Jiowa Epwe “Apwönüetä Minne mi Pwüng”
“Ifa ussun, Kot esap apwönüetä minne mi pwüng ren nöün kewe mi fil ir kewe mi kökkö ngeni le rän me le pwin?”—LUK. 18:7.
1. Iö kana ka kan pöchökkületä rer, me met popun?
WOON unusen fönüfan, Chon Pwäratä Jiowa ra kan pwapwaesini ar chiechi ngeni pwiir kewe mi tuppwöl le angang ngeni Jiowa ren fite, fite ier. En mi silei ekkoch lein chokkana mi ächengicheng? Eli ka silei emön sister mi chinnap nge a papatais fite ier loom, iwe, fän äkkäeü chök ese fiti mwich lon ewe Kingdom Hall. Are eli ka ekieki emön brother mi chinnap, iwe, iteiten wiik a kan fiti ewe angangen afalafal, nge iei eörenian fite, fite ier. Pwüngün pwe chommong lein chokkana mi tuppwöl ra ekieki pwe itä Armaketon epwe fen wes, nge sap minne repwe chüen witi warotoon lon ei fansoun. Iwe nge, inaamwo ika ei otot mi ngaü esaamwo morolo, nge ar lükülük woon än Jiowa kewe pwon a chüen nüküchar me ir mi chüen tipeppos fän iten ar repwe ‘likitü tori le sopolan.’ (Mattu 24:13) A enlet pwe watteen ewe lükülük mi nom ren nöün Jiowa kana chon angang mi tuppwöl, iei eü minen apöchökkül ngeni unusen ach mwichefel.—Kölfel 147:11.
2. Met sokkun pworaus sia kan letipechou ren?
2 Iwe nge, fän ekkoch eli epwe sokko seni ena minne sipwe küna. Ekkoch Chon Pwäratä Jiowa ra fiti ewe angangen afalafal fite ier, nge mwirin, a apwangapwangelo ar lükü Jiowa, iwe, rese chüen fiti ach kewe mwich. Sia kan letipechou pokiten chiechiach kewe loom rese chüen lükü Jiowa, nge sia wesewesen mochen älisi iteiten “sip mi mwälechela” meinisin pwe repwe liwiniti ewe mwichefel. (Kölfel 119:176; Rom 15:1) Iwe, pokiten a wor chon tuppwöl me chon rikilo, a piitä ekkoch kapas eis. Met a atufichi chommong Chon Pwäratä Jiowa pwe repwe kamwöchünnük woon än Jiowa kewe pwon inaamwo ika fitemön rese chüen lükülük? Met sipwe tongeni föri pwe epwe nüküchar ach lükülük pwe “ewe rän mi lap, ränin Jiowa,” a arapoto? (Sefanaia 1:14) Sipwe ppii eü kapas awewe lon makkeien Luk we Pworaus Allim.
Eü Kapasen Oüröür ren Chokkewe mi Manau “Lupwen ewe Nöün Aramas Epwe War”
3. Iö epwe äkkäeüin tongeni küna feiöch seni ewe kapas awewe ussun ewe fefin mi mä pwülüwan me ewe sou kapwüng, me met popun?
3 Lon Luk sopwun 18, sia küna än Jises kapas awewe ussun emön fefin mi mä seni pwülüwan me emön sou kapwüng. A ussun chök ewe kapas awewe ussun ewe mwän mi tingormaü, ewe sia pwoppworaus ussun lon ewe lesen mi akkom mwen ei. (Luk 11:5-13) Iwe nge, ekkewe wokisin wiliorun ena kapas awewe ussun ewe fefin mi mä pwülüwan me ewe sou kapwüng ra affata pwe ena pworaus a äkkäeüin weneiti chokkewe mi manau “lupwen ewe Nöün Aramas epwe war” fän manamanen ewe Mwu, nge ena fansoun a poputä lon 1914.—Luk 18:8.a
4. Met Jises a kapas ussun mwen an eäni ewe kapas awewe lon Luk sopwun 18?
4 Mwen an eäni ena kapas awewe, Jises a apasa pwe ekkewe pisekin annet ussun an waroto fän manamanen ewe Mwu repwe pwäöchülo “usun fifi” mi “asarama fanüfan seni epek tori epek.” (Luk 17:24; 21:10, 29-33) Iwe nge, a lap me lein aramas mi manau lon “fansoun sopolan fanüfan” resap äteneki ekkena pisekin annet. (Taniel 12:4) Met popun? Ren ewe chök popun aramas lon fansoun Noa me Lot ra tunalo kapasen oüröür seni Jiowa. Lon ekkena fansoun, aramas ra ‘momongö o ükün, ra kakamö o akamömö, ra fofot o aköüetä imw’ ‘tori ewe ränin ar ra ninnilo.’ (Luk 17:26-29) Ra mälo pokiten ar akkomwa ekkena mettoch, nge rese äteneki letipen Kot. (Mattu 24:39) Lon ei fansoun, aramas ra pwal akkomwa mettochun lon manauer pwe iwe rese chüen küna ekkewe pisekin annet mi affata pwe a arapoto sopwoloon ei otot mi ngaü.—Luk 17:30.
5. (a) Än Jises kapasen oüröür a weneiti iö, me met popun? (b) Met popun a morolo lüküen ekkoch?
5 A ffat pwe Jises a aüreki nöün kewe chon käeö pun repwe pwal tongeni rükolo ren än Setan we otot woon fönüfan, me pwal mwo nge ‘liwiniti minne kewe mi nom lüküsökürür.’ (Luk 17:22, 31) Iwe, a enlet pwe a ina ussun ekkoch chon Kraist. Ren fite, fite ier ra äneänei an epwe war ewe rän lupwen Jiowa epwe asopwalo ei otot mi ngaü. Iwe nge, lupwen Armaketon ese fis lon ewe fansoun ra ekieki an epwe war, ra letipengaü. A morolo ar lükülük ussun arapotoon än Jiowa we ränin apwüng. A kükkünülo ar fiti ewe angangen afalafal, iwe, lo, lo, lo, a kon watte ar ekieki mettoch lon manauer pwe iwe ese chüen wor fansoun fän iten mettochun ngün. (Luk 8:11, 13, 14) Mwirin och fansoun, ra ‘liwiniti minne kewe mi nom lüküsökürür,’ nge ina eü mettoch mi fokkun alolilen!
Lamoten Ach Sipwe Iotek “Fansoun Meinisin”
6-8. (a) Apworausa mwo ewe kapas awewe ussun ewe fefin mi mä pwülüwan me ewe sou kapwüng. (b) Ifa ussun Jises a affata weween ena kapas awewe?
6 Met sipwe tongeni föri pwe esap apwangapwangelo ach lükü pwe än Jiowa kewe pwon repwe wesewesen pwönütä? (Ipru 3:14) Alon Jises a weneiti ena kapas eis mwirin chök an oüröüra nöün kewe chon käeö pwe resap liwiniti än Setan we otot mi ngaü.
7 Luk a makkei pwe Jises a “apworausa ngeni nöün kewe chon käio eu pworausen awewe, pwe a mochen aiti ngeniir usun ar repwe iotek fansoun meinisin, nge resap achanü.” Iei alon Jises: “Lon eü telinimw a wor emön sou kapwüng ese niuokkusiti Kot me ese süföliti aramas. Nge a wor emön fefin mi mä pwülüwan lon ena telinimw, a chök feffeilo ren ätewe me ereni, ‘Kopwe ppii pwe upwe küna minne mi pwüng seni emönnewe mi appölüei lon allük.’ Iwe, ren och fansoun ätewe ese mochen, nge mwirin a apasa, ‘Inaamwo ika use niuokkusiti Kot are süföliti aramas, nge pokiten än ei fefin mi mä pwülüwan aosukosukaei fansoun meinisin, upwe ppii pwe neminewe epwe küna minne mi pwüng, pwe esap chüen ekketto rei me akkaumwesiei tori ai upwe rosolo.’”
8 Mwirin an apasa ena, Jises a affata ei lesen: “Aüseling mwo minne ewe sou kapwüng ese pwüng a apasa! Iwe, ifa ussun, Kot esap wesewesen apwönüetä minne mi pwüng ren nöün kewe mi fil, ir kewe mi kökkö ngeni le rän me le pwin, inaamwo ika a mosonottam ngeniir? Enlet, ua erenikemi, epwe mwittir apwönüetä minne mi pwüng fän äsengesiir. Iwe nge, lupwen ewe Nöün aramas epwe war, epwe wesewesen küna ei sokkun lükü woon fönüfan?”—Luk 18:1-8, NW.
“Föri Minne mi Pwüng Fän Äsengesi”
9. Ifa itelapen ena kapas awewe ussun ewe fefin mi mä seni pwülüwan me ewe sou kapwüng?
9 A ffat menlapen ena kapas awewe. Ekkena rüüemön lon ena kapas awewe, pwal Jises, ra affata. Ena fefin mi mä pwülüwan a tingor: “Föri minne mi pwüng fän äsengesi.” Iei alon ewe sou kapwüng: “Upwe ppii pwe neminewe epwe küna minne mi pwüng.” Jises a eis: “Ifa ussun, Kot esap apwönüetä minne mi pwüng?” Iwe, iei alon Jises ussun Jiowa: “Epwe mwittir apwönüetä minne mi pwüng fän äsengesiir.” (Luk 18:3, 5, 7, 8) Nge ineet Kot epwe “apwönüetä minne mi pwüng”?
10. (a) Ineet a pwönütä minne mi pwüng le atun manauen ekkewe aposel? (b) Ineet me ifa ussun epwe pwönütä minne mi pwüng fän iten nöün Kot kewe chon angang lon ei fansoun?
10 Fite ier mwirin mäloon Jises, ekkewe “ränin apwüng” ra war lon 70 C.E. lupwen a katalo Jerusalem me an we imwen fel. (Luk 21:22) Minne mi pwüng epwe pwönütä fän iten nöün Kot kewe aramas lon ei fansoun lon “ewe rän mi lap, ränin Jiowa we.” (Sefanaia 1:14; Mattu 24:21) Lon ena fansoun, Jiowa epwe “aliwini riäfföü ngeni chokkewe mi eriäfföü” nöün kewe aramas “lupwen [Jises Kraist] epwe apwüngü chokkewe rese silei Kot me chokkewe rese älleäsochisi ewe pworaus allim ussun ach Samol Jises.”—2 Tesalonika 1:6-8; Rom 12:19.
11. Ifa ussun epwe “mwittir” pwönütä minne mi pwüng?
11 Iwe nge, met weween än Jises apasa pwe Jiowa epwe “mwittir” apwönüetä minne mi pwüng? Ewe Kapasen Kot a affata pwe “inaamwo ika [Jiowa] a mosonottam,” nge epwe mwittir apwönüetä minne mi pwüng ika epwe tori fansoun. (Luk 18:7, 8; 2 Piter 3:9, 10) Lon fansoun Noa, lupwen ewe Noter a ppüngütiu, ekkewe aramasangaü ra mwittir ninniilo. Pwal ussun chök, lon fansoun Lot, lupwen ekkei a ppüngütiu seni läng, ekkewe aramas mi ngaü ra mälo. Iei alon Jises: “Epwe chök pwal ina usun lon ewe rän Nöün Aramas epwe wareto lon.” (Luk 17:27-30) Iwe, pwal eü sia küna pwe ekkewe aramas mi ngaü repwe “mwittir kitetterilo.” (1 Tesalonika 5:2, 3) Enlet, sipwe tongeni lükü ren unusen letipach pwe Jiowa esap mut ngeni än Setan we otot mi ngaü an epwe sopwosopwolo lap seni minne epwe pwüng.
“Epwe Apwönüetä Minne mi Pwüng”
12, 13. (a) Ifa ewe lesen sia käeö seni än Jises kapas awewe ussun ewe fefin mi mä seni pwülüwan me ewe sou kapwüng? (b) Pwata sipwe tongeni wesewesen lükü pwe Jiowa epwe rongorong ach kewe iotek me apwönüetä minne mi pwüng fän äsengesich?
12 Än Jises we kapas awewe ussun ewe fefin mi mä seni pwülüwan me ewe sou kapwüng a menlapei pwal fitu pworaus mi enlet. Iei alon Jises ussun weween ena kapas awewe: “Aüseling mwo minne ewe sou kapwüng a apasa, inaamwo ika i emön ese pwüng! Iwe, ifa ussun, Kot esap apwönüetä minne mi pwüng ren nöün kewe mi fil?” Pwüngün pwe sap minne Jises a alöllöfengenni Jiowa me ewe sou kapwüng ren an itä apasa pwe epwe pwal chök ina ussun föfförün Kot ngeni chon lükülük. Nge, Jises a äiti ngeni nöün kewe chon käeö eü lesen ussun Jiowa ren an menlapei sokkofesennin ena sou kapwüng me Kot. Ifa ussun ra sokkofesen?
13 Ewe sou kapwüng lon än Jises kapas awewe “ese pwüng,” nge “Kot eman soukapwüng mi pwüng.” (Kölfel 7:11; 33:5) Ena sou kapwüng ese fokkun ekieki manauen ena fefin mi mä seni pwülüwan, nge Jiowa a kan ekieki iteiten aramas meinisin. (2 Kronika 6:29, 30) Ena sou kapwüng ese mochen älisi ena fefin, nge Jiowa a fokkun mochen älisi chokkewe mi angang ngeni. (Aisea 30:18, 19) Ifa ewe lesen sia küna seni ena? Ika pwe ena sou kapwüng ese pwüng a aüseling ngeni än ewe fefin tingor me a föri minne mi pwüng fän äsengesin, epwe ifa me watteen än Jiowa aüseling ngeni iotekin nöün kewe aramas me wesewesen apwönüetä minne mi pwüng fän äsengesiir!—Än Salomon Fos 15:29.
14. Pwata a lamot an esap morolo ach lükü warotoon än Kot we ränin apwüng?
14 Ina minne, a watte mwäällin chokkewe rese chüen lükü warotoon än Kot we ränin kapwüng. Met popun? Pokiten ar rese chüen lükü pwe a arapoto “ewe ran mi lap, ranin Jiowa we,” ra tipemwaramwar ussun enletin alon Jiowa, weween, ussun itä esap tuppwöl le apwönüetä an kewe pwon. Nge ese pwüng än aramas tipemwaramwareiti tuppwölün Kot. (Hiop 9:12) Nge a pwüng ei kapas eis: Sipwe tuppwöl ngeni Kot fansoun meinisin? Iwe, ina wesewesen ewe pworaus Jises a eppietä le sopwoloon ewe kapas awewe ussun ewe fefin mi mä pwülüwan me ewe sou kapwüng.
“Epwe Itä Wesewesen Küna Ei Sokkun Lükü woon Fönüfan?”
15. (a) Ifa ewe kapas eis Jises a eäni, me met popun? (b) Met sipwe pwisin eisinikich?
15 Jises a eäni ei kapas eis mi amwarar: “Lupwen epwe war ewe Nöün-Aramas, epwe wesewesen küna ei sokkun lükü woon fönüfan?” (Luk 18:8, NW) Ena ititin kapas, “ei sokkun lükü,” a affata pwe sap minne Jises a kapas ussun sokkun lükü meinisin ese lifilifil, nge a kapas ussun eü sokkun, nge ina ewe sokkun lükü mi nom ren ewe fefin mi mä pwülüwan. Jises ese pölüeni an na kapas eis. A eäni ena kapas eis pwe nöün kewe chon käeö repwe ekieki ika mei fet pwisin ar lükü. A itä akkapwangapwangelo pwe iwe repwe tongeni turulong lon ewe ssär, ssären ar repwe liwiniti ekkewe mettoch ra fen likitalo me lüküsökürür? Are mi nom rer ewe sokkun lükü mi nom ren ewe fefin mi mä pwülüwan? Lon ei fansoun, sipwe pwal pwisin eisinikich, ‘Mei fet ewe sokkun lükü “ewe Noun-Aramas” a küna lon letipei?’
16. Mei fet lüküen ewe fefin mi mä seni pwülüwan?
16 Ren ach sipwe tufichin nom lein chokkewe repwe küna minne mi pwüng seni Jiowa, a lamot ach sipwe äppirü föfförün ewe fefin mi mä seni pwülüwan. Mei fet an lükü? A affata pwe a pöchökkül an lükü pokiten an “soun feito ren ewe soukapwüng” me an apasa ngeni, ‘Kopwe föri minne mi pwüng fän äsengesi.’ Ena fefin mi mä pwülüwan ese tongeni fangetä fän iten an epwe küna minne mi pwüng seni emön mwän ese pwüng. Iwe, pwal ussun chök, nöün Kot kewe chon angang lon ei fansoun repwe tongeni wesewesen lükü pwe repwe küna minne mi pwüng seni Jiowa, inaamwo ika resap küna lon ewe fansoun ra ekiekin küna. Pwal och, ra kan affata pwe ra lükü än Kot kewe pwon ren ar ikkiotek ngeni iteitan, weween, ren ar ‘kökköri le rän me le pwin.’ (Luk 18:7) Mi enlet pwe ika emön chon Kraist epwe ükütiu seni an iotek fän iten an epwe küna minne mi pwüng, epwe wewe ngeni pwe ese chüen lükü nge Jiowa epwe angang fän äsengesin nöün kewe chon angang.
17. Ikkefa ekkewe popun ach sipwe achocho le iotek me kamwöchünnük woon ach lükülük pwe epwe wesewesen war än Jiowa we ränin apwüng?
17 Nonnomun ena fefin mi mä pwülüwan a affata pwe mei wor pwal ekkoch popun ach sipwe achocho le iotek. Ekieki mwo ifa ussun nonnomun a sokkofesen me nonnomuch. Ena fefin a sou feilo ren ewe sou kapwüng, inaamwo ika esor emön mi peppesei an epwe ina ussun, nge a watte än ewe Kapasen Kot pesekich pwe sipwe “iotek fansoun meinisin.” (Rom 12:12) Ena fefin ese silei ika epwe mumutä an kewe tingor, nge Jiowa a fen pwon ngenikich pwe epwe pwönütä minne mi pwüng. Iei alon Jiowa me ren nöün we soufos: “Are epwe mang le pwönüetä, kopwe chök witiwit. Epwe fokun pwönüetä, nge esap mang.” (Apakuk 2:3; Kölfel 97:10) Ena fefin mi mä pwülüwan esor emön chon pelian an epwe fos fän itan pwe epwe apöchökküla an we tingor. Nge mi nom rech emön chon älillis mi manaman, Jises, iwe, “a nonom lepelifichin Kot, a iotek fänäsengesich o penikich.” (Rom 8:34; Ipru 7:25) Ina minne, ika ewe fefin mi mä pwülüwan a achocho le tittingorei ewe sou kapwüng pwe epwe föri minne mi pwüng ngeni, inaamwo ika a weires nonnomun, iwe, epwe itä ifa me watteen ach achocho le kamwöchünnük woon ach lükülük pwe epwe wesewesen war än Jiowa we ränin apwüng!
18. Ifa ussun iotek epwe apöchökküla ach lükü me älisikich fän iten ach sipwe küna minne mi pwüng?
18 Ena kapas awewe ussun ewe fefin mi mä pwülüwan a äiti ngenikich pwe iotek me lükü ra ririfengen me ach achocho le iotek epwe tongeni eü minen eppetin ekkewe mettoch ach lükü epwe tongeni apwangapwangelo ren. Pwüngün pwe sap minne ach elingepin le iotek epwe eppeti pöütüloon ach lükülük. (Mattu 6:7, 8) Nge ika letipach epwe amwökütükich ach sipwe iotek pokiten ach mirititi pwe unusen manauach a longolong woon än Kot älillis, iwe, iotek epwe alapalo ach riri ngeni Kot me apöchökküla ach lükü. Iwe, pokiten lükü, iei longolongun än aramas tufichin küna manau, ina ewe popun Jises a pesei nöün kewe chon käeö pwe repwe “iotek fansoun meinisin, nge resap achanü”! (Luk 18:1; 2 Tesalonika 3:13) Pwüngün pwe warotoon “än Jiowa we rän mi lapalap” ese longolong woon ach kewe iotek, weween, epwe war ese lifilifil ika sipwe ioteki are sisap. Nge ach tufichin küna minne mi pwüng me ach küna manau lupwen än Kot we maun epwe war a wesewesen longolong woon ewe sokkun lükü mi nom rech me ach feffetäl woon ewe al mi pwüng fitifengen me ach tinikken le iotek.
19. Ifa ussun sia kan anneta ach wenewenen lükü pwe Kot epwe ‘apwönüetä minne mi pwüng’?
19 Ussun sia chechchemeni, Jises a eis: “Lupwen epwe war ewe Nöün-Aramas, epwe wesewesen küna ei sokkun lükü woon fönüfan?” Ifa pölüen ena kapas eis mi amwarar? A ifa me watteen ach pwapwa pokiten ach küna pwe lon ei fansoun, fite milion nöün Jiowa chon angang mi tuppwöl woon unusen fönüfan ra anneta ren ar kewe iotek, ar mosonottam, me ar likiitü pwe a nom rer ena sokkun lükü! Ina minne, sia tongeni apasa ‘Ewer’ ren pölüen än Jises na kapas eis. Ewer, inaamwo ika sia kükküna mettoch ese pwüng seni än Setan we otot, nge sia wesewesen lükü pwe Kot epwe ‘apwönüetä minne mi pwüng ren nöün kewe mi fil.’
[Pwóróus fan]
a Ren om kopwe tufichin unusen wewefichiti lamoten ena kapas awewe, älleäni mwo Luk 17:22-33. Nengeni mwo ifa ussun ekkeei kapas “ewe Nöün aramas” lon Luk 17:22, 24, 30 ra weneiti ewe kapas eis lon Luk 18:8.
En mi Chechchemeni?
• Met popun a morolo lüküen ekkoch chon Kraist?
• Pwata sipwe tongeni wesewesen lükü pwe epwe war än Jiowa ränin apwüng?
• Ikkefa ekkewe popun sipwe tinikken le iotek?
• Ifa ussun ach tinikken fän iten iotek epwe älisikich pwe esap pöütülo ach lükü?
[Sasing lon pekin taropwe 18]
Ewe kapas awewe ussun ewe fefin mi mä pwülüwan me ewe sou kapwüng a menlapei met?
[Sasing lon pekin taropwe 21]
Lon ei fansoun, fite milion aramas ra wesewesen lükü pwe Kot epwe ‘apwönüetä minne mi pwüng’