KABANAY, PARYENTE
Mga tawong iglabot tungod kay parehog kagikan o tungod sa kaminyoon. Adunay ubay-ubayng mga pulong sa orihinal nga mga pinulongan sa Bibliya nga may mga kahulogan ug mga paggamit ingon sa mosunod.
Ang go·ʼelʹ (gikan sa Heb. nga ga·ʼalʹ, nga nagkahulogang “pagtubos” o “paglukat”) nagtumong sa kinadul-ang paryente nga lalaki nga may katungod ingong manlulukat o tigpanimalos sa dugo. Ang tinuyo nga mga mamumuno pagapatyon sa “tigpanimalos sa dugo.” (Num 35:16-19) Ang relasyon ni Boaz kang Noemi ug Ruth maoy nianang sa “usa ka manlulukat.” (Ru 2:20; 3:9, 12, 13; 4:1, 3, 6, 8, 14) Si Jehova, ang Dakong Amahan o Maghahatag-Kinabuhi, maoy usa ka Tigpanimalos ug Manlulukat sa iyang mga alagad.—Sal 78:35; Isa 41:14; 43:14; 44:6, 24; 48:17; 54:5; 63:16; Jer 50:34.
Ang sheʼerʹ (Heb., nagkahulogang “organismo”) nagtumong sa usa ka paryente sa unod o kadugo. Ang balaod sa Diyos nagdili sa pagpakigsekso sa usa ka suod nga “kadugo,” sama sa usa ka iyaan. (Lev 18:6-13; 20:19) Kon ang usa ka isigka-Israelinhon nahimong ulipon sa usa ka langyaw tungod sa utang, nan ang usa ka igsoong lalaki, uyoan, ig-agaw, o bisan kinsa sa ubang “kadugo” makalukat kaniya. (Lev 25:47-49) O kon ang usa mamatay nga walay mga anak nga lalaki, mga anak nga babaye, mga igsoong lalaki, o mga uyoan, nan ang sunod nga kinadul-ang “kadugo” maoy makadawat sa panulondon.—Num 27:10, 11.
Ang qa·rohvʹ (Heb., nagkahulogang “duol”) naglakip dili lamang sa usa ka suod nga kabanay kondili sa usa usab ka suod nga kaila. Kon ang usa ka igsoon nahimong kabos kaayo nga tungod niana kinahanglan niyang ibaligya ang iyang mga kabtangan, nan ang ‘suod nga kabanay’ kinahanglang maglukat niini alang kaniya. (Lev 25:25) Si Job naguol nga ang iyang “suod nga mga kaila” mibiya kaniya, ug si David nagbangotan nga ang iyang ‘suod nga mga kaila’ nagbarog usab sa halayo.—Job 19:14; Sal 38:11.
Ang mga termino nga susama sa ya·dhaʽʹ (Heb., nagkahulogang “pagkahibalo,” “makaila”) mahimong magkahulogan nga usa ka paryente o usa lamang ka kaila. Si Noemi may “paryente sa iyang bana” nga ginganlag Boaz. Gipamatay ni Jehu ang tibuok banay ni Ahab lakip ang iyang “mga kaila.”—Ru 2:1; 2Ha 10:11.
Diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan ang syg·ge·nesʹ nagtumong sa usa ka kadugo, apan wala kini gamita sa paghisgot labot sa relasyon tali sa mga ginikanan ug mga anak. Pinasukad niini nga lagda, matikdi nga si Jesus miingon sa iyang mga sumusunod: “Igatugyan kamo bisan sa inyong mga ginikanan ug mga igsoon ug mga paryente [syg·ge·nonʹ] ug mga higala.” (Luc 21:16) Sa dihang ang 12-anyos nga si Jesus nawala, ang iyang mga ginikanan nangita kaniya taliwala sa ilang “mga paryente.” (Luc 2:44) Sa dihang maghikay ka ug usa ka kombira, si Jesus mitambag, ayaw dapita ang imong “mga paryente” kinsa makabalos kanimo apan, hinuon, ang kabos nga mga tawo. (Luc 14:12-14) Sa dihang gidala ni Pedro ang maayong balita sa kaluwasan ngadto kang Cornelio, diha usab ang iyang “mga paryente.” (Buh 10:24) Si Pablo, sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Roma, sa linangkob nagtawag sa mga Israelinhon ug sa ubay-ubayng mga indibiduwal ingong iyang “mga paryente.”—Rom 9:3; 16:7, 11, 21.