Ang Hustisya Nagatimaan sa Tanang Dalan sa Diyos

“Ang Bato, hingpit ang iyang buhat, kay ang tanan niyang dalan matarong. Usa ka Diyos nga matinumanon, nga kaniya walay inhustisya; matarong ug matul-id siya.”​—DEUTERONOMIO 32:4.

1. Unsang mga hiyas ni Jehova ang gipasiugda ni Moises sa iyang awit ngadto sa mga anak sa Israel una siya mamatay, ug nganong siya takos makasulti sama sa iyang gihimo?

SI Jehova, ang supremong Maghuhukom, Maghahatag-Balaod, ug Hari “nahigugma sa pagkamatarong ug hustisya.” (Salmo 33:5; Isaias 33:22) Si Moises, ang tigpataliwala sa pakigtugon sa Kasugoan ug usa ka manalagna “nga nailhan ni Jehova nawong sa nawong,” nakasinati pag-ayo sa matarong nga mga paagi ni Jehova. (Deuteronomio 34:10; Juan 1:12) Sa dayon nang mamatay si Moises, gipasiugda niya ang hamiling hiyas sa hustisya ni Jehova. Nga nadungog sa tibuok kongregasyon sa Israel, gipatugbaw niya ang mga pulong niining awita: “Patalinghog, Oh mga langit, ug pasultiha ako; ug papamatia ang yuta sa mga pulong sa akong baba. . . . Igapahayag ko ang ngalan ni Jehova. Ipasidungog ang pagkadako ngadto sa atong Diyos! Ang Bato, hingpit ang iyang buhat, kay ang tanan niyang dalan maoy hustisya. Usa ka Diyos sa pagkamatinumanon, nga kaniya walay inhustisya; matarong ug matul-id siya.”​—Deuteronomio 32:1, 3, 4.

2. Sa unsang paagi ang hustisya sa kanunay nagtimaan sa tanang kalihokan sa Diyos, ug nganong kini hinungdanon?

² Ang hustisya nagatimaan sa tanang kalihokan ni Jehova, ug kini kanunayng gigamit nga nahiuyon sa hingpit sa iyang kaalam, gugma, ug gahom. Sa Job 37:23, ang alagad sa Diyos nga si Eliu nagpahinumdom kang Job: “Mahitungod sa Makagagahom sa Tanan, siya wala namo masusi; siya binayaw sa gahom, ug sa hustisya ug sa pagkamadagayaon sa pagkamatarong siya dili magabiaybiay.” Ug si Haring David misulat: “Si Jehova nahigugma sa hustisya, ug dili niya pagabiyaan ang iyang mga maunongon.” (Salmo 37:28) Makalilipay gayong pasalig! Sa tanang paagi sa Diyos, dili gayod siya mobiya bisan sa usa ka gutlo niadtong maunongon kaniya. Gipasalig kini sa hustisya sa Diyos!

Kon Nganong Kulang ang Hustisya

3. Unsay nakulang sa mga tawo karong adlawa, ug sa unsang paagi kini nag-apektar sa relasyon sa tawo uban sa Diyos?

³ Sanglit si Jehova mao ang Diyos sa Hustisya, ang Usa nga nahigugma sa hustisya, ug “ang Maglalalang sa mga kinatumyan sa yuta,” nganong ang hustisya kulang kaayo taliwala sa mga tawo karong adlawa? (Isaias 40:28) Si Moises nagatubag sa Deuteronomio 32:5: “Sila naglihok sa kadaotan sa ilang bahin; sila dili iyang mga anak, ang kakulangan ilang kaugalingon. Usa ka kaliwatan nga baliko ug hiwi!” Busa daghang daotang kalihokan sa tawo ang nakapabulag kaniya gikan sa iyang Maglalalang nga ang mga hunahuna ug mga dalan sa Diyos gihubit ingong labi pang hataas kay sa iya sa tawo “maingon nga ang mga langit labi pang hataas kay sa yuta.”​—Isaias 55:8, 9.

4. Unsang dalan ang gipili sa tawo nga subayon, ug hain siya gitultolan niana?

⁴ Ayaw gayod hikalimti nga ang tawo wala larawa sa iyang Maglalalang nga molihok nga kinaugalingon gikan Kaniya. Tukmang gitulotimbang ni Jeremias ang kahimtang alang kanato, nga miingon: “Ako nasayod, Oh Jehova, nga wala sa yutan-ong tawo ang iyang dalan. Dili iya sa tawo nga nagalakaw bisan ang pagtultol sa iyang lakang.” (Jeremias 10:23) Ang pagsalikway sa tawo sa matarong nga mga dalan ug pagmando sa Diyos nagbutang kaniya ilalom sa bug-os lahi ug gamhanan kaayong dili-makitang mga gahom, si Satanas nga Yawa ug sa iyang demonyong mga kaabin. Si apostol Juan mipahayag nga mapasiugdahon: “Ang tibuok kalibotan nahiluna sa gahom sa usang daotan.” Kining demonyohanong mga gahom wala gayoy interes sa pagtuboy sa hustisya taliwala sa katawhan.​—1 Juan 5:19.

5. Paghatag ug mga panig-ingnan sa kakulang sa hustisya sa kalibotan karong adlawa.

⁵ Ang usa ka panig-ingnan sa kakulang sa hustisya sa hinapos nga mga adlaw niining sistema sa mga butang gipasiugda niadtong 1984 sa abogado heneral sa T.B., si William French Smith. Sa pagkomento bahin sa usa ka surbi sa mga sentensiya sa prisohan sa 12 ka Amerikanhong estado tali sa 1977 ug 1983, si Smith miingon: “Ang publiko nagtuo nga ang pinakagrabeng mga tagsala​—mga mamumuno, mga manglulugos, mga tigbaligyag droga​—magasilbig dagkong mga tagal sa pagkapriso. Ang pagtuon sa buro . . . nagapakita unsa ka daling mahibalik sa kadalanan ang mangtas nga mga kriminal aron mokomitir sa bag-ong mga krimen.” Dili katingad-ang si Paul Kamenar sa Washington Legal Foundation miingon: “Ang sistema sa hustisya sa masubsob kaayo dili higpit.”

6. (a) Unsa ang moral nga kahimtang sa Juda una sa iyang pagkabihag? (b) Unsang mga pangutana ang gisukna ni Habakkuk, ug kana ba mapadapat karong adlawa?

⁶ Ang hustisya dili higpit sa tibuok nasod sa Juda sa dayon nang pagkapukan niana ngadto sa Babilonyanhong kasundalohan sa 607 W.K.P. Busa, ang manalagna sa Diyos si Habakkuk gidasig sa Diyos sa pag-ingon: “Ang kasugoan wala makalihok, ug ang hustisya wala magpadayon. Tungod kay ang daotan nagalibot sa matarong, tungod niana ang hustisya nagapadayon nga baliko.” (Habakkuk 1:4) Tungod sa walay-hustisya nga kahimtang ang manalagna nangutana kang Jehova: “Ngano man nga ikaw nagatan-aw niadtong nagalihok nga mabudhion, nga ikaw nagapakahilom sa dihang ang usang daotan nagalamoy sa usa nga labaw pang matarong kay kaniya?” (Habakkuk 1:13) Karong adlawa, ang mga tawong naapektahan sa buhat sa inhustisya sa tanang natad sa tawhanong kalihokan maayong mangutana usab: Nganong ang Diyos sa hustisya nagatan-aw sa inhustisya nga gibuhat sa yuta? Nganong siya nagatugot nga ‘ang hustisya nagapadayong baliko’? Nganong siya “nagapakahilom”? Kini sila hinungdanong mga pangutana, ug ang bililhong Pulong sa Diyos lamang, ang Bibliya, ang nagahatag sa tinuod ug makapatagbawng mga tubag.

Kon Nganong Gitugotan sa Diyos ang Inhustisya

7. (a) Nganong ang tawo nawad-an sa Paraiso nga gihatag kaniya sa Diyos? (b) Unsang mga pangutana ang mitungha sa Eden, ug sa unsang paagi ang hustisya sa Diyos misanong niini?

⁷ Ang mga buhat sa Diyos hingpit, sumala sa gipamatud-an ni Moises. Kini matuod kon bahin sa hingpit tawhanong magtiayon nga gibutang sa Diyos sa Paraiso sa Eden. (Genesis 1:26, 27; 2:7) Ang maong bug-os nga kahikayan hingpit alang sa kaayohan ug kalipay sa katawhan. Ang balaang rekord nagasugid kanato: “Nakita sa Diyos ang tanang butang iyang gibuhat ug, tan-awa! kini maayo kaayo.” (Genesis 1:31) Apan wala magdugay ang pagkamalinawon sa Eden. Ilalom sa impluwensiya sa usa ka rebelyosong espiritung linalang, si Eva ug ang iyang bana, si Adan, nahaylo sa pagpakigharong kang Jehova mahitungod sa Iyang paagi sa pagmando kanila. Ang pagkamatarong sa mga sugo sa Diyos kanila sa maong panahon gilalis. (Genesis 3:1-6) Ang maong hagit sa pagkamatarong sa pagmando sa Diyos nagpatungha sa bililhong mga isyu sa moral. Ang makasaysayanhong rekord sa matinumanong tawo si Job nagapaila nga sa maong panahon ang integridad sa tanang linalang sa Diyos gilalis usab. Ang hustisya nag-obligar nga ihatag ang panahon aron mahusay ang maong mga isyu nga bililhon sa tibuok uniberso.​—Job 1:6-11; 2:1-5; tan-awa usab ang Lucas 22:31.

8. (a) Unsang daotang kahimtang ang nadangatan sa tawo karon? (b) Unsang silaw sa paglaom ang makita sa awit ni Moises?

⁸ Ang daotang kahimtang sa katawhan, nga sangpotanan sa pagsalikway sa matarong nga mga dalan sa Diyos, gisuma ni Pablo sa Roma 8:22. Dinha ang apostol misulat: “Ang tanang kalalangan nagaagulo ug gisakitan hangtod karon.” Ang kinadak-an sa “pag-agulo” ug “kasakit” maoy tungod sa kakulang sa hustisya taliwala sa mga tawo kay “ang tawo nagamando sa tawo sa iyang kadaotan.” (Ecclesiastes 8:9) Apan salamat sa Diyos nga Makagagahom sa tanan nga dili niya tugotan nga mopadayon ang maong kahiwian sa hustisya sa panahong walay katinoan! Niining bahina, matikdi kon unsay dugang giingon ni Moises sa iyang awit, sa Deuteronomio 32:40, 41: “‘Maingon nga ako buhi sa panahong walay katinoan,’ kon akong [Jehova] pagabairon ang akong masulaw nga espada, ug ang akong kamot magakupot sa paghukom, ako magapanimalos sa akong mga kaaway ug magabayad niadtong nagadumot sa labihan kanako.”

9. Isaysay sa unsang paagi ang kamot ni Jehova “nagkupot sa paghukom” sa dihang ang tawo mirebelde.

⁹ Ang kamot ni Jehova “nagkupot sa paghukom” balik sa Eden. Sa walay langan, ang Diyos sa matarong nagsilot sa tawo sa kamatayon tungod sa tinuyong pagsupak sa Iyang mga sugo. Giingnan niya si Adan: “Abog ka ug sa abog ikaw mobalik.” (Genesis 3:19) Kasiglohan sa ulahi, gisuma ni apostol Pablo ang daotang sangpotanan diha sa tibuok tawhanong pamilya sa makasasalang dalan ni Adan. Siya misulat: “Maingon nga pinaagi sa usa ka tawo ang sala misulod sa kalibotan ug ang kamatayon pinaagi sa sala, ug niana ang kamatayon mikuyanap ngadto sa tanang tawo tungod kay silang tanan nakasala.”​—Roma 5:12.

10. Unsang duha ka binhi ang naugmad sukad sa pagrebelde ni Adan, ug sa unsang paagi si Jehova misanong?

¹⁰ Human sa pagsilaob sa pagrebelde sa tawo, ang Diyos mipahayag usab: “Igabutang ko ang panagkaaway tali kanimo ug sa babaye ug tali sa imong binhi ug sa iyang binhi. Siya magasamad kanimo sa ulo ug ikaw magasamad kaniya sa tikod.” (Genesis 3:15, 17-19) Ang pagkaugmad niining duha ka binhi nagpadayon sulod sa 6,000 ka tuig, ug ang “panagkaaway” kanunay nagalungtad tali kanila. Apan latas sa tanang mabalhinong mga talan-awon sa yuta, ang matarong nga mga dalan ni Jehova wala mausab. Pinaagi sa iyang manalagnang si Malakias, siya miingon: “Ako mao si Jehova; ako dili mabalhin.” (Malakias 3:6) Kini nagapasalig nga ang mga paagi sa Diyos sa pagpakiglabot sa dili-hingpit ug rebelyosong katawhan kanunayng gitiman-an sa hustisya. Bisan kas-a si Jehova wala gayod mobulag sa iyang hataas, matarong nga mga prinsipyo, samtang nagpahiuyon niini kanila uban sa iyang talagsaong mga hiyas sa kaalam, gugma, ug gahom.

Ang Diyos Miluwas sa Tawo

11, 12. Giunsa pagbatbat sa Salmo 49 ang kahimtang sa tawo?

¹¹ Sama sa mga gaway sa usa ka dako kaayong kugita, ang daotang impluwensiya ni Satanas mikuyanap nga nakasakop sa tibuok tawhanong pamilya. Ay, pagkadako sa panginahanglan nga luwason ang mga tawo dili lang gikan sa silot sa kamatayon nga nahiluna diha kanila kondili gikan usab sa dili-matarong nga mga sistema sa dili-hingpit tawhanong pagmando!

¹² Ang makalilisang nga kahimtang nga nasudlan sa tawo sukad mahipasa kaniya ang silot nga kamatayon gipahayag nga maayo sa mosunod nga salmo sa mga anak ni Core: “Pamati niini, kamong tanang katawhan. Pamati kamo, kamong tanan nga mga pumoluyo sa sistema sa mga butang, kamong mga anak sa katawhan ingon man kamong mga anak sa tawo, kamong adunahan ug kamong kabos. Walay mausa kanila ang makatubos bisan sa usa ka igsoon, ni makahatag ngadto sa Diyos sa usa ka lukat alang kaniya; (ug ang bili sa pagtubos sa ilang kalag bililhon kaayo nga kini mihunong sa panahong walay katinoan) aron siya mabuhi sa walay kataposan ug dili makakita sa gahong.” (Salmo 49:1, 2, 7-9) Kining tanan nahitabo tungod sa gipahayag nga hustisya sa Diyos!

13, 14. (a) Kinsa lamang ang makaluwas sa tawo, ug nganong ang gipili sa Diyos angayan kaayo? (b) Sa unsang paagi si Jesus nahimong “Oo” sa tanang saad sa Diyos?

¹³ Nan, hain magagikan ang tabang? Kinsay makaluwas sa tawo gikan sa gahom sa kamatayon? Ang salmo nagatubag: “Ang Diyos mismo magatubos sa akong kalag gikan sa kamot sa Sheol.” (Salmo 49:15) Ang dakong gugma lamang sa Diyos, nga nagabuhat nga nahiuyon sa Iyang hustisya, makaluwas sa tawo gikan sa “kamot sa Sheol.” Ang atong mga pangutana dugang gitubag panahon sa kabildohay sa gabii tali ni Jesus ug sa mapanagan-on nga Pariseo si Nicodemo. Si Jesus miingon kaniya: “Gihigugma pag-ayo sa Diyos ang kalibotan nga iyang gihatag ang iyang bugtong nga Anak, aron ang tanan nga motuo kaniya dili unta malaglag kondili makabaton ug kinabuhing walay kataposan.” (Juan 3:16) Una moanhi sa yuta ang Anak sa Diyos, siya nagpuyo uban sa Iyang Amahan sa langit. Sa maong una-tawhanong paglungtad, siya gihisgotan ingon nga ‘nahimuot sa mga anak sa mga tawo.’ (Proverbio 8:31) Nan, pagkaangay nga pilion ni Jehova kining linaing espiritung linalang​—ang Iyang bugtong Anak​—sa pagtubos sa katawhan!

¹⁴ Mahitungod kang Jesus, si Pablo miingon: “Bisan kon pila ang mga saad sa Diyos, sila nahimong Oo pinaagi kaniya.” (2 Corinto 1:20) Usa sa maong mga saad nga gisulat sa manalagnang si Isaias gitumong sa Mateo 12:18, 21, diin atong mabasa mahitungod kang Jesus: “Tan-awa! Ang akong alagad nga akong gipili, akong hinigugma, nga giuyonan sa akong kalag! Akong igabutang ang akong espiritu ibabaw niya, ug iyang ipatin-aw sa kanasoran kon unsa ang hustisya. Sa pagkamatuod, sa iyang ngalan ang kanasoran molaom.”​—Tan-awa ang Isaias 42:1-4.

15, 16. Sa unsang paagi posible nga si Jesus mahimong “Amahan nga Dayon” sa mga kaliwat ni Adan?

¹⁵ Panahon sa yutan-ong ministeryo ni Jesus, iyang gitin-aw nga ang mga tawo sa tanang nasod sa kataposan makalaom sa iyang ngalan ug sa ingon makapahimulos sa mga kaayohan sa hustisya sa Diyos. Si Jesus miingon: “Ang Anak sa tawo mianhi, dili aron pagaalagaron, kondili sa pag-alagad ug sa paghatag sa iyang kalag nga usa ka lukat ilis sa daghan.” (Mateo 20:28) Ang hingpit nga kasugoan sa Diyos nga gihatag sa nasod sa Israel mipahayag: “Ang kalag maoy alang sa kalag.” (Deuteronomio 19:21) Busa, tapos itugyan ni Jesus ang iyang hingpit nga kinabuhi diha sa kamatayon ug mabanhaw pinaagi sa gahom sa Diyos aron mokayab balik sa langit, siya nakaarang sa pagtanyag sa bili sa iyang hingpit tawhanong kinabuhi ngadto kang Jehova ilis sa mga katungod sa kinabuhi ni Adan. Niining paagiha, si Jesus nahimong “ang kataposan [o ikaduhang] Adan” ug karon gihatagag gahom nga mag-alagad nga “Amahan nga Walay Kataposan” sa tanang matinuohong anak ni Adan.​—1 Corinto 15:45; Isaias 9:6.

¹⁶ Ang paagi sa kaluwasan sa Diyos pinaagi sa iyang mahigugmaong tagana sa halad lukat sa iyang Anak, si Jesu-Kristo, sa ingon ‘gitin-aw ngadto sa kanasoran.’ Ug kini gitiman-an gayod sa balaang hustisya. Pagkamapasalamaton nato nga gitagana sa Diyos ang paagi aron ‘ang atong kalag pagatuboson gikan sa kamot sa Sheol’!

Paglaban sa Lukat

17, 18. Unsang panagkombuya ang gisudlan ni C. T. Russell sa katuigang 1870, apan sa unsang paagi si Barbour nakapatingala kaniya sa 1878?

¹⁷ Sama sa unang-siglong mga Kristohanon, ang mga Saksi ni Jehova sa modernong panahon sa kanunay naglaban sa pagtulon-an sa halad lukat ni Jesu-Kristo. Makaiikag ang paghinumdom nga ang unang presidente sa Watch Tower Society, si Charles Taze Russell, sa usa ka panahon maoy kaubang editor ug pinansiyal nga tigsuportar sa usa ka relihiyosong magasin nga gitawag The Herald of the Morning. Kanang magasina sa sinugdan gipatik sa usa ka Adventista, si N. H. Barbour sa Rochester, New York, U.S.A. Si Russell maoy bayentehon anyos, apan si Barbour mas gulang.

¹⁸ Ang panagkombuya daw maayog lakaw hangtod sa 1878, sa dihang katingalahang nagpatik si Barbour ug usa ka artikulo nga nagsalikway sa doktrina sa lukat. Sa pagbatbat kon unsay nahitabo, si Russell miingon: “Si Gn. Barbour . . . misulat ug usa ka artikulo alang sa The Herald nga nagsalikway sa doktrina sa Pagtabon sa Sala​—nga nagsalikway nga ang pagkamatay ni Kristo mao ang bili sa Lukat alang kang Adan ug sa iyang kaliwat, nga nag-ingong ang pagkamatay sa atong Ginoo dili magamit nga bayad sa silot sa mga sala sa tawo sama ra nga ang pagtusok ug dinagom sa lawas sa usa ka langaw ug ipahinabo ang pag-antos ug kamatayon dili maisip sa yutan-ong ginikanan ingong matarong nga bayad sa pagpinilyo sa iyang anak.”

19. (a) Unsay reaksiyon ni Russell sa hunahuna ni Barbour sa lukat? (b) Natuman ba ang pangandoy ni Russell mahitungod sa The Watchtower?

¹⁹ Si Russell mahimong madani unta sa iyang mas gulang nga kombuya, pero wala. Sa ubay-ubayng bulan, ang panaglalis nagpadayon sa mga panid sa magasin, nga si Barbour nagsalikway sa lukat ug si Russell nagsulat dapig niana. Sa kataposan, si Russell mibulag sa pagpakig-uban kang Barbour ug misugod sa pagpatik niining magasina, nga gitawag niadtong Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence. Si C. T. Russell nagpahayag niining mga pagbati mahitungod sa bag-ong magasin: “Sukad sa sinugdan, kini maoy espesyal nga tigpaluyo sa Lukat; ug, sa kaluoy sa Diyos, kami nagalaom nga kini maingon hangtod sa kataposan.” Natuman ba ang paglaom sa editor nga si Russell? Natuman gayod kini! Sa pagpatin-aw, ang panid 2 niining isyu mismo nagaingon nga ang magasin “nagadasig sa pagtuo diha sa karon-nagamandong Hari, si Jesu-Kristo, kansang inula nga dugo nagabukas sa dalan aron maangkon sa katawhan ang kinabuhing dayon.”

20. Unsang mga pangutana ang wala pa matubag?

²⁰ Sa atong panaghisgot hangtod karon, atong nasubay ang dalan sa hustisya sa Diyos nga gikinahanglan ang usa ka galamiton aron maluwas ang katawhan gikan sa pagkatinunglo sa sala ug kamatayon nga diha sa tawhanong pamilya. Ang gugma maoy mitagana nianang paagiha. Bisan pa niana, ang mga pangutanang sama niini nagapabiling wala matubag: Sa unsang paagi ang mga kaayohan sa halad lukat ni Jesu-Kristo mahimong mabatonan? Sa unsang paagi makapahimulos ka niana, ug unsa ka duol? Ang mosunod nga artikulo nagatagana sa mga tubag nga tinong magpauswag sa imong pagsalig nga ang hustisya nagatimaan sa tanang paagi sa Diyos.

Unsay Imong Tubag?

◻ Unsang bili ang gibutang sa Diyos sa hustisya?

◻ Nganong may dako kaayong inhustisya taliwala sa katawhan?

◻ Unsay gitagana sa Diyos aron ang tawo makalingkawas sa kamatayon?

◻ Diin kutob ang paglaban sa The Watchtower sa lukat?

Hulagway sa panid 20]

Gipahayag ni Moises ang mga pulong sa iyang awit sa kapatagan sa Moab

[Hulagway sa panid 23]

Gihigugma pag-ayo sa Diyos ang kalibotan nga iyang gihatag ang iyang bugtong nga Anak