Sipwe Pwapwa Ren Ewe Kot Mi Pwapwa
“Iwe, mwirilon, ami pwii kena, oupwe pwapwa. . . . Iwe, ewe Koten tong me kinamwe epwe nonnom remi.”—2 KORINT 13:11, New World Translation.
1, 2. (a) Pwata chommong rese kuna pwapwa lon manauer? (b) Met weween pwapwa, iwe, ifa ussun sipwe tongeni amarata?
LON EKKEEI ranin rochopwak, chommong aramas rese kuna popun ar repwe pwapwa. Lupwen epwe torir are emon attonger och minen aletipechou, eni repwe meefi ussun chok Jop, ewe emon a apasa: “Emon aramas mi uputiu me ren emon fefin a chok manau lon fansoun mwochomwoch, nge manauan a ur ren weires.” (Jop 14:1) A pwal tori ekkewe Chon Kraist ekkewe minen aurek pokiten ekkeei “fansoun weires”, iwe, sise mairu pwe fan ekkoch, noun Jiowa kkewe chon angang mi tuppwol repwe apilukulukungau.—2 Timoti 3:1, NW.
2 Iwe nge, ekkewe Chon Kraist repwe tongeni pwapwa, pwal mwo nge fan sossot. (Foffor 5:40, 41) Ren ach sipwe kuna ifa ussun epwe tufich ena, ekieki akkom met weween ewe mettoch pwapwa. Ewe kapas pwapwa a wewe ngeni “eu memeef mi popu seni an emon fen angei are epwap angei are kuna och mettoch mi murinno.”a Ina minne, ika sipwe ekieki ussun feiochuch lon ei fansoun me pwal ekkewe minen apwapwa epwap torikich lon an Kot we fonufan sefo, sipwe tongeni pwapwa.
3. Pwata sipwe tongeni apasa pwe iteiten aramas meinisin epwe wor ekkoch popun ar repwe pwapwa?
3 Iteiten aramas meinisin epwe wor popun ar repwe meefi kilisou. Eni mokuren ewe famili epwe tou seni an angang. Ese mwaal epwe lolilen. A mochen awora tufichin an famili. Iwe nge, ika a chuen pochokkul lon pekin inis, ina eu mettoch epwe tongeni kilisou ren. Ika epwe kuna och angang, epwe tongeni angang weires lon pochokkulen inisin. Iwe, iei pwal eu kapas awewe, eni epwe uri emon fin chon Kraist eu semmwen mi chou. Nge, epwe tongeni kilisou ren alillisin chienan kkewe mi tongei me chon le imwan kkewe mi alisi pwe epwe tongeni mokurechou fan an semmwen. Iwe, ekkewe Chon Kraist meinisin, ese lifilifil nonnomun manauer, repwe tongeni pwapwaesini ar silei Jiowa, “ewe Koten pwapwa,” me Jises Kraist, “ewe chok Sou Nemenem mi pwapwa.” (1 Timoti 1:11; 6:15, NW) Ewer, Jiowa Kot me Jises Kraist ra fokkun pwapwa chapur. Ra akkamwochu ar pwapwa, inaamwo ika lapalapen fonufan a towau seni otaen Jiowa me le poputaan. Ar leenien appiru epwe tongeni aiti ngenikich ifa ussun sipwe tongeni akkamwochu ach pwapwa.
Ese Pout Senir Ar Pwapwa Fan Eu
4, 5. (a) Met meefien Jiowa lupwen ekkewe popun aramas ra u ngeni i? (b) Ifa ussun Jiowa a akkamwochu ekiek pwung ussun aramas?
4 Lon ewe malamalen Ichen, Atam me If ra unusoch lon pekin inis me ekiek. A wor ar angang lon leenier we mi fokkun murinno. Iei ewe mettoch mi murinno lap seni meinisin, ra tongeni fos ngeni Jiowa iteitan. Ina an Kot we kokkot pwe repwe pwapwa lon fansoun epwe feito. Iwe nge, popuch kewe rese menemenoch ren ekkena liffang mi murinno; ra solani uwaan “ewe iraan silei och me ngau.” Ena fofforun alleasolap, ina popunlapen ekkewe osukosuk meinisin kich, mwirimwirir kkewe, sia kukkuna ikenai.—Keneses 2:15-17; 3:6; Rom 5:12.
5 Iwe nge, Jiowa ese mut ngeni an Atam me If nafangauen kilisou an epwe atai an pwapwa. A luku pwe letipen ekkoch me lein mwirimwirir kkewe epwe amwokutur ar repwe angang ngeni. Iwe, pokiten a pochokkul an lukuluk, pwal mwo nge mwen uputiuen noun Atam me If mwanichi, Kot a pwarata an kokkot pwe epwe selani mwirimwirir kkewe mi alleasochis! (Keneses 1:31; 3:15) Lon ekkewe fitepuku ier mwirin, lap ngeni aramas meinisin ra fetal lon ipwen Atam me If, nge Jiowa ese poutalo aramas meinisin pokiten choufetalin an aramas alleasolap. Iwe nge, a akkalisi ekkewe mwan me fefin mi ‘apwapwai letipan,’ ir kkewe mi akkachocho ngeni ar repwe apwapwai pokiten ar tongei.—Proferp 27:11; Ipru 6:10.
6, 7. Ikkefa ekkewe mettoch a alisi Jises an epwe pwapwa?
6 Met porausen Jises—ifa ussun an a akkamwochu an pwapwa? Pokiten i emon ngun mi fokkun manaman lon lang, Jises a tongeni nennengeni fofforun ekkewe mwan me fefin won fonufan. A fokkun pwalo ar kkewe apwangapwang, nge Jises a tonger. (Proferp 8:31) Lo, lo, lo, lupwen a feitiu fonufan me wesewesen “nonnom lein” aramas, ese siwili an ekiek ussun aramas. (Jon 1:14) Met a atufichi Noun Kot we mi unusoch an epwe akkamwochu ekiek murinno ussun aramasen fonufan rese unusoch?
7 Akkom, Jises ese kukkutta minne esap tufich ngeni pwisin i me pwal ekkewe ekkoch. A silei pwe esap awilalo chon fonufan meinisin. (Mattu 10:32-39) Ina minne, a pwapwa lupwen pwal mwo nge emon aramas mi letip-wenechar epwe auseling ngeni porausen ewe Muu. Inaamwo ika ese pwung fofforun me ekiekin noun kkewe chon kaeo fan ekkoch, nge Jises a silei pwe ra fokkun mochen foffori letipen Kot, iwe, a tonger pokitan. (Luk 9:46; 22:24, 28-32, 60-62) Iwe, lon an iotek ngeni Seman we lon lang, Jises a kapas ussun ewe al mi murinno noun kkewe chon kaeo ra aleni tori ena fansoun, a apasa: “Ra fen alleasochisi om kapas.”—Jon 17:6.
8. Ikkefa ekkoch mettoch sipwe tongeni fori pwe sipwe appiru Jiowa me Jises lon ach akkamwochu ach pwapwa?
8 Esor tipemwaramwar pwe oukich meinisin sipwe kuna feioch ika sipwe ekiekifichi ussun ewe leenien appiru Jiowa Kot me Kraist Jises ra isetiu lon ena mettoch. Kich mi tongeni alapalo ach akkappiru Jiowa, eni ren ach sisap kon aurek lupwen och mettoch ese fisoch ussun chok ach mochen? Sipwe tongeni tapwelo mwirin lon ipwen Jises ren ach sipwe akkamwochu ekiek murinno ngeni nonnomun manauach iei, me minne sipwe kukkutta seni pwisin kich me pwal ekkewe ekkoch? Iwe, sipwe nengeni ifa ussun ekkoch me lein ekkeei kapasen emmwen repwe tongeni kku ewe angang ekkewe Chon Kraist ekis meinisin ra akkachocho ngeni—ewe angangen afalafal.
Akkamwochu Ekiek Murinno ussun ewe Angangen Afalafal
9. Ifa ussun Jeremaia a kunasefalli an pwapwa, iwe, ifa ussun an we leenien appiru epwe tongeni alisikich?
9 Jiowa a mochen ach sipwe pwapwa lon ach angang ngeni. Sap minne ach pwapwa epwe alongolong won chok uwan ach angang. (Luk 10:17, 20) Ren fitu ier ewe soufos Jeremaia a afalafal lon eu leeni ese uwaoch. Lupwen a kkan ekieki ussun tenechepwakin ekkewe aramas, ese chuen pwapwa. (Jeremaia 20:8) Iwe nge, lupwen a ekiekifichi ussun lingochun ewe poraus a eani afalafal, a pwapwasefal. Jeremaia a apasa ngeni Jiowa: “Ua kuna om kkewe kapas, iwe, ua ochei; om kapas a efisi pwe upwe pwapwa, lelukei a meseik ren; pun itom a fou woi, O Jiowa.” (Jeremaia 15:16, NW) Ewer, Jeremaia a pwapwaesini wisan mi auchea, an tufichin afalafala an Kot we kapas. Iwe, sipwe pwal tongeni.
10. Ifa ussun sipwe tongeni akkamwochu ach pwapwa lon ewe angang afalafal pwal mwo nge ika ach we leenien afalafal ese kon lien uwaoch?
10 Inaamwo ika lap ngeni aramas meinisin resap etiwa ewe kapas allim, nge mei wor popun ach sipwe pwapwa atun sipwe fiti ewe angangen afalafal. Chechemeni pwe Jiowa a fokkun luku pwe ekkoch aramas repwe angang ngeni. Ussun chok Jiowa, sisap poutalo ach apilukuluk pwe ekkoch repwe weweiti ewe popun alongolongun kapwung me etiwa porausen ewe Muu. A lamot pwe sisap monuki pwe epwe tongeni siwil nonnomun aramas. Lupwen epwe pout senir och mettoch mi auchea are epwe fis och osukosuk watte, emon mi pwal mwo nge pwapwaesini lapalapen manauan epwe tongeni poputa le ekiekifichi ussun weween ewe mettoch manau. Kich sipwe nom ikkewe ie lupwen emonewe epwe ‘meefi an osupwang lon pekin ngun’? (Mattu 5:3, NW) Iwe, eni epwe tongeni wor emon epwe mochen auseling ngeni ewe kapas allim lon om we leenien afalafal fansoun kopwe tori imwan we!
11, 12. Met a fis lon eu sopw, iwe, met sipwe tongeni kaeo seni?
11 Epwe pwal tongeni siwil lapalapen ach we leenien afalafal. Ekieki mwo ussun ei kapas awewe. Lon eu kukkun telinimw, a wor fitu chon pupulu me nour kkewe mi chiechiochfengen. Lupwen ekkewe Chon Pwarata Jiowa ra chuurir, a lollo chok alor, “Am ause mochen auseling!” Ika emon leir a pwarata an mochen auseling ngeni porausen ewe Muu, chon orun kkewe ra muttir atai an mochen auseling ngeni ekkewe Chon Pwarata. A ffatoch pwe epwe weires ar repwe afalafal ikkewe ie. Iwe nge, ekkewe Chon Pwarata rese fangeta; ra chok sopweilo lon ar angangen afalafal. Iwe, ifa mwiriloon?
12 Lo, lo, lo, chommong ekkena semirit lon ena telinimw ra marita, ra pupulu, me ra pwal nonnom ikkewe ie. Pokiten ra kuna pwe lapalapen manauer ese efisata pwapwa enlet, ekkoch leir ra poputa le kutta ewe enlet. Iwe, ra kuna ena mettoch lupwen ra etiwa ewe kapas allim ekkewe Chon Pwarata ra afalafala. A fis pwe mwirin fite, fite ier, ewe kukkun mwichefel a poputa le chommongelo. Anchangei mwo pwapwaan ekkewe chon afalafala ewe Muu pun rese fangeta! Amwo ach likiitu lon ewe angangen uweifetalei ewe poraus mi lingoch ussun ewe Muu epwe pwal atoto rech pwapwa!
Chienom kkewe Chon Luku Repwe Alisuk
13. Io sipwe tongeni kulliti lupwen sia apilukulukungau?
13 Lupwen a feffeita aurekin manauach are lupwen a torikich watte fitikoko, ia sipwe tongeni kuna aururuun letipach ie? Fitu million noun Jiowa kkewe chon angang mi fangelo manauer ngeni, ra akkom kulliti Jiowa lon iotek, iwe mwirin, ngeni chiener kkewe Chon Kraist. Atun Jises a nom won fonufan, a pwisin aucheani ewe alillis seni noun kkewe chon kaeo. Lon ewe pwinin me mwen an we malo, a apasa pwe ir mi “fen nonnom rei lon ai kkewe riaffou.” (Luk 22:28) Pwungun pwe ekkena chon kaeo rese unusoch, nge ar tuppwol a aururu letipen noun Kot we. Iwe, kich sipwe pwal tongeni kuna pochokkul seni chienach kkewe chon fel.
14, 15. Ifa ewe mettoch a alisi eu pean pupulu atun a malo nour we at, iwe, met kopwe kaeo seni minne ra kuna?
14 Eu pean pupulu Chon Kraist iter Michel me Diane ra kuna lamoten ewe alillis seni chiener kkewe Chon Kraist. Nour we aluwon itan Jonathan, 20 ierin, i emon Chon Kraist mi aumanau me apilukulukoch, iwe nge, a uri kanserin tupuwan. Ekkewe tokter ra achocho le selani manauan, nge inisin Jonathan a apwangapwangelo tori mwirin leonowasen eu ran, a mourulo lon malo. A watte letipetaan Michel me Diane. Iwe, ra silei pwe arapakan chok epwe wesilo ewe Service Meeting a fis lon na pwinin. Nge, pokiten a fokkun lamot ngenir ar repwe kuna aururun letiper, ra tingorei ewe elter mi nom rer pwe epwe fitiir le feilo ngeni ewe Kingdom Hall. Ra war atun a keran katou ngeni ewe mwichefel porausen an Jonathan malo. Mwirin sarin ewe mwich, pwiir kkewe ra foropachei ewe sam me in mi kechiu me awora ngenir kapasen aurur. Diane a chechemeni: “A watte am letipechou lupwen am aua wareiti ewe leenien mwich, nge a ifa me watten aururuun letipem am aua kuna seni pwiich kkewe—ra fokkun apochokkulakem! Inaamwo ika rese tongeni awesalo metekin letipem, nge ra alisikem pwe aupwe mokurechou fan weires!”—Rom 1:11, 12; 1 Korint 12:21-26.
15 Eu fansoun weires a amwokutu Michel me Diane ar repwe riri ngeni chiener kkewe Chon Kraist. A pwal awattei ewe ririfengen lefiler. Michel a apasa: “A lapelo ai acheni puluwei mi achengicheng. Lon ekkewe fansoun letipechou, am aua fosfengen ussun ewe enlet lon ewe Paipel me ifa ussun Jiowa a apochokkulakem.” Diane a pwal apasa: “Iei, a wattelo aucheaan apilukulukun ewe Muu ngenikem.”
16. Pwata a lamot ach sipwe esilei ngeni pwich kkewe met sia osupwang ren?
16 Ewer, pwich kkewe Chon Kraist repwe tongeni ar repwe eu minen “apochokkul” ngenikich lon ekkewe fansoun weires lon manauch me alisikich le akkamwochu ach pwapwa. (Kolose 4:11) Pwungun pwe rese tongeni alleani masouen ekiekich. Ina minne, lupwen epwe lamot ngenikich alillis, epwe murinno ach sipwe esilei ngenir minne sia osupwang ren. Sipwe pwal tongeni pwarata ach kilisou ren ewe fofforun me kapasen aurur pwich kkewe repwe tongeni awora ngenikich, me ekieki pwe a popu seni Jiowa.—Proferp 12:25; 17:17.
Nengeni Om we Mwichefel
17. Ifa weiresin manauen emon inelap esor puluan, iwe, epwe ifa ach ekiek ussun ekkewe aramas mi ussun chok i?
17 Lupwen sipwe nennengeni chienach kkewe chon luku, epwe lapelo ach aucheaniir me kuna pwapwa seni ar chiechi ngenikich. Nennengeni chon om we mwichefel. Met ka kuna? Mei wor emon inelap nge esor puluan mi kuna weires lon an amarata noun kkewe lon alen ewe enlet? Ka fen ekieki ussun ewe leenien appiru a isetiu mwach? Sotun anchangei ekkoch osukosuk epwe kukkuna. Emon inelap nge esor puluan itan Jeanine a kapas ussun ekkoch me leir: a pwos, a kuna osukosuk lon an we leenian angang seni an ekkewe mwan sike ngeni, me nafangauen moni. Nge a apasa pwe iei ewe minen alolillen mi watte seni meinisin, an epwe sotun pwakini osupwangen emon me emon noun kkewe mi sokkofesen lon pekin memeef. Jeanine a kapas ussun pwal eu osukosuk, a era: “Pokiten ese chuen wor puluom, epwe weires pwe kosap ameef ngeni noum we at pwe epwe wiseni ewe wis mokuren ewe famili. Mei pwal wor nei we fopul, iwe, a weires ngeniei ai upwe chechemeni lamoten ai usap chouni letipan ren ai kewe osukosuk.” Ussun chok ekkewe fite ngerou sam me in mi angang ngeni Kot nge esor puluer, Jeanine a angang full-time me tuttumunu chon le imwan kkewe. A pwal kaeo Paipel ngeni noun kkewe, a emmweniir lon ewe angangen afalafal, me ir meinisin ra fiffiti ekkewe mwich lon ar we mwichefel. (Efisus 6:4) A ifa me watten an Jiowa pwapwa lupwen a nenngeni an ena famili achocho le akkamwochu an tuppwol! Ese pwal apwapwai letipach ika epwe wor ena sokkun aramas leich? Fokkun ewer.
18, 19. Eani eu kapasen awewe won ifa ussun sipwe tongeni awattei ach aucheani chon ewe mwichefel.
18 Nenngenisefalli om we mwichefel. Eni kopwe kuna ekkewe mwan me fefin mi malo senir puluer, nge rese “etiwalo” ekkewe mwich. (Luk 2:37, NW) Rese meefi pwos fan ekkoch? Ewer. Ra fokkun pwositi puluer! Nge a wor chommong ar angang ngeni Jiowa me ra kkan ekieki ussun ekkewe ekkoch. Ar lukuchar me tippepos a alapalo pwapwaan ewe mwichefel! Emon fefin Chon Kraist mi fiti ewe angangen afalafal full-time lap seni 30 ier a apasa: “Ina eu minen apwapwa chapur ngeniei lupwen ua kuna ekkewe brother me sister mi chinnap, ir kkewe mi kuna chommong sossot, nge ra chuen tuppwol lon ar angang ngeni Jiowa!” Ewer, ekkewe chinnap Chon Kraist leich, ir eu minen apochokkul ngeni ekkewe mi kukkun senir.
19 A ifa ussun ekkewe mi koran poputa le choni ewe mwichefel? Ese achungu letipach lupwen ra pwarata ar luku ren ar uwau meefier lon ekkewe mwich? Ekieki mwo ar feffeita seni fansoun ra keran poputa le kaeo ewe Paipel. Jiowa a wesewesen pwapwa rer. Nge kich? Kich mi pwarata ach pwapwa, apasa ach kilisou ngenir ren ar achocho?
20. Pwata sipwe tongeni apasa pwe a lamot iteiten emon me emon chon ewe mwichefel?
20 En emon chon pupulu, emon mi lipich, are emon sam are in nge esor puluom? En emon at are nengin nge esor semom (are inom), emon mwan ika fefin nge a malo sonuk puluom we? En emon choni ewe mwichefel ren fitu ier are emon mi keran poputa le choni? Kopwe luku pwe om leenien appiru fiti tuppwol a apochokkula oukich meinisin. Iwe, lupwen ka fiti ekkewe ekkoch le eani eu kolun ewe Muu, lupwen ka uwau meefiom are apwonueta wisom lon ewe Theocratic Ministry School, om achocho a alapalo ach pwapwa. Nge lap seni ena, a apwapwai letipen Jiowa.
21 Ewer, pwal mwo nge lon ekkeei fansoun fitikoko, sipwe tongeni pwapwa lon ach fel ngeni ach Kot mi pwapwa. Mi chommong ekkewe popun epwe chung letipach ren an Paul we kapasen pesepes, a era: “Oupwe pwapwa, . . . Iwe, ewe Koten tong me kinamwe epwe nonnom remi.” (2 Korint 13:11, NW) Iwe nge, met sipwe fori ika epwe fis taifun, chechechin fonu, me met kan mwo, riaffou seni aramas, are nafangauen moni? Mei tufich ngenikich ach sipwe akkamwochu ach pwapwa fan ekkeei sokkun lapalap? Kopwe pwisin pi atun kopwe kaeo ewe lesen mwirin.
[Footnote]
a Nengeni Insight on the Scriptures, Volume 2, pekin taropwe 119, forien Jehovah’s Witnesses.
En mi Tongeni Polueni?
• Ifa lapalapen ewe mettoch pwapwa?
• Ifa ussun ach eani ekiek murinno epwe tongeni alisikich pwe sipwe akkamwochu ewe mettoch pwapwa?
• Met a tongeni alisikich pwe sipwe eani ekiek murinno ussun an ewe mwichefel leenien afalafal?
• Ikkefa ekkewe popun ka aucheani ekkewe brother me sister lon om we mwichefel?
21. Mei wor chommong popun ach sipwe fori met, nge ikkefa ekkewe kapas eis ra piita?
[Picture on page 16]
A tongeni siwil lapalapen nonnomun aramas lon ach we leenien afalafal
[Picture on page 18]
Ikkefa ekkewe sossot a kkan tori chon om we mwichefel?