Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w03 7/1 p. 13-18
  • Ekkewe Chon Kraist Loom Me Ewe Allukun Moses

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Ekkewe Chon Kraist Loom Me Ewe Allukun Moses
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2003
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Minefoon Weween Lon Lukuen Chon Kraist
  • Ekkoch Ra Chok Tapweilo Ewe “Chon Emmweni”
  • A Sokkofesen Ekiekir Nge Mwirin Ra Tipeeu!
  • Met Porausen Ekkewe Chon Jus Chon Kraist?
  • Rese Muttir Weweiti
  • Pwonuetaan Ewe Lesen Ikenai
  • “Lupwen A Wor eú Watteen Tipefesen”
    “Unusen Pwáraatá” Pwóróusen ewe Mwúún Kot
  • Kapas Eis Seni Chón Állea
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2021
  • Ewe Alluk Mwen Kraist
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1997
  • Allukun Ewe Kraist
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1997
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2003
w03 7/1 p. 13-18

Ekkewe Chon Kraist Loom Me Ewe Allukun Moses

“Ewe alluk a wiliti ach chon emmweni tori Kraist.”​—Kalesia 3:​24.

1, 2. Ikkefa ekkoch ekkewe feioch ra tori ekkewe chon Israel mi alleasochisi ewe Allukun Moses?

LON 1513 B.C.E., Jiowa a ngeni Israel eu tettelin alluk. A ereni noun kewe aramas pwe ika repwe alleasochis, epwe efeiochuur me repwe pwapwa me menemenoch lon manauer.​—Ekistos 19:​5, 6.

2 Ena tettelin Alluk, itan ewe Allukun Moses, are “ewe alluk,” a “fel o pung o murinno.” (Rom 7:​12) A fen alisata ekkewe lapalap mi murinno ussun chowean kirokiroch, wenechar, kamwochun minne mi pwung, me tong fan iten chon orur. (Ekistos 23:​4, 5; Lifitikos 19:14; Tuteronomi 15:13-​15; 22:10, 22) Ewe Alluk a pwal alisata an ekkewe chon Jus tongefengenniir. (Lifitikos 19:18) Pwal och, resap chiechi ngeni are puluweni chon Jentail ika chokkewe rese fen manaueni manauer me ren ewe Alluk. (Tuteronomi 7:​3, 4) Ewe Alluk a ussun chok eu “tit” mi aimufeseni chon Jus me chon Jentail, me iei ussun ewe Alluk a fen tumunu noun Kot kewe aramas seni feiengau pokiten ekiekin me fofforun chon lukun.​—Efisus 2:​14, 15; Jon 18:28.

3 Iwe nge, pwal mwo nge chon Jus mi tinikken seni meinisin esap tongeni unusen alleasochisi an Kot Alluk. A kon watte met Kot a kutta seniir? Aapw. Eu me lein ekkewe popun ewe Alluk a kawor ngeni Israel, pwe “epwe pwarata tipis.” (Kalesia 3:​19, NW) Pokiten ewe Alluk, chon Jus mi letip wenechar repwe meefi watteen ar osupwangen emon chon Amanau. Lupwen ewe chon Amanau a war, chon Jus mi letip murinno ra chengel. Ar amanau seni anumamauen tipis me malo a arapoto!​—Jon 1:​29.

4 Ewe Allukun Moses esap nonnom tori feilfeilo chok. Paul a mak ngeni chienan kewe chon Kraist pwe ewe Alluk a ussun chok emon “chon emmweni tori Kraist.” (Kalesia 3:​24) Me loom, ewe chon emmwen epwe fiti ekkewe semirit lupwen repwe feilo me liwinto seni sukul. Ewe chon emmwen ese kan eani ewe wiis sense; a chok emmweni ekkewe semirit ngeni ewe sense. Pwal ussun chok, ewe Allukun Moses a fen ffor ren an epwe emmweni ekkewe chon Jus mi niueiti Kot, ngeni Kraist. Jises a pwon pwe epwe nonnom ren noun kewe chon kaeo “ran meinisin tori le sopwoloon ei fansoun.” (Mattu 28:20) Lupwen ewe mwichefelin Kraist a fen kkotolo, ewe “chon emmweni”​—⁠ewe Alluk​—⁠esap chuen wor lamotan. (Rom 10:4; Kalesia 3:​25) Nge ekkoch chon Jus mi wiliiti chon Kraist rese muttir amwochu ei poraus mi enlet. Ina popun repwe chuen alleasochisi ekkoch mettoch me lon ewe Alluk pwal mwo nge mwirin an Jises manausefal. Pwal ekkoch ra miritiiti pwe resap chuen emmweni manauer me ren ewe Alluk. Ren ar siwili ekiekir, ra isetiu eu leenien appiru mi murinno fan itach ikenai. Sipwe kuna ifa ussun ra fen fori.

Minefoon Weween Lon Lukuen Chon Kraist

5 Lon 36 C.E., a pwa ngeni ewe aposel Piter eu langepwi mi amwarar. Ina ewe fansoun eu mongungu seni lang a ereni Piter pwe epwe nnielo me ochei ekkoch matchang me maan ewe Alluk a pinei seni aramas. Piter a mairu! Ese mwo fan eu epwe “mongo och mi anioput are limengau.” Nge ewe mongungu a ereni Piter: “Kosap nioput minne Kot a alimochuelo.” (Fofor 10:​9-15) Piter ese chok kamwochunnuk won ewe Alluk nge, a siwili an ekiek. An siwili ekiekin a emmwen ngeni Piter weween eu poraus mi amwarar ussun an Kot kewe kokkot.

6 Iei met a fen fis. Ulumon mwan ra feilo ngeni ewe imw ia Piter a nonnom ie, ren ar repwe tingor pwe Piter epwe feilo ngeni imwen Kornilios, emon chon Jentail ese sirkumsais nge mi luku Kot. Piter a etiweerelong lon ewe imw. Piter a weweiti pwe ina weween ewe langepwi me ina ewe popun a fen fiti ekkewe mwan ren an epwe feilo ngeni imwen Kornilios. Lupwen a nonnom lon ewe imw, Piter a afalafaleer ussun Jises Kraist. Ina ewe fansoun Piter a apasa: “Enlet, ua koran wewe pwe Kot ese lifilifil aramas, nge lon ekkewe mu meinisin, eka e niuokusiti i o fori minne mi pung, iwe, Kot epwe etiwa i.” Esap Kornilios chok, nge aramasan me chiechian kewe ra anganga ar luku lon Jises, me “ewe Ngun mi Fel a turutiu won ir meinisin.” Piter a esinna pwe met a fen fisita wesewesen letipen Jiowa me “a ereniir pwe repwele papataiselo fan iten Jises Kraist.”​—Fofor 10:17-​48.

7 Met a fen atufichi an Piter weweiti pwe chon Jentail repwe tongeni papatais lupwen rese mwo nom fan nemenien ewe Allukun Moses? Mirit lon pekin ngun. Pokiten Kot a fen etiwa chon Jentail rese sirkumsais ren an ninatiu wor ewe ngun mi fel, Piter a miritiiti pwe repwe tongeni papatais. Piter a pwal miritiiti pwe Kot ese mochen pwe ekkewe chon Jentail mi wiliiti chon Kraist repwe poputa le alleasochisi ewe Allukun Moses mwen repwe tongeni papatais. Ika en emon mi fen manau lon ranin Piter we, kopwe fen tipemecheres ren om kopwe siwili om ekiek ussun chok Piter?

Ekkoch Ra Chok Tapweilo Ewe “Chon Emmweni”

8 Mwirin an Piter a towu seni imwen Kornilios we, a feilo Jerusalem. Porausen ekkewe chon Jentail rese sirkumsais mi “etiwa ewe kapasen Kot” a fen tori ewe mwichefel, me ekkoch ekkewe chon Jus lon ewe mwichefel ra osukosuk. (Fofor 11:​1-3) Ra fen tipeeu pwe ekkewe chon Jentail mi tongeni wiliiti noun Jises kewe chon kaeo nge, “ekkewe Soulang mi sirkumsais” ra apasa pwe chokkeei esap ir chon Jus repwe alleasochisi ewe Alluk ika repwe kuna manau. Nge, lon ekkewe fonu mei wor chommong chon Jentail me a chokisikis chon Kraist ir chon Jus, iwe, ese fen wor osukosuk ussun sirkumsais. Ekkewe ruu ekiek ra nonnomfengen ren orun 13 ier. (1 Korint 1:​10) A ifa me watteen ewe sossotun tuppwolun ekkewe chon Kraist loom​—⁠akkaewin fan iten ekkewe chon Jentail mi nonnom lon ekkewe leeni ia a wor chommong chon Jus ie!

9 A fokkun watteelo ewe osukosuk lon 49 C.E. lupwen chon Kraist seni Jerusalem ra feilo Antiok lon Siria, ia Paul a afalafal ie. Ra poputa le eani afalafal pwe ekkewe soulangin Jentail repwe sirkumsais me ren ewe Alluk. A wor tipefesen me anini lefileer me Paul me Paranapas! Ika ei kapas eis ese fen polu, ekkoch chon Kraist, ika ir chon Jus are chon Jentail, repwe chepetek. Iwe, a fen kkotolo pwe Paul me pwal ekkoch repwe feilo Jerusalem ren ar repwe tingor alillis seni an ekkewe chon Kraist mwichen sou pwungupwung pwe epwe tongeni ffatelo menni poraus epwe pwung.​—Fofor 15:1, 2, 24.

A Sokkofesen Ekiekir Nge Mwirin Ra Tipeeu!

10 Atun ewe mwich, ekkoch ra apasa pwe aramas repwe chuen sirkumsais, nge pwal ekkoch ra apasa pwe ese chuen wor lamotan. Nge pwichikkaren letiper ese fen nemeni ekiekir. Mwirin ar aninifengen fansoun langattam, ekkewe aposel, Piter me Paul ra fen awewei ekkewe esissin Jiowa a fen fori lein ekkewe chon luku rese sirkumsais. Ra awewe pwe Kot a fen ninatiu ngun mi fel won ekkewe chon Jentail rese sirkumsais. A ussun ita pwe ra eis, ‘Ifa ussun ewe mwichefel a tongeni poutalo chokkewe Kot a fen etiwa?’ Ina ewe fansoun ewe chon kaeo Jemes a alleani eu wokisin a fen alisiir meinisin ar repwe miritiiti letipen Jiowa.​—Fofor 15:​4-​17.

11 Meinisin ra wikiti kapasen ewe mwichen sou pwungupwung. Pokiten ir chon Jus, eorenien me sileien chon Jus repwe etipetipa filier? Aapw. Ekkeei mwan mi tuppwol ra apposa letiper ren ar repwe fori alon met a makketiu lon ewe Paipel me emmwenien ewe ngun mi fel. Mwirin ar rongorong ekkewe poraus meinisin, ewe mwichen sou pwungupwung ra tipeeu pwe esap wor lamoten pwe ekkewe chon Jentail repwe sirkumsais me nonnom fan nemenien ewe Allukun Moses. Lupwen a toriir porausen filier, ekkewe chon Kraist ra fokkun chengel, me “ekkewe mwichefel ra pochokkulelo lon ar luku, o iteiter a chommongelo iteiten ran.” Ekkewe chon Kraist mi etiwa emmwen seni Kot ra feioch ren poraus mi ffat seni ewe Paipel. (Fofor 15:19-​23, 28, 29; 16:​1-5) Nge, mei wor eu kapas eis mi lamot epwe chuen polu.

Met Porausen Ekkewe Chon Jus Chon Kraist?

12 Ewe mwichen sou pwungupwung a fen affata pwe ekkewe chon Jentail chon Kraist resap sirkumsais. Nge met porausen ekkewe chon Jus chon Kraist? Filien ewe mwichen sou pwungupwung ese titchik lon an polueni ena kinikinin ewe kapas eis.

13 Ekkoch chon Jus chon Kraist mi ‘achocho ngeni ewe alluk,’ repwe chuen sirkamsaisi nour kewe me alleasochisi pwal ekkoch ekkewe kinikinin ewe Alluk. (Fofor 21:20) Pwal ekkoch ra fori lap seni ena me ra pwal mwo nge apasa pwe chon Jus chon Kraist repwe alleasochisi ewe Alluk ika repwe manau. Ra mwaal lon ar ekiek me mwaallin ar ekiek ese lamot kisikis. Ren chok awewe, epwe ifa ussun an emon chon Kraist epwe fori asorun man fan iten an kewe tipis? Pokiten an Jises asor, ekkewe asorun man a chok lamot mwaal. Ewe Alluk a pinei an chon Jus chiechifengen me chon Jentail. Epwe weires fan iten ekkewe chon afalafal mi achocho ar repwe alleasochisi ena alluk nge repwe chuen apwonueta wiiser ar repwe asukula ekkewe chon Jentail minne Jises a fen asukula aramas. (Mattu 28:19, 20; Fofor 1:8; 10:28)a Esor pisekin annet pwe ei osukosuk a fen pwak atun eu mwich an ewe mwichen sou pwungupwung. Iwe nge, mei chuen wor alillis a fen kawor ngeni ewe mwichefel.

14 Emmwen ese kawor lon echo taropwe seni ewe mwichen sou pwungupwung, nge lon ekkoch taropwe ekkewe aposel ra fen makkei fan emmwenien ngun mi fel. Ren chok awewe, ewe aposel Paul a tiinalo poraus mi manaman ngeni chon Jus me chon Jentail lon Rom. Lon noun we taropwe, a awewei pwe emon chon Jus wesewesan ‘emon re Jus lon letipan, o wesewesen sirkumsais mi ewe sirkumsais lon letipan.’ (Rom 2:​28, 29) Lon ena taropwe, Paul a eani eu awewe ren an epwe anneta pwe chon Kraist rese chuen nonnom fan nemenien ewe Alluk. A apasa pwe emon fefin ese tongeni puluweni ruuemon mwan lon eu chok fansoun. Nge ika puluwan we a malo, iwe, epwe tongeni pupulusefal. Ren ei kapas awewe, Paul a pwarata pwe ese tufich an emon chon Kraist mi kepit nonnom fan nemenien ewe Allukun Moses me wiliiti noun Kraist lon eu chok fansoun. Repwe “malo ren inisin Kraist seni ewe alluk” pwe repwe tongeni emon chok ren Kraist.​—Rom 7:​1-5.

Rese Muttir Weweiti

15 Mei pwung me ffat an Paul poraus ussun ewe Alluk. Iwe, met popun ekkoch chon Jus chon Kraist rese weweiti? Eu popun, esor ar mirit lon pekin ngun. Ren chok awewe, rese akkangei ewe mongo pochokkul lon pekin ngun. (Ipru 5:​11-​14) Rese pwal fiffiti an chon Kraist kewe mwich. (Ipru 10:23-​25) Neman pwal eu popun rese weweiti a weneiti lapalapen ewe Alluk. Ewe Alluk a fen alongolong won ekkewe mettoch aramas mi tongeni kuna me attapa, ussun chowean ewe imwen fel me ekkewe samol fel. Ika emon ese achocho ngeni mettochun ngun, iwe, epwe mecheres an etiwa ewe Alluk lap seni an epwe etiwa ekkewe kapasen alongolongun alluk mi alollon, an ewe lamalamen Kraist, mi alongolong won met aramas rese tongeni kuna.​—2 Korint 4:​18.

16 Paul a awewei pwal eu popun ekkoch chon Kraist ra chuen mochen alleasochisi ewe Alluk lon noun we taropwe ngeni ekkewe chon Kraist lon Kalesia. Paul a apasa pwe ekkeei aramas ra mochen pwe aramas repwe sufoliitiir, pwe aramas repwe ekiek ussur pwe ra fiti eu lamalam watte. Rese mochen pwe repwe nikinikin sokko seni aramas nge repwe fori arapakan ese lifilifil met ren ar repwe ussun chok ekkewe ekkoch aramas. Ra mochen pwe aramas repwe pwapwa reer lap seni ar mochen pwe Kot epwe pwapwa reer.​—Kalesia 6:​12.

17 Chon Kraist mi mirit, chokkewe mi titchik lon ar kaeo makkeien Paul kewe mi pop seni ngunun Kot, ra fen weweiti an we poraus ussun ewe Alluk. Iwe nge, esap fen tori ewe ier 70 C.E. pwe a ffatelo ngeni chon Jus chon Kraist meinisin ewe ekiek mi pwung ussun ewe Alluk. Lon ena ier, Kot a mut ngeni taloon Jerusalem, an we imwen fel, me ekkewe taropwe meinisin mi weneiti ekkewe samol fel. Ese chuen tufich pwe aramas mi tongeni alleasochisi unusen ewe Alluk.

Pwonuetaan Ewe Lesen Ikenai

18 Mwirin ach pwungupwung won met a fen fisita me loom, loom, neman ka ekieki: ‘Ika ua fen manau lon ena fansoun, upwe fel nguuri letipen Kot mi pwalo ekis me ekis? Upwe fen akkamwochu minne ua fen eoreni? Are upwe fen mosonottam le witiwit tori a fen ffatelo ekiek mi pwung ussun ewe Alluk? Me lupwen a fen ffatelo, upwe unusen tipeeu ngeni?’

19 Pwungun pwe sise tongeni wesewesen silei met sipwe fori ika sia fen manau lon ena fansoun. Nge sia tongeni pwisin eisinikich: ‘Met ua fori lupwen a fen ffatelo weween och poraus lon ewe Paipel iei mwo?’ (Mattu 24:45) Lupwen a kawor fon seni lon ewe Paipel, ua achocho le apwonueta, ren ai use chok fori alon kinikinin meinisin nge ren ai fori alon ngunun ewe poraus? (1 Korint 14:20) Ua mosonottam le witiwit lupwen a ussun ita mmang le polu och ai kewe kapas eis?’ A lamot pwe sipwe alamota ewe mongo lon pekin ngun mi fen kawor ikenai, pwe sisap ‘paselo.’ (Ipru 2:1) Lupwen Jiowa a awora emmwen seni an we Kapas, ngunun we, me an we mwicheich won fonufan, amwo sipwe auselingoch. Ika sia fori ena, Jiowa epwe efeiochukich ren manau esemuch mi pwapwa me menemenoch.

[Footnotes]

a Lupwen Piter a chuuri Antiok lon Siria, a pwapwaiti an chiechifengen me ekkewe chon Jentail mi luku. Iwe nge, lupwen chon Jus chon Kraist seni Jerusalem ra war, Piter “a pwisin aimulo, pokiten an niuokusiti ewe pekin sirkumsais.” Ekieki mwo watteen letipechouun ekkewe soulangin Jentail lupwen ei aposel ese chuen mochen mongo rer.​—Kalesia 2:​11-​13.

Ifa Ussun Kopwe Polueni?

• Ifa ussun ewe Allukun Moses a ussun chok emon “chon emmweni ngeni Kraist”?

• Me reom nge, met popun a sokkolo ekiekin Piter me chokkewe mi “saani sirkumsais” ussun ekkewe siwil ren ifa ussun ar weweiti ewe enlet?

• Met ka fen kaeo ussun lapalapen an Jiowa pwaralo ewe enlet ikenai?

3. Pokiten esor emon a tongeni unusen alleasochisi ewe Alluk, ifa ussun ewe Alluk a kku aramas?

4. Ifa ussun ewe Alluk emon “chon emmweni ngeni Kraist”?

5. Met Piter a kaeo seni eu langepwi me met popun a mairu?

6, 7. Met a fen atufichi ekiekin Piter pwe a tongeni afalafal ngeni ekkewe chon Jentail, me a pwal tongeni pwal weweiti met?

8. Ekkoch chon Kraist lon Jerusalem ra alisata menni ekiek ussun sirkuamsais mi sokko seni an Piter ekiek, me pwata?

9. Met popun a lamot pwe ewe osukosuk ussun sirkumsais epwe pwak?

10. Ikkefa ekkoch ekkewe poraus ewe mwichen sou pwungupwung a pwungupwung won mwen ra filata met ekkewe chon Jentail repwe fori?

11. Met ese etipetipa filien ewe mwichen sou pwungupwung me ifa ussun sia silei pwe Jiowa a efeiochu minne ra filata?

12. Menni kapas eis ese fen polu?

13. Met popun a mwaal ewe ekiek pwe ar alleasochis ngeni ewe Allukun Moses a lamot fan iten amanauen aramas?

14. Menni emmwen a fen kawor seni noun Paul kewe taropwe?

15, 16. Met popun ekkoch chon Jus chon Kraist rese weweiti pwe rese chuen wiisen apwonueta ewe Alluk, me met sipwe kaeo seni ena ussun ewe lamoten ach sipwe nennelo lon pekin ngun?

17. Ineet ewe ekiek mi pwung ussun an aramas alleasochisi ewe Alluk a unusen ffatelo?

18, 19. (a) Epwe ifa ussun ekiekich ika sipwe pochokkul lon pekin ngun? (b) Met an Paul we leenien appiru epwe aiti ngenikich ussun ewe lamoten ach sipwe nguuri ewe fon sia angei seni pwiich kewe? (Nengeni ewe box lon pekin taropwe 16.)

[Box/Picture on Page 16]

Paul A Tipetekison Fan Sossot

Mwirin an Paul aewin sai, a tori Jerusalem lon 56 C.E. A kuna sossot ikewe ie. Ewe poraus a fen tori ewe mwichefel ussun an Paul afalafal pwe ewe Alluk ese chuen wor an pochokkul. Ekkewe elter ra lolilen pwe ekkewe chon Jus mi keran wiliiti chon Kraist repwe osukosuk ren an Paul kapas wenechar ussun ewe Alluk me eani ewe ekiek pwe chon Kraist rese sufoliiti an Jiowa kewe kokkot. Lon ewe mwichefel mei wor fomon chon Jus chon Kraist ra fen fori eu pwon, neman eu pwon an chon Nasir. Repwe feilo lon ewe imwen fel ren ar repwe apwonueta ewe pwon.

Ekkewe elter ra tingorei Paul pwe epwe fiti ekkewe fomon lupwen ra feilo ngeni ewe imwen fel me alisiir ren liwinin. Paul a fen makkei ruacho taropwe fan nemenemen an Kot ngun mi fel mi affata pwe alleasochis ngeni ewe Alluk esap lamot fan iten amanauen aramas. Iwe nge, a pwal afanni mwelien letipen aramas. Pun a fen makkei me mwan: “Ua pwal lapalapeni lapalapen chon nonnom fan ewe alluk ngeni ir ekkewe mi nom fan ewe alluk, pwe upwe liapeni ir ekkewe mi nonnom fan ewe alluk.” (1 Korint 9:​20-​23) Paul esap poutalo ekkewe kapasen alongolongun alluk lon ewe Paipel nge, a luku pwe epwe tongeni tipeeu ngeni met ekkewe elter ra eani tingor. (Fofor 21:15-​26) Ese mwaal an a fori. An aramas eani pwon ese u ngeni ewe Paipel, me ewe imwen fel ewe leenien fel mi limoch sap fan iten fel ngeni uluulun. Ren an ese mochen aosukosuka aramas Paul a fori met ra tingor. (1 Korint 8:​13) Ese mwaal a lamot an Paul tipetekison, me ach weweiti ena epwe alapalo ach tongei Paul.

[Picture on page 14, 15]

A wor sokkopaten ekiek ussun ewe Allukun Moses lein ekkewe chon Kraist ren fitu ier

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share