Äiti Ngeni Nöümi Kana Pwe Repwe Tongei Jiowa
“Ekewe ät eman a nöüni lupwen an alüal ra usun chök ekewe föün esefich lepöün eman sounfiu.”—KÖLFEL 127:4.
1, 2. Ifa ussun semirit ra wewe chök me “mesen esefich lepöün eman sounfiu”?
EMÖN chon nikappich a mmolnetä pwe epwe pekki ngeni eü minen ännen efoch mesen äsefich. A pachetä ewe mesen äsefich woon selin wokun we, iwe, a weiti. Inaamwo ika a weires le emmeia, nge a äpäraöchü ewe mesen äsefich. Iwe, a epichalo! Epwe en ewe minen ännen? Epwe alongolong woon sippeöchün ewe chon nikappich, fetälin ewe äsepwäl, me napanapen ewe mesen äsefich.
2 King Salomon a makkei pwe semirit “ra usun chök ekewe föün esefich lepöün eman sounfiu.” (Kölfel 127:4) Ekieki ussun pwönüetään ei kapas awewe. Ewe chon nikappich a kamwöch ewe mesen äsefich lon wokun we fansoun mwochomwoch. Ika epwe en ewe minen ännen, epwe mwittir epichalo. Pwal ina chök ussun, a chök mwochomwoch ewe fansoun a wor ren sam me in ar repwe ämääraatä tongen Jiowa lon letipen nöür kewe. Mwirin fitu chök ier, semirit ra määritä me su seni imwer. (Mattu 19:5) Epwe en än sam me in minen ännen, weween pwe nöür kewe repwe chüen tongei me angang ngeni Kot mwirin ar ra su seni imwer? Epwe alongolong woon chommong mettoch. Ikkeei ülüngät me leir, sippeöchün sam me in, napanapen nonnomur, me napanapen ewe ‘mesen äsefich’ are ewe semirit, ika epwe etiwa are esap etiwa ewe angangen emirit. Sipwele titchik le ätittina eü me eü ekkena mettoch. Akkom, sipwe poputä ren sippeöchün sam me in.
Ekkewe Sam me In mi Sippeöch Ra Isetiu eü Leenien Äppirü mi Mürinnö
3. Met popun alon sam me in epwe fiti föfför?
3 Sam me in repwe äppirü Jises pun a pwisin föri minne a afalafala aramas. (Jon 13:15) Iwe nge, Jises a apwüngü ekkewe Farisi, pun ra “apasa” nge “rese föri.” (Mattu 23:3) Ika repwe achüngü letipen nöür kewe pwe repwe tongei Jiowa, epwe tipeeüfengen alon me föfförün ekkewe sam me in. Kapas ese fiti föfför a chök lamot-mwääl, ussun chök efoch wokun nikappich esor selin.—1 Jon 3:18.
4. Ikkefa ekkoch kapas eis sam me in repwe pwisin eisiniir, iwe, pwata?
4 Met popun a fokkun lamot än ekkewe sam me in leenien äppirü? Ussun chök ekkewe watte repwe käeö tongen Kot ren ar nennengeni än Jises we leenien äppirü, ekkewe semirit repwe käeö tongen Jiowa ren ar äkkäppirü semer kewe me iner. Chiechien semirit repwe tongeni apöchökkülatä i are “aingaua an kewe foffor murinno.” (1 Korint 15:33) Ren fite ier, äkkäeüin ekkewe popun ierin manauen emön semirit, atun a förütiu napanapan me ekiekin kewe, seman kewe me inan, ir chiechian kewe mi kon lamot ngeni. Ina minne, epwe öch sam me in repwe pwisin eisini ir: ‘Ngang, met sokkun chiechien nei we? Napanapei kewe ra amwökütü nei we an epwe ämääraatä föfför-mürinnö? Met sokkun leenien äppirü ua isetiu ren iotek me käeö Paipel?’
Ekkewe Sam me In mi Sippeöch Repwe Eti Nöür kewe le Ikkiotek
5. Met semirit repwe tongeni käeö seni iotekin semer are iner?
5 Nöümi kewe repwe tongeni silelo Jiowa ren ar akkaüseling ngeni om kewe iotek. Ika ra rongorong om kilisou ngeni Kot lon fansoun möngö me om iotek atun oua käkkäeöfengenni Paipel, met repwe ekieki? Eli repwe käeö pwe Jiowa a akkawora minne a lamot ngenikich lon pekin aion, iwe, sipwe apasa ach kilisou ngeni. A pwal äiti ngenikich minne mi enlet lon pekin ngün. Ikkeei ekkoch lesen mi fokkun aüchea.—Jemes 1:17.
6. Ifa ussun ekkewe sam me in repwe älisi nöür semirit le meefi pwe Jiowa a tongei emön me emön leir?
6 Iwe nge, epwe fen mürinnö ika kopwe eti chon le imwom le ikkiotek lükün chök fansoun möngö me käeö Paipel, me ika kopwe titchiki minne a kkü manauemi. Nöümi kewe repwe meefi pwe Jiowa chon om famili, me a fokkun tongei emön me emön leimi. (Efisus 6:18; 1 Piter 5:6, 7) Emön sam a apasa: “Äm aua iotekfengen me nöüm we nengngin seni le uputiuan. Atun a mämmääritä, aua iotek ussun chiechian kewe me ekkewe pworaus mi kkü manauan. Tori fansoun a pwüpwülü me lo seni imwem we, äm aua iotekfengen iteiten rän.” Kopwe pwal tongeni eti noum kewe le iotekfengen iteiten rän? Kopwe tongeni älisiir le ekieki pwe Jiowa, emön Chiener, iwe, a kan awora minne a lamot ngeniir lon pekin aion, pekin ngün, me pwal pekin memmeef?—Filipai 4:6, 7.
7. Met a lamot ekkewe sam me in repwe silei fän iten ar repwe titchik le ikkiotek?
7 Pwüngün, a lamot om kopwe silei minne a fiffis lon manauen noum we ika kopwe tongeni titchiki om kewe iotek. Iei alon emön sam mi wor rüüemön nöün kewe: “Le sopwoloon eü me eü wiik, ua pwisin eisiniei ruu kapas eis: ‘Lon ei wiik, met nei kewe ra kon äteneki? Iwe, ikkefa ekkewe mettoch mi mürinnö ra fis lon manauer?’” Ämi kana sam me in, oupwe tongeni pwisin eisinikemi ekkena kapas eis me apachalong ekkoch pölüer lon ämi kewe iotek? Ika ina, kopwe äiti ngeniir pwe resap chök ikkiotek ngeni Jiowa, ewe Chon Aüseling iotek, nge repwe pwal tongei i.—Kölfel 65:2.
Sam me In mi Lipwäköch Repwe Pesei Nöür Ar Repwe Eörenalo le Käkkäeö
8. Pwata sam me in repwe älisi nöür kewe ar repwe eörenalo ar repwe käkkäeö Kapasen Kot?
8 Ifa ussun ekiekin sam are in ussun lamoten ar repwe käkkäeö Paipel epwe anapanapa än nöür we ririöch ngeni Kot? Ren an epwe mämäröch me likiitü chiechifengen lefilen rüüemön, resap chök kakkapasfengen nge repwe pwal aüselingfengen. Sia kan akkaüseling ngeni Jiowa ren ach käkkäeö ewe Paipel fengen me ekkewe puk me chassi ‘ewe chon angang mi tuppwöl o tipatchem’ a kan awora. (Mattu 24:45-47; Än Salomon Fos 4:1, 2) Ina popun, fän iten ar repwe älisi nöür kewe ar repwe ämääraatä ar ririöch me Jiowa tori feilfeilo chök, sam me in repwe peseer ar repwe eörenalo le käkkäeö Kapasen Kot.
9. Ifa ussun sipwe älisi semirit ar repwe lipwäköchülo le pwisin käkkäeöfichi Paipel?
9 Ifa ussun repwe älisi nöür kewe ar repwe käkkäeö? Äkkäeüin, repwe isetiu eü leenien äppirü mi mürinnö. Noum kewe ra kükküna om pwapwaesini om pwisin älleäni are käkkäeö Paipel? Pwüngün, ese mwääl, ka fokkun osukosuk le tüttümünü noum kewe, me ekieki pwe ka tawengaü le älleä me käeö. Nge pwisin eisini en, ‘Nei kewe ra kükküna ai kakkatol TV?’ Ika ina, kopwe tongeni äeä och ena fansoun le pwisin käeö Paipel me isetiu eü leenien äppirü mi mürinnö?
10, 11. Met popun a lamot än ekkewe sam me in käeöfengen me nöür kewe iteiten wiik?
10 Pwal eü, sam me in repwe äiti ngeni nöür kewe ar repwe aüseling ngeni Jiowa ren ar käkkäeöfengenni ewe Paipel iteiten wiik. (Aisea 30:21) Iwe nge, ekkoch repwe eis, ‘Met popun a lamot chon ewe famili repwe käeöfengen ika ir meinisin ra fiffiti mwich?’ Mei wor ekkoch popun. Jiowa a awisa ngeni sam me in ar repwe emiriti nöür kewe. (Än Salomon Fos 1:8; Efisus 6:4) Än ewe famili käeöfengen a äiti ngeniir pwe ar fel esap chök fis mwen mesen aramas, nge ina eü kinikinin manauen ewe famili.—Tuteronomi 6:6-9.
11 Pwal eü, ika repwe angöch le asukula nöür kewe, repwe tufichin silei ekiekin nöür kewe ussun mettochun ngün me föfförür. Awewe chök, ekkewe sam me in repwe tongeni nöünöü Learn From the Great Teacher, (Käeö Seni ewe Sense mi Lapalap)a atun nöür kewe ra chüen kukkun. Lape ngeni ekkewe wokisin lon ei puken aweween Paipel ra etiwa semirit ar repwe uwawu pwisin meefier. Ren ar aweweei ekkewe wokisin lon Paipel, ekkewe sam me in repwe tongeni älisiir ar repwe ämääri ar tufichin “esinna lefilen minne mi pwung me mwaal.”—Ipru 5:14.
12. Ifa ussun ekkewe sam me in repwe anapanapa ar käeö ngeni nöür kewe pwe epwe weneiti minne a lamot ngeniir, me met ka pwisin küna a kan sopwöch?
12 Atun noum kewe repwe mämmääritä, ämi käeöfengen epwe fichitiir. Nengeni ifa ussun eü pwüpwülü ra älisi nöür kewe föpwül lupwen ra tingor ar repwe fiti eü pwörük lon sukul. Ewe sam a erä: “Äm aua ereniir pwe lupwen aupwe käeöfengen, äm me pwülüwei we aupwe pwomweni ekkewe nau, me ir repwe pwomweni ekkewe sam me in. Repwe pwisin filatä iö leir epwe pwomweni ewe sam me iö ewe in, nge repwe angangfengen le kükkütta pworaus ussun ar we tingor me eäni kapasen emmwen ussun pwörük lon sukul.” Ifa mwiriloon? Ewe sam a apasa, “Äm aua ingeiti ar tufichin esilla lefilen minne mi pwüng me minne mi mwääl, me ar angöch le aweweei ngenikem popun seni Paipel pwe esap öch ar repwe fiti ewe pwörük. Äm aua pwal ingeiti ar eiteita pwal ekkoch föfför repwe tongeni föri ren siwilin. Ra älisikem le weweiti masouen letiper me ekiekiir.” Pwüngün, a lamot likiitü me mirit pwe än ewe famili käeöfengen epwe fiffis iteitan me epwe fich ngeni emön me emön, nge repwe fokkun küna feiöch watte seni.—Än Salomon Fos 23:15.
Föratiu eü Leeni mi Kinamwe
13, 14. (a) Ifa ussun ekkewe sam me in repwe föri kinamwe lon imwer? (b) Ifa öchün än emön sam are in pwäri an mwäällilo?
13 Efoch mesen äsefich epwe en ewe ännen ika epwe ränöch me lüa atun epwe äpära me likitalo. Pwal ina chök ussun, semirit repwe ämääri ar repwe tongei Jiowa ika ekkewe sam me in repwe föri pwe imwer, eü leenien kinamwe. Jemes a makkei, “Ekewe chon afisätä kinamwe mi fofot fän kinamwe repwe kini ewe uän pwüng.” (Jemes 3:18) Ifa ussun ekkewe sam me in repwe efisatä kinamwe lon imwer we? Ar ririöch epwe pöchökkül. Ika emön mwan me pwülüwan we ra tongfengen me süfölfengen, repwe äiti ngeni nöür kewe ar repwe tongei me süföliti ekkewe ekkoch, nge äkkäeüin, Jiowa. (Kalesia 6:7; Efisus 5:33) Tong me süföl ra ämääraatä kinamwe. Iwe, eü pwüpwülü mi kinamwefengen lefiler repwe lipwäköch le ataweei osukosuk mi fisitä lon ewe famili.
14 Pwüngün, esor pwüpwülü mi unusöch, ese pwal wor famili mi unusöch woon fönüfan iei. Fän ekkoch, ekkewe sam me in resap pwäri uwaan ewe ngün mi fel ngeni nöür kewe. (Kalesia 5:22, 23) Ika ina, met ekkewe sam me in repwe föri? Ika repwe pwäri ar mwäällilo ngeni nöür we, epwe itä akükkünatiu an süfölitiir? Ekieki ussun ewe aposel Paul. A ussun chök emön sam lon pekin ngün ngeni chommong. (1 Korint 4:15) Iwe nge, a pwäri pwe a mwäällilo fän ekkoch. (Rom 7:21-25) Iwe, an tipetekison me wenechar a alapalo ach süföliti Paul nge ese akükkünatiu. Inaamwo ika a wor an kewe apwangapwang, nge Paul a tongeni mak ngeni ewe mwichefel lon Korint: “Oupwe apirüei usun ngang üa apirü Kraist.” (1 Korint 11:1) Ika kopwe pwal pwäri om kewe mwääl, eli, noum kewe repwe tipemecheres le omusokolo.
15, 16. Pwata ekkewe sam me in repwe äiti ngeni nöür kewe ar repwe tongei pwiir kewe chon Kraist, iwe, ifa ussun repwe tongeni föri?
15 Met ekkewe sam me in repwe pwal tongeni föri pwe nöür kewe repwe mämmääritä lon ar tong ngeni Jiowa? Ewe aposel Jon a makkei: “Are eman a apasa, ‘Üa echeni Kot,’ nge a oput pwiin, i eman chon chofona. Pun epwe ifa usun an epwe echeni Kot, ewe esap küna, nge ese fen echeni pwiin we mi küna?” (1 Jon 4:20, 21) Ina minne, lupwen kopwe emiriti noum kewe ar repwe tongei pwiir kewe chon Kraist, ka äiti ngeniir pwe repwe tongei Kot. Epwe öch ekkewe sam me in repwe pwisin eisiniir, ‘Lape ngeni fansoun, lupwen ua fos ussun ewe mwichefel, a kan apöchökkül are esiit?’ Epwe ifa ussun kopwe silei? Aüselingöch ngeni än nöümi kewe fos ussun ekkewe mwich me chon ewe mwichefel. Eli kopwe rongorong ar repwe äkkäppirü om kewe ekiek.
16 Met ekkewe sam me in repwe föri le älisi nöür kewe ar repwe tongei pwiir kewe lon pekin lükü? Piter, emön sam mei wor nöün kewe ruuemön alüwöl, a apasa: “Seni chök le kükkünür, äm aua ekketiwa pwiich kewe mi äsimaü lon pekin ngün ar repwe etikem le möngö me chiechifengen lon imwem, iwe, a fokkun apwapwa. Atun nöüm kewe ra määritä, ra chiechifengen me pwiich kewe mi tongei Jiowa, iwe, ra küna pwe a fokkun apwapwa ach angang ngeni Kot.” Dennis, emön sam mei wor nimön nöün kewe nengngin, a apasa, “Äm aua pesei nöüm kewe ar repwe chiechi ngeni ekkewe pioneer mi watte seniir lon ewe mwichefel, iwe, ineet chök a tufich, äm aua awasölai ekkewe elter mi säifetäl me pwülüwer kewe.” Kopwe pwal tongeni älisi noum kewe ar repwe ekieki pwe chon ewe mwichefel ra ussun chök chon om famili?—Mark 10:29, 30.
Wisen ewe Semirit
17. Ifa ewe kefil epwe nom ren ekkewe nau lupwen repwe määritä?
17 Ekieksefälli ewe kapas monomon ussun ewe chon nikappich. Inaamwo ika a sippeöch, nge esap en ewe ännen ika ewe mesen äsefich ese wenewen. Pwüngün, ekkewe sam me in repwe achocho ar repwe awenechara ewe mesen äsefich mi pwor, lon kapas awewe, ren ar tinikken le awenechara ekiekin nöür we. Nge feil, feil, ekkewe nau repwe pwisin filatä ika repwe mut ngeni ei otot an epwe etipetipeer are mut ngeni Jiowa an epwe “aiti [ngeniir] ewe al mi pwung.”—Än Salomon Fos 3:5, 6; Rom 12:2.
18. Ifa ussun minne emön nau epwe filatä epwe kkü ekkewe ekkoch?
18 Inaamwo ika mei chou wisen ekkewe sam me in ar repwe fooleniöchü nöür kewe “ren sokkun amirit me fonou me ren ewe Samol,” nge ewe nau pwisin epwe filatä met sokkun aramas epwe wiliti. (Efisus 6:4) Ina minne, ämi kana nau, oupwe pwisin eisinikemi, ‘Upwe ngüüri ewe angangen emirit semei kewe me inei ra awora fan tong?’ Ika kopwe föri ena, kopwe filatä ewe alen manau mi mürinnö seni meinisin. Kopwe apwapwai semom kewe me inom. Lap seni meinisin, kopwe apwapwai letipen Jiowa.—Än Salomon Fos 27:11.
[Pwóróus fan]
a A peres ren Chon Pwäratä Jiowa.
Ka Chechchemeni?
• Ifa ussun ekkewe sam me in repwe isetiu eü leenien äppirü mi mürinnö ren iotek me käeö Paipel?
• Ifa ussun ekkewe sam me in repwe föralo pwe imwer epwe kinamwe?
• Ifa ewe kefil a nom ren nau, iwe, ifa ussun minne ra filatä epwe kkü ekkewe ekkoch?
[Sasing lón pekin taropwe 10]
Ka kan isetiu eü leenien äppirü mi mürinnö fän iten noum we ren om pwisin käkkäeö?
[Sasing lón pekin taropwe 11]
Napanapen nonnomun ewe famili mi kinamwe epwe efisatä pwapwa