Ang Hunahuna sa Bibliya
Magpasaylo ug Kalimti—Sa Unsang Paagi Posible?
“AKONG PASAYLOON ANG ILANG KALAPASAN, UG DILI NA NAKO HINUMDOMAN ANG ILANG SALA.”—JEREMIAS 31:34.
KANANG mga pulonga nga gisulat ni propetang Jeremias nagpadayag ug talagsaong butang bahin sa kaluoy ni Jehova: Sa dihang siya magpasaylo, siya malimot. (Isaias 43:25) Ang Bibliya dugang nagpahayag: “Maingon gayod nga si Jehova bukas nga nagpasaylo kaninyo, buhata usab ninyo ang ingon.” (Colosas 3:13) Busa ingong mga Kristohanon kinahanglang sundogon nato ang pagkamapasayloon ni Jehova.
Ugaling, pipila ka hinungdanong mga pangutana ang motungha. Sa dihang si Jehova magpasaylo, dili na ba gayod niya mahinumdoman ang atong mga sala? Ug sa dihang kita magpasaylo, angay ba natong kalimtan sa diwa nga dili na mahinumdoman? Ikaingon ba nga gawas kon dili kita makalimot nianang paagiha, wala gayod kita magpasaylo?
Kon sa Unsang Paagi si Jehova Nagapasaylo
Ang pagpasaylo naglangkit ug pagwagtang sa kayugot. Sa dihang si Jehova magpasaylo, buhaton niya kana sa bug-os.a Ang salmistang David misulat: “[Si Jehova] dili sa kanunay mangitag kasaypanan, ni padayon siyang mayugot sa panahong walay-tino. Ingon sa pagkahalayo sa silangan gikan sa kasadpan, sa maong gilay-on iyang gipahilayo kanato ang atong mga kalapasan. Maingon nga ang amahan nagapakitag kaluoy sa iyang mga anak, si Jehova nagpakita ug kaluoy niadtong nahadlok kaniya.”—Salmo 103:9, 12, 13.
Ang pagkabug-os sa pagpasaylo sa Diyos dugang gisaysay sa Buhat 3:19: “Busa, paghinulsol kamo, ug talikod aron mapapas ang inyong mga sala.” Ang pamulong nga “mapapas” naggikan sa Gregong berbo (e·xa·leiʹpho) nga nagkahulogang “wagtangon, papason.” (Tan-awa ang Pinadayag 7:17; 21:4.) Ang The New International Dictionary of New Testament Theology misaysay: “Ang ideya nga gipahayag sa berbo dinhi ug tingali sa laing teksto kalagmitan kaayong maoy paghinlo sa nawong sa talo nga sulatanang-papan aron gamiton pag-usab ([itandi] ‘papason ang kanhing mga kalapasan’).” Sa dihang maghinulsol kita sa atong mga sala, si Jehova magapapas niana gikan sa talaan sa kanhing mga kalapasan. Kana ba nagkahulogan nga dili na niya mahinumdoman ang atong mga sala? Tagdon nato ang usa ka pananglitan nga nasulat sa Bibliya.
Sa dihang si Haring David nakapanapaw uban kang Bath-sheba ug sa ulahi misulay pagtabon niana pinaagi sa paghikay nga mamatay ang iyang bana, si Jehova nagpadala sa propetang si Nathan sa pagbadlong kang David. (2 Samuel 11:1-17; 12:1-12) Uban sa unsang resulta? Si David sinserong naghinulsol, ug si Jehova nagpasaylo kaniya. (2 Samuel 12:13; Salmo 32:1-5) Nakalimtan ba ni Jehova ang mga sala ni David? Wala gayod! Ang mga magsusulat sa Bibliya nga si Gad ug Nathan sa ulahi nagsulat sa tibuok nga hitabo diha sa basahon sa 2 Samuel (nakompleto sa mga 1040 W.K.P.) wala madugay una mamatay si David.
Busa ang talaan, o panumdoman, sa mga sala ni David—maingon man sa talaan sa iyang paghinulsol ug ang misunod nga pagpasaylo ni Jehova kaniya—nagapadayon, alang sa kaayohan sa mga magbabasa sa Bibliya hangtod karong adlawa. (Roma 15:4; 1 Corinto 10:11) Sa pagkatinuod, sanglit “ang mga pulong ni Jehova [nga anaa sa Bibliya] nagpadayon sa walay kataposan,” ang talaan sa mga sala ni David dili gayod hikalimtan!—1 Pedro 1:25.
Nan, sa unsang paagi ikaingon nga si Jehova nagpapas sa kanhing kalapasan sa dihang kita sinserong maghinulsol sa atong mga sala? Unsaon nato pagsabot ang mga pulong ni Jehova: “Akong pasayloon ang ilang kalapasan, ug dili na nako hinumdoman ang ilang sala”?—Jeremias 31:34.
Kon sa Unsang Paagi si Jehova Makalimot
Ang Hebreohanong berbo nga gihubad nga ‘hinumdoman ko’ (usa ka dagway sa za·kharʹ) dili yanong nagkahulogang hinumdoman ang kagahapon. Sumala sa Theological Wordbook of the Old Testament, kini mahimong magkahulogang “paghisgot, pagpahayag, pag-asoy, pagwali, pagsangpit, paghandom, pag-akusar, pagsugid.” Ang Theological Dictionary of the Old Testament midugang: “Sa pagkatinuod, kasagaran kaayo nga [ang za·kharʹ] nagpasabot ug usa ka aksiyon o makita nga gikombinar sa mga berbo sa aksiyon.” Busa, sa dihang si Jehova nagsulti bahin sa iyang malapasong katawhan nga siya “mahinumdom sa ilang mga kalapasan,” gipasabot niya nga siya molihok batok kanila tungod sa ilang kakulang sa paghinulsol. (Jeremias 14:10) Sa kaatbang, sa dihang si Jehova miingon, “Dili na nako hinumdoman ang ilang sala,” siya nagpasalig kanato nga sa dihang siya magpasaylo sa atong mga sala, dili na niya kini hisgotan pa aron sa pag-akusar, paghukom, o pagsilot kanato.
Pinaagi sa propetang si Ezekiel, si Jehova misaysay sa diwa nga siya nagapasaylo ug malimot: “Karon bahin sa usa nga daotan, kon motalikod siya gikan sa tanan niyang mga sala nga iyang nahimo ug sa pagkatinuod magabantay sa tanan nakong kabalaoran ug magpatuman sa hustisya ug pagkamatarong, siya gayod magapadayong buhi. Dili siya mamatay. Ang tanan niyang mga kalapasan nga iyang nahimo—kini dili pagahinumdoman batok kaniya. Tungod sa pagkamatarong nga iyang nahimo siya padayong mabuhi.” (Ezekiel 18:21, 22; 33:14-16) Oo, sa dihang si Jehova magapasaylo sa usa ka mahinulsolong makasasala, papason niya ang iyang kasal-anan ug malimot sa diwa nga siya dili na mohimog aksiyon batok nianang usa gumikan nianang mga salaa sa umaabot nga panahon.—Roma 4:7, 8.
Sanglit dili hingpit, dili kita makapasaylo sa hingpit nga diwa sama sa pagpasaylo ni Jehova; ang iyang mga hunahuna ug mga dalan taas kaayo kay sa atoa. (Isaias 55:8, 9) Nan, sa unsang gilapdon nga kita makataronganong gidahom nga mopasaylo ug malimot sa dihang ang uban makasala batok kanato?
Kon sa Unsang Paagi Kita Makapasaylo ug Malimot
“Bukas nga magapasaylo sa usag usa,” nag-awhag ang Efeso 4:32. Sumala sa leksikograpong si W. E. Vine, ang Gregong pulong nga gihubad “bukas nga magapasaylo” (kha·riʹzo·mai) nagkahulogan ug “bug-os nga paghatag ug pabor.” Sa dihang ang nahimo nga mga sala batok kanato dili ra bug-at, dili kaayo kita maglisod sa pagpasaylo. Ang paghinumdom nga kita usab dili hingpit makapaarang kanato sa paghimog konsiderasyon sa kasaypanan sa uban. (Colosas 3:13) Sa dihang kita magpasaylo, atong wad-on ang kayugot, ug ang atong relasyon uban sa nakasala mahimong dili madaot sa dayon. Ngadtongadto, ang handumanan sa bisan unsang dili-bug-at nga sala lagmit mahanaw.
Apan, unsa na man kon ang uban grabeng nakasala kanato, nga dulot nga nagpasakit kanato? Sa grabeng mga kaso, sama sa pag-unay, panglugos, ug pagsulay sa pagpatay, ang pagpasaylo tingali naglangkit ug daghang lainlaing mga pagkonsiderar. Kini matuod ilabina kon wala moangkon sa sala, wala magbasol, ug wala mangayog pasaylo ang nakasala.b (Proverbio 28:13) Si Jehova mismo dili magapasaylo sa dili-mahinulsolon, bagtikang mga makasasala. (Hebreohanon 6:4-6; 10:26) Sa dihang dulot ang mental o emosyonal nga kadaot, dili gayod kita molampos sa bug-os nga paghikalimot sa nahitabo. Hinunoa, kita mahupay sa pasalig nga sa umaabot nga bag-ong kalibotan, “ang kanhing mga butang dili na pagahinumdoman, ni mosantop pa kini sa kasingkasing.” (Isaias 65:17; Pinadayag 21:4) Bisan unsay atong mahinumdoman unya dili magpahinabo kanato ug dulot nga kahiubos o kasakit nga ato tingaling bation karon.
Sa ubang mga kahimtang kinahanglan tingaling mohimo kitag unang lakang sa paghusay sa mga isyu, tingali pinaagi sa pagpakigsulti sa nakasala, sa dili pa kita mopasaylo. (Efeso 4:26) Niining paagiha ang bisan unsang dili-pagsinabtanay masulbad, ang haom nga mga pagpangayog pasaylo mahimo, ug mahatag ang pasaylo. Komosta ang pagkalimot? Tingali dili gayod nato bug-os nga malimtan kon unsay nahimo, apan kita malimot sa diwa nga dili kita magdumot sa nakasala o hisgotan pag-usab ang nahitabo sa umaabot nga panahon. Dili kita magtabitabi bahin niana, ni bug-os natong likayan ang nakasala. Hinunoa, nagkinahanglan pa ug panahon nga mamaayo ang atong relasyon sa nakasala, ug tingali dili na kita magpahimulos sa samang kasuod nga sama kaniadto.
Tagda ang usa ka ilustrasyon: Pananglitan nagsugid ka ug personal kaayong butang ngadto sa usa ka sinaligang higala, ug sa ulahi nasayran nimo nga iya kanang gitabi sa uban, nga nagpakaulaw ug nakapahiubos kanimo. Imo siyang giduol aron sa pagpakighusay, ug siya nasubo pag-ayo; nangayo siyag pasaylo. Sa pagkadungog nimo sa iyang sinserong pagpangayog pasaylo, ang imong kasingkasing natukmod sa pagpasaylo kaniya. Dali ra ba nimong makalimtan ang nahitabo? Lagmit dili; sa walay duhaduha magmabinantayon ka na bahin sa pagsugid kaniya sa umaabot. Apan imo siyang gipasaylo; dili nimo kanunayng hisgotan ang nahitabo kaniya. Wala ka magdumot, ni magtabitabi ka bahin niana sa uban. Wala ka na mobati ug samang kasuod kaniya sama kaniadto, apan gimahal gihapon nimo siya ingong imong Kristohanong igsoon.—Itandi ang Proverbio 20:19.
Apan, unsa na man kon bisan pa sa imong mga paningkamot sa paghusay sa suliran, ang nakasala dili moangkon sa iyang sala ug dili mangayog pasaylo? Makapasaylo ka ba sa diwa nga wagtangon ang kayugot? Ang pagpasaylo sa uban wala magpasabot nga kita mikonsenter o nagpamenos sa ilang nahimo. Ang kayugot bug-at kaayong bation; kini makapalinga sa atong mga hunahuna, nga magwagtang sa atong kalinaw. Ang paghulat sa pagpangayog pasaylo nga dili gayod mahitabo, dugang ug dugang magpahigawad kanato. Sa ingon, atong gitugotan ang tawong nakasala nga mogahom sa atong mga pagbati. Busa, kinahanglang pasayloon nato ang uban, o wagtangon ang kayugot, dili lamang alang sa ilang kaayohan kondili alang usab sa atoa aron kita makapadayon sa pagkinabuhi nga walay kayugot.
Ang pagpasaylo sa uban dili kanunayng sayon. Apan sa dihang adunay sinserong pagbasol, masundog nato ang pagpasaylo ni Jehova. Sa dihang siya nagapasaylo sa mahinulsolong mga makasasala, iyang wagtangon ang iyang kayugot—iyang papason ang sala ug kalimtan sa pagkaagi nga dili na niya hisgotan kining mga salaa batok kanila sa umaabot. Kita usab makapaningkamot nga mawagtang ang kayugot sa dihang nagbasol ang nakasala. Ugaling, may mga higayon diin dili gani kita obligadong magpasaylo. Walay biktima sa grabeng inhustisya o mabangis nga pagtratar ang pugson sa pagpasaylo sa dili-mahinulsolong makasasala. (Itandi ang Salmo 139:21, 22.) Apan sa kadaghanang kaso sa dihang ang uban makasala batok kanato, kita makapasaylo sa diwa nga wagtangon ang kayugot, ug kita makalimot sa diwa nga dili na hisgotan ang nahitabo batok sa atong igsoon sa umaabot nga panahon.
[Mga footnote]
a Tan-awa ang artikulong “Ang Hunahuna sa Bibliya: Unsa ka Bug-os ang Pagpasaylo sa Diyos?” sa Disyembre 8, 1993, nga isyu sa Pagmata!, mga panid 18-19.
b Ang Insight on the Scriptures, Tomo 1, panid 862, nag-ingon: “Dili kinahanglan nga ang mga Kristohanon magpasaylo niadtong nagbuhat ug madaoton, tinuyong sala nga walay paghinulsol. Ang maong mga tawo mahimong mga kaaway sa Diyos.”—Gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Hulagway sa panid 9]
Si Jose ug ang iyang mga igsoong lalaki