Pagkadi-minyo sa mga Panahon nga Lisod ang Panginabuhi
“GUSTO kong magminyo sa nag-edad akog 25 anyos,” miingon si Chuks, nga nagpuyo sa Kasadpang Aprika. “Ako may trato, ug siya nagpaabot nga ako siyang pakaslan. Kuwarta ang problema. Ang akong amahan ug ang akong magulang nga lalaki walay trabaho, ug ang akong manghod nga mga lalaki ug babaye nag-eskuyla. Ang tanan nagsalig kanako nga mosustento sa pamilya. Unya, ang nakapasamot pa, nagsakit ang akong mga ginikanan, ug kana nagpasabot sa pagpangitag dugang kuwarta aron ibayad sa mga gastos sa medisina.”
Si Chuks, nga usa ka Saksi ni Jehova, dili buot mosulod sa kaminyoon nga dili makasustentog asawa. Iyang gibutang sa hunahuna ang mga pulong ni Pablo nga makita diha sa 1 Timoteo 5:8: “Tino nga kon si bisan kinsa wala magatagana alang kanila nga iyang kaugalingon, ug ilabina alang kanila nga mga membro sa iyang panimalay, siya nagalimod sa pagtuo ug mas daotan pa kay sa tawong walay pagtuo.”
“Nagtrabaho akog maayo,” mipadayon si Chuks, “apan kulang kanunay ang kuwarta. Tungod niana, ang among planong magminyo gipauswag makadaghan. Sa kataposan nakadawat akog sulat gikan sa babaye nga nag-ingon nga adunay lain nga miduol sa iyang amahan nga mihangyo nga magpakasal kaniya. Misugot ang amahan. Sa milabay ang pila ka adlaw human miabot ang iyang sulat, ang pamilya nagparti sa pagsaulog sa pagkasinayoran.”
Sama kang Chuks, daghang Kristohanong mga lalaki nakakita sa ilang mga plano sa kaminyoon nga natapos o gipalangan tungod sa kakulag kuwarta. Sa daghang kanasoran sobra ang implasyon. Pananglitan, sa usa ka nasod sa sentral Aprika, ang mga prisyo misakag 8,319 porsiento sa usa ka tuig! Sa pila ka nasod ang mga trabaho lisod nga makita. Sa masubsob, usab, ang suweldo gamay kaayo nga lisod sa usa ka lalaki ang pagsuportar sa iyang kaugalingon, mas labaw na sa asawa ug mga anak. Ang usa ka batan-ong lalaki sa Nigeria nagmulo nga ang suweldo sa bug-os-panahong trabaho nga gitanyag kaniya sa pabrika maoy $17 lamang sa usa ka bulan—kulang pa gani sa idabuwelta nga pletehan sa bus ngadto sa trabahoan!
Daghang di-minyo nga Kristohanong mga babaye nakakaplag usab nga ang kalisod sa panalapi nakababag sa ilang mga planong magpakasal. Kasagaran kinahanglan sila nga motrabaho aron masustentohan ang mga sakop sa pamilya. Ang ubang mga lalaking di-minyo, kay nakakita sa situwasyon, nagpanuko sa pagminyo, nga nakaamgo nga ang lalaki nga magminyo ubos sa maong mga kahimtang kinahanglang mangitag dugang pangabuhian aron masustentohan dili lamang ang asawa kondili ang pamilya usab sa iyang asawa. Si Ayo, nga usa ka graduwado sa unibersidad, nangamas ug maayo sa pagsuportar sa iyang kaugalingon, sa iyang inahan, ug sa iyang manghod nga mga lalaki ug mga babaye. “Gusto kong magminyo,” siya nagmulo, “apan sa dihang ang uban moduaw ug makakita sa akong dakong [pinansiyal nga responsibilidad], sila mangalagiw.”
Bisan pa sa pinansiyal nga mga kalisod, daghang di-minyo nga mga Kristohanon nakakaplag sa ilang kaugalingon nga ginapugos sa ilang mga paryente ug sa uban sa pagminyo ug magbaton ug mga anak. Usahay kini nga pagpamugos mahimong biaybiay. Sa mga bahin sa Aprika, pananglitan, batasan na kon mohatag ug katahoran sa usa ka edaran ang pagpangutana bahin sa kaayohan sa iyang asawa o bana ug mga anak. Usahay, ang maong mga katahoran gamiton sa pagyubit sa mga tawong di-minyo. Si John, nga hapit nang mag-40, miingon: “Sa dihang tiawtiawan ako sa mga tawo ug moingon, ‘Komosta ang imong asawa?,’ ako motubag, ‘Siya taliabot pa.’ Ang tinuod mao, unsaon ko sa pagkakuhag asawa kon dili ako makasustento kaniya?”
Alang kang John ug sa daghan pang uban nga sama kaniya, ang kahimtang nahisama sa sanglitanan sa Yoruba: “Ang pagdalidali ug minyo dili usa ka butang nga ipasigarbo; ang pagsustento sa pamilya ang malisod.”
Pahimusli ang Labing Maayo sa Imong Kahimtang
Pagkadali ang pagkabalaka kon mangandoy kita ug usa ka butang nga dili matuman. Ang Proverbio 13:12 nag-ingon: “Ang pangandoy nga malangan nagapasakit sa kasingkasing.” Tingali ingon niini ang imong gibati kon ikaw nangandoy nga magminyo apan dili makaarang tungod sa panalapi. Ilabinang tinuod kini kon usa ikaw niadtong gihubit ni apostol Pablo nga ‘nag-uros-uros sa mainit nga pangibog.’—1 Corinto 7:9.
Ang pagbuntog sa mga suliran hayan dili masayon, apan adunay mga butang nga imong mahimo sa paglahutay ug sa pagkalipay pa sa imong kahimtang. Si Jesu-Kristo, nga usa ka tawong di-minyo, naghatag ug praktikal nga prinsipyo sa Bibliya nga makatabang kanimo sa pagbuntog sa kahigawad nga mosangpot gikan sa pangandoy nga dili matuman. Siya miingon: “Adunay labaw nga kalipay sa paghatag kay sa pagdawat.”—Buhat 20:35.
Imong ikapadapat kini pinaagi sa pagbuhat ug maayong mga butang alang sa imong pamilya ug sa uban diha sa kongregasyon. Tingali imong mapauswag usab ang imong buluhaton sa Kristohanong ministeryo. Kon bug-os kang magmaokupado sa dili mahakogong pagpanghatag, imong makita nga ikaw ‘nakapiho na diha sa imong kasingkasing, nga may awtoridad sa imong kaugalingong kabubut-on.’—1 Corinto 7:37.
Laing di-minyo nga lalaki, si apostol Pablo, misulat niining makatabang nga tambag: “Padayong magbantay pag-ayo nga ang inyong paglakaw dili ingon sa dili-maalamon kondili ingon sa maalamon nga mga tawo, nga magapalit sa nahiangayng panahon alang sa inyong kaugalingon, tungod kay ang mga adlaw tuman-kadaotan.” (Efeso 5:15, 16) Daghang di-minyong mga Kristohanon nakakaplag ug ‘pahulay sa ilang kalag’ pinaagi sa paggamit sa ilang panahon sa pagpakigsuod kang Jehova pinaagi sa pag-ampo, pagtuon sa Pulong sa Diyos, ug sa pagpakigbahin sa Kristohanong mga tigom. (Mateo 11:28-30) Kon buhaton nimo kini, imong masagubang nga mas malamposon ang malisod nga kahimtang sa panalapi. Motabang usab kini kanimo sa pagpakitag mas dako nga espirituwalidad, nga maghimo kanimong usa ka mas maayong bana o asawa kon ikaw sa ngadtongadto magminyo.
Ayaw kalimot nga si Jehova nahingawa sa tanan nga nag-alagad kaniya. Siya nahibalo sa mga problema ug sa mga kalisod nga imong giantos. Ang atong mahigugmaong langitnong Amahan nahibalo usab kon unsa ang labing maayo alang kanimo sa hataas nga panahon, sa espirituwal ug emosyonal. Kon mapailobon nimong ipadapat ang mga prinsipyo sa iyang Pulong sa imong adlaw-adlaw nga kinabuhi, makaseguro ka nga siya mohatag ug kahupayan sa iyang tinakdang panahon ug magtagbaw sa imong mga panginahanglan ug mga tinguha sa paagi nga alang sa imong walay-kataposang kaayohan. Ang Bibliya nagpasalig: “Si Jehova mismo dili magpugong ug bisan unsang butang maayo gikan kang bisan kinsa nga nagalakaw nga dili-salawayon.”—Salmo 84:11.
Tan-awa ang Positibong Bahin sa mga Butang
Ibutang sa hunahuna, usab, nga adunay tino nga mga kaayohan ang pagkahimong di-minyo. Si apostol Pablo nagsulat: “Siya . . . nga nagahatag sa iyang pagkaulay diha sa kaminyoon nagabuhat ug maayo, apan siya nga dili magahatag niini diha sa kaminyoon magabuhat ug mas maayo.”—1 Corinto 7:38.
Nganong ang pagkadi-minyo “mas maayo” kay sa minyo? Si Pablo nagpatin-aw: “Ang dili-minyong lalaki mabalak-on sa mga butang sa Ginoo, kon unsaon niya pagbaton ang pag-uyon sa Ginoo. Apan ang lalaking minyo mabalak-on sa mga butang sa kalibotan, kon unsaon niya pagbaton ang pag-uyon sa iyang asawa, ug siya nabahin. Dugang pa, ang babayeng dili-minyo, ug ang ulay, mabalak-on sa mga butang sa Ginoo, aron siya mabalaan diha sa iyang lawas ug sa iyang espiritu. Hinunoa, ang babayeng minyo mabalak-on sa mga butang sa kalibotan, kon unsaon niya pagbaton ang pag-uyon sa iyang bana.”—1 Corinto 7:32-34.
Sa laing pagkasulti, ang minyong mga Kristohanon tukmang mabalaka bahin sa mga panginahanglan, mga kagustohan, ug di-kagustohan sa ilang mga kapikas. Apan ang di-minyong mga Kristohanon mas makahatag ug dakong pagtagad sa pag-alagad kang Jehova. Kon itandi sa mga minyo, ang di-minyong mga Kristohanon anaa sa kahimtang nga makahatag ug mas “makanunayong pag-atiman nganha sa Ginoo nga walay pagkalinga.”—1 Corinto 7:35.
Si Pablo wala mag-ingon nga ang di-minyong mga Kristohanon walay mga kabalaka. Kon ikaw nabug-atan sa mga problema sa panalapi, ikaw tingali mibati nga adunay daghang butang nga peligrong magpalinga kanimo gikan sa imong ministeryo. Bisan pa, ang personal nga kagawasan sa pag-alagad sa Diyos sagad mas dako sa di-minyo nga lalaki o babaye kay sa mga minyo.
Samtang nagrekomendar sa pagkadi-minyo ingon nga mao ang mas maayong dalan, si apostol Pablo wala mag-ingon nga sayop ang magminyo. Siya nagsulat: “Bisan pa kon ikaw magminyo, dili ka makasala.” Apan, siya nagpasidaan: “Sila nga mobuhat sa ingon [magminyo] makaagom ug kasakitan sa ilang unod.”—1 Corinto 7:28.
Unsay buot niyang ipasabot niana? Ang kaminyoon mohatag ug pipila ka kabalaka. Sa mga panahon nga malisod ang panginabuhi, ang maong kabalaka mahimong maglakip sa kabalaka sa amahan sa pagtagana alang sa iyang asawa ug mga anak. Ang sakit usab mohatag ug dugang pinansiyal ug emosyonal nga mga palas-anon sa pamilya.
Busa bisan ang imong kahimtang tingali dili mao ang imong gusto, hayan mas maayo ang imong kahimtang kay sa minyo ka ug may kaakohan sa pagtagana alang sa mga anak. Ang mga kalisod nga imong giatubang karon lumalabay; kini mawala ra unya diha sa bag-ong sistema sa Diyos—ug sa pipila tingali mas haduol pa.—Itandi ang Salmo 145:16.
Makapauswag Ka ba sa Imong Ministeryo?
Samtang dili ang tanan makahimo niini, ang uban nakahimo sa pagsulod sa bug-os panahong pag-alagad bisan pa sa pinansiyal nga mga problema. Si Chuks, nga gihisgotan sa sinugdan, namalit ug namaligyag mga stationery aron masustentohan ang iyang pamilya. Sa samang panahon nga napakyas ang iyang mga planong magminyo, siya nakadawat ug sulat nga nagdapit kaniya aron mahimong temporaryong trabahante sa pagpanukod sa lokal nga sangang buhatan sa Watch Tower Society. Nabalaka bahin sa salapi, gipaluya siya sa iyang magulang nga igsoong lalaki sa pag-adto. Apan, si Chuks nangatarongan nga siya gitabangan ni Jehova nga matukod ang iyang negosyong pagpamaligyag mga stationery, busa kinahanglang unahon niya ang mga intereses sa Gingharian ug sa pagsalig sa katakos sa Diyos sa pagtagana. (Mateo 6:25-34) Gawas pa, siya naghunahuna, nga tulo ra ka bulan kini.
Gidawat ni Chuks ang imbitasyon ug giintrigo ang negosyo ngadto sa iyang igsoong lalaki. Sa milabay ang unom ka tuig, si Chuks nagpabilin sa bug-os panahong pag-alagad, nga usa ka ansiano sa Kristohanong kongregasyon, ug sa pinansiyal nga paagi andam nang magminyo. Nagbasol ba siya sa misangpot sa iyang kinabuhi? Si Chuks miingon: “Naluya ang akong buut sa dihang dili ako makaminyo sa panahong gusto kong magminyo, apan maayo ang gisangpotan sa tanan. Nasinati ko ang daghang kalipay ug mga pribilehiyo sa pag-alagad nga dili nako unta matagamtam kon nagminyo pa ako niadto ug nakabatog pamilya.”
Kasegurohan Alang sa Umaabot
Sa malisod nga mga panahon daghan ang nangitag kasegurohan diha sa kaminyoon ingong panalipod batok sa umaabot nga mga problema sa panalapi. Ang pila ka nasod, nabug-atan sa utang, wala kaayoy ikatanyag o walay ikatabang alang sa mga tigulang. Busa ang mga ginikanan sagad nagadepende sa ilang mga pamilya, ug ilabina diha sa ilang mga anak, sa pagsustento kanila sa ilang katigulangon. Busa, ang di-minyong mga lalaki ug mga babaye sagad mapugos sa pagminyo ug manganak, bisan lisod ang ilang pinansiyal nga kahimtang.
Apan ang kaminyoon ug pagpanganak dili makagarantiya ug kasegurohan. Ang pipila ka kalibotanong mga anak dili-andam sa pag-atiman sa tigulang nga mga ginikanan, ang uban dili makahimo, samtang ang uban pa mamatay ug una kay sa ilang mga ginikanan. Ang mga Kristohanon nagpangita ug kasegurohan sa ubang dapit, nga nagmahunahunaon sa saad sa Diyos: “Dili ko gayod ikaw pagabiyaan ni sa bisan unsa mang paagi magatalikod kanimo.”—Hebreohanon 13:5.
Kadtong kinsa nagpalangan sa pagminyo aron makaalagad kang Jehova sa bug-os panahon wala pasagdi. Si Christiana di-minyo ug 32 anyos ang edad. Siya nag-alagad ingong regular payunir sa Nigeria sulod sa nuybe ka tuig. Siya miingon: “Gibutang ko ang akong pagsalig kang Jehova, kinsa nagpasalig kanato nga dili gayod niya pagabiyaan ang iyang mga alagad. Ang iyang saad mao ang akong pagsalig. Si Jehova mitagana kanako sa espirituwal ug sa materyal. Siya napamatud-an nga usa ka mahinatagong Amahan. Pananglitan, mibalhin ako sa pagpayunir sa usa ka lugar diin dako ang panginahanglag mga Saksi. Bisan tuod diyutay ra ang mga pasilidad nga makapaharuhay, nakakat-on ako sa pagsagubang. Sa dihang naospital ako sa sakit nga tipos, gitabangan ako sa mga igsoon sa akong unang kongregasyon.
“Kontento kaayo ako sa bug-os panahong pag-alagad. Gilantaw nako kini ingong usa ka dakong pribilehiyo sa pagtrabaho uban sa Maglalalang sa uniberso ug uban sa daghan kaayong mga igsoong lalaki ug babaye sa tibuok kalibotan. Nakakita ako ug daghang batan-on nga nangaluya ang buut ug nawad-ag paglaom ingong resulta sa mga butang nga nagakahitabo sa ilang palibot. Alang kanako, ang akong kinabuhi makahuloganon; naglantaw ako sa umaabot nga may pagsalig. Ako nahibalo nga ang pagkahimong suod kang Jehova mao ang labing maayong solusyon sa mga problema nga atong ginaatubang karon.”
Kon ikaw nangandoy nga magminyo apan dili makahimo tungod sa kalisod sa panalapi, ayaw pagkawala sa paglaom! Wala ka mag-inusara. Adunay daghan nga nag-antos sa susamang mga pagsulay uban sa tabang ni Jehova. Pahimusli ang labing maayo sa imong kahimtang pinaagi sa pagpadapat sa imong kaugalingon sa paghimog maayong mga butang alang sa uban ug pinaagi sa pagpauswag sa imong espirituwalidad. Pakigsuod sa Diyos; siya motabang kanimo tungod kay siya tinuod nga may kahangawa kanimo.—1 Pedro 5:7.