Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
Nganong gipadala man ni Noe gikan sa arka ang usa ka uwak ug unya usa ka salampati?
Ang Bibliya wala maghatag ug detalyadong katin-awan. Apan, daw may katarongan ang gihimo ni Noe.
Sulod sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii, ang yuta nakaagom ug usa ka dakong pagbunok sa ulan, nga nagpahinabog lunop nga mitabon bisan sa mga kinatumyan sa mga bukid sa lima ka bulan. Unya “ang arka nahitungtong sa ibabaw sa kabukiran sa Ararat.” (Genesis 7:6–8:4) Sa milabay ang mga bulan, human nga “nakita ang mga tumoy sa bukid,” si Noe “nagpadala ug uwak, ug kini naglupadlupad sa gawas, nga migawas ug mipauli.”—Genesis 8:5, 7.
Nganong usa man ka uwak? Kusgan nga molupad kining langgama, ug kini mabuhi sa daghang klase nga pagkaon, apil ang patay nga unod. Tingali gipadala ni Noe ang uwak sa pagtino kon kini mobalik ba o kaha dili na mobalik sa arka, tingali mangaonkaon sa mga nahibilin sa patayng lawas nga migim-aw samtang nagkahubas ang tubig ug makita ang yuta nga mamala. Apan, wala magpalayo ang uwak. Ang Bibliya nag-ingon nga mibalik ang uwak, apan kini wala moingon nga ang uwak mibalik kang Noe. Tingali mibatog ang uwak sa arka sa matag lupad dihang makakitag pagkaon nga naglutaw diha sa wala pa mahubas nga tubig.
Sa ulahi, mipili si Noe sa pagpadala ug usa ka salampati. Atong mabasa: “Ang salampati walay hikaplagan nga katugdonan sa mga lapalapa sa iyang tiil, ug kini mibalik ngadto kaniya sa arka.” (Genesis 8:9) Kini nagsugyot nga sa kaugalingong paagi niini, ang salampati nagaalagad sa pagtino kon mihubas na ba ang tubig. Ang salampati nagapakitag dakong pagsalig sa mga tawo. Si Noe makasalig nga mobalik ang salampati, dili lamang sa pagbatog diha sa arka, kondili kang Noe mismo.
Ginaingon nga mobatog lamang ang salampati sa mamala nga yuta, nailhan nga mubo nga molupad diha sa mga walog, ug nagakaon ug talamnon. (Ezekiel 7:16) Ang Grzimek’s Animal Life Encyclopedia nag-ingon: “Sama sa tanang mga alimokon ug mga salampati nga nagakaon ug mga liso ug mga nut, maglisod sila ug kaon kon magpadayon ang niyebe sa pagtabon [o tubig] kapin sa usa ka adlaw, ang kadaghanan sa ilang kan-onon anaa man sa ibabaw sa yuta.” Busa ang salampati mahimong makadala kang Noe ug pila ka ebidensiya nga kini nakakaplag ug mamala nga yuta o kaha migitib nga mga tanom. Sa unang higayon nga gipadala kini ni Noe, mibalik dayon kaniya ang salampati sa arka. Sa ikaduhang higayon, mibalik ang salampati nga may dalang dahon sa olibo. Sa ikatulong higayon, wala na kini mobalik, nga nagpamatuod nga posible ug luwas na alang kang Noe sa pagkawas sa arka.—Genesis 8:8-12.
Samtang isipon sa uban kini nga dili hinungdanong mga detalye, ang kamatuoran nga espisipiko kaayo ang asoy, nga wala maglisod sa paghatag ug bug-os nga mga katin-awan, nagapabanaag sa pagkakatuohan sa Bibliya. Kini naghatag kanato ug dugang katarongan sa pagdawat sa asoy nga kini, dili minugna o inimbento, apan sa pagkamatinud-anon tukma gayod. Ang kakulang sa malukpanong mga detalye ug mga katin-awan nagsugyot usab sa makaiikag nga mga butang nga mapaabot sa mga Kristohanon dihang mangutana kang Noe sa dihang siya pagabanhawon ug makapatin-aw mismo sa mga detalye sa iyang mga aksiyon.—Hebreohanon 11:7, 39.