Tüttümünüfichi “Lipwäköchum Le Asukula Aramas”
“Kopwe afalafala ewe kapas, . . . kopwe fönöü, kopwe apwüngü, kopwe pesei, ren om tüttümünüfichi lipwäköchum le asukula aramas.”—2 TIM. 4:2, NW.
1. Ifa ewe allük Jises a ngeni nöün kewe chon käeö, me ifa ewe leenien äppirü a isetiu?
INAAMWO ika Jises a föri chommong manamanen echikaratä aramas, nge a äkkäeüin sillelo pwe i emön sense, nge esap chök emön chon föri manaman. (Mark 12:19; 13:1) Jises a kan akkomwa an we angangen arongafeili ewe kapas allim ussun mwuun Kot, ina minne, chon tapwelo mwirin i repwe pwal ina ussun. Chon Kraist ra wisen sopwelo ewe angangen föralo chon käeö ren ar asukula aramas pwe repwe älleäsochisi mettoch meinisin minne Jises a allükü ngeniir.—Mt. 28:19, 20.
2. Ika sipwe apwönüetä wisach le afalafal, met a lamot ach sipwe föri?
2 Ika sipwe apwönüetä wisach le föralo chon käeö, sipwe achocho le lipwäköchülo lon ach tufichin asukula aramas. Ewe aposel Paul a menlapei lamoten ei tufich lupwen a mak ngeni Timoti, chienan we le afalafal. A erä: “Kopwe tumunufichi pwisin en, o om kena afalafal; kopwe likiitu lon ei sokkun fofor, pun are om fofor epwe iei usun, iwe, kopwe amanaua pwisin en o pwal iir ekkewe mi auseling en.” (1 Tim. 4:16) Ewe sokkun napanapen asukul Paul a ekieki esap chök an epwe atoura sile ngeni aramas. Chon afalafal mi lipwäköch ra achchüngü letipen aramas me amwökütüür ar repwe siwili manauer. Ina ewe napanapen asukul mi lipwäköch. Ina minne, ifa ussun sipwe äfeffeitääi ach ‘lipwäköch le asukula aramas’ lupwen sia esilefeili ewe kapas allim ussun ewe Mwuun Kot?—2 Tim. 4:2.
Äfeffeitääi “Lipwäköchum le Asukula Aramas”
3, 4. (a) Ifa ussun sipwe äfeffeitääi ach ‘lipwäköch le asukula aramas’? (b) Ifa ussun ewe Sukulen Afalafal a älisikich pwe sipwe wiliti sense mi lipwäköch?
3 Eü puken aweweei kapas a erä pwe emön epwe ‘lipwäköchulo’ lon an asukula aramas ren an epwe “kakkäeö, akkapwönüetä, are nennengeni.” Sipwe föfföri ekkeei ülüngät mettoch fän iten ach sipwe sipeöch le asukula ewe kapas allim. Sipwe tongeni unusen weweiti eü lesen ika sipwe käkkäeö ewe lesen fän iotek. (Älleäni Kölfel 119:27, 34.) Ren ach nennengeni ekkewe chon afalafal mi lipwäköch, sipwe tongeni käeö me äppirü napanapen ar asukula aramas. Ach achocho le apwönüetä minne sia fen käeö iteitan epwe amürinnölo ach tufichin asukul.—Luk 6:40; 1 Tim. 4:13-15.
4 Jiowa, I ach Chon Asukul mi Lapalap. Ren an we mwicheich woon fönüfan, Jiowa a asukula nöün kewe chon angang pwe repwe apwönüetä wiser le afalafal. (Ais. 30:20, 21) Ina popun, iteiten wiik a kan fis ewe Sukulen Afalafal lon meinisin ekkewe mwichefel pwe epwe älisi ekkewe chon sukul ar repwe lipwäköch lon ar angangen esilefeili ewe Mwuun Kot. Ewe sukul a äkkäeüin nöünöü ewe Paipel iteitan. Än Jiowa we Kapas a äiti ngenikich met sipwe asukula ngeni aramas. A pwal äitikich met sipwe föri pwe napanapen ach asukul epwe fichiiti aramas me epwe uwaaöch. Ewe Sukulen Afalafal a kan ächema ngenikich pwe sipwe lipwäköchülo lon ewe wis sense ika sipwe alonga ach afalafal woon än Kot we Kapas, nöünöüfichi kapas eis, asukula aramas lon eü napanap mi mecheres, me pwäratä ach enletin mochen älisiir. Sipwe etittina eü me eü ekkeei mettoch. Mwirin, sipwe pworaus woon ifa ussun sipwe achchüngü letipen ewe chon käeö.
Alonga Om Afalafal Woon Kapasen Kot
5. Ifa longolongun ach afalafal mi mürinnö seni meinisin, iwe, met popun?
5 Jises, ewe sense mi lapalap seni meinisin, a alonga an kewe afalafal woon ewe Kapasen Kot. (Mt. 21:13; Jon 6:45; 8:17) Ese kapas fän pwisin itan nge fän iten ewe Emön mi tinato. (Jon 7:16-18) Sipwe äppirü i. Ina minne, ese lifilifil ika sia afalafal imw me imw are käeö ngeni nöüch kewe chon käeö, nge ach afalafal epwe chök alongolong woon manamanen ewe Kapasen Kot. (2 Tim. 3:16, 17) Pwisin angangöchüch le aweweei och pworaus ese fokkun löllö ngeni manamanen ewe Kapasen Kot mi Pin. Mi manaman ewe Paipel. Ese lifilifil menni pworaus sia mochen ewe chon käeö epwe weweiti, nge epwe mürinnö ika sipwe mut ngeni an epwe pwisin älleäni alon Paipel.—Älleäni Ipru 4:12.
6. Ifa ussun emön sense epwe tongeni tümünüöchü pwe ewe chon käeö a wenewenen weweiti ewe lesen a käkkäeö?
6 Sap minne esor lamoten än emön sense epwe ammolnatä fän iten ewe käeöön Paipel. A fen lamot pwe me mwen ewe käeö, ewe sense epwe loom ekieki ika menni wokisin lon Paipel mi mak lon ewe puk repwe älleäni atun ar käeöfengen. Fän chommong, epwe mürinnö sipwe älleäni ekkewe wokisin ach kewe lükü ra alongolong woon. A pwal lamot ach älisi ewe chon käeö an epwe weweiti eü me eü wokisin a älleäni.—1 Kor. 14:8, 9.
Eäni Kapas Eis mi Kküü Ewe Letip
7. Pwata ach eäni kapas eis, ina eü minen asukul mi mürinnö?
7 Ika ewe sense a sipeöch le eäni kapas eis, epwe achchüngü ekiekin me letipen ewe chon käeö. Ina minne, kosap aweweei ekkewe wokisin ngeni noum we chon käeö, nge kopwe fen tingorei an epwe wisen aweweei ngonuk. Fän ekkoch, epwe lamot om kopwe eäni pwal eü ika fitu kapas eis pwe noum we chon käeö epwe wewefichiti ewe lesen. Lupwen kopwe eäni kapas eis le asukula emön, kopwe älisi an epwe weweiti met popun sia lükü och mettoch, nge epwe pwal pwisin apwüngalo me lükü ena mettoch.—Mt. 17:24-26; Luk 10:36, 37.
8. Ifa ussun sipwe tongeni silei masouen letipen ewe chon käeö?
8 Lon ach kokkotun käeö, ewe chon käeö epwe pölüeni kapas eis. Ese mwääl, lape ngeni noum kewe chon käeö repwe tongeni mwittir küna pölüen ekkewe kapas eis mi mak lon ewe lesen. Iwe nge, emön sense mi mirit esap chök kütta pwe epwe pwüng än ewe chon käeö pölüeni kapas eis. Awewe chök, eli emön chon käeö epwe tongeni aweweöchü minne ewe Paipel a apasa ussun lisowu mwääl. (1 Kor. 6:18) Iwe nge, ach eäni kapas eis epwe tongeni pwäralo met ewe chon käeö a wesewesen ekieki ussun ewe lesen a käkkäeö. Ewe sense a pwal tongeni eis: “Met popun ewe föfförün lisowu lükün pwüpwülü mi änioput me ren ewe Paipel? Met om ekiek ussun ei allük seni Kot? Epwe wor feiöchum ika kopwe atipeeüfengenni manauom ngeni än Kot kewe allük?” Napanapen an pölüeni ekkena kapas eis epwe tongeni pwäralo masouen letipen ewe chon käeö.—Älleäni Mattu 16:13-17.
Kopwe Ämecheresi
9. Met sipwe chechchemeni lupwen sipwe aweweei ekkewe wokisin lon Paipel?
9 Lape ngeni ekkewe pworaus enlet lon Paipel ra mecheres ach sipwe weweitiir. Nge eli, nöüch kewe chon käeö ra osukosuk ren ekkewe afalafalen lamalam chofona. Ina popun, wisach sipwe ämecheresi ngeniir ar repwe weweiti ewe Paipel. Ekkewe sense mi lipwäköch ra aweweei ekkewe pworaus lon eü napanap mi mecheres, ffataffatöch, me pwüng. Ika sia fiti ei emmwen, iwe, sisap föri pwe epwe weires ar repwe weweiti ewe pworausen enlet. Kosap apachaatä sokkopaten pworaus mi titchik rese lamot. Ese pwal lamot kopwe titchikin aweweei meinisin kinikinin ewe wokisin oua älleäni. Kopwe chök menlapei kinikinin ewe wokisin mi weneiti me aweweöchü ewe lesen oua käkkäeö lon ena atun. Ekis me ekis ewe chon käeö epwe weweiti ekkewe pworaus mi alolloon lon Paipel lupwen a feffeitä lon an weweöch.—Ipru 5:13, 14.
10. Ikkefa ekkewe mettoch sipwe ekieki ren ach sipwe silei fitu parakraf sipwe käeö?
10 Epwe fitu parakraf sipwe käeö iteiten sia käeö? A lamot mirit lon ei mettoch pun mi sokkolo tufichin me nonnomun ewe chon käeö me ewe sense. Nge sipwe chechchemeni pwe iei ewe popun sia asukula aramas, pwe sipwe älisiir le ämääraatä lükü mi pöchökkül. Ina popun sipwe annaföchü fansoun fän iten ewe chon käeö epwe älleäni, weweiti, me lükü ekkewe pworaus enlet lon ewe Kapasen Kot. Sisap käeö chommong lesen esap ki ren. Iwe nge, ewe käeö epwe chök sossopwosopwelo. Lupwen ewe chon käeö a weweiti eü pworaus, sipwe mwet ngeni ewe pworaus mwirin.—Kol. 2:6, 7.
11. Ifa ewe lesen lon pekin asukul sipwe tongeni käeö seni aposel Paul?
11 Lupwen aposel Paul a kerän afalafal ngeni aramas, a ämecheresi pwe repwe weweiti ewe kapas allim. Inaamwo ika a fiti sukul tekia, nge ese nöünöü kapas mi tekia. (Älleäni 1 Korint 2:1, 2.) Ekkewe mi letip wenechar ra pwapwaiti mecheresin ar weweiti ekkewe pworaus enlet lon Paipel. Esor lamoten emön epwe fiti sukul tekia fän iten an epwe weweiti ewe Paipel.—Mt. 11:25; Fof. 4:13; 1 Kor. 1:26, 27.
Älisi Ekkewe Chon Käeö Ar Repwe Aücheani Minne Ra Käeö
12, 13. Met epwe tongeni amwökütü ewe chon käeö an epwe apwönüetä minne a käkkäeö? Aweweei.
12 Ren ach sipwe lipwäköchülo, a lamot pwe ach asukul epwe kküü letipen ewe chon käeö. Mi lamot ewe chon käeö epwe weweiti ifa ussun ewe pworaus a weneiti pwisin i, ifa ussun epwe küna feiöch seni, me ifa ussun manauan epwe öchülo ika epwe älleäsochisi ewe emmwen seni Paipel.—Ais. 48:17, 18.
13 Awewe chök, eli sia pworausfengen woon Ipru 10:24, 25, a pesei Chon Kraist ar repwe mwichfengen pwe repwe küna pöchökkül seni Paipel me pwapwaiti ar chiechifengen. Ika ewe chon käeö esaamwo fiffiti ekkewe mwich, sipwe tongeni ekis aweweei ifa kokkotun ekkewe mwich me met sia kan pworausfengen woon. Sipwe tongeni erä pwe ekkewe mwich lon mwichefel, iir eü kinikinin ach fel me äiti ngeniir ekkewe feiöch sia pwisin küna seni ekkena mwich. Iwe, sipwe tongeni etiwa ewe chon käeö an epwe fiti. Itä ürürün, epwe apwönüetä ekkewe allük lon Paipel pokiten a mochen älleäsochisi Jiowa, nge esap pokiten a chök mochen apwapwai letipen ewe emön a käkkäeö ngeni.—Kal. 6:4, 5.
14, 15. (a) Met emön chon käeö epwe tongeni käeö ussun Jiowa? (b) Ifa ussun ewe chon käeö epwe küna feiöch seni an silei napanapen Kot kewe?
14 Iei eü feiöch mi lamot ekkewe chon käeö repwe küna seni ar käkkäeö Paipel me akkapwönüetä an kewe emmwen, ar repwe silelo me tongei Jiowa. (Ais. 42:8) Esap I emön chök Sam, Chon Föratä me Chon Nemeni läng me fönüfan nge a pwal pwäralo napanapen me tufichin kewe ngeni iir kewe ra tongei me angang ngeni. (Älleäni Ekistos 34:6, 7.) Lupwen Moses epwele emmwenawu ewe mwuun Israel seni ar eolo lon Isip, Jiowa a nöünöü ei ititin kapas ren an epwe pwäri ussun pwisin I: “Ngang upwe wesewesen wiliti met upwe wiliti.” (Eks. 3:13-15, NW) Weween, Jiowa epwe wiliti met chök a lamot ngeni an epwe wiliti fän iten an epwe apwönüetä an kewe kokkot mi weneiti nöün kewe aramas mi filitä. Ina popun, ekkewe chon Israel ra silei pwe Jiowa ar Chon Amanau, Sounfiu, Chon Tümünü, Chon Apwönüetä an kewe pwon me met kan mwo.—Eks. 15:2, 3; 16:2-5; Jos. 23:14.
15 Eli, nöüch kewe chon käeö resap küna än Jiowa föri manaman le älisiir lon pwisin manauer, ussun chök Moses. Nge, lupwen ra feffeitä lon ar lükü me ar aücheani minne ra fen käeö, lupwen ra poputä le apwönüetä met ra käeö, ese mwääl repwe küna lamoten ar repwe lükülük woon Jiowa fän iten ar repwe pwora, tipatchem, me küna emmwen. Lupwen repwe föri ena, repwe pwal silelo pwe mi sokkopat wisen Jiowa kewe ussun emön Sou Fön mi tipatchem sipwe tongeni lükülük woon, emön Sou Tümünü, me emön Sou Ataweei ach kewe osupwang meinisin mi kisäseü.—Kölf. 55:22; 63:7; SalF. 3:5, 6.
Pwäratä Om Äfänniir
16. Pwata pwisin ach tufich, esap ina ewe mi lamot seni meinisin pwe sipwe lipwäköch lon pekin sense?
16 Kosap letipengaü ika ka meefi pwe en emön sense mi lipwäkingaü. Jiowa me Jises ra wisen emmweni ei angangen asukul a fiffis woon unusen fönüfan ikenäi. (Fof. 1:7, 8; Pwar. 14:6) Repwe tongeni efeiöchü ach achocho pwe ach kapas epwe älisi chokkewe mi letip wenechar. (Jon 6:44) Än emön sense enletin tongei nöün we chon käeö epwe tongeni älisatä pwisin an tufichingaü lon pekin asukul. Ewe aposel Paul a pwäratä pwe a weweiti lamoten an echeni chokkewe a asukuler.—Älleäni 1 Tesalonika 2:7, 8.
17. Ifa ussun sipwe tongeni pwäratä ach äfänni emön me emön nöüch kewe chon käeö?
17 Sipwe pwal tongeni pwäratä ach äfänni emön me emön nöüch kewe chon käeö ren ach awora fansoun le silefichiir. Lupwen sipwe käeöfengen ekkewe kapasen emmwen lon Paipel, sipwe sileöchü nonnomun manauan kewe. Neman sipwe tongeni küna pwe a fen atipeeüfengenni manauan ngeni ekkoch emmwen a fen käeö lon Paipel. Neman epwe lamot an epwe chüen angang woon ekkoch kinikinin manauan. Ren ach äkkälisi le weweiti ifa ussun ekkewe pworaus a käeö ra weneiti pwisin manauan, sipwe tongeni älisi i fän tong le wiliti nöün Kraist chon käeö mi enlet.
18. Pwata a lamot ach sipwe iotekfengen me pwal ioteki nöüch we chon käeö?
18 A lamot seni meinisin ach sipwe iotekfengen me pwal ioteki nöüch we chon käeö. Itä epwe ffat ngeni emönna pwe sia mochen älisi le silefichi ewe Chon Föratä, arap ngeni I, me küna feiöch seni an emmwen. (Älleäni Kölfel 25:4, 5.) Lupwen sia iotek pwe Jiowa epwe efeiöchü an ewe chon käeö achocho le apwönüetä met a käkkäeö, epwe küna lamoten än epwe wiliti emön “chon apwonueta ewe kapas.” (Jem. 1:22) Fansoun ewe chon käeö epwe aüseling ngeni ach iotek seni letipach, epwe pwal käeö ifa ussun epwe iotek. A ifa me apwapwaan ach älisi ekkewe chon käeö ar repwe ämääraatä pwisin ar ririöch ngeni Jiowa!
19. Met sipwe käeö lon ewe lesen mwirin ei?
19 Sia pöchökkületä le silei pwe lap seni wonu esopw milion Chon Pwäratä woon unusen fönüfan ra achocho le äfeffeitääi ar ‘lipwäköch le asukula aramas’ pwe repwe älisi chokkewe mi letip wenechar ar repwe föri minne Jises a allükü ngeniir. Ifa mwiriloon ach angangen afalafal? Sipwe pworaus ussun pölüen ena kapas eis lon ewe lesen mwirin ei.
En mi Chechchemeni?
• Pwata a lamot ngeni Chon Kraist ar repwe ‘lipwäköchülo le asukula aramas’?
• Met sipwe föri pwe sipwe lipwäköchülo lon ach angangen asukul?
• Met epwe tongeni älisatä ach tufichingaü lon pekin asukul?
[Sasing lón pekin taropwe 11]
Ka fen fiti ewe Sukulen Afalafal?
[Sasing lón pekin taropwe 12]
Pwata a lamot om kopwe etiwa noum we chon käeö an epwe älleä seni ewe Paipel?
[Sasing lón pekin taropwe 14]
Iotekfengen me noum we chon käeö me pwal ioteki