MANOA
Usa ka lalaking Danhanon sa lungsod sa Zora sa Sepela (Jos 15:33) ug ang amahan ni Maghuhukom Samson. Si Manoa maoy usa ka debotadong magsisimba ni Jehova.
Usa ka adlaw niana nagpakita ang usa ka manulonda ngadto sa apuli nga asawa ni Manoa, nga nagpahibalong siya manganak ug usa ka anak nga lalaki nga mahimong Nazareo sa Diyos. Sa dihang gipahibalo labot niini, si Manoa nangamuyo kang Jehova ug naghangyo nga ipadala pag-usab ang mensahero aron tudloan sila sa pagmatuto sa bata. Gitubag ni Jehova ang pag-ampo ug gipadala ang manulonda sa ikaduhang higayon. Sa dihang si Manoa mitanyag sa pag-andam ug pagkaon sa mensahero, siya giingnan hinuon sa pagtanyag ug halad-nga-sinunog alang kang Jehova, ug kini iyang gihimo. Human lamang sa pagkayab niini nga mensahero diha sa nagdilaab nga kalayo gikan sa halaran nga si Manoa nakaila kaniya ingong manulonda ni Jehova. Tungod kay nakasinati niini, nahadlok si Manoa nga siya ug ang iyang asawa mamatay. Apan ang iyang asawa naghupay sa iyang kahadlok, nga nag-ingon: “Kon si Jehova nahimuot lamang sa pagpatay kanato, wala unta niya dawata ang halad-nga-sinunog ug ang halad-nga-lugas gikan sa atong kamot, ug wala unta niya ipakita kanato kining tanang butang, ug wala unta niya kita karon padungga ug butang nga sama niini.”—Huk 13:2-23.
Katuigan sa ulahi, si Manoa ug ang iyang asawa, ‘nga wala mahibalo nga kadto gikan kang Jehova,’ misupak sa tinguha ni Samson nga magminyo sa usa ka babayeng Filistehanon sa Timnah. (Huk 14:1-4; itandi ang Deu 7:3, 4.) Unya si Manoa ug ang iyang asawa mikuyog kang Samson ngadto sa Timnah, apan wala mokuyog kaniya hangtod sa balay sa babayeng Filistehanon. Busa wala nila masaksihi ang pagpatay ni Samson sa usa ka nating leyon pinaagi lamang sa iyang mga kamot. Sa laing higayon si Samson, nga nagtinguhang dad-on ang babayeng Filistehanon ngadto sa iyang balay, miadto pag-usab sa Timnah uban sa iyang mga ginikanan. Siya mitipas aron susihon ang patayng lawas sa leyon nga iyang gipatay una pa niana ug nakakaplag ug panon sa mga putyokan ug dugos sa sulod niini. Sa pagbalik niya sa iyang mga ginikanan, iyang gihatagan sila ug dugos nga iyang nakuha gikan sa patayng lawas sa leyon, ug sila mikaon niini. Human niana dayag nga ang pamilya mipadayon sa ilang panaw, ug walay duhaduha nga sila mitambong sa kombira nga gihikay ni Samson didto sa Timnah.—Huk 14:5-10.
Si Manoa unang namatay kay sa iyang anak, kay si Samson gilubong man sa lubnganan ni Manoa sa taliwala sa Zora ug Estaol.—Huk 16:31.