Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w98 9/1 p. 6-9
  • Ewe Famili A Lamot Ngeni Aramas!

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Ewe Famili A Lamot Ngeni Aramas!
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1998
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Imwen Aramas Epwe Eu Leenien Lukulukoch
  • Alisi Om Famili An Epwe Nonnomelo
  • Ekiek Pwung Ussun Moni
  • Lamoten ewe Kaeo lon Paipel
  • Mi Wor Kiien Pwapwaan Famili?
    Ewe Kiien Pwapwaan Famili
  • Ewe Famili Epwe Kaeofengen Ewe Kapasen Kot Iteitan
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1999
  • Pwapwaesini Kokkotun Famili
    Pwapwaesini Kokkotun Famili
  • Achocho Ngeni Ewe Kinamwe Mi Ammafel Lon Famili
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1997
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1998
w98 9/1 p. 6-9

Ewe Famili A Lamot Ngeni Aramas!

ARAMAS ra apasa pwe lupwen a murinno me lukulukoch ewe kokkotun famili, epwe pwal ina ussun ewe muun aramas. Uruwoon aramas a pwarata pwe atun an a ngangauelo ewe kokkotun famili, a pwal apwangapwangelo pochokkulen ekkewe sopw me muu. Lupwen limengauen manauen aramas a atai ekkewe famili lon Kris lom lom, a pwal tatiu ewe muun Kris, iwe, a suuk ngeni ekkewe chon Rom ar repwe pworaiti. Ewe muun Rom a pochokkul atun ekkewe famili ra pwal pochokkul. Nge atun fitepuku ier ra lo, a apwangapwangelo ekkewe famili, iwe, a pwal ina ussun ewe muu. Charles W. Eliot, emon a pin wiseni ewe wis peresetenin Harvard University a apasa: “Lukulukochun me feffeitaan ewe famili me nonnomun manauer, ina longolongun me popunlapen ewe muun aramas.”

Ewer, a lamot ngeni aramas ewe famili. A wesewesen kku lukulukochun aramas meinisin me ochun ekkewe semirit me pwal ekkewe tappin aramas repwe feito. Ese mwaal, mei wor chommong, chommong inelap mi nipich mi akkachocho ngeni ar repwe amariochu nour kewe pwe repwe wiliti aramasoch, iwe, a fokkun murinno ar achocho. Iwe nge, an aramas kaeo a pwarata pwe a kan murinno ngeni ekkewe semirit ika repwe nonnom lon eu famili ren semer kewe me iner.

Lon eu kaeo lon Australia aramas ra chosani manauen lap seni 2,100 sarafo, iwe, ra kuna pwe “lon ekkewe famili ikewe ie a wor osukosuk ie, ekkewe sarafo ra eani apwangapwang lon pekin inis pwal lon pekin memeef, ra pwal sikepwach lap seni ekkewe sarafo seni ekkewe famili mi unus me lukulukoch.” Eu kaeo ren ewe U.S. National Institutes of Health Statistics a pwarata pwe ren ekkewe sarafo seni ekkewe famili mi kinikinfesen, epwe tufich pwe “20-30 percent repwe kuna feiengau lon accident lap seni ekkewe ekkoch, 40-75 percent resap feita lon sukul nge repwe fitisefalli ewe ra pin fiti, me 70 percent repwe tongeni katowu me lon sukul.” Iwe, emon meilapen ewe Heritage Foundation a repotei pwe “semirit seni ekkewe famili ikewe ie a wor ewe chok sam are ewe chok in repwe tongeni atai alluk lap seni ekkewe semirit mi mammarita lon ekkewe famili ikewe ie a wor semer kewe me iner.”

Imwen Aramas Epwe Eu Leenien Lukulukoch

Ewe kokkotun famili epwe awora eu leenien pwapwa, apochokkul, me kinamwe fan iten meinisin. Emon sou makkei puk chon Sweden, a apasa: “Pwapwa me lukulukoch esap popu seni ach angangen sopai, pisekich kewe, ekkewe minen urumot are chiechiach kewe, pwe epwe alongolong won ach famili.”

Ewe Paipel a pwarata pwe iteiten famili meinisin ra angei iter seni ewe Chon Forata ekkewe famili mi lapalap, Jiowa Kot, popun, pun a poputaani ewe kokkotun famili. (Keneses 1:27, 28; 2:23, 24; Efisus 3:14, 15) Iwe nge, lon ewe Paipel, ewe aposel Paul a oesini pwe ewe kokkotun famili epwe kuna weires watte, iwe, epwe ngangauelo manauen aramas lukun ewe mwichefelin Chon Kraist. A apasa pwe lon “ewe ranin le sopwolon” aramas resap tuppwol, “esap wor ar chen,” me ekkewe nau repwe alleasolapa semer kewe me iner, pwal mwo nge lein ir kewe mi “amwochu pwomen ewe manau mi fich ngeni Kot.” A pesei ekkewe Chon Kraist ar repwe su seni ekkena sokkun aramas. Jises a oesini pwe an aramas u ngeni an Kot enlet epwe aimufesenni ekkewe famili.​—2 Timoti 3:1-5; Mattu 10:32-37.

Iwe nge, Kot ese likitikichelo nge esor an alillis ngenikich. Mei wor chommong kapasen fon lon an we Kapas ussun an ewe famili ririfengen. A erenikich ifa ussun ewe famili epwe tongeni sopwoch me ewe imw epwe eu leenien pwapwa, ikkewe emon me emon chon ewe famili epwe wor en me wisan ngeni ekkewe ekkoch ie.a​—Efisus 5:33; 6:1-4.

Epwe tufich an aramas repwe kuna pwapwa lon ar ririfengen lon ekkeei ran lupwen a kan tottori ewe famili chommong minen efeiengau? Fokkun ewer! Om famili epwe tongeni kuna pwapwa, iwe, epwe eu leenien kinamwe lon ei fonufan mi weires. Nge epwe wewe ngeni och mettoch seni chon ewe famili meinisin. Och alillis epwe kukumwir.

Alisi Om Famili An Epwe Nonnomelo

Iei ewe al mi murinno seni meinisin fan iten an eu famili akkamwochu ar tipeeufengen, ar repwe forfengenni mettoch meinisin. Chon ewe famili meinisin repwe mochen kukunoufengen lon ar fansoun asoso. Eni epwe wewe ngeni ar resap akkomwa pwisin ir. Awewe chok, ami kana sarafo, eni epwe wewe ngeni ami ousap katol eu programin TV, are fiti eu urumot, are kukunou ren chienemi kewe. Ami kana sam, ekkewe mi kan akkangang fan iten ewe famili, oute aea ami fansoun asoso fan iten chok eu minen apwapwa are pwal ekkoch mettoch ami chok oua efich. Oupwe ekieki met ewe famili epwe tongeni forfengenni, eni met oupwe tongeni fori lon Ran Ammol me Ranin Fel are ia oua tongeni kukunou ia. Nge oupwe mochen fori minne meinisin repwe mochen fori me pwapwaiti.

Esap naf ngeni ekkewe semirit ika semer we me iner repwe awora esop ika eu aua fan ekkoch fan iten ar repwe nonnom ren nour kewe. A lamot ngenir watte fansoun. Emon soumak fan iten eu simpung lon Sweden a makkei: “Lon ekkewe 15 ier ngang emon chon repotei poraus, ua chuuri chommong sarafo mi lukumach . . . Iei eu mettoch a lollo ngeni ir meinisin, atun ar mammarita, ese watte fansoun an semer kewe me iner nonnom rer, are kukunou rer, me met kan. ‘Ese wor an semei me inei fansoun.’ ‘Rese auseling.’ ‘Semei we a kan saifetal.’ . . . Ika en emon sam me in, kopwe tongeni filata ukukun ewe fansoun kopwe awora ngeni noum we. Nge minne kopwe filata epwap pwungupwung mwirin 15 ier ren emon sarafo mi 15 ierin mi tipekoum.”

Ekiek Pwung Ussun Moni

Epwe murinno ika chon ewe famili meinisin repwe eani eu ekiek pwung ussun moni. Ita repwe tipeeu ngeni ar repwe nounoufengenni nour moni fan iten alisitaan ewe famili. Chommong fefin repwe angang pwe epwe naf moni, nge ami kana fefin oupwe weweiti pwe epwe tongeni torikemi ekkewe minen efeiengau me sossot. Ei fonufan a peseiok om kopwe “apwonueta” minne om tufich me “foffori chok minne letipom.” Epwe tongeni fis pwe kopwe poputa le apwonueta pwisin om ekiek me kesap chuen pwapwa ren wisom seni Kot pwe kopwe emon in me emon chon tumunu ewe famili.​—Taitos 2:4, 5.

Ika mei tufich ngeni ami kana in ami ousap angang nge oupwe chon tumunu, emmweni me chiechi ngeni noum kewe, epwe eu minen alillis watte pwe epwe apochokkulata ririin ewe famili pwe oupwe tongeni pworacho ngeni ekkewe osukosuk. Epwe tongeni an epwe watte an emon fefin alillis ngeni ewe famili pwe repwe pwapwa, lukulukoch, me repwe angangfengen. Emon chon angangen muun aramas a apasa: “Epwe lamot ipuku mwan pwe repwe aueta eu leenien sounfiu, nge emon chok fefin epwe tongeni foralo eu imw pwe epwe eu leenien asoso fan iten an famili,” ina alon emon sou nemenem mi manau lon ewe 19th-senturi.

Ika chon ewe famili meinisin repwe akkacohcho ngeni ar repwe nounoufichi monien ewe famili, epwe tumunur seni chommong osukosuk. Ekkewe mwan me fefin repwe mochen tipeeufengen pwe resap alamota ekkewe mettochun fonufan lon manauer nge repwe akkomwa ekkewe mettochun ngun. Ekkewe semirit repwe menemenoch, nge resap mocheniaiti minne ese tufich ngeni monien ewe famili. Pwisin tumunukich seni mocheniangauen mesach! An aramas liwinimmang pokiten ra mochen moni och pisek nge ese naf moni a fen emmweni chommong famili ngeni osupwang. Eni epwe murinno ngeni tipeeufengennin ewe famili ika ir meinisin repwe alillisfengen ren nour moni fan iten ar repwe forfengenni och mettoch​—saifengen, moni och pisek fan iten imwer we, are fangelo monien alillis ngeni ewe mwichefelin Chon Kraist.

Iei pwal eu sokkun “alillis” ngeni an ewe famili ngunun pwapwa, pwe chon ewe famili meinisin repwe angangfengen atun ar repwe limeti imwer are forsefalli minne a ta​—repwe tongeni angang lon ewe imw, leenier lukun imwer we, waar we, me met kan. Iteiten chon ewe famili meinisin, pwal mwo nge ekkewe kukkun, repwe tongeni wisen fori och mettoch. Ami kana semirit, ousap asolapa ami fansoun. Nge, oupwe amarata ewe ngunun alillis me tipeeufengen, iwe, epwe efisata ami chiechiochfengen, me apochokkulata an ewe famili tipeeufengen.

Lamoten ewe Kaeo lon Paipel

Lon eu famili Chon Kraist mi tipeefengen, a pwal lamot ar repwe kaeo ewe Paipel iteitan. Ar repwe kaeofengenni ewe Lesenin Ran iteiten ran me ar repwe kaeo ewe Paipel iteiten wiik, ina longolongun an ewe famili tipeeufengen. Epwe murinno ika ewe famili repwe kapasfengen ussun porausen longolongun ewe enlet seni Paipel pwe epwe amwokutu letipen meinisin chon ewe famili.

An ewe famili kaeofengen epwe alisi meinisin nge epwe pwal eu fansoun apwapwa me apochokkul. Eu famili lon ennefenin Sweden ra pesei nour kewe ar repwe makketiu ekkewe kapas eis mi piita lon ewe wiik. Atun a fis an ewe famili kaeofengen iteiten wiik, ra kapasfengen ussun ekkewe kapas eis. Fan chommong a alollol ekkewe kapas eis me efisata ar ekkekieki ussun, iwe, a pwal pwarata ekiekin ekkewe semirit me ar aucheani minne ewe Paipel a aiti ngenir. Ikkeei ekkoch ar kewe kapas eis: “Jiowa a amarata mettoch meinisin iteiten fansoun meinisin, are a poputani fan eu chok?” “Pwata ewe Paipel a apasa pwe Kot a forata ewe mwan ‘ussun pwisin lapalapan’ ika esap Kot emon mwan?” “Lon ewe paratis Atam me If rese ffou lon ewe fansoun ffou, pun ese wor nour suus me ufer?” “Pwata a lamot ngenikich ewe maram lepwin ika ina fansoun kiroch?” Ekkewe semirit ra fen watteta me angang ngeni Kot full-time.

Lupwen ami oupwe angang won an ewe famili kewe osukosuk, epwe murinno ika ami kana sam me in oupwe achocho ngeni ami oupwe ekiekoch me ousap sossong. Oupwe ekieki ussur me siwili ami ekiek lon ekkewe fansoun mi fich, nge oupwe lilikiitu lon minne mi pwung. Aiti ngeni noum kewe pwe om tong ngeni Kot me an kewe alluk mi pwung epwe nemeni filiom kewe iteiten fansoun meinisin. Fan chommong minne ekkewe nau ra kuna lon sukul epwe fokkun weires ngenir, iwe, a lamot ngenir ar repwe kuna pochokkulen letiper lon imwer we pwe epwe fiu ngeni etipetipaen chon lukun.

Ami kana sam me in, ousap tipin foralo pwe ami mi unusoch. Pwarata ami foffor-mwaal me omusomus ngeni noumi kewe. Ami kana sarafo, lupwen semom kewe me inom ra pwarata ar fofformwaal, awattei om tonger.​—Eklesiastis 7:16.

Ewer, eu famili mi tipeefengen a efisata eu leenien kinamwe, lukulukoch, me pwapwa. Emon sou mak chon Tois itan Goethe a apasa: “Emon king are emon chok chon ewe fonu, epwe pwapwa chapur ika epwe wor pwapwa lon imwan we.” Ren ekkewe sam me in me ekkewe nau mi aucheanifengennir, esap wor pwal eu leeni ussun chok imwer we.

Enlet, ikenai ewe famili a kuna chommong feiengau seni lapalapengauen fonufan. Nge pokiten ewe famili a popu seni Kot, epwe nomofochelo. Chon om famili, pachelong en, epwe nomofochelo ika kopwe alleasochisi an Kot kewe kapasen emmwen mi pwung fan iten manauen ewe famili mi pwapwa.

[Footnote]

a Ren pwal ekkoch poraus, nengeni ewe 192-pekin taropwe puk The Secret of Family Happiness, forien ewe Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share