Auruuru Chokkewe Mi Letipeta
“Jiowa a fen epitiei . . . ren ai upwe auruuru chokkewe mi letipechou meinisin.”—AISEA 61:1, 2, NW.
1, 2. Sipwe auruuru io, me met popun?
JIOWA, ewe Koten auruur mi enlet, a erenikich pwe sipwe tongei chokkewe mi riaffou pokiten feiengau watte. A aiti ngenikich pwe sipwe “achipa chokkewe mi chouchou” me auruuru ir meinisin mi letipechou. (1 Tesalonika 5:14) Sia awora ena esin alillis fan iten chienach kewe chon luku lupwen a lamot ngeniir. Sia pwal tongei aramas lukun ewe mwichefel, pwal mwo nge chokkewe resaamwo pwarata pwe ra tongeikich.—Mattu 5:43-48; Kalesia 6:10.
2 Jises Kraist a apasa pwe ei oesini a weneiti i: “Ngunun ewe Samol Mi Lapalap Jiowa a nonnom woi, pokiten Jiowa a fen epitiei pwe upwe arongafeili kapas allim ngeni chokkewe mi mosonoson. A tiinieito ren ai upwe chachchari letipen ekkewe mi letipeta. . . . me auruuru ekkewe mi letipechou.” (Aisea 61:1, 2, NW; Luk 4:16-19) Chon Kraist ikenai ra pwal weweiti pwe ei wiis a pwal weneitiir, me ekkewe “ekkoch siip” ra pwapwa le fitiir lon ei angang.—Jon 10:16.
3 Lupwen a fis feiengau watte me aramas ra letipeta, fan chommong repwe eis, “Met popun Kot a mut ngeni ekkeei sokkun feiengau?” Ewe Paipel a polueni ena kapas eis. Iwe nge, neman emon ese fen kakkaeo ewe Paipel ese tongeni muttir weweiti poluen ewe kapas eis. Alillis a kawor lon ekkewe puk Chon Pwarata Jiowa ra fori.a Iwe, akkom, a fen pwalo pwe ekkoch aramas ra fen kuna auruuruun letiper seni chok ar kuna eu wokisin lon ewe Paipel, ussun chok ewe wokisin lon Aisea 61:1, 2, pokiten a affata an Kot mochen pwe aramas meinisin repwe kuna auruur.
4 Sarafo fengen me chinnap ra osupwangen auruur. Emon sarafo lon Poland mi letipechou a tingor alillis seni chienan. Ren ekkoch kapas eis mi kirokiroch, chienan we, emon Chon Pwarata Jiowa a weweiti pwe ei sarafo a fokkun choutiu pokiten chommongun an kewe kapas eis me tipemwaramwaran kewe: “Met popun a kon watte fofforingau? Met popun aramas ra riaffou? Met popun pwi we mi mwok a riaffou? Pwata foun ngasangasei ese pochokkul? Chon ai lamalam ra apasa pwe a ina letipen Kot. Nge ika a ina ussun, usap chuen luku Kot!” Ewe Chon Pwarata a iotek le monomon ngeni Jiowa me a apasa: “Ua pwapwa pwe ka fen eisiniei ussun om kewe osukosuk. Upwe sotun le alisuk.” A apasa pwe a pwal wor mettoch a tipemwaramwareiti le kukkunun me ifa ussun Chon Pwarata Jiowa ra fen alisi i. A awewei: “Ua fen kaeo pwe Kot ese eriaffou aramas. A tongeer, a mochen pwe repwe sopwoch lon manauer, me epwe siwili lapalapen ei fonufan ekiselo chok. Semmwen, chinnap, me malo repwe morolo, me aramas mi alleasochis repwe manau tori feilfeilo—won chok ei fonufan.” A aiti ngeni ewe sarafo Pwarata 21:3, 4; Hiop 33:25; Aisea 35:5-7 me 65:21-25. Mwirin ar fosfengen ren eu fansoun langattam, ewe nengngin a ngaselo me a apasa: “Iei ua silei ewe popun ua manau. Upwe tongeni chuuruk sefal?” A poputa an kaeo lon ewe Paipel fan ruu iteiten wiik.
Ren Ewe Auruur Kot A Awora
5 Lupwen sia achocho le auruuru aramas, a murinno ach apasawu kapas mi pwarata ach tongeer. Sia mochen affata ngeni ewe emon mi riaffou, ren kapas me ngingich, pwe sia pwal osukosuk ren met a fen fisita. Esap tongeni fis ena ren ach chok apiapini ekkoch kapas. Ewe Paipel a erenikich pwe “epwe wor rech ach apilukuluk allim ren likiitu o aurur me ren ekkewe puk.” (Rom 15:4) Ina ewe popun, lon eu fansoun mi fich, sia tongeni awewe ngeniir met ena Muun Kot, me aiti ngeniir seni ewe Paipel ifa ussun ena Muu epwe pwakini ekkewe mettoch mi osukosukakich iei. Mwirin sia tongeni apasawu ekkewe popun ach eani ei luku esap alichipungukich. Iei ussun sipwe tongeni auruuruur.
6 Ren an epwe unusen alamota ewe auruur mi kawor, a lamot an emon epwe silei ewe Kot mi enlet, lapalapan kewe, me ifa ussun aramas mi tongeni lukuluk won an kewe pwon. Lupwen sia mochen alisi emon esaamwo fel ngeni Jiowa, a murinno ach awewe ngeni ekkeei poraus. (1) Ewe auruur lon Paipel a pop seni Jiowa, ewe Kot mi enlet. (2) Jiowa mi Lapalap Seni Meinisin, ewe Chon Forata lang me fonufan. I emon Koten tong me a ur ren kirokiroch me enlet. (3) Sia tongeni pochokkulelo le likiitu fan osukosuk ika sipwe arap ngeni Kot me angei tipatchem mi enlet seni an we Kapas. (4) Ewe Paipel a masou ren wokisin mi weneiti ekkewe osukosuk a tori aramas.
7 Ekkoch ra fen awora eu feioch lon pekin ngun ngeni aramas mi riaffou nge ir mi sissilei ewe Paipel, ren ar allea ngeniir 2 Korint 1:3-7. Lupwen ra alleaani, ra menlapei pwe a mmen watte ewe auruur ra angei “ren Kraist.” Ei wokisin a tongeni alisata an emon miritiiti pwe ewe Paipel ewe popun auruur me a lamot an epwe alapalo an alleaani. A pwal tongeni atufichi sopwosopwoloon ar porausfengen, neman lon pwal eu fansoun. Ika emon a luku pwe an kewe osukosuk ra fisita pokiten ekkewe mettoch mi ngau a fen fori, iwe, sipwe tongeni ereni pwe epwe tongeni kuna auruur ren an epwe alleaani 1 Jon 2:1, 2 me Kol Fel 103:11-14, nge sisap apwungu pwungun are mwaallin an foffor. Iei ussun sia tongeni auruuru aramas ren ewe auruur Kot a awora.
Lupwen Aramas Mi Feiengau Ren Ewe Foffor Mwanesol Are Nafangauen Moni
8 Fite, fite milion aramas ra fen feiengau pokiten fofforun mwanesol mi fisita ren chon atai alluk are atun maun. Ifa ussun sipwe tongeni auruuruur?
9 Chon Kraist mi enlet ra tumunuur seni ar repwe peni eu pekin lon an ewe fonufan kewe fitikoko, ren minne ra apasa me ren minne ra fori. (Jon 17:16) Nge ra nounou ewe Paipel ren ar repwe aiti ngeni aramas pwe ekkewe mettoch mi ngau mi fiffis won fonufan resap nonnom tori feilfeilo chok. Neman repwe alleaani Kol Fel 11:5 ren ar repwe pwarata met Jiowa a ekieki ussun chokkewe mi saani fofforun mi mwanesol are Kol Fel 37:1-4 ren ar repwe affata an Kot fon pwe sisap liwini mi ngau ngeni aramas mi foffori ngau ngenikich, nge sipwe lukuluk won Kot. Ekkewe kapas lon Kol Fel 72:12-14 ra pwarata meefien ewe Solomon mi Lapalap, Jises Kraist, ewe King mi nemenem lon lang iei, ussun ekkewe aramas mi riaffou pokiten fofforun mwanesol.
10 Ekkoch aramas ra fen likiitu fan chommong maun lupwen aramas ra fiufengen ussun io leir epwe nemenem. Ekiekir pwe maun epwe fiffis iteitan. Manauer epwe tongeni murinnoolo ika repwe feilo ngeni pwal eu fonu. Nge, lape-ngeniir rese tongeni feilo, me chommong ra sotun su ra fen nninnilo. Chokkewe mi tori pwal eu fonu mi tongeni kuna pwe ra chok su seni ekkoch osukosuk fan iten ar repwe angei pwal ekkoch minefoon osukosuk. Kol Fel 146:3-6 epwe tongeni alisi aramas ar repwe eani lukuluk won och alillis lukun ar su seni fonuer. Ewe oesini lon Mattu 24:3, 7, 14 are 2 Timoti 3:1-5 epwe tongeni alisiir ar repwe kuna weween ekkewe lapalap mi ngau ra likiitu fan, pwe sia manau atun ekkewe ranin le sopwoloon an ei otot minen loom. Ekkewe wokisin lon Kol Fel 46:1-3, 8, 9 me Aisea 2:2-4 mi tongeni alisata ar luku pwe mei wor eu apilukulukoch fan iten kinamwe lon mwach kkan.
11 Atun eu maun mi sopwosopwolo chok lon Notoun Afrika, emon fefin a su atun sounfiu ra peppekilong lon imwan. Manauan a ur ren niuokkus, letipechou, me lichipung. Mwirin, lupwen ewe famili a nonnom lon pwal eu fonu, puluwan we a keni ar we taropween pupulu me a asualo neminnewe, lupwen a pwopwo, fengen me nour we at mi 10 ierin, pokiten a mochen wiliiti emon patere. Lupwen emon a aiti ngeni ekkewe wokisin lon Filipai 4:6, 7 me Kol Fel 55:22, fengen me ekkewe poraus lon Ewe Leenien Mas me Awake!, a wesewesen kuna auruur me a meefi pwe a wor aucheaan manauan.
12 Osukosuk ren moni a fen aweiresi manauen fite milion aramas. Fan ekkoch a wor osukosuk ren moni pokiten maun me mwiriloon maun. Are, angangauen ekkewe muu me tipemmongun nouwis me ar sola a fen efisi poutuloon ewe moni aramas ra isoni lon bank me ar kewe pisek meinisin. Fan iten pwal ekkoch aramas, ese fen wor chommongun ar pisek. Ir meinisin mi tongeni kuna auruur lupwen ra silei ussun an Kot pwon fan iten eu fonufan sefo mi pwung ikewe aramas meinisin repwe pwapwaiti pwisin ar angang. (Kol Fel 146:6, 7; Aisea 65:17, 21-23; 2 Piter 3:13) Lupwen emon Chon Pwarata lon eu fonuen Esia a rongorong an noun we customer foffos ussun an lolileniesini ewe osukosuk ren moni lon fonuer, ewe Chon Pwarata a awewei ifa ussun met a fiffis kinikinin eu oesini mi pwonueta won unusen fonufan. Ar porausfengen won Mattu 24:3-14 me Kol Fel 37:9-11 a poputani eu Bible study.
13 Lupwen aramas ra fen riaffou fite ier are ra fen lichipungulo pokiten chommongun pwon mi poon, neman repwe ussun chok ekkewe chon Israel lon Isip lupwen rese auseling “pun a tatakis letiper”. (Ekistos 6:9) Ika a ina ussun aramas, eli sipwe alisiir ren ach menlapei ifa ussun ewe Paipel epwe tongeni alisata ar repwe pwakini ekkewe osukosuken manauer lon ei fansoun me ifa ussun epwe alisiir ar repwe ti seniir ekkoch osukosuk mi tongeni aweiresi manauen chommong aramas. (1 Timoti 4:8b) Eli ekkoch ra ekieki pwe ekkewe lapalap mi ngau mi aosukosuka manauer ra anneta pwe esor emon Kot are pwe Kot ese tongeer. Neman kopwe alisiir le ekiek won eu wokisin mi affata ifa ussun Kot a fen awora alillis nge chommong rese mochen nguuri ewe alillis.—Aisea 48:17, 18.
Lupwen A Wor Molumol Me Chechchechin Fonu
14 Feiengau watte a tongeni kku aramas pokiten molumol, chechchechin fonu, ekkei, are pakutang. Chommong, chommong aramas mi tongeni riaffou. Ifa ussun epwe tongeni kawor auruur?
15 A lamot an aramas weweiti pwe mei wor chokkewe mi tongeer. Mwirin ekkewe terrorist ra fen efisata feiengau watte, aramas ra fokkun osukosuk. A fen pout seni ekkoch leir aramaser kewe, ewe emon a atufichi ewe famili, chiechier kewe, ar we angang, are ar meefi lukulukoch. Chon Pwarata Jiowa ra fen feilo ngeni aramas lon sopwur kewe ren ar repwe pwarata ar tongei aramas pokiten met a fen poutulo seniir me ren ar repwe awora ekkewe kapasen auruur lon ewe Paipel. Chommong ra pwarata ar kilisou ren ena alillis.
16 Lon El Salvador chommong ra malo lupwen ewe ppwul a soonetiu mwirin eu chechchechin fonu mi pochokkul lon 2001. Noun emon pwiich we, 25 ierin, fengen me ruuemon pwiin kofotun we mi kukkun ra pwal malo. Inen ewe aluwon fengen me kofotun noun we ra muttir achocholo lon ewe angangen afalafal. Chommong ra ereniir pwe Kot a fen angei chokkewe mi malo are pwe met a fen fis letipen Kot. Ekkewe chon Pwarata ra allea ngeniir An Salomon Fos 10:22 ren ar repwe aiti ngeniir pwe Kot ese mochen pwe sipwe riaffou ren metek. Ra allea ngeni aramas Rom 5:12 ren ar repwe aiti ngeniir pwe malo a pop seni an aramas tipis, esap pokiten letipen Kot. Ra pwal nounou ekkewe wokisin lon Kol Fel 34:18, Kol Fel 37:29, Aisea 25:8, me Pwarata 21:3, 4 ren ar repwe auruuru aramas. Aramas ra mochen auseling ngeniir, akkaewin pokiten a fen pwal pout seni ekkeei ruuemon atonger kewe. Chommong ra poputa le kaeo ewe Paipel.
17 Lupwen a fis feiengau watte, eli kopwe fos ngeni ekkoch mi osupwangen alillis pokiten a feiengau. Neman kopwe kori emon tokter, are kopwe uweer ngeni pioing, are ren om alisiir ren mongo are imw. Lupwen a fis eu feiengau lon 1998 lon Italy, emon a makkei lon eu simpung pwe Chon Pwarata Jiowa “ra awora alillis mi alillisoch, me ra alisi aramas mi riaffou ese lifilifil ar lamalam.” Lon ekkoch fonu, ekkewe sokkun mettoch mi fen oesini fan iten ekkewe ranin le sopwoloon ra fen efisata riaffou watte. Lon ekkena fonu, Chon Pwarata Jiowa ra aiti ngeni aramas ekkeei oesini, me ra auruuru aramas ren ewe luku pwe an Kot we Muu epwe wato lukulukoch ngeni aramas meinisin.—An Salomon Fos 1:33; Mika 4:4.
Lupwen Emon Lon Ewe Famili A Malo
18 Iteiten ran chommong aramas ra riaffou pokiten maloon emon atonger. Kopwe tongeni fos ngeni emon leir lupwen ka feilo afalafal are lupwen ka angang are shop. Met kopwe tongeni apasa ren om kopwe auruuruur?
19 En mi tongeni kuna pwe emonnewe a fokkun osukosuk ren an letipechou? Mei wor chommong aramasen ewe mi malo lon ewe imw. Eli a wor chommong mettoch ka mochen apasa, nge a lamot om miritiiti met kopwe fori. (An Salomon Afalafal 3:1, 7) Neman epwe murinno om kopwe chok apasa pwe ka tongeer pokiten emon atonger a malo, likiti ngeniir eu brochure, eu chassi, are eu tract, me liwin mwirin fitu ran ren om kopwe ppi ika en mi chuen tongeni alisiir. Lon eu fansoun mi fich ngeni, apasa ngeniir pwe kopwe tongeni aiti ngeniir poraus seni ewe Paipel mi tongeni alisiir. Ekkeei poraus mi tongeni akinamweerelo me apochokkuleereta. (An Salomon Fos 16:24; 25:11) Kese tongeni amanaua ekkewe mi malo ussun Jises a fori. Nge kopwe tongeni aiti ngeniir met a mak lon ewe Paipel ussun lapalapen ekkewe mi malo, nge, neman esap ena ewe fansoun kopwe anneta pwe ekkoch ar luku mi mwaal. (Kol Fel 146:4; An Salomon Afalafal 9:5, 10; Isikiel 18:4) Kopwe tongeni allea ngeniir ekkewe pwon lon ewe Paipel ussun manausefal. (Jon 5:28, 29; Fofor 24:15) Oupwe tongeni porausfengen ussun weween ekkeei mettoch ren om nounou porausen emon mi manausefal lon ewe Paipel. (Luk 8:49-56; Jon 11:39-44) Kopwe pwal aiti ngeniir lapalapen ewe Kot mi tong a ngenikich eu apilukuluk mi murinno. (Hiop 14:14, 15; Jon 3:16) Awewei mwo ifa ussun ekkeei afalafal ra fen alisuk me ekkewe popun ka eani lukuluk wor.
20 Ika kopwe etiwa emon mi riaffou ngeni ewe Kingdom Hall, epwe tongeni chuuri aramas mi wesewesen tongei chon orur me aramas mi silei ifa ussun repwe apochokkulafengenniir. Emon fefin seni Sweden a kuna pwe ina ewe mettoch a fen kukkutta ren unusen manauan.—Jon 13:35; 1 Tesalonika 5:11.
21 Lupwen ka kuna emon mi riaffou, lon are lukun ewe mwichefel, ka tipemwaramwar ussun met kopwe apasa are fori? Ewe kapasen Krik mi wewe ngeni “auruur,” a wesewesen wewe ngeni “kori le nonnom unukkum.” Om wiliiti emon chon auruur mi murinno a wewe ngeni om nonnom pwe kopwe awora alillis ngeni ewe emon mi riaffou are atufichi an epwe fos ngonuk lupwen a osupwang.—An Salomon Fos 17:17.
22 Ifa ussun ika ewe emon ka mochen auruuru a fen silei met ewe Paipel a apasa ussun malo, ewe moon kepichilo, me ewe manausefal? Ika chiechian mi eani an luku a chok nonnom ren, epwe tongeni auruuru i. Ika a mochen fos, kopwe auseling. Kosap ekieki pwe ka wiisen afalafal ngeni. Ika oupwe alleaani ekkoch wokisin lon ewe Paipel, eani ewe ekiek pwe ir kapas seni Kot mi apochokkulakemi me ruuemon. Pwarata om luku mi pochokkul pwe met a fen pwonei epwe fokkun fisita. Ren om pwarata tong ussun chok met Kot a fori me ren om aiti ngeni aramas ekkewe poraus mi enlet lon ewe Paipel, kopwe tongeni alisiir mi riaffou ar repwe angei auruur me pochokkul seni ewe ‘Koten sokkun auruur meinisin,’ Jiowa.—2 Korint 1:3.
[Footnotes]
a Nengeni ekkewe puk Sile Mi Emmwen Ngeni Manau Esemuch, sopwun 8; Reasoning From the Scriptures, pekin taropwe 393-400, 427-31; me ewe brochure Does God Really Care About Us?
Ifa Pwisin Om Poraus?
• Aramas ra tipi ngeni io lupwen a wor feiengau watte, me ifa ussun sipwe alisiir?
• Met sipwe tongeni fori ren ach sipwe alisi aramas ar repwe alamota ewe alillis lon ewe Paipel?
• Ikkefa ekkewe mettoch mi eriaffou aramas lon fonuom, me ifa ussun kopwe tongeni auruuruur?
3. Lupwen aramas ra eis, “Met popun Kot a mut ngeni feiengau watte?,” ifa ussun kopwe tongeni alisiir?
4. Ifa ussun emon chon Pwarata lon Poland a fen alisi emon chon sukul mi riaffou, me ifa ussun ei poraus epwe tongeni alisuk le alisi aramas?
5. Lupwen sia mochen alisi aramas mi riaffou, met epwe awora auruur mi auchea?
6. Sipwe alisi aramas ar repwe weweiti met ika repwe alamota ewe auruur mi kawor lon ewe Paipel?
7. (a) Met mwiriloon ach menlapei pwe ewe auruur Kot a awora a feito “ren Kraist”? (b) Ifa ussun kopwe tongeni auruuru emon mi silei pwe an kewe foffor mi ingau?
8, 9. Ifa ussun auruur epwe kawor ngeni chokkewe mi feiengau pokiten fofforun mwanesol?
10. Ika ka fen manau fan riaffoun maun ren fite ier, ifa ussun ekkeei wokisin mi tongeni alisuk?
11. Ikkefa ekkewe wokisin a tongeni auruuru emon fefin lon Noutoun Afrika ?
12. (a) Ifa ussun ewe Paipel epwe awora eu ngas ngeni chokkewe mi osukosuken moni? (b) Ifa ussun emon chon Pwarata lon Esia a alisi emon noun customer?
13. (a) Lupwen aramas ra lichipung pokiten chommongun ekkewe pwon mi poon, ifa ussun sipwe tongeni nounou ewe Paipel ren ach sipwe alisiir? (b) Ika aramas ra luku pwe ekkewe lapalap mi ngau mi choufetal won fonufan ra anneta pwe esor emon Kot, iwe, ifa ussun kopwe tongeni fos ngeniir?
14, 15. Mwirin eu feiengau watte a aosukosuka chommong aramas, ifa ussun Chon Pwarata Jiowa ra alisiir?
16. Lupwen eu feiengau watte a kku eu leeni lon El Salvador, met popun an Chon Pwarata Jiowa afalafal a fen sopwoch?
17. Sia wiisen awora met sokkun alillis lon fansoun feiengau watte?
18-20. Lupwen emon lon ewe famili a malo, met kopwe tongeni apasa ren om kopwe auruuru ewe famili?
21, 22. (a) Sia wiisen fori met ika sipwe awora auruur? (b) Ifa ussun kopwe tongeni auruuru emon mi fen silei ewe poraus lon ewe Paipel?
[Credit Line]
Leenien choisa: UN PHOTO 186811/J. Isaac
[Picture on page 30]
Alisiir ren porausen auruur mi enlet lon fansoun riaffou