Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w02 4/1 p. 13-18
  • Jiowa Ach Leenien Op

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Jiowa Ach Leenien Op
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Menemenoch Fan ‘Nemenien Kot’
  • ‘Sisap Niueiti Minen Aniuaniu’
  • ‘Esor Och Mi Ngau Epwe Torikich’
  • Jiowa A Amanauakich
  • Jiowa Ach We Leenien Op
    Sipwe Eani Kol Mi Jiowa
  • Jiowa Ach Leenien Op
    Kél Ngeni Jiowa fán Pwapwa
  • Jiowa Ach we Leenien Op
    Köl ngeni Jiowa
  • A Pwälo Än Jiowa Chen Ren An Nöünikich
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2010
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
w02 4/1 p. 13-18

Jiowa Ach Leenien Op

“Pokiten om apasa: ‘Jiowa ai we leenien op,’ . . . esor och feiengau epwe toruk.”​—KOL FEL 91:​9, 10, New World Translation.

JIOWA ewe leenien op mi enlet fan iten noun kewe aramas. Ika sia unusen tongei i, neman sia ‘nonnom fan sokkun riaffou meinisin, nge sise mo talo; sia pwal nonnom fan fitikoko, nge sise mo tori apilukulukingau; sia kuna ninni, nge sise mo tamepichelo; sia turutiu ren ninni, nge sise me talo.’ Pwata? Pokiten an Jiowa ngenikich “manaman mi nonnom ren Kot, sap ren kich.” (2 Korint 4:​7-9) Ewer, Semach lon lang a alisata ach kukkutta ewe manau mi fich ngeni Kot, me sia tongeni lefareni an ewe soumak kol mi fel kewe kapas: “Pokiten om apasa: ‘Jiowa ai we leenien op,’ ka fen angei ewe mi Fokkun Tekia ussun chok imwom; esor och feiengau epwe toruk.”​—Kol Fel 91:​9, 10.

2 Neman Moses a makkeei ekkena kapas lon Kol Fel 91. Eu poraus a affata pwe Moses a makkeei Kol Fel 90, me Kol Fel 91 a tapwelo mwirin 90 nge esor och poraus mi apasa pwe pwal emon a makkeei. Eli a iei ussun chon loom ra eani ei kol. Emon chok a kol akkom (91:​1, 2), me eu mwichen kol a polueni (91:​3-8). Neman emon a kolsefal (91:9a) me ewe mwichen kol a poluenisefalli (91:9b-13). Iwe, emon chok a koluwu ekkewe saingoon kapas (91:14-​16). Ese lifilifil ifa ussun ra kol, iwe, Kol Fel 91 a pwonei menemenoch lon pekin ngun ngeni ewe mwichen Chon Kraist mi kepit me pwal ngeni ewe mwichen chiener kewe mi fangolo manauer ngeni Kot.a Sipwe ekieki ifa ussun ei kol mi fel a weneiti noun Jiowa kewe chon angang meinisin.

Menemenoch Fan ‘Nemenien Kot’

3 Ewe soumak kol mi fel a koluwu: “Atewe mi nonnom fan nemenien Ewe mi Fakkun Tekia, atewe mi nonnom fan nurun Ewe mi Manaman Chapur, epwe apasa ngeni ewe SAMOL, ‘Ai leenien op, o ai imwen maun; ai Kot, mi ua achifoua.’ ” (Kol Fel 91:​1, 2) “Fan nemenien ewe mi Fakkun Tekia” a wewe ngeni eu leenien tumun lon kapas awewe, akkaewin fan iten chokkewe mi kepit pokiten ir ekkewe aramas ewe Tefil a fokkun oput. (Pwarata 12:15-​17) Ewe Tefil epwe nnikichelo meinisin ika sise kuna tumun ussun chok noun Kot wasola. Weween ach “nonnom fan nurun ewe mi Manaman Chapur,” pwe Kot epwe tumunukich. (Kol Fel 15:​1, 2; 121:5) Esor eu leenien op mi murinno seni are pochokkul seni an ewe Samol Mi Lapalap, Jiowa.​—An Salomon Fos 18:10.

4 Ewe soumak kol mi fel a pwal apasa: “Pun epwe angasokelo seni le seren chon ser, o pwal seni malapalap mi nielo aramas.” (Kol Fel 91:3) Fan chommong emon sou kutta matchang a liapeniir ren ssar. An Setan mwicheich mi ngau me an “tipatchem sola” ir ekkoch me leiin an kewe ssar. (Efisus 6:​11) A aopaalo an kewe ssar won ewe aal sia feffetal won ren an epwe etipetipakich ngeni fofforingau me efisata ach feiengau lon pekin ngun. (Kol Fel 142:3) Pokiten ach poutalo pwungungau, iwe, sia ussun chok emon matchang a ‘ngaseseni seren ekkewe chon ser.’ (Kol Fel 124:​7, 8) A ifa me watteen ach kilissou pwe Jiowa a amanauakich seni ei “chon ser” mi ingau!​—Mattu 6:​13.

5 Ewe soumak kol mi fel a fos ussun “malapalap mi nielo aramas.” Mei wor och mettoch mi ussun chok eu malapalap mi “nielo” aramasen fonufan me chokkewe mi peni an Jiowa nemenem. Emon sou kaeo uruwo itan Arnold Toynbee a makkeei ussun ei malapalap: “Seni le muchuloon ewe Oruuen Maunen Fonufan, pokiten an aramas tongei chok en me fonuan, a fen chommongolo fan ruu choochoon ekkewe muun fonufan . . . Ekiekin aramas a ekkefisi ar tipefesen.”

6 Uruwoon fonufan a pwaralo ifa ussun ekkoch sou nemenem ra fen efisi fiu me maun. Ra pwal mochen pwe aramas repwe epiniir are epini ekkoch lios are esissin. Nge Jiowa ese fen mut ngeni an noun kewe aramas kkuf ren ei esin “malapalap.” (Taniel 3:​1, 2, 20-​27; 6:​7-​10, 16-​22) Iei, eu mwichen aramas mi tong seni sokkun fonu meinisin a fel ngeni Jiowa chok, a tumunu pwe esap pekini eu pekin lupwen ekkewe muu ra osukosukfengen, me a tumunu pwe ese lifilifil aramas ren an tipeeu pwe “lon ekkewe mu meinisin, eka e niuokusiti i o fori minne mi pung, iwe, Kot epwe etiwa i.” (Fofor 10:34, 35; Ekistos 20:​4-6; Jon 13:34, 35; 17:16; 1 Piter 5:​8, 9) Ikaamwo ewe riaffou a torikich pokiten kich Chon Kraist nge, sia chengel me menemenoch lon pekin ngun “fan nemenien ewe mi Fakkun Tekia.”

7 Pokiten Jiowa ach leenien op, sia kuna auruur seni ekkeei kapas: “Epwe pwolukelo ren poun kewe, o kopwe kuna om leenien op fan poun kewe; an we tuppwel iei eu titin maun mi lap o pwal mi kis.” (Kol Fel 91:4) Kot a tumunukich ussun chok emon matchang a tumunu noun kewe. (Aisea 31:5) ‘Epwe pwolukelokich ren poun kewe.’ Emon matchang a pwoluelo noun kewe ren an epwe tumunuur seni chokkewe mi mochen ocher. Sia lukulukoch fan poun Jiowa kewe, ussun chok emon kukkun matchang, pokiten ach kutta tumun seni ewe mwicheichen Chon Kraist mi enlet.​—Rut 2:​12; Kol Fel 5:​1, 11.

8 Sia lukuluk lon “enlet,” are tuppwol. A ussun chok ewe ttitin maun seni fansoun loom. Fan chommong epwe saisin eu asam me a tumunu unusen ewe inis. (Kol Fel 5:​12) Ach lukuluk lon ena esin tumun a angasalokich seni niuokkus. (Keneses 15:1; Kol Fel 84:11) Ussun chok ach luku, an Kot enlet a wewe ngeni eu ttitin maun mi eppeti an Setan kewe mesen asefich mi pulopul me eu minen tumun seni chokkewe mi mochen opunikich. (Efisus 6:​16) An Kot enlet a pwal wewe ngeni eu chukuchukun ppwul sia tongeni opelo mwirin fan kinamwe.

‘Sisap Niueiti Minen Aniuaniu’

9 Pokiten an Kot tumun, ewe soumak kol mi fel a apasa: “Kosap niueiti minen aniuaniu lepwin, are mesen asefich mi akas leran, are malapalap mi feilfetal lon rochopwak, are minen atailo mi chok atailo leolowas.” (Kol Fel 91:​5, 6) Pokiten chommong mettoch mi ngau ra fis fan rochopwak, ewe pwin eu fansoun mi efisi an aramas niuokkus. Atun ei fansoun rochopwak lon pekin ngun won unusen fonufan, chon oputkich ra angang le monomon ren ar repwe ataielo ach pochokkul lon pekin ngun me eppeti ach angangen afalafal. Nge sise “niueiti minen aniuaniu lepwin” pokiten an Jiowa we tumun.​—Kol Fel 64:​1, 2; 121:4; Aisea 60:2.

10 Neman ewe “asefich mi akas leran” a wewe ngeni ewe sokkun maun ren kapas. (Kol Fel 64:​3-5; 94:20) Lupwen sia pwappwarata poraus mi enlet, ena esin kapas mi u ngeni ach angang mi fel esor lamotan. Pwal och, sise niueiti ewe “malapalap mi feilfetal lon rochopwak.” Ei malapalap lon kapas awewe a fisita lon ei fonufan mi ussun ita semmwen lon pekin ekiek ussun pwung me mwaal me a pwal semmwen lon pekin lamalam pokiten an a nonnom fan an Setan nemenem. (1 Jon 5:​19) A efeiengaua ekiekin me letipen aramas, me ina ewe popun rese silei ussun Jiowa me an kewe kokkot, me minne a awora fan itach pokiten a tongeekich. (1 Timoti 6:4) Sise niuokkus lon ei kiroch pun sia pwapwaiti ewe saram watte lon pekin ngun.​—Kol Fel 43:3.

11 Ewe “minen atailo mi chok atailo leolowas” ese pwal aniuokkusukich. Neman “leoloas” epwe awewe won ewe fonufan mi ussun ita saramelo lon an ekiek. Chokkewe mi kkuf ren an ei fonufan ekiek ussun wou me pisek repwe feiengau lon pekin ngun. (1 Timoti 6:​20, 21) Atun ach afalafala porausen ewe Muu ren pwora, sise niueiti chon oputkich pun Jiowa ewe Chon Tumunukich.​—Kol Fel 64:1; An Salomon Fos 3:​25, 26.

12 Ewe soumak kol mi fel a sopwosopwolo: “Engerou aramas repwe turutiu unukkum, o kit eu peliefichum; nge esap arap ngonuk. Kopwe chok nennengeni ren mesom, o kopwe kuna liwinin ir mi ingau.” (Kol Fel 91:​7, 8) Chommong ra “turutiu” pokiten rese opelo lon Jiowa, me ra ‘turutiu unukuch.’ A ussun ita pwe “kit eu” ra turutiu ‘peliefichin’ ekkewe Chon Israel lon pekin ngun. (Kalesia 6:​16) Nge ese lifilifil ika kich Chon Kraist mi kepit are chiener kewe mi fangolo manauer ngeni Kot, sia lukulukoch “fan nemenien Kot.” Sia “chok nennengeni . . . liwinin ir mi ingau,” mi kuna chommong riaffou lon pekin moni, lamalam, me metakan.​—Kalesia 6:7.

‘Esor Och Mi Ngau Epwe Torikich’

13 Atun kinamween fonufan a tatakkiselo, sia kutta lom ach Kot me sia pworacholo seni an ewe soumak kol mi fel kapas: “Pun ka fen angei ewe SAMOL usun om leenien op, ewe mi Fakkun Tekia usun imwom, esor och mi ingau epwe toruk, esor och malapalap epwe tori imwom we im mangaku.” (Kol Fel 91:​9, 10) Ewer, Jiowa ach leenien op. Iwe nge, Jiowa a pwal tongeni wiliiti ‘imwach,’ ewe leeni ikewe sia kuna tumun ie. Sia mwareiti ewe Sou Nemenemen Lang Me Fonufan, Jiowa, sia nonnom lon Jiowa ach leenien op, me sia esilefetalei ewe kapas allim ussun Muun we. (Mattu 24:14) Ina popun, ‘esor och mi ingau epwe torikich,’ ekkewe mettoch mi ingau mi fen awewe won le poputaan ei kol mi fel. Pwal mwo nge lupwen feiengau seni chowean chechchechin fonu, taifun, nooter, lengita, me feiengau seni maun ra pwal torikich, ekkeei mettoch rese ataielo ach luku are ach menemenoch lon pekin ngun.

14 Chon Kraist mi kepit ra ussun chok chon siamu mi nonnom lon imw mangaku mi imulo seni ei otot won fonufan. (1 Piter 2:​11) ‘Esor och malapalap epwe tori imwer kewe imw mangaku.’ Ese lifilifil ika sia apilukulukun manau lon lang are won fonufan, sise fiti ewe fonufan, me sise feiengau seni ekkewe malapalap lon pekin ngun ussun chok lisowu mwaal, tongen pisek, lamalam chofona, me fel ngeni ewe “manmocho” me liosun we, ewe United Nations.​—Pwarata 9:​20, 21; 13:​1-​18; Jon 17:16.

15 Ewe soumak kol mi fel a fos ussun ewe tumun sia kuna: “Pun epwe ereni noun kewe chonlang pwe repwe tumunuk, pwe repwe mamasok lon om kewe al meinisin. Repwe uweiuk lon pour, pwe kosap chepetek pecheom ren fau.” (Kol Fel 91:11, 12) Ekkewe chonlang ra fen angei manaman fan iten ar repwe tumunukich. (2 King 6:​17; Kol Fel 34:​7-9; 104:4; Mattu 26:53; Luk 1:​19) Ra tumunukich ‘lon ach kewe aal meinisin.’ (Mattu 18:10) Ekkewe chonlang ra emmwenikich me tumunukich lon ach angangen afalafala ewe Muu me sise chepetek lon pekin ngun. (Pwarata 14:​6, 7) Pwal mwo nge ‘fau’ ussun chok ekkewe alluk mi pinei ach angang rese fen efisata ach chepetek me ese pout senikich an Kot chen.

16 Ewe soumak kol mi fel a sopwosopwolo: “Kopwe puratiu laion o serpent ater, kopwe pwal puratiu fan pecheom appanen laion o pwal serpent.” (Kol Fel 91:13) Ekkoch chon oputakich ra sotun fori alluk mi pinei ach angangen afalafal me a ina ussun chok emon laion epwe mauneekich. Nge, mei pwal wor ekkewe osukosuk sise loom ekieki, nge ra ppiita ussun chok ewe cobra epwe sotun kku emon seni an we leenien op. Fan ekkoch nouwisin lamalam repwe angang le monomon ren ar etipetipa sou for alluk, sou kapwung, me ekkewe ekkoch. Nge ren alillis seni Jiowa, sia kutta alillis fan kinamwe lon ekkewe imwen kapwung, iei ussun sia ‘tumunu me alukuchara ewe kapas allim me ren alluk.’​—Filipai 1:​7, New World Translation; Kol Fel 94:14, 20-​22.

17 Ewe soumak kol mi fel a fos ussun ach puratiu “laion o serpent ater.” Emon laion a tongeni mwocho, me serepenit ater mi tongeni watte ttaman. (Aisea 31:4) Ese lifilifil ukuukun mwochoon ewe laion lupwen a mochen ocheikich nge, sia puratiu ena laion ren ach alleasochisi Kot nge sap aramas are mwicheichen aramas mi ussun chok laion. (Fofor 5:​29) Iwe, ewe “laion” mi aniuokkus ese efeieingauakich lon pekin ngun.

18 Lon ewe Greek Septuagint, ewe “serpent ater” a iteni “emon traikon.” Ena poraus a achema ngenikich ussun “ewe traikon mi lap . . . , ewe serpentin lom lom, ewe a iteni Tefil me Satan.” (Pwarata 12:​7-9; Keneses 3:​15) A ussun chok emon man watte mi atatakkisi me oromalo liapan. (Jeremaia 51:34) Lupwen Setan a sotun fittikich me atatakkisikich ren ekkewe ekiek mi aloliilen an ei fonufan, pwe epwe oromalokich, iwe, sipwe su seni fan nemenian me sipwe puratiu ei “serpent” mi watte ttaman. (1 Piter 5:8) Lusun ekkewe mi kepit repwe fori ika repwe fiti pwonuetaan Rom 16:20.

Jiowa A Amanauakich

19 Ewe soumak kol mi fel a aloni alon Kot ren an apasa ussun chokkewe mi fel ngeni: “Pun a akamwochuei ren tong, upwe angasalo i; upwe mamasa i, pun a sinei itei.” (Kol Fel 91:14) Wesewesen weween ekkewe kapas “upwe mamasa i,’ ina “upwe iseta i lon eu leeni mi tekia,” are ia rese tongeni turufi me ie. Chon fel ngeni Jiowa ra opelo lon i akkaewin pokiten ra tongei. (Mark 12:29, 30; 1 Jon 4:​19) Iwe, Kot a ‘angasalokich’ seni chokkewe mi oputakich. Rese tongeni ataikichelo. Sipwe manau pokiten ach silei iten Kot we me kori itan fan luku. (Rom 10:11-​13) Me sia apposa letipach pwe sipwe “fel o aleasochis ngeni ewe Samol mi Lapalap ach we Kot tori feilfeilachok.’​—Mika 4:5; Aisea 43:10-​12.

20 Le muchuloon Kol Fel 91, Jiowa a apasa ussun noun kewe chon angang: “Lupwen epwe kokoriei, upwe poluen ngeni i; upwe nonnom ren i lon an riaffou, upwe angasalo i, o alingalo i. Upwe akinamwelo i ren manau langattam, o pwar ngeni i ai angangen amanau.” (Kol Fel 91:15, 16) Lupwen sia tingorei Jiowa lon iotek me ren letipan, a poluenikich. (1 Jon 5:​13-​15) Sia fen riaffou watte pokiten ewe koput Setan a fen efisata. Nge ekkewe kapas “upwe nonnom ren i lon an riaffou” ra ammonlakicheta fan iten sossot lon mwach kkan me ra alukulukuukich pwe Kot epwe amanauakich lupwen ei otot mi ngau a katalo.

21 Fan an Setan koput mi mwocho, choochoon ekkewe mi kepit meinisin repwe lingelo lon lang lon an Jiowa fansoun mi fich​—⁠mwirin ar fansoun won fonufan. Iwe nge, an Kot kewe amanau a fen alingalo chokkewe mi kepit. A mmen watte itochuur lupwen ra emmweni angangen Chon Pwarata Jiowa won fonufan atun ekkewe ranin le sopwoloon! (Aisea 43:10-​12) Ewe amanau mi watte seni meinisin epwe fis atun ewe maunen Armaketon mi lap, lupwen Jiowa epwe aitochulo an nemenen me epinalo itan mi pin.​—Kol Fel 83:18; Isikiel 38:23; Pwarata 16:14, 16.

22 Ese lifilifil ika kich aramas mi kepit are chiener kewe mi pwal fangolo manauach ngeni Kot, sia kutta ach amanau seni Kot. Atun ewe “ranin ewe Samol mi Lapalap, ewe ran mi lap o eniwokus,” chokkewe mi angang ngeni Kot fan tuppwol repwe kuna manau. (Sowel 2:​30-​32) Chokkewe lon ewe “mwich mi fakkun lapalap” mi manau seni ena fansoun ngeni an Kot fonufan sefo me amwochu ar tuppwol atun eu saingoon sossot, repwe ‘kinamwelo ren manau langattam’​—⁠manau esemuch. Epwe pwal amanauasefalli chommong aramas mi fen malo. (Pwarata 7:9; 20:​7-​15) Pwungun pwe Jiowa epwe pwapwa chapur le ‘amanauakich’ ren Jises Kraist. (Kol Fel 3:8) Pokiten ena esin apilukulukoch epwe tori kich, sipwe kukkutta an Kot alillis ren ach sipwe alleani ranich kewe ngeni lingan. Ren ach kewe kapas me ach kewe foffor, amwo sipwe sopweilo le pwarata pwe Jiowa ach we leenien op.

[Footnotes]

a Chokkewe mi makkeei ewe Tesin Kriik rese affata pwe Kol Fel 91 a weneiti eu oesini ussun ewe Messaia. Pwungun pwe Jiowa eu leenien op fan iten ewe mwan Jises Kraist, me a ussun we chok fan iten ewe mwichen noun Jises kewe mi kepit me chiener kewe mi fangolo manauer ngeni Kot lon ekkeei “ranin le sopwolon.”​—Taniel 12:4.

Ifa Ussun Om Kopwe Poluenir?

• Ifa ussun sipwe “nonnom fan nemenien ewe mi Fakkun Tekia”?

• Met popun sise niuokkus?

• Ifa ussun ‘och mi ingau’ esap torikich’?

• Met popun sia tongeni apasa pwe Jiowa ewe popun ach amanau?

[Study Questions]

1. Met popun sipwe tongeni apasa pwe Jiowa ach leenien op?

2. Met sipwe tongeni apasa ussun Kol Fel 91 me met a pwonei?

3. (a) Ifa ussun sipwe “nonnom fan nemenien Ewe mi Fakkun Tekia”? (b) Ifa ewe alillis sipwe kuna ika sia “nonnom fan nurun Ewe mi Manaman Chapur”?

4. Ikkefa ekkewe minen liapeni “ewe chon ser,” Setan, a aea, me ifa ussun sipwe ngaselo seniir?

5, 6. Menni “malapalap” a “nielo aramas,’ nge met popun noun Jiowa kewe aramas rese kkuf ren?

7. Ifa ussun Jiowa a tumunukich ren “poun kewe”?

8. Ifa ussun an Jiowa “tuppwel” a wewe ngeni eu ttitin maun watte me eu minen tumun?

9. Met popun ewe pwin eu fansoun aniuokkus, nge met popun sise niu?

10. (a) Met weween ewe “mesen asefich mi akas leran,” me ifa ussun ekiekich ussun ewe mesen asefich? (b) Ifa weween ewe “malapalap mi feilfetal lon rochopwak,” me met popun sise niueiti?

11. Met a fis ngeni chokkewe mi feiengau ren ewe ‘minen atailo mi chok atailo leolowas’?

12. Engerou repwe “turutiu” le pekin io, me ifa ussun ra turutiu?

13. Ikkefa ekkewe osukosuk rese torikich, me met popun?

14. Met popun noun Jiowa kewe chon angang rese feiengau seni ekkeei malapalap?

15. Ifa ussun sia kuna alillis seni ekkewe chonlang?

16. Met sokkofesennin an ewe “laion” me an ewe “serpenit ater” mauneikich, me met sipwe fori?

17. Ifa ussun sipwe puratiu ewe “laion”?

18. Porausen “ewe serpenit ater” a achema ngenikich ussun io, me a lamot ach fori met ika a mauneikich?

19. Met popun sia opelo lon Jiowa?

20. Met Jiowa a pwon ngeni noun kewe chon angang mi tuppwol le muchuloon Kol Fel 91?

21. Ifa ussun ekkewe mi kepit ra fen lingelo?

22. Io kan repwe kuna an Jiowa “angangen amanau”?

[Picture on page 15]

Ifa ussun en mi silei pwe enletin Jiowa a wewe ngeni eu ttitin maun mi watte fan itach?

[Pictures on page 16]

Jiowa a alisi noun kewe chon angang ar repwe apwonueta ar angangen afalafal lupwen aramas ra tookiir me u ngeniir

[Credit Line]

Cobra: A. N. Jagannatha Rao, Trustee, Madras Snake Park Trust

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share