Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w02 5/1 p. 14-18
  • Foffori Minne Mi Murinno

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Foffori Minne Mi Murinno
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Uwaan Ewe Saram
  • Eu Me Leiin Ekkewe Uwaan Ngun
  • ‘Foffori Murinno’
  • “Nengenifichi Usun Ami Fefetal”
  • Fofforun Minne Mi Murinno A Wato Uwa Mi Murinno
  • Sopweilo Om “Foffori Minne Mi Murinno”
  • Jiowa—Ewe Asalapalapen Pisekin Nengeni Ren Murinno
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Aramaséch​—Ifa Usun Kopwe Tongeni Ámááraatá?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2019
  • Ámááraatá ewe Napanap Múrinné
    Kél Ngeni Jiowa fán Pwapwa
  • Ifa Usun Sia Tongeni “Neni” Múrinnéén Jiowa?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2021
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
w02 5/1 p. 14-18

Foffori Minne Mi Murinno

“Sokkun murinno meinisin me pwung me enlet a nom lon uwaan ewe saram.”​—EFISUS 5:​9, New World Translation.

1. Ifa ussun fite milion aramas ra pwaralo ar tipeeu ngeni Kol Fel 31:19?

EWE foffor murinno a lap seni meinisin aramas mi tongeni fori, ina ar alingalo Jiowa. Ikenai, fite milion ra fori ena ren ar mwareiti Kot pokiten murinnoon. Pokiten kich Chon Pwarata mi tuppwol, sia tipeeu ren unusen letipach ngeni ewe soumak kol mi fel mi koluwu: “Ifa lapalapen om kewe mettoch mi murinno, ekkewe ka fen iseis ngeni ir mi niueituk!”​—Kol Fel 31:19.

2 Ach niuokkus mi pin fan iten Jiowa a amwokutukich le mwareiti i pokiten murinnoon. A pwal amwokutukich le ‘mwareiti Jiowa, efeiochu, me esilei lingen an nemenem.’ (Kol Fel 145:10-​13) Ina ewe popun sia achocho ngeni ewe angangen afalafala ewe Muu me fforuloon chon kaeo. (Mattu 24:14; 28:19, 20) Pwungun pwe ach afalafal epwe alongolong won foffor murinno. Ika esap ina ussun, iten Jiowa mi pin a tongeni itengauolo.

3 Chommong aramas ra apasa pwe ra fel ngeni Kot, nge ar kewe foffor ese tipeeu ngeni minne mi pwung me mwaal me ren ewe Paipel. Paul a makkeei ei poraus ussun aramas mi chok tipin fofforoch: “Iwe, en ewe chon afalafala ekkewe ekkoch aramas, pwata kose pwisin afalafalok? En ewe chon afalafala aramas pwe rete sola, nge ifa usun, kopwe sola? En ewe chon apasa pwe resap lisou, nge ifa usum, kopwe lisou? . . . Pun usun chok mi makketiu, ‘Ra esiita iten Kot lein ekkewe Jentail pokitemi.’ ”​—Rom 2:​21, 22, 24.

4 Sisap aitengaua iten Jiowa, nge sipwe achocho le alingalo ren ach kewe foffor mi murinno. Epwe alisi chokkewe lukun ewe mwichefel. Epwe polueni ewe esiit seni chon oput kich. (1 Piter 2:​15) Nge mi lamot seni ena ifa ussun ach kewe foffor murinno repwe lukeato aramas ngeni an Jiowa we mwicheich, me atufichi ar alingalo Kot me angei manau esemuch.​—Fofor 13:48.

5 Kich aramas mi apwangapwang, iwe, ifa ussun sipwe tongeni ti seni ewe sokkun foffor mi aitengaua Jiowa me oturukapa chokkewe mi kukkutta ewe enlet? Iwe, ifa ussun sipwe tongeni foffori minne mi murinno?

Uwaan Ewe Saram

6 Pokiten kich Chon Kraist mi fangolo manauach ngeni Kot, a nom rech och alillis ren ach sipwe ti senikich ekkewe “foforun rochopwak rese tongeni uwa.” A kapachelong loor ekkewe minen aitengaua Kot chowean kapas chofona, sola, kapasingau, kapas mi limengau ussun ewe foffor lefilen mwan me fefin, foffor mi assau, minen atakirikir ussun minne mi limengau, me unnupuch. (Efisus 4:​25, 28, 31; 5:​3, 4, 11, 12, 18) Sise chuen angolong lon ekkena sokkun foffor nge, sia “fefetal ussun chok aramasen saram.” Ewe aposel Paul a apasa pwe “sokkun murinno meinisin me pwung me enlet a nom lon uwaan ewe saram.” (Efisus 5:​8, 9) Iwe, ika sia feffetal lon ewe saram, sia tongeni foffori minne mi murinno. Nge met sokkun ena saram?

7 Kich aramas mi apwangapwang nge sia chuen tongeni foffori minne mi murinno ika sia feffetal lon ewe saram lon pekin ngun. Ewe soumak kol mi fel a koluwu: “Om kapas a wewe ngeni eu lamp ren pechei, o pwal saramen ai al.” (Kol Fel 119:105) Ika sia mochen pwappwaralo “uwaan ewe saram” ren “sokkun murinno meinisin,” sipwe akkalamota ewe saram lon pekin ngun sia kuna lon an Kot we Kapas, ewe saram lon an Chon Kraist kewe puk me chassi, me ewe saram mi awewe won iteiten wiik atun ach kewe mwich. (Luk 12:42; Rom 15:4; Ipru 10:24, 25) A pwal lamot ach ekkekiekifichi ewe leenien appiru me ekkewe afalafal an Jises Kraist, ewe “saramen fonufan” me ewe emon a “liosuni lingen Kot.”​—Jon 8:​12; Ipru 1:​1-3.

Eu Me Leiin Ekkewe Uwaan Ngun

8 Saram lon pekin ngun a wesewesen alisata ach foffori minne mi murinno. Pwal och, sia tongeni pwaralo ei lapalap fan emmwenien manamanen Kot, an we ngun mi fel. Murinno eu me leiin ekkewe “uwan Ngun.” (Kalesia 5:​22, 23) Ach tipeeu ngeni emwenien an Jiowa ngun mi fel, epwe uwaani lon kich ewe uwaan ngun mi amwararar itan murinno.

9 Ach mochen apwapwai Jiowa ren foffor mi murinno epwe amwokutuukich le fori alon an Jises kewe kapas: “Iwe, upwe pwal apasa ngenikemi, pwe oupwe titingor, o epwe ngenikemi; oupwe kukutta, o oupwe kuna; oupwe fichifich, o epwe suuk ngenikemi. Pun iteiten aramas meinisin mi tingor repwe angei, o ekkewe mi kutta repwe kuna, o pwal ekkewe mi fichifich epwe suuk ngeniir. Pwe io leimi sam kena, ika noun at epwe tingorei emon ik, esap ngeni i emon ik, nge epwe ngeni i emon serpent? Nge ika epwe tingorei efou sokun, epwe ngeni i emon inen menukam. Iwe, are ami mi ingau [pokiten ouse unusoch] nge oua sinei usun liffang mettoch mi murinno ngeni noumi semirit, ifa usun Semach we mi nom lang, esap lapelo an liffang ewe Ngun mi Fel ngenir mi tingorei i?” (Luk 11:​9-​13) Amwo sipwe fori alon an Jises we fon ren ach iotek fan iten ngunun Jiowa pwe sipwe tongeni pwappwaralo uwaan we itan murinno.

‘Foffori Murinno’

10 Ren ewe saram lon pekin ngun seni an Kot we Kapas, me ren ewe alillis seni an Kot ngun mi fel, sia tongeni ‘foffori murinno.’ (Rom 13:3) Ren ach kakkaeo Paipel, sia alapalo ach tufichin appiru murinnoon Jiowa. Ewe lesen mwen ei a awewe won ekkewe mettoch mi pachelong lon murinnoon Kot mi makketiu lon Ekistos 34:​6, 7. Sia alleani: “Jiowa, Jiowa, emon Kot mi umoumoch me kirokiroch, songommang me ur ren kirokiroch mi tong, mi okkomusalo fofformwaal, me pwungungau, me tipis, nge esap omusaffatei tipis.” Ach atittinafichi weween murinnoon Jiowa epwe alisata ach ‘foffori murinno.’

11 Ei esilesil seni Kot a achema ngenikich ewe lamoten sipwe appiru Jiowa ren ach umoumoch me kirokiroch. Jises a apasa: “Ra feioch, ir mi umoumoch, pun repwe kuna umoumoch.” (Mattu 5:7; Luk 6:​36) Ach silei pwe Jiowa mi kirokiroch, a amwokutukich le pwaralo kirokiroch me kinamwe lon ach kewe foffor ngeniir, kapachelong ach afalafaleer. Ei poraus a tipeeu ngeni an Paul we fon: “Fansoun meinisin ami kapas epwe umoumoch, o epwe anno ren salt, pwe oupwe sinei meeta oupwe polueni ngeni emon me emon.”​—Kolose 4:6.

12 Pokiten Kot mi songommang, ach mochen ‘foffori murinno’ epwe efisi ach sise kon afanni ekkewe kukkunun apwangapwangen chienach kewe chon luku, nge sipwe ekilapei lapalaper kewe mi murinno. (Mattu 7:5; Jemes 1:​19) An Jiowa kirokiroch mi tong a amwokutukich le pwaralo tong mi tuppwol fan osukosuk. Ina och mettoch mi auchea.​—An Salomon Afalafal 19:22.

13 Pokiten Semach lon lang mi ‘ur ren enlet,’ sia sotun ‘pwarata pwisin kich usun chon angangen Kot ren kapas enlet.’ (2 Korint 6:​3-7) “Kapas chofona” me “eman chon pwarata mi chok apasata kapas chofona,” ruu me leiin ekkewe fisu mettoch mi anioput ngeni Jiowa. (An Salomon Fos 6:​16-​19) Ach mochen apwapwai Kot a fen amwokutukich le ‘poutalo kapas chofona me eani kapas enlet chok.’ (Efisus 4:​25) Amwo sisap kkuf fan eu lon ach foffori minne mi murinno iei ussun.

14 An Kot esilesil ngeni Moses epwe pwal amwokutukich le omusalo tipis, pun Jiowa a mochen omusalo tipis. (Mattu 6:​14, 15) Pwungun pwe Jiowa epwe apwungu ekkewe chon tipis rese mochen aier. Sipwe amwochu minne Kot a apasa a murinno lupwen sia ekieki ussun limochun ewe mwichefel lon pekin ngun.​—Lifitikos 5:1; 1 Korint 5:​11, 12; 1 Timoti 5:​22.

“Nengenifichi Usun Ami Fefetal”

15 Ika sipwe foffori minne mi murinno atun minne mi ingau a pwellifeilikich, a lamot ach sipwe ur ren ngunun Kot me nengenifichi ach feffetal. A ina met Paul a pese ngeni ekkewe Chon Kraist lon Efisus: “Iei minne, oupwe fakkun nengenifichi usun ami fefetal, esap usun ekkewe aramas mi tiparoch, pwe usun ekkewe mi tipatchem. Oupwe achocho ngeni lon ei fansoun, pun ekkeei ran mi chok ingau. Ina minne, ousap puchulo, nge oupwe wewe ren meeta letipen ewe Samol. Ousap pwal torongki ren wain, pun mi ingau; nge oupwe ur ren ewe Ngun. Oupwe kakapasfengen lon kol fel, are kolun lamalam, are kolun ngun, oupwe kokol are keseng ngeni ach Samol seni lon unusen letipemi.” (Efisus 5:​15-​19) Ei fon a fokkun fich ngenikich lon ekkeei ranin le sopwoloon mi weires.​—2 Timoti 3:1.

16 Ika sipwe likiitu lon ach foffori minne mi murinno, sipwe nengenifichi ach feffetal pwe epwe fis me ren an Kot tipatchem. (Jemes 3:​17) Sipwe ti seni tipis mi annou nge sipwe ur ren ngun mi fel, me feffetal fan emmwennin. (Kalesia 5:​19-​25) Ach lefareni ewe emmwen lon pekin ngun a katowu atun mwich me mwichelap, a alikiitukich lon ach foffori minne mi murinno. Neman an Paul kewe kapas ngeni ekkewe Chon Efisus epwe pwal achema ngenikich pwe, lon lape ngeni ekkewe mwich, sia kuna feioch seni ach kol seni lon letipach “ekkewe kol mi fel”​—⁠chommong leiir mi weneiti ekkewe uwaan ngun, kapachelong ewe lapalap murinno.

17 Ifa ussun chienach chon luku lupwen rese tongeni fiffiti ekkewe mwich pokiten ra fen uri semmwen mi chou. Repwe tongeni letipechou pokiten rese chuen tongeni fel ngeni Jiowa fengen me aramaser lon pekin ngun. Repwe tongeni lukuluk pwe Jiowa a weweiti nonnomun manauer me epwe asarameerelo me allisiir le fori minne mi murinno.​—Aisea 57:15.

18 Ach foffori minne mi murinno a wewe ngeni ach tumunufichi chiechiach me ach kullu seni chokkewe mi “oput minne mi murinno.” (2 Timoti 3:​2-5; 1 Korint 15:33) Ach apwonueta ena esin fon a alisata ach sisap “aletipechou ewe Ngunun Kot mi Fel” lupwen sia u ngeni an emmwen. (Efisus 4:​30) Pwal och, sia kuna alillis lon ach foffori minne mi murinno lupwen sia chiechioch me chokkewe mi pwaralo ren lapalapen manauer pwe ra tongei minne mi murinno me ra kutta emmwen seni an Jiowa ngun mi fel.​—Amos 5:​15; Rom 8:​14; Kalesia 5:​18.

Fofforun Minne Mi Murinno A Wato Uwa Mi Murinno

19 Ach feffetal lon saramen ngun, kukkutten emmwen seni ngunun Kot, me ach nengenifichi ach feffetal epwe alisikich le ti seni mi ngau me “foffori minne mi murinno.” Iei ussun epwe tongeni wor uwa mi murinno. Ekieki mwo porausen Zongezile, emon Chon Pwarata Jiowa lon South Africa. Lon eu soran lupwen a feilo sukul, a cheki ukuukun noun moni lon ewe bank. Ewe mwesin a mwaallilo me a mak won ewe taropwe 42,000 rands ($6,000, U.S.). Emon security seni ewe bank me pwal ekkoch aramas ra pesei le angei ewe moni me muttir deposit lon pwal eu bank. Ruuemon Chon Pwarata mi pupulu, minne ar ewe imw Zongezile a nonnom lon, ra apunga fan iten an ese withdraw ewe moni.

20 Lupwen ewe bank a suuk sefal, Zongezile a affata ngeni chon ewe bank pwe ra mwaallilo. A pwalo pwe nampaan an Zongezile bank account a arapakan wewe chok me nampaan emon chon business mi wouoch. Ewe chon business a ruko pwe Zongezile ese fen mooni och mettoch ren ewe moni, me a eani kapas eis: “Menni om lamalam?” Zongezile a awewe pwe i emon Chon Pwarata Jiowa. Ewe bank manager a pwal apunga Zongezile me a apasa: “Amwo pwe aramas meinisin ra wenechar ussun chok Chon Pwarata Jiowa.” Mi enlet pwe foffor mi wenechar me foffor mi murinno mi tongeni efisi an aramas alingaalo Jiowa.​—Ipru 13:18.

21 Sap minne ewe foffor mi murinno epwe fokkun amwarar ren an epwe uwaoch. Sipwe awewei: Emon sarafo Chon Pwarata mi afalafal full time won eu fonuen Samoa a feilo pioing. Aramas ra witiwit fan iten ar repwe chuuri ewe toktor, me ewe Chon Pwarata a kuna pwe emon chinnap fefin mi mommot unukkun a wesewesen semmwen. A akkota pwe ewe chinnap fefin epwe akkom mwan pwe epwe ekis muttir an chuuri ewe toktor. Mwirin, ewe Chon Pwarata a kunasefalli ei fefin lon ewe market. Ewe fefin a chechchemeni i me an fofforoch lon ewe pioing. “Iei ua silei pwe Chon Pwarata Jiowa ra wesewesen tongei chon orur.” Me loom ese mochen auselinga porausen ewe Muu, nge an ewe Chon Pwarata fofforoch a uwaoch. A poputa le kaeo me angei ewe sile lon an Kot we Kapas.

22 Ese mwaal, kopwe chechchemeni pwal ekkoch poraus mi pwarata aucheaan ach foffori minne mi murinno. Eu minen “foffori minne mi murinno” mi fokkun lamot, ina ach fiffiti ewe angangen esilei ewe kapas allim ussun Muun Kot. (Mattu 24:14) Amwo sipwe tinikken le apwonueta wiisach mi auchea, me chechchemeni pwe iei ussun sia foffori minne mi murinno akkaewin ngeni chokkewe mi mochen auseling. Nge a lamot seni meinisin pwe ach angangen afalafal me manauach mi murinno epwe alingalo Jiowa, ewe popunlapen sokkun murinno meinisin.​—Mattu 19:16, 17.

Sopweilo Om “Foffori Minne Mi Murinno”

23 Ach angangen afalafal ina eu foffor mi murinno. Epwe tongeni amanauakich me chokkewe mi auselinga porausen ewe Paipel me poputa le feffetal won ewe aal mi alelo ngeni manau esemuch. (Mattu 7:​13, 14; 1 Timoti 4:​16) Lupwen sia wiisen pwungupwung won ekkoch mettoch, ach mochen foffori minne mi murinno mi tongeni efisi ach eisinikich: ‘Ifa ussun filiei epwe kku ai fiti ewe angangen esilei porausen ewe Muu? Ewe aal ua ekiekin fetal won wesewesen eu aal mi murinno? Epwe alisata ai alisi aramas le etiwa ewe “kapas allim esemuch” me chiechioch me Jiowa Kot?’ (Pwarata 14:6) Pwapwa wachemuk epwe torikich lupwen filiach kewe repwe alisata ewe Muu.​—Mattu 6:​33; Fofor 20:35.

24 Sisap ekieki pwe a lamot kisikis ach foffori minne mi murinno. Sia foffori minne mi murinno ren ach alisi ewe mwichefel me ren ach fori met ewe mwichefel epwe pochokkulelo ren. Pwungun pwe ach fiffiti ekkewe mwich me uwau pwisin ekiekich atun ekkewe mwich a wewe ngeni foffor murinno. Ach fiti ewe mwich chok epwe apochokkula chienach kewe chon luku, me ekkewe poraus sia fen ammonlata ren ach sipwe polueni kapas eis epwe apochokkuleereta lon pekin ngun. Sia pwal fori minne mi murinno lupwen sipwe nounou nouch moni le tumunuochu ewe Kingdom Hall me lupwen sia pwisin angang le tumunu. (2 King 22:​3-7; 2 Korint 9:​6, 7) Pwungun pwe, “sipwe fofor-murinno ngeni aramas meinisin, nge lapaloon ngeni chon ewe einangen luku.”​—Kalesia 6:​10.

25 Sisap tongeni ekieki me mwan ekkewe fansoun meinisin sipwe tongeni fori och mettoch mi murinno. Atun ach kukkuna minefoon osukosuk amwo sipwe kutta ewe saram seni ewe Paipel, iotek fan iten an Jiowa we ngun mi fel, me angang weires le apwonueta letipan mi murinno me unusoch. (Rom 2:​9, 10; 12:2) Sia tongeni lukulukoch pwe Jiowa epwe efeiochukich atun sia foffori minne mi murinno.

Ifa Ussun Kopwe Polueni?

• Ifa ussun sipwe fori minne mi murinno ewe mi lapalap seni meinisin?

• Met popun murinno eu me leiin ‘uwaan ewe saram’?

• Met popun murinno eu ‘uwaan ewe ngun’?

• Ifa uwaan ach manaueni eu manau mi murinno?

2, 3. Met epwe tongeni fis ika ach angangen fori chon kaeo ese alongolong won foffor mi murinno?

4. Ifa ussun ach fofforoch a kku aramas?

5. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe ekkekieki?

6. Ikkefa ekkoch ekkewe ‘uwa mi ngau mi fich ngeni rochopwak,’ nge menni ewe uwa epwe pwappwalo leiin ekkewe Chon Kraist?

7. Met sipwe fori ika sipwe sopweilo le foffori minne mi murinno?

8. Met popun sipwe tongeni foffori minne mi murinno?

9. Ifa ussun sipwe tongeni atipeeu manauach ngeni an Jises kewe kapas lon Luk 11:​9-​13?

10. Ikkefa ekkewe kinikinin murinnoon Jiowa lon Ekistos 34:​6, 7?

11. Ifa ussun ach silei pwe Jiowa mi umoumoch me kirokiroch a kku letipach?

12. (a) Pokiten Kot a songommong, epwe ifa ussun ach kewe foffor ngeni aramas? (b) An Jiowa kirokiroch mi tong epwe amwokutukich le fori met?

13. Ifa ussun sipwe pwaralo pwe Jiowa mi ‘ur ren enlet’ lon manauach?

14. Met popun sipwe okkomusalo tipis?

15, 16. Ifa ussun an Paul we fon lon Efisus 5:​15-​19 epwe alisata ach foffori minne mi murinno?

17. Ika Chon Kraist ra uri semmwen mi chou me rese tongeni fiffiti ekkewe mwich, repwe tongeni lukulukoch won menni poraus?

18. Met epwe alisata ach manaueni eu manau mi murinno?

19-21. Aporausa porausen aramas mi pwaralo ifa ussun foffor mi murinno a uwaoch.

22. Ifa eu minen ‘foffori minne mi murinno’ mi fokkun lamot?

23. Met popun an Chon Kraist angangen afalafal eu foffor mi murinno?

24, 25. Ifa ussun sipwe tongeni foffori minne mi murinno lon ewe mwichefel, me sia tongeni lukulukoch won met ika sia foffori minne mi murinno?

[Picture on page 15]

An Kot we Kapas me an we ngun mi fel repwe alisata ach foffori minne mi murinno

[Pictures on page 16]

Ach foffori minne mi murinno a uwaoch

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share