Kon Unsay Gipugas sa Kakristiyanohan sa Aprika

NIADTONG 1867, si Charles Lavigerie, usa ka Katolikong Pranses, miabot sa Aprika isip bag-o nga natudlong arsobispo sa Algiers. “Gipili sa Diyos ang Pransiya,” matud niya, “aron sa paghimo sa Algeria nga sinugdanan sa usa ka dako ug Kristohanong nasod.”

Ang pangandoy ni Lavigerie nakaabot saylo pa sa Algeria. Ngani, siya nagpadalag mga misyonaryo latas sa desyerto nga may tumong sa “paghiusa sa Sentral ug Amihanang Aprika sa giambitan nga kinabuhi sa Kakristiyanohan.”

Kasamtangan, sa kasadpan, habagatan, ug silangang mga bahin sa kontinente, ang Protestanteng mga misyonaryo nagbuhat na. Sila misagubang ug daghang kalisdanan, sama sa balikbalik nga mga pagsugmat sa malarya, uban sa mga simtoma niini sa pangurog, paningot, ug pagsalimuang. Daghan, kay daling nangaluya tungod sa tropikanhong mga sakit, nangamatay wala magdugay human sa ilang pag-abot. Apan ang uban nagpadayon sa pagpangabot. “Si bisan kinsa nga mobiyahe sa Aprika,” matud ni Adlai Stevenson, “sa kanunay pahinumdoman sa pagkabayani sa mga misyonaryo. . . . Gibugno nila ang yellow fever, desenteriya, mga parasito ug. . . akong nakit-an . . . ang ilang mga lapida​—sa tibuok Aprika.”

Mga Bunga sa Misyonaryo

Samtang ang mga misyonaryo nakasuhot sa Aprika, nadiskobrehan nila nga ang kadaghanang mga tribo dili makamaong mobasa ug mosulat. “Sa mga walo ka gatos ka [Aprikanhong] mga pinulongan,” misaysay si Ram Desai diha sa iyang librong Christianity in Africa as Seen by Africans, “upat lang ang diha sa sinulat nga dagway sa wala pa mangabot ang mga misyonaryo.” Busa ang mga misyonaryo miimbento ug paagi sa pagsulat niining dili-sinulat nga mga pinulongan. Dayon nanggama silag mga teksbok ug misugod sa pagtudlo sa katawhan sa pagbasa. Alang nianang tuyoa nanukod silag mga eskuylahan sa tibuok Aprika.

Ang mga misyonaryo nanukod usab ug mga ospital. “Walay laing ahensiya ang makatumbas sa ilang rekord sa makitawhanong buluhaton,” miila si Ram Desai. Gawas pa sa medikal nga pag-atiman, gitinguha sa mga Aprikano ang materyal nga mga manggad sa Uropa. Ang pila ka misyonaryo mitukod ug mga dapit pamatigayonan, kay sila nagtuo nga kini makadanig mga kinabig. Pananglitan, ang Basel nga Misyon gikan sa Switzerland mitukod ug usa ka kompaniya sa negosyo sa Ghana. Nadiskobrehan nila nga motubog maayo ang mga punoan sa kakaw, ug karong adlawa ang Ghana mao ang ikatulo-kinadak-ang prodyuser ug cocoa sa kalibotan.

Usa ka dakong kahimoan sa mga misyonaryo sa Kakristiyanohan mao ang ilang paghubad sa Bibliya. Bisan pa ang pagpakaylap sa mensahe sa Bibliya nagadalag labi pang seryosong responsabilidad. Gipakita kini sa Kristohanong apostol Pablo pinaagi sa pagsukna: “Ikaw ba, . . . nga nagatudlo sa uban, dili magatudlo sa imong kaugalingon? Ikaw, nga nagawali nga ‘Dili ka mangawat,’ nagapangawat ka ba?” Ang Bibliya nagapasidaan nga kadtong nagatudlo sa Kristiyanidad kinahanglang magatuman sa maayong mga prinsipyo nga gipadayag diha sa Pulong sa Diyos.​—Roma 2:21, 24.

Komosta man ang misyon sa Kakristiyanohan sa Aprika? Nagpasidungog ba kana sa Diyos sa Bibliya, o kana ba nagmisrepresentar sa Kristohanong mga pagtulon-an?