Ousap Mwutifeseni Minne Kot A Rifengenni
“Iei mine resap chüen ruoman, pwe eman chök. Mine Kot a rifengeni esap wor eman aramas epwe mwütifeseni.”—MATTU 19:6.
ANCHANGEI mwo pwe itä kopwe le poputäni om säitam woon waom we chitosa. Met, itä kopwe küna osukosuk woon ewe al? Itä pwata kopwe ekieki pwe esap toruk osukosuk! Awewe chök, epwe tongeni fis mölümöl, iwe, epwe lamot om kopwe ammangalo waom we me tüttümünü om säi. Eli epwe pwal tongeni ta waom we nge kese sile förün, iwe, ka rikiu lepekin ewe al me köri emön an epwe älisuk. Itä ena esin osukosuk epwe efisi om ekieki pwe ka chök mwäällilo lon om we säi me kopwe le likitalo waom we? Aapw. Atun sipwe säi towau, sia chök silei pwe epwe fis osukosuk me sipwe kütta ifa ussun sipwe pwäkiniir.
2 Pwal ina chök ussun pwüpwülü. Epwe chök fiffis osukosuk, iwe, rüüemön ra ammol ngeni ar repwe pwüpwülü repwe miritingaü ika ra ekieki pwe manauer epwe chök pwapwa me kinamwe. Lon 1 Korint 7:28, ewe Paipel a pwäri pwe chokkewe mi pwüpwülü “a wor chommong osukosuk” lon manauer. Pwata a chök ikkina ussun? Pun mwän pwüpwülü me fin pwüpwülü rese unusöch, me sia nonnom lon “fansoun weires.” (2 Timoti 3:1; Rom 3:23) Ina minne, pwal mwo nge eü pean pwüpwülü mi pölüöch me achocho le eäni än Kot ekiek repwe pwal küna osukosuk fän ekkoch.
3 Lon ei otot, lupwen ekkoch pwüpwülü ra osukosuk fengen, ra mwittir ekiekin awesi ar pwüpwülü. Lon chommong fönü, a fokkun chochommongelo chokkewe mi mufesen. Iwe nge, Chon Kraist mi enlet ra angang woon ar kewe osukosuk, nge rese kan mwittir mufesen. Pwata? Pun ra lükü pwe pwüpwülü eü liffang mi fel seni Kot. Jises a apasa ussun ekkewe mi pwüpwülü: “Iei mine resap chüen ruoman, pwe eman chök. Mine Kot a rifengeni esap wor eman aramas epwe mwütifeseni.” (Mattu 19:6) Pwüngün pwe esap mecheres än aramas apwönüetä ena kapasen alongolongun allük. Awewe chök, fän chommong, märäriir kewe me ekkoch sou fönen pwüpwülü rese aücheani allükün Paipel ra peseer ar repwe nomfesen are ereniir, “ou le wes,” nge ewe popun ar repwe mufesen ese tipeeü ngeni Paipel.a Nge Chon Kraist ra silei pwe epwe fen mürinnö ar repwe angang woon ewe osukosuk me apöchökkülatä ewe ririin pwüpwülü lap seni ar repwe mwittir awesi. Pwüngün, a lamot pwe seni chök le poputään ewe pwüpwülü, sipwe tipeppos le feffetäl woon alen Jiowa we, nge sap ren än aramas kewe kapasen fön.—Än Salomon Fos 14:12.
Ataweei Osukosuk
4 Pwüngün pwe fän ekkoch, chokkewe mi pwüpwülü repwe angang woon osukosuk lefiler. Lape ngeni fansoun, repwe ataweei ar kewe osukosuk mi kükkün. Iwe nge, lon ekkoch pwüpwülü, epwe fis tipefesen mi chou mi tongeni mwutifeseni ewe ririin pwüpwülü. Fän ekkoch, epwe lamot om kopwe tingor älillis seni emön elter mi äsimaü me pwüpwülü. Iwe nge, sap minne ekkena osukosuk ra wewe ngeni pwe a mwü om pwüpwülü. Ekkena fansoun ra chök menlapei lamoten ach sipwe akkapwönüetä ekkewe kapasen alongolongun allük lon Paipel fän iten ach sipwe ataweei osukosuk.
5 Ewe Chon Föratä aramas me Sou Poputäni kokkotun pwüpwülü, Jiowa, a silelap seni meinisin minne a lamot fän iten an epwe sopwöch ach pwüpwülü. Iei ewe kapas eis, Sipwe aüseling ngeni ewe kapasen fön lon an we Kapas me äkkälleäsochisi? Ika ina, sipwe fokkun feiöch. Jiowa a ereni nöün kewe aramasen loom: “Amwo kopwe aüselinga ai kewe allük! Murin om kinamwe epwe wewe ngeni eu chanpupu, nge om pwung epwe wewe ngeni nomongun lematau.” (Aisea 48:18) Ach akkamwöchü ekkewe kapasen emmwen lon Paipel epwe älisi ach pwüpwülü an epwe sopwöch. Sipwe loom käeö än Paipel kewe kapasen fön ngeni mwän pwüpwülü.
“Sossopweelo le Echeni Pwülüwemi”
6 Nöün ewe aposel Paul taropwe ngeni chon Efisus a masou ren kapasen emmwen mi ffatöch ngeni mwän pwüpwülü. Paul a makkei: “Ämi mwän kana, oupwe echeni pwülüemi usun Kraist a echeni mwichefel o fangala manauan fän itan. Ina usun ekewe mwän repwe echeni pwülüer usun chök ar püsin echeni inisiir. Eman mwän mi echeni pwülüan a echeni püsin i. Esap fokun wor eman a oput püsin inisin, nge a fokun amongöni o tümwünü usun chök met Kraist a föri ngeni mwichefel. Nge a pwal wewe ngenikemi: Ämi mwän meinisin oupwe fokun echeni en me pwülüan usun ämi echeni püsin inisimi.”—Efisus 5:25, 28, 29, 33.
7 Paul ese eiteita sokkun osukosuk meinisin epwe tongeni piitä lefilen emön mwän me pwülüwan we. Iwe nge, a menlapei pölüen iteiten osukosuk ren an affata pwe tong, ina longolongun än Chon Kraist pwüpwülü. Enlet, a nöünöü ewe kapas tong fän wonu lon ekkewe wokisin asan. Pwal nengeni pwe Paul a ereni ekkewe mwän pwüpwülü: “Sossopweelo le echeni pwülüwemi.” (NW) Ese mwääl, Paul a esilla pwe ach poputä le sani emön a mecheres lap seni ach tongefochei emön. A äkkäeüin enlet lon ekkeei “ranin le sopwolon” lupwen chommong aramas “repwe tongei pwisin ir” me “resap tipemecheres.” (2 Timoti 3:1-3) Ena esin napanapangaü ra aingaüa chommong pwüpwülü ikenäi, nge emön mwän pwüpwülü mi tong esap mut ngeni napanapangaüen chon fönüfan an epwe wisen anapanapa an kewe ekiek me föfför.—Rom 12:2.
Ifa Ussun Kopwe Awora Minne A Lamot ngeni Pwülüwom we?
8 Ika en emön Chon Kraist mwän pwüpwülü, ifa ussun kopwe pwäri tong mi enlet ngeni pwülüwom we, nge kesap chök tongei pwisin en? Lon alon Paul ngeni chon Efisus sia fen älleäni me asan, a kapas ussun ruu mettoch kopwe föri—atufichi manauen pwülüwom we, me afona i ussun chök ka afona pwisin inisum. Epwe ifa ussun kopwe awora minne mi lamot ngeni pwülüwom? Kopwe atufichi manauan, me awora minne a osupwang ren lon pekin aion. Paul a mak ngeni Timoti: “Nge are emon esap pwüsin tümwünü aramasan, fokun püsin chon an famili, a amamäsini an lükülük o an föför a ngaw seni föförün emon esap souläng.”—1 Timoti 5:8.
9 Iwe nge, mei wor pwal ekkoch mettoch mi lamot lükün om kopwe chök awora möngö, üf, me imw. Pwata? Pun emön mwän epwe tongeni angöch le atufichi manauen pwülüwan we lon pekin inis, nge esap fokkun naf minne a awora ngeni lon pekin memmeef me lon pekin ngün. A fokkun lamot an epwe awora minne neminewe a osupwang ren lon pekin memmeef me lon pekin ngün. Pwüngün, chommong Chon Kraist mwän ra fokkun angang weires fän iten ewe mwichefel. Nge choun oser kewe fän iten ewe mwichefel esap wewe ngeni ar repwe tunalo wiser kewe me ren Kot pwe repwe tümünü chon le imwer kewe. (1 Timoti 3:5, 12) Ekkoch ier loom, ewe Leenien Mas a fen apasa: “Me ren minne Paipel a apasa, ‘än emön chon mas mammasa epwe poputä lon imwan we.’ Ika emön elter epwe tümününgaüa chon le imwan kewe, epwe tongeni pöüt seni wisan we, wisen elter.”b A ffatöch lamoten om kopwe awora minne pwülüwom we a osupwang ren lon pekin aion, pekin memmeef, me ewe a lamot seni meinisin, pekin ngün.
Met Weween Om Kopwe Afona Pwülüwom we?
10 Ika ka afona pwülüwom we, ka kan tüttümünüfichi i pun ka echeni. Mei wor ekkoch mettoch kopwe tongeni föri. Äeüin, kopwe awora om fansoun ngeni. Ika kese ateneki pwülüwom we, an tongeök epwe tongeni patapatelo. Pwal ekiekifichi ei mettoch, inaamwo ika ka ekieki pwe a naföch ewe ükükün fansoun ka kan äteneki pwülüwom we, nge me ren neminewe, a nafangaü. Kete chök erä pwe ka afona pwülüwom we. Iei ewe mettoch mi lamot, pwe pwülüwom we epwe meefi pwe ka afona. Paul a makkei: “Emon esap kukutta minne mi murinno ngeni pwisin i chok, pwe minne mi murinno ngeni chon orun.” (1 Korint 10:24) En emön mwän pwüpwülü mi echeni pwülüwom, kopwe fokkun alükülükü ngeni i pwe ka weweiti än kewe osupwang.—Filipai 2:4.
11 Kopwe pwal pwäri om afona pwülüwom we ren om kirekiröch ngeni, lon om kapas me pwal lon om föfför. (Än Salomon Fos 12:18) Paul a mak ngeni chon Kolose: “O ami mwan kena, oupwe tongei puluemi, o ousap kirikiringau ngenir.” (Kolose 3:19) Me ren eü puken awewe, alon Paul “ousap kirikiringau ngenir” epwe tongeni afföü ngeni “ousap föri ngeni pwe ussun itä nge i emön chon angang” are “ousap nöüni i nöüm slave.” Emön mwän pwüpwülü mi arochongaü ngeni pwülüwan we ese afona neminewe, ese lifilifil ika ra rüüemönülo chök are ra nom lein aramas. Ika a arochongaü ngeni, epwe tongeni aingaüa an riri ngeni Kot. Ewe aposel Piter a mak ngeni mwän pwüpwülü: “Ina usun pwal ämi mwän kana, oupwe nonom ngeni pwülüemi kana fän mirit, pun inisiir a apwangapwang mwen inisimi. Oupwe meninitiir, pun pwal ir repwe angei än Kot we lifangen manau usun chök ämi. Oupwe föri iei usun, pwe esap wor och mine epwe epeti ämi iotek.”c—1 Piter 3:7.
12 Kete ekieki pwe pwülüwom we epwe chök echenuk, ese lifilifil met kopwe föfföri. Kopwe chök alükülükü ngeni pwe ka tongei. Jises a isetiu eü leenien äppirü fän iten Chon Kraist mwän pwüpwülü ren napanapen an föfför ngeni ewe mwichefel. I a tipepwetete, kirekiröch, me songommang—pwal mwo nge lon fansoun nöün kewe chon äppirü ra pwäpwärawu napanapangaü. Ina popun Jises a tongeni ereni pwal ekkoch aramas: “Oupwe feito rei, . . . pun ngang üa lukpwetete o tipetekison, iwe, oupwe küna söön ngünümi.” (Mattu 11:28, 29) Emön Chon Kraist mwän pwüpwülü epwe äkkäppirü Jises lon napanapen an föfför ngeni pwülüwan we ussun chök napanapen än Jises föfför ngeni ewe mwichefel. Emön mwän mi wesewesen afona pwülüwan we lon an kapas me föfför a apwapwai letipen neminna.
Fin Pwüpwülü mi Apwönüetä än Paipel kewe Kapasen Alongolongun Allük
13 Ewe Paipel a pwal awora kapasen alongolongun allük mi tongeni älisi fin pwüpwülü. Efisus 5:22-24, 33 a apasa: “Ämi fefin kana, oupwe aleasochisi pwülüemi usun chök ami oupwe aleasochisi ach Samol. Pun eman mwän möküren pwülüan usun Kraist möküren mwichefel. Kraist ewe Chon Amanauen mwichefel, nge mwichefel iei inisin Kraist. Iei usun chök pwal ekewe fefin repwe fokun aleasochisi pwülüer kewe lon mettoch meinisin usun chök mwichefel a aleasochisi Kraist. . . . Nge ämi fefin meinisin oupwe meniniti pwülüemi.”
14 Nengeni pwe Paul a menlapei älleäsochis me mennin. A ächema ngeni fin pwüpwülü ar repwe anomuur fän nemenien pwülüwer. Iwe, a tipeeü ngeni än Kot kokkot. Iteiten mönümanau meinisin lon läng me pwal woon fönüfan a nom fän nemenien emön. Pwal mwo nge Jises a nom fän nemenien Jiowa Kot. (1 Korint 11:3) Pwüngün pwe emön mwän pwüpwülü mi lipwäköch le apwönüetä wisan, wisen möküren pwülüwan we, epwe ämecheresi än neminewe nonnom fän nemenian.
15 Paul a pwal erä pwe emön fefin “epwe meniniti pwuluan.” Emön fin Kraist pwüpwülü epwe “tipemecheres o lukpwetete,” nge esap tipetekia le appölüa än pwülüwan we nemenem, me esap pwal pwisin nennemeni manauan. (1 Piter 3:4) Emön fin pwüpwülü epwe angang weires fän iten amürinnöloon chon le imwan kewe me epwe asamolu möküran we. (Taitos 2:4, 5) Epwe kapas mürinnö ussun pwülüwan we me esap föri minne aramas repwe süfölüngaüeiti ätewe ren. Epwe pwal angang weires pwe epwe sopwöch minne ewe mwän a apwüngalo.—Än Salomon Fos 14:1.
16 Sap minne an epwe mosonoson me lukpwetete a wewe ngeni pwe emön fin Kraist esor pwisin meefian are esor lamoten an ekiek. Ekkewe fin lükü loom ussun choweän Sara me Repeka ra apasatä me pwäratä ar kewe osukosuk, iwe, ewe Paipel a affata pwe Jiowa a tipeeü ngeni ar kewe föfför. (Keneses 21:8-12; 27:46–28:4) Ekkewe fin Kraist mi pwüpwülü repwe pwal tongeni pwärawu meefier. Iwe nge, repwe föri fän mosonoson, nge resap kapas pöchökkül ngeni pwülüwer. Repwe küna pwe ena esin pworausfengen epwe apwapwa, me pwülüwer repwe tipemecheres le aüseling ngeni alor.
A Lamot Ar Apwönüetä Ar Pwonfengen
17 Pwüpwülü, ina eü pwonen etipeeü epwe nomotamelo tori mälo. Ina popun a lamot pwe ewe mwän me fefin repwe wesewesen mochen pwe ar pwüpwülüfengen epwe sopwöch. Nafangaüen pworausfengen epwe tongeni alapalo ar kewe osukosuk. Fän chommong, chon pwüpwülü ra ükütiü le kapasfengen lupwen a fis osukosuk, iwe, ra mängaü. Ekkoch ra pwal mwo nge kütta ar repwe sü seni pwülüwer, eli ren ar sani emön lükün pwülüwer. Jises a öüröüra: “Are eman mwän a nenengeni eman fefin o a mochenia ngeni, ätewe a fen tipisin lisowu ngeni ren an ekieki neminewe lon lelukan.”—Mattu 5:28.
18 Ewe aposel Paul a fönöü Chon Kraist meinisin, pachelong chokkewe mi pwüpwülü: “Oupwe song, nge ousap fori tipis; ami song esap nom tori an ewe akkar tuputiu. O ami ousap wasi leenien ewe tefil.” (Efisus 4:26, 27) Ewe meilapen chon oputakich, Setan, a äkkäeä ekkewe tipefesen lefilen Chon Kraist. Ousap mut ngeni an epwe win! Lupwen epwe piitä osukosuk, nöünöü nöüch kewe puk le kükkütta lon Paipel än Jiowa ekiek ussun ewe pworaus. Oupwe wenechar le pworausfengen ussun minne oua tipefesen woon fän kinamwe. Atipeeüfengenni minne ka silei ussun än Jiowa kewe allük me minne ka wenewenen föri me akkapwönüetä. (Jemes 1:22-25) Ren ami pwüpwülü, ämi me rüüemön oupwe tipeppos le feilfetälfengen me Kot, iwe, ousap mut ngeni emön are och mettoch an epwe mwutifeseni minne Kot a rifengenni!—Mika 6:8.
[Footnotes]
a Nengeni ewe pwor “Mufesen me Nomfesen” lon Awake! February 8, 2002, pekin taropwe 10, a peres ren Chon Pwäratä Jiowa.
b Nengeni The Watchtower, May 15, 1989, pekin taropwe 12.
c Ren an epwe fich ngeni wis lon än Chon Kraist mwichefel, emön mwän esap “sou fiffiu” ika “arochongaü”—weween, esap emön mi awata aramas are kapasechou ngeniir. Ina pwata, Ewe Leenien Mas, minen Mars 1, 1991, a apasa lon pekin taropwe 23: “Emön mwän esap fich ngeni wis [lon mwichefel] ika a mürinnö napanapan lükün imwan we nge a arochongaü ngeni chon le imwan.”—1 Timoti 3:2-5, 12.
Ka Chechchemeni?
• Pwata epwe fis osukosuk pwal mwo nge lon än Chon Kraist kewe pwüpwülü?
• Ifa ussun emön mwän pwüpwülü epwe atufichi manauen pwülüwan we me pwäratä pwe a afona neminna?
• Ifa ussun emön fin pwüpwülü epwe pwäratä alolloonun an süföliti pwülüwan we?
• Ifa ussun emön mwän me pwülüwan we repwe tongeni apöchökkülatä ar lükülükfengen?
[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]
1, 2. Met popun a pwüng me tipeeü ngeni Paipel ach ekieki pwe chokkewe mi pwüpwülü repwe küna osukosuk fän ekkoch?
3. (a) Ifa ekiekin chommong chon fönüfan ussun pwüpwülü? (b) Pwata Chon Kraist ra achocho le alikiitü ar pwüpwülü?
4, 5. (a) Ikkefa ekkoch osukosuk repwe fis lon pwüpwülü? (b) Pwata ekkewe kapasen alongolongun allük lon Paipel ra enletin älisikich le ataweei osukosuk lon pwüpwülü?
6. Ifa än Paipel kapasen fön ngeni ekkewe mwän pwüpwülü?
7. (a) Menni kinikinin ewe longolongun pwüpwülü a äkkäeüin lamot? (b) Ifa ussun mwän pwüpwülü repwe sossopweelo le echeni pwülüwer?
8, 9. Ifa ussun emön Chon Kraist mwän epwe tüttümünü pwülüwan we?
10. Ifa ussun emön mwän pwüpwülü epwe afona pwülüwan we?
11. Ifa ussun än emön mwän föfför ngeni pwülüwan we a kküü an riri ngeni Kot me ewe mwichefel?
12. Met emön mwän pwüpwülü epwe käeö seni napanapen än Jises föfför ngeni ewe mwichefelin Chon Kraist?
13. Ikkefa ekkoch än Paipel kewe kapasen alongolongun allük mi tongeni älisi fin pwüpwülü?
14. Met popun än Paipel fön ussun tettelin nemenem esap atekisona fefin?
15. Ikkefa ekkoch kapasen fön lon Paipel fän iten fin pwüpwülü?
16. Met ekkewe fin pwüpwülü Chon Kraist repwe tongeni käeö seni ekkewe leenien äppirü Sara me Repeka ra isetiu?
17, 18. Epwe ifa ussun ekkewe mwän pwüpwülü me fin pwüpwülü repwe tongeni ü ngeni än Setan sotun mwutifeseni ar ririin pwüpwülü?
[Lios lon pekin taropwe 20]
Emön mwän pwüpwülü epwe wisen awora minne pwülüwan we a osupwang ren, sap chök lon pekin aion, pwe pwal lon pekin ngün
[Lios lon pekin taropwe 19]
Emön mwän mi afona pwülüwan we epwe apwapwai letipan
[Lios lon pekin taropwe 21]
Chon Kraist fin pwüpwülü repwe pwärawu meefier fän süföl