga Saksi ni Jehova isip giaprobahang mga tigpasundayag.a

Kapig 1,700 ka doktor gikan sa 83 ka nasod ang mitambong niining tigoma. Daghang delegado ang naghawas sa mga pondohanag dugo, apan diha usay mga hematologo, siruhano, ug mga anestesiologo. Unsang impormasyon ang giambitan sa mga propesyonal niining hinungdanon kaayong tigom? Unsay gipakita sa mga Saksi ni Jehova niining maong pasundayag, ug unsay pagsanong nga ilang nadawat gikan sa mga delegado?

Dili-Dugo nga mga Kapilian

Lakip sa mga temang gihisgotan mao ang pag-abonog dugo, pagtesting ug dugo, ug medikal nga mga kapilian sa tawhanong dugo. Si Dr. C. V. Prowse, sa Scottish National Blood Transfusion Service, misulti bahin sa “Mga Kapuli sa Tawhanong Dugo ug mga Kahinguhaan sa Dugo.” Naghisgot siyag nagkalainlaing recombinant (sintetiko) nga mga substansiyang makapadaghan sa lebel sa selula sa dugo pinaagig pagpalihok sa paghimo sa lawas niini nga mga selula. Pananglitan, ang erythropoietin gipatungha sa mga rinyon ug magpalihok sa pagpormag pulang mga selula sa dugo. Apan kini mapatungha na karon sa mga laboratoryo. Si Dr. Prowse nag-ingong ang sintetikong “erythropoietin nailhan na kaayong tambal sa daghang klase sa anemya.”

Usa ka susamang substansiya ang naugmad aron palihokon ang paghimo sa lawas sa mga platelet sa dugo. Si Dr. Prowse miingon: “Ang labing bag-ong mga kaplag niining bahina mao ang thrombopoietic nga mga substansiya. Ang Interleukin 11 gitugot na nga gamiton tungod sa epekto niini sa pagpausbaw sa gidaghanon sa platelet . . . , ug kalagmitan nga ang thrombopoietin ug ang kaparehas niini, ang rh-PEG-MGDF, katugotan sa di madugay.”

Si Dr. Prowse naghisgot usab ug sintetikong mga substansiya sa pagpanibug-ok sa dugo (mga plasma nga protina) nga napamatud-ang hinungdanon sa mga dunay hemophilia: “Ang sintetikong mga katumbas sa ubay-ubayng mga plasma nga protina gitugotan nang gamiton, ug sa pipila ka kaso nailado na ingong gipalabing pagtambal tungod sa mga kabalaka gumikan sa pagkadaling-matakboyag-kagaw sa mga produktong gikuha sa plasma.” Si Dr. Prowse midugang nga “ang ubay-ubayng ubang mga substansiya nga magpatibug-ok sa dugo ginaugmad na karon alang sa produksiyon.”

Si N. S. Faithfull, nga sakop sa usa ka korporasyon sa parmasiyutika, naghimog presentasyon bahin sa perfluorocarbon (PFC) nga mga compound. Ang pila ka perfluorocarbon makadalag oksiheno diha sa sistema sa sirkulasyon. Ang unang matang niining mga kemikala wala mosaler isip “artipisyal” nga dugo. Nakahimo na bag mga kauswagan? Si Faithfull miingon: “Sa miaging pipila ka tuig, ang dugang kaugmaran sa teknolohiya sa PFC miuswag ug ang klinikal nga mga pagsulay ginahimo nga naggamit sa [duha ka lainlaing] matang sa PFC nga mga emulsion.” Iyang gitaho ang mga pagsulay sa usa niini nga naglangkit sa 256 ka pasyente nga nagpailalom sa pag-opera sa bukog, mga sakit sa babaye, o sa ihianan—mga pamaaging kasagarang moresulta sa pag-agas sa daghang dugo. Ang mga resulta? “Ang mga impormasyon gikan sa duha ka pagtuon nagpakita nga ang Oxygent talagsaon kaayong mas maayo pa kay sa dugo sa pagsanta sa mga tigsugnib [ang usa ka tigsugnib magpakita sa panginahanglan sa pag-abono ug dugo] ug nga ang mga tigsugnib gisanta nga mas dugay kay sa pagsanta nga gipahinabo sa kaugalingong dugo.”

Nadungog usab sa panagkatigom nga ang gidak-on sa mga partikulo sa PFC sa maong mga emulsion “gamay kaayo . . . , mga 40 ka pilong mas gamay kay sa diametro sa RBC [pulang selula sa dugo]. Kining gamayng gidak-on makapaarang sa mga partikulong PFC sa pagtadlas sa gagmayng kaugatan nga latas niana walay mga RBC nga nagaagay.” Kini daw maghatag ug paglaom sa kaayohan sa kaso sa usa ka nadaot, naughan-sa-dugong tisyu.

Usa ka doktor nga taga-Britanya nagpasiugda sa panginahanglan sa pagpamenos sa paggamit ug dugo diha sa mga pamaagi sa pag-opera. Giawhag niya kini tungod sa kakulang sa suplay sa dugo ug tungod sa mga kapeligrohan nga nalangkit sa mga pag-abono. Sa pag-ilustrar kon unsa ka dako ang mahimo sa pagpakubos sa paggamit ug dugo, iyang gisugilon ang bahin sa usa ka siruhano nga migamit lamang ug dugo sa 10 porsiyento sa mga operasyon sa bat-ang nga iyang gihimo. Ang ubang mga siruhano sa samang ospital migamit ug dugo sa 70 porsiyento sa mga operasyon sa bat-ang.

Mga Saksi ni Jehova Gihawasan

Ang impormasyon bahin sa daghan sa maong mga kapuli ug mga metodo nabatonan diha sa payagpayag sa mga Saksi ni Jehova. Usa ka paskin nagpakita nga sa tibuok kalibotan, 120 ka medikal nga mga sentro karon ang nagtanyag ug dili-dugo nga medisina, ug ang pinatik nga mga pulyeto nasudlag mga kinutlo gikan sa mga 1,000 ka medikal nga mga artikulo. Ang impormasyon gipresentar aron ipakita ang nagkalainlaing mga pamaagi aron malikayan ang pag-abonog dugo—mga teknik nga hayan magamit sa dili pa, sa panahon, ug human sa pag-opera.

Maayo kaayo ang pagsanong. Panahon sa panagkatigom ang mga Saksi nga diha sa payagpayag nakapakigsulti sa mga 480 ka doktor—daghan kanila mibalik nga nangayog dugang impormasyon, nga nagdala pa ganig mga kauban. Usa ka propesor sa pag-anestisya ug pag-opera gikan sa California miingon: “Dalayegon kini.” Usa ka propesor gikan sa Alemanya miingon: “Akong magamit kining impormasyona sa pag-edukar sa akong mga estudyante.” Usa ka doktor nga naghawas sa kinadak-ang pondohanan ug dugo sa Tsina miingon: “Gikinahanglan namo pag-ayo ang maong impormasyon tungod sa kakulang sa abiyo sa dugo.”

Sa adlaw human madawat ang pinatik nga pulyeto, ang pangulo sa pondohanan ug dugo sa usa ka ospital sa Norway mibalik ug miingon: “Mahimo bang dugangan pa nakog duha o tulo? Ihatag ko kini sa mga siruhano ug mga anestesiologo ug sultihan silang gamiton kining mga paagiha aron makubsan o malikayan ang paggamit sa mga pag-abonog dugo maylabot sa mga operasyon.” Laing doktor miingon: “Kini mao ang labing makaiikag nga payagpayag niini nga panagkatigom.”

Ang mga Saksi ni Jehova daan nang aktibo sa tibuok kalibotan sa pagtabang sa mga indibiduwal sa pagpangitag mga doktor nga makahimo ug motambal sa mga pasyente nga walay pag-abonog dugo. Gihimo usab sa mga Saksi nga mabatonan ang ulahing impormasyon bahin sa medikal nga mga kapuli sa pag-abonog dugo. Sa panagkatigom, ginatos sa mga doktor, lakip sa mga siruhano, maingon man sa ubang medikal nga kawani, gikan sa daghang kayutaan, nagpahayag ug kaikag sa maong impormasyon. Kini gayod adunay positibong epekto samtang kining maong mga indibiduwal maningkamot sa paggamit sa daghang pamaagi ug mga produkto nga maghimo sa pag-abonog dugo nga dili kinahanglanon.

[Footnote]