Ämääraatä Ekkewe Napanap Repwe Älisuk Le Föralo Chon Käeö
“Oupwe feilo . . . föralo chon käeö seni chon fönü meinisin.” —MATTU 28:19, NW.
1. Ikkefa ekkewe tufich me sile ra lamot ngeni nöün Kot chon angang loom?
FÄN ekkoch, a lamot ngeni nöün Jiowa kewe chon angang ar repwe ämääraatä ar sile me lipwäköch le apwönüetä letipen Kot. Ren chök awewe, fän än Kot allük, Eperiam me Sara ra likitalo ewe telinimw Ur mi fokkun wöüöch, iwe, ra käeö tufichin chon imweimw imw mangaku. (Ipru 11:8, 9, 15) A lamot ngeni Josua pwora, lükülük woon Jiowa, me silefichi ewe Allük ren an epwe emmweni ekkewe chon Israel lon ewe Fönü mi Pwonetiu. (Josua 1:7-9) Ese mwääl, än Kot we ngün mi fel a aöchüolo än Bezalel me Oholiab tufichin föri me emmweni angangen kaütään ewe imwenfel me pwal ekkoch angang.—Ekistos 31:1-11.
2. Sipwele pworaus woon menni kapas eis mi weneiti ewe angangen föralo chon käeö?
2 Fitepükü ier mwirin, Jises Kraist a awisa ngeni nöün kewe chon käeö ei wis: “Oupwe feilo . . . föralo chon käeö seni chon fönü meinisin, . . . oupwe afalafaler pwe repwe älleäsochisi mettoch meinisin minne üa fen allükü ngenikemi.” (Mattu 28:19, 20) A kerän ina eü fansoun aramas ra angei ei wis mi fokkun watte aücheaan. Ikkefa ekkewe napanap mi lamot fän iten ei angangen föralo chon käeö? Ifa ussun sipwe ämääraatä ekkena napanap?
Pwäralo ewe Tong Ngeni Kot mi Alollool
3. Met ewe allük pwe sipwe föralo chon käeö a atufichikich le föri?
3 Ren ach sipwe fos ngeni aramas me achocho le achchüngü letiper pwe repwe fel ngeni ewe Kot mi enlet, a lamot ach tongei Jiowa epwe alollool. Ekkewe chon Israel ra ännetatä pwe ra tongei Jiowa ren ar unusen älleäsochisi an kewe allük, eäni asor ngeni I, me mwareiti I lon köl. (Tuteronomi 10:12, 13; 30:19, 20; Kölfel 21:13; 96:1, 2; 138:5) Kich chon föralo chon käeö, sia pwal älleasochisi än Kot kewe allük nge sia pwal pwäratä ach tong ngeni Jiowa ren ach afalafala aramas ussun I me an kewe kokkot. Mi lamot sipwe fos fän ach lükülük, me filiöchü ekkewe kapas mi fich ren ach sipwe apasawu meefien letipach ussun ach äpilükülük me ren Kot.—1 Tesalonika 1:5; 1 Piter 3:15.
4. Pwata Jises a pwapwaiti an asukula aramas ussun Jiowa?
4 Pokiten alolloolun än tong ngeni Jiowa, Jises a fokkun pwapwa le fos ussun än Kot kewe kokkot, an we Mwu, me ewe fel mi enlet. (Luk 8:1; Jon 4:23, 24, 31) Ina popun, Jises a apasa: “Iei anei, pwe upwe fori letipen ewe emon mi tinieito, o upwe pwal efisata an angang.” (Jon 4:34) Alon ewe sou makkei köl fel keei ra weneiti Jises: “Ai Kot, ua chok pwapwaesini ai fori letipom; om we alluk a nonnom lon letipei. Ua fen arongafeili ewe kapas apwapwan ai ngaselo lon ewe mwich mi chapur; nengeni, use mo pinei tinauei; SAMOL, ka fen sinei.”—Kölfel 40:8, 9; Ipru 10:7-10.
5, 6. Ifa ewe nampa eü napanap mi lamot ngeni ekkewe chon föralo chon käeö?
5 Fän ekkoch, iir kewe mi kerän silei ewe enlet lon Paipel ra mwökütüküt fän ar tong ngeni Kot, me ra fos fän ar lükülük ussun Jiowa me an we Mwu. Ina popun, ra angöch le pesei aramas ar repwe etittina ewe Paipel. (Jon 1:41) Ach tong ngeni Kot a amwökütükich le fiti ewe angangen föralo chon käeö. Ina minne, sipwe tümünü pwe ach tong epwe chök pwichikkar ren ach äkkälleäni me ekilonei an we Kapas.—1 Timoti 4:6, 15; Pwäratä 2:4.
6 Ese mwääl, än Jises Kraist tongei Jiowa a älisi i pwe epwe emön sense mi tinikken. Nge esap ina chök popun Jises a lipwäköch. Iwe, ifa pwal eü napanap Jises a eäni pwe epwe sipeöch le föralo chon käeö?
Pwäralo Tong Ngeni Aramas
7, 8. Ifa meefien Jises ussun aramas?
7 Jises a tongei aramas, me a fokkun äfänniir. Me mwen an a feitiu fönüfan, i nöün Kot we “sousile angang,” me a fokkun meseikeiti mettoch meinisin mi weneiti aramasen fönüfan. (Än Salomon Fos 8:30, 31) Lupwen a nonnom woon fönüfan, Jises a ümöümöch ngeni aramas me asösööi iir kewe mi feito ren. (Mattu 11:28-30) Jises a pwäralo än Jiowa tong me ümöümöch, me ekkeei napanap ra lukeato aramas ar repwe fel ngeni ewe chök Kot mi enlet. Sokkopaten aramas ra aüselinga Jises pun a pwäratä an tonger me äfänni nonnomur.—Luk 7:36-50; 18:15-17; 19:1-10.
8 Lupwen emön mwän a eis met epwe föri pwe epwe alemwiri ewe manau esemuch, “Jises a nengeni, o a tongei atewe.” (Mark 10:17-21) Jises a asukula ekkoch aramas lon Petani, iwe, Paipel a erä pwe “Jises a tongei Marta me pwin we, pwal Laseres.” (Jon 11:1, 5) Jises a fokkun tongei aramas pwe a pennüküolo an fansoun asösö pwe epwe afalafaler. (Mark 6:30-34) Pokiten alolloolun än Jises tongei aramas, esor pwal emön mi lipwäköch lap seni Jises le luki aramas ngeni ewe fel mi enlet.
9. Ifa än Paul ekiek ussun an we angangen föralo chon käeö?
9 Ewe aposel Paul a pwal fokkun echeni ekkewe aramas a afalafaler. Awewe chök, a ereni ekkewe Chon Kraist lon Tesalonika: “Iwe, pokiten am tong chapur ngenikemi, am aia chok pwapwa ren fangelo ngenikemi, esap ewe kapas allim chok, pwe pwal manauem; pun ami mi achengicheng rem.” Iwe, mwiriloon än Paul pwäralo an echeniir, ekkoch chon Tesalonika ra “sap ngeni Kot seni ekkewe ununun anu.” (1 Tesalonika 1:9; 2:8) Ika sia enletin tongei aramas, ussun chök Jises me Paul, sipwe pwal meefi pwapwa le küna an ewe kapas allim achchüngü letipen iir kewe “mi [fich] ngeni manau esemuch.”—Fofor 13:48.
Pwäralo ewe Napanap Pennüküolo Pwisin Mochenich
10, 11. Pwata a lamot sipwe tipemecheresin pennüküolo mochenich lon ach achocho le föralo chon käeö?
10 Iir mi lipwäköch le föralo chon käeö ra tipemecheres le pennüküolo pwisin mochenir. Rese ekiekin akkomwa ar repwe achommongaalo pisekiir. Ina minne, Jises a ereni nöün kewe chon käeö: “Mi fakkun forea ngeni an ekkewe mi pisekisek repwe tolong lon ewe muun Kot.” Ekkewe chon käeö ra mäirü lupwen ra rongorong ei mettoch, nge Jises a sopwelo: “Ekkan semirit, mi fakkun forea an aramas tolong lon ewe muun Kot! A fen mecheres an emön kamel epwe pwerelong lon pwangen tikek lap seni an emon mi pisekisek epwe tolong lon ewe muun Kot.” (Mark 10:23-25) Jises a pesei nöün kewe chon käeö ar repwe manaueni ewe sokkun manau mi menemenöch pwe repwe nefotofot ngeni ar angangen föralo chon käeö. (Mattu 6:22-24, 33) Pwata ach tipemecheresin pennüküolo pwisin mochenich epwe älisikich lon ach angangen föralo chon käeö?
11 A lamot sipwe chofo ika sipwe asukula aramas ussun mettoch meinisin minne Jises a allükatiu. Emön chon föralo chon käeö epwe tinikken le asukula nöün we chon käeö Paipel iteiten wiik. Ekkoch chon afalafal ra ekisaalo ar fansoun föri angangen moni pwe repwe alapalo ar fansoun afalafal me kükkütta ekkewe mi letip wenechar. Fite ngerou Chon Kraist ra käeö eü fosun ekis pwe repwe tongeni afalafal ngeni iir kewe mi eäni fosun ekis lon leenier. Ekkoch Chon Kraist ra fen likitalo pükün leenier me mwöküt ngeni pwal eü leeni pwe repwe aunusalo ar tufichin fiti ei angangen räs. (Mattu 9:37, 38) Lon ekkeei sokkun angang meinisin, a lamot emön epwe tipemecheres le pennüküolo pwisin mochenin. Iwe nge, a lamot pwal ekkoch napanap pwe emön epwe lipwäköch le föralo chon käeö.
Sipwe Mosonottam nge Sisap Asolapa Fansoun
12, 13. Pwata a lamot ewe napanap mosonottam lon ach föralo chon käeö?
12 Mosonottam, ina pwal eü napanap epwe älisikich le föralo chon käeö. A atapwalapwal ewe pworaus kich Chon Kraist sia arongafeili, nge a lamot ach sipwe mosonottam, pun eli epwe langattam fansoun me mwen än emön epwe wiliti emön Chon Kraist. (1 Korint 7:29) Jises a mosonottam ngeni pwiin we Jemes. Inaamwo ika Jemes a kon silei ussun än Jises we angangen afalafal, nge a mmang an epwe wiliti nöün Jises chon käeö. (Jon 7:5) Iwe nge, lefilen än Jises mälo me Pentikos 33 C.E., Jemes a wiliti emön chon käeö pun ewe Paipel a apasa pwe ra mwichfengen me inan, pwiin kewe, me ekkewe aposel pwe repwe iotekfengen. (Fofor 1:13, 14) Jemes a feffeitä lon pekin ngün, pun ekiselo mwirin, a eäni wis tekia lon ewe mwichefel.—Fofor 15:13; 1 Korint 15:7.
13 Ussun chök ekkewe chon atake, Chon Kraist ra äkkämääri ekkewe mettoch ra määrimang—ussun choweän weweöchüiti ewe Paipel, tongei Jiowa, me napanapeni napanapen Kraist. Ina popun a lamot ach sipwe mosonottam. Jemes a makkei: “Ämi pwii kana, oupwe mosonotam tori ach Samol epwe war. Oupwe nenengeni usun än eman chon tanipi mosonotam le witiwiti pwe fanüan epwe awora ua mi fokun aüchea. A mosonotam le witiwiti an epwe püngütiu ewe üten leräs me üten lefeng. Iei usun pwal ämi, oupwe mosonotam o anüküchara letipemi, pun waren ach Samol a arapoto.” (Jemes 5:7, 8) Jemes a pesei chienan kewe chon lükü ar repwe ‘mosonotam tori ach Samol epwe war.’ Ika ekkewe chon käeö rese weweiti och, Jises a mosonottam le aweweei are eäni kapas monomon. (Mattu 13:10-23; Luk 19:11; 21:7; Fofor 1:6-8) Iei ewe Samol a fen nonnom, nge a pwal lamot ewe napanap mosonottam lon ach föralo chon käeö. Sipwe mosonottam le asukula iir kewe repwe wiliti nöün Jises chon käeö lon ach ei fansoun.—Jon 14:9.
14. Inaamwo ika sia mosonottam, nge ifa ussun sipwe äeäöchü ach fansoun lon ach föralo chon käeö?
14 Inaamwo ika sipwe mosonottam, nge ewe kapas esap uwa lon lape ngeni aramas sia käeö ngeniir Paipel. (Mattu 13:18-23) Mwirin a naföch ach achocho le älisiir, sipwe tipatchem ika sipwe ükütiü le käeö ngeniir me kütta pwal ekkoch aramas repwe fen aücheaani ewe enlet lon Paipel. (Än Salomon Afalafal 3:1, 6) Nge pwüngün pwe a chüen lamot älillis ngeni pwal mwo nge aramas mi pwapwaiti ewe enlet lon Paipel pwe repwe siwili ar ekiek, napanap, me met ra kan akkomwa lon manauer. Ina popun, sipwe mosonottam, ussun chök Jises a pwal mosonottam ngeni nöün kewe chon käeö mi oro mmang le ämääri ekiek mi pwüng.—Mark 9:33-37; 10:35-45.
Amürinnölo Napanapen Ach Asukula Aramas
15, 16. Pwata a lamot ach ämecheresi ach awewe me mmolnefich lon ewe angangen föralo chon käeö?
15 Ikkeei ekkoch napanap repwe asopwöchü ach angangen föralo chon käeö, tong ngeni Kot, echeni aramas, tipemecheres le pennüküolo mochenich, me mosonottam. Nge a pwal lamot ach sipwe amürinnölo ach tufichin asukula aramas pwe napanapen ach asukul epwe ffataffatöch me mecheres. Ren chök awewe, chommong äitien Jises, ewe Sense mi Lapalap, ra fokkun kküü letipen aramas pun a mecheres ar repwe weweitiir. Ese mwääl ka chechchemeni än Jises keei mwuten kapas: “Oupwe iseni pisekimi lon lang.” “Oute ngeni kolak mettoch mi fel.” “Pungun tipatchem a pwa ren foforun kewe.” “Oupwe ngeni Sisar minne an Sisar, o pwal ngeni Kot minne an Kot.” (Mattu 6:20; 7:6; 11:19; 22:21) Nge Jises ese chök uwawu pworaus mi mwochomwoch. A ffataffatöch an asukul, nge a pwal aweweei ekkoch mettoch ika mi fich. Ifa ussun kopwe tongeni äppirü napanapen än Jises asukula aramas?
16 Mmolnefich, ina ewe kiien afalafal mi mecheres me ffataffatöch. Ika ewe chon afalafal ese mmolnetä, epwe tongeni fos chommong. Epwe tongeni pwölüelo ewe pworaus mi aüchea ren chommongun an kapas pun a apasawu mettoch meinisin a silei ussun ewe lesen. Nge ewe emön mi mmolnefich epwe ekieki ussun nöün we chon käeö, ekilonei ewe lesen, me aweweöchü minne chök mi lamot ngeni ewe lesen lon kapas mi ffataffatöch. (Än Salomon Fos 15:28; 1 Korint 2:1, 2) A äfänni ükükün sileien ewe chon käeö me menni pworaus epwe menlapei atun ewe käeö. Eli ewe chon afalafal a silei chommong pworaus mi ämmeseik ussun ewe lesen, nge esap ffatöch ika a pwal apachalong pworaus ese lamot ngeni ewe lesen.
17. Ifa ussun sipwe älisi aramas le nöünöü ewe Paipel le aweweei ar lükü?
17 Jises a pwal älisi aramas ar repwe tufichin aweweei met ra lükü, nge ese chök afalafal ngeniir. Awewe chök, fän eü, a eis: “Meeta om ekiek, Saimon? Seni io ekkewe kingen fonufan ra angei takisesin aramas are takisesin laisen? Seni nour kewe, are seni aramas?” (Mattu 17:25) Eli sia kon pwapwaiti ach pwisin aweweei ewe Paipel, ina popun a lamot sisap fos chommong, nge sipwe mut ngeni ewe chon käeö an epwe uwawu meefian are pwisin aweweei met sia käeö. Sisap pwal achommonga ach kapas eis ngeniir. Nge, sipwe tongeni älisiir le weweöchüiti ekkewe pworaus lon Paipel mi mak lon nöüch kewe puk ren ach pwäratä mirit, me äeäöchü kapas awewe me kapas eis.
18. Met a kapachelong lon lipwäköchüch le asukula aramas?
18 Emön mi lipwäköch le asukula aramas esap chök äiti ngeni emön an epwe amwöchülükün ekkoch pworaus. A lamot sipwe älisi ewe chon käeö an epwe küna sokkofesennin met mi pwüng me mwääl, öch me ngaü, tipatchem me tiparoch. Lupwen sia föri ena mettoch me achocho le ämääraatä tongen Jiowa lon letipen ewe chon käeö, i epwe tongeni weweöchüiti lamoten an epwe älleäsochisi Jiowa.
Fiti ewe Angangen Föralo Chon Käeö fän Tinikken
19. Ifa ussun Chon Kraist meinisin ra älisi ewe angangen föralo chon käeö?
19 Ewe mwichefelin Chon Kraist, ina eü mwicheich mi kan föralo chon käeö. Lupwen emön minefö a wiliti emön chon angangen Kot, esap chök ewe Chon Pwäratä Jiowa a küna me äiti ngeni masouen Paipel epwe meseik. Awewe chök, lupwen aramas ra kan akkota ekkoch kümiin aramas ar repwe kütta emön semirit mi mwälechelo, eli emön chök me lein chon ena kümi epwe wesewesen küna ewe semirit. Nge meinisin chon ena kümi ra pwapwa lupwen ena semirit a liwinsefäl ngeni seman kewe me inan. (Luk 15:6, 7) Pwal ina chök ussun, unusen ewe mwichefel a kapachelong lon ei angangen föralo chon käeö. Meinisin Chon Kraist ra fiti ewe angangen kükkütta aramas mi tongeni wiliti nöün Jises chon käeö. Iwe, lupwen emön minefö a poputä le fiti mwich lon ewe Kingdom Hall, meinisin chon ewe mwichefel ra älisi an epwe aücheaani ewe fel mi enlet. (1 Korint 14:24, 25) Ina popun, Chon Kraist meinisin ra tongeni meefi pwapwa pwe fitepükü ngerou aramas ra wiliti chon äppirü Jises iteiten ier.
20. Met kopwe föri ika ka mochen äiti ngeni aramas ewe enlet lon Paipel?
20 Chommong Chon Kraist mi tuppwöl repwe pwapwa pwe repwe tongeni asukula emön ussun Jiowa me fel mi enlet. Inaamwo ika ra achocho ükükün ar tufich, nge eli rese tongeni künökün nöür chon käeö. Ika ina nonnomum, kopwe akkapöchökküla om tong ngeni Jiowa, echeni aramas, tipemecheres le pennüküolo pwisin mochenum, mosonottam, me amürinnölo napanapen om asukula aramas. Nge ewe mi lamot seni meinisin, kopwe iotek ngeni Jiowa ussun om mochen äiti ngeni emön ewe enlet. (Än Salomon Afalafal 11:1) Kopwe meefi lükülüköch ren om silei pwe mettoch meinisin ka föri lon om angang ngeni Jiowa a älisi ewe angangen föralo chon käeö, ewe mi elingalo Kot.
En mi Tongeni Aweweei?
• Pwata ewe angangen föralo chon käeö, ina eü minen pwäratään ach tong ngeni Kot?
• Ikkefa ekkewe napanap mi lamot ngeni ekkewe chon föralo chon käeö?
• Met a kapachelong lon ‘lipwäköchüch le asukula’ aramas?