Ang Misteryo sa Dili Mahimsog nga Panglawas
SI INDAY OWMADJI NAGKALIBANG. Si Hawa, nga iyang inahan, nabalaka nga mahutdag tubig ang iyang lawas; siya nakadungog nga ang iyang ig-agaw sa baryo bag-o pang namatyan sa iyang masuso tungod sa kalibang. Ang apohang babaye ni Owmadji, nga ugangan ni Hawa, buot magdala kang Owmadji sa usa ka tambalan sa tribo. “Gidaot sa daotang espiritu ang bata,” siya miingon. “Wala nimo siya habaki aron dili siya madutlan, ug karon nagsugod na ang mga problema!”
KINING kahimtanga maoy kasagaran diha sa daghang dapit sa kalibotan. Ginatos ka minilyon ang nagtuo nga ang daotang mga espiritu mao ang natagong hinungdan sa sakit. Tinuod ba kini?
Pagmugna sa Misteryo
Ikaw sa personal tingali dili motuo nga ang dili-makitang mga espiritu makahatag ug sakit. Sa pagkatinuod, tingali nahibulong ka kon nganong may maghunahuna niini, kay ang mga siyentipiko nagpakita nga ang kadaghanang sakit gipahinabo sa mga virus ug mga bakterya. Apan, hinumdomi nga ang katawhan wala mahibalo sa tanang panahon bahin niining gagmayng mga kagaw. Hangtod lamang nga nagama ang mikroskopyo ni Antonie van Leeuwenhoek sa ika-17ng siglo nga ang mikroskopikong kalibotan makita sa tawhanong mata. Bisan niadtong panahona, tungod lamang sa mga kaplag ni Louis Pasteur sa ika-19ng siglo nga ang siyensiya nagsugod sa pagkasabot sa kalabotan tali sa kagaw ug sakit.
Sanglit ang mga hinungdan sa sakit wala man mahibaloi sa dakong bahin sa tawhanong kasaysayan, daghang patuotuong mga ideya ang mitungha, lakip ang teoriya nga ang tanang balatian gipahinabo sa daotang mga espiritu. Ang The New Encyclopædia Britannica nagsugyot ug usa ka paagi diin kini mahimong mitungha. Kini nag-ingon nga ang unang mga mananambal misulay sa pagtambal sa sakit pinaagi sa lainlaing matang sa mga gamot, mga dahon, ug bisag unsa nga ilang magamit. Usahay, ang uban niining mga tambala moepekto. Dayon dugangan sa mananambal ang pagtambal ug daghang rituwal ug mga buhat sa patuotuo, aron matago ang tinuod nga tambal. Sa ingon ang mananambal makapaneguro nga ang mga tawo magpadayong magpatambal kaniya. Niining paagiha, ang medisina nalimin sa misteryo, ug ang mga tawo gidasig sa pagdangop ngadto sa dili-ingon-nato aron sa pagpangayog tabang.
Kining tradisyonal nga mga paagi sa pagpanambal gigamit gihapon sa daghang kayutaan. Daghan ang miingon nga ang sakit gipahinabo sa mga espiritu sa patayng mga kagikan. Ang uban miingon nga ang Diyos maoy naghatag kanato ug sakit ug nga ang balatian mao ang silot sa atong mga sala. Bisan pag ang mga tawong edukado nakasabot sa biolohikanhong kinaiyahan sa sakit, sila tingali mahadlok gihapon sa mga impluwensiya sa mga dili-ingon-nato.
Ang mga barangan ug tradisyonal nga mga mananambal mogamit ug kahadlok aron sa pagpamentaha sa mga tawo. Nan, unsay angay natong tuohan? Makatabang ba ang pagdangop sa mga espiritu alang sa pag-atiman sa panglawas? Unsay giingon sa Bibliya?