Sia Ngaseló ren ewe Úméúméch Ese Fichiitikich

1, 2. Ifa usun Rom 5:12 a tongeni álisikich?

ROM 5:12 a apasa: “Ren eman mwän tipis a tolong lon fanüfan, nge an tipis a atoto mäla. Iei popun mäla a tori aramas meinisin, pun ir meinisin ra tipis.” Iei eú me lein ekkewe wokisin sia sileéchú me sia soun néúnéú atun ach asukula aramas lón Paipel.

² Ewe puk Met ewe Paipel A Wesewesen Apasa? a néúnéú ena wokisin fán chómmóng. Ese mwáál sia álleani Rom 5:12 atun sia káé sópwun 3, 5, me 6 ngeni néúch kewe me pwal ekkóch aramas. Neman sia néúnéú ei wokisin le álisiir ar repwe weweiti pwata ei fénúfan esap chúen eú paratis, pwata a lamot ngenikich ewe méén kepich, me pwata sia máló. Nge ei wokisin a pwal tongeni álisikich meinisin le fókkun meefi kilisou ren ach riri ngeni Jiowa. A tongeni álisikich ach sipwe tipeppósoló lón ach apwapwaai letipan me akkamwéchú ach ápilúkúlúkú ekkewe mettóch a pwonei ngenikich.

3. Pokiten kich chón tipis, met a lamot sipwe chechchemeni?

³ Mi eletipechou pún kich meinisin chón tipis. Iteiten rán sia kan mwáálliló. Nge Jiowa I mi úméúméch. I a silei pwe sise unuséch, me a tipemecheres le omusaaló tipisich. (Kölf. 103:13, 14) Jesus a erenikich pwe a lamot ach sipwe tingorei Kot an epwe omusaaló ach tipis. (Luk. 11:2-4) Iwe, lupwen Jiowa a omusaaló ach kewe mwáál sia féri me lóóm, ese pwal chúen lamot ach sipwe ekkekiekiir. Sipwe ppii ifa usun Jiowa a tongeni omusaaló ach tipis.

IFA USUN JIOWA A TONGENI OMUSAALÓ TIPISICH?

4, 5. (a) Met a tongeni álisikich le weweiti Rom 5:12? (b) Met weween ewe kapasen Krik mi afféú ngeni “ümöümöch” lón Rom 3:24?

⁴ Ewe puken Rom, ákkáeúin sópwun 6, a álisikich le weweiti ifa usun Jiowa a tongeni omusaaló tipisich. Lón sópwun 3 sia kúna pwe “aramas meinisin ra tipis.” Nge Paulus a áweweei pwe “ren än Kot we lifangen ümöümöch esap kamö, aramas meinisin ra küna pwüng ren Kraist, ewe mi angaseerela.” (Rom 3:23, 24) Ewe kapasen Krik mi afféú ngeni “ümöümöch” lón ei wokisin a pwári ewe ekiek usun emén mi fókkun úméúméch nge ese pwal ekiekin angei liwinin, me ena féfférún úméúméch itá ese fichiiti ewe emén mi angei.

⁵ Emén sou káé a áweweei pwe fán chómmóng ena kapasen Krik a weneiti met Kot me Kraist ra féri pwe aramas repwe ngaseló seni tipis me máló. Ina minne, ewe popun kapasen Krik lón Paipel, a weneiti ei kapas, “úméúméch ese fichiitikich.” Sipwe ppii met Kot a fen féri fán ásengesich me ifa usun sia kúna feiéch iei seni an we úméúméch ese fichiitikich me ifa usun a ngenikich ápilúkúlúk fán iten mwachkkan.

6. Ié kewe ra tongeni kúna feiéch seni án Kot we úméúméch ese fichiitikich, iwe, ifa usun?

⁶ Ren án Atam tipis, tipis me máló ra tori aramas meinisin mi manaw wóón fénúfan. Ina popun ewe Paipel a apasa pwe “ren tipisin ewe eman mwän mäla a popuetä le nemenem.” Nge Jiowa a pwáraatá ewe esin watteen úméúméch ese fichiitikich me a awora alen an epwe angasaaló aramas meinisin ren “ewe chök eman mwän Jesus Kraist.” (Rom 5:12, 15, 17) “Chomong aramas repwe pwal küna pwüng me ren Kot pokiten än ewe eman mwän aleasochis.” Me ra pwal tongeni ápilúkúlúkú ewe “manau esemüch ren Jesus Kraist.”​—Rom 5:19, 21.

7. Ifa usun án Kot awora ewe méén kepich a pwáraatá an úméúméch, me pwata itá ese fichiitikich ena méén kepich?

⁷ Ekieki ei: Ese pwal lamot ngeni Jiowa an epwe fangóló Néún we pwe epwe eú méén kepich. Nge a pwáraatá watteen úméúméch ngenikich ren an awora alen ach ngaseló seni tipis me máló. Ese wor emén me leich a fichiiti minne Kot me Jesus ra féri fán itach. A ifa me kilisouch ren ar suuk ngenikich ach sipwe kúna musolóón ach tipis me kúna manaw esemuch! Amwo sipwe pwáraatá ach kilisou ngeni Kot ren napanapen ach manaweni manawach.

KILISOU REN ÁN KOT WE ÚMÉÚMÉCH ESE FICHIITIKICH

8. Met sókkun ekiek sipwe túmúnúkich seni?

⁸ Kich sia silei pwe Kot a tipemecheres le omusaaló tipisich, pwal mwo nge ekkewe mi fókkun chou. Nge sisap fókkun áeá án Jiowa we úméúméch ese fichiitikich pwe eú minen kúnetipingen le féri minne mi mwáál me ekieki pwe Jiowa epwap omusaaló tipisich. Lón fansoun ekkewe aposel, pwal mwo nge atun ekkóch leir ra chúen manaw, ekkóch Chón Kraist ra eáni ena esin ekiek. (Álleani Jutas 4.) Lón ei fansoun, a lamot sipwe túmúnúéch pwe site tipetipeló ren ekkewe ekkóch, iwe ekis me ekis eáni ena esin ekiek.

9, 10. Ifa usun Paulus me ekkewe ekkóch ra ngaseló seni tipis me máló?

⁹ Paulus a ereni ekkewe Chón Kraist pwe ese pwúng ar repwe ekieki pwe ra tongeni chék féfféri tipis nge Kot epwe chúen omusereló. Paulus a ereniir pwe a lamot repwe péútaaló ena esin ekiek pún ra fen “mäla ngeni tipis.” (Álleani Rom 6:1, 2.) Met weween alon na?

¹⁰ Ren ewe méén kepich, Kot a omusaaló tipisin Paulus me pwal ekkóch Chón Kraist lón ena fansoun. Ra kepit ren án Jiowa we manaman mi fel pwe repwe wiliti néún. Ika repwe akkamwéchú ar tuppwél repwe manaw lón láng me fiti Kraist le nemenem. Iwe nge pokiten ra chúen manaw wóón fénúfan, ifa usun ra fen “mäla ngeni tipis”? Paulus a eáni eú kapas áwewe mi pwáraatá pwe a unusen siwil manawer. A erá pwe mwirin án Jesus máló, a manawetá me eáni ewe sókkun manaw esap tongeni taló. Ina popun máló “esap chüen nemeni i.” A pwal chék ina usun ren ekkewe Chón Kraist, usun itá ra pwal máló. Manawer a unusen siwil pokiten rese chúen mut ngeni ar mochenian tipis epwe nemeniir. Iwe, seni ena atun ra achocho úkúkún ar tongeni le manaweni ewe manaw mi apwapwaai Kot. Ra ‘fen mäla ngeni tipis, nge iei ra manau lon ar chiechifengen me Kot lon Kraist Jesus.’​—Rom 6:9, 11.

11. Ifa usun Chón Kraist ikenái ra “mäla ngeni tipis”?

¹¹ Nge ifa usun kich Chón Kraist ikenái? Ifa usun sia “mäla ngeni tipis”? Me lóóm, neman sia féri chómmóng mettóch mi mwáál nge sise fen mirititi án Jiowa ekiek ren minne sia féfféri. Sia usun “chon angang ngeni föför mi limengau me föför mi ngau,” iwe sia “chon angang ngeni tipis.” (Rom 6:19, 20) Nge lupwen sia silei seni Paipel met sókkun manaw Kot a mochen sipwe manaweni, sia féri ekkesiwil lón manawach, fangóló manawach ngeni, me papatais. Sia fókkun mochen álleasochisi Jiowa me manaweni ewe sókkun manaw epwe apwapwaai i. Iwe sia “ngas seni tipis,” me sia “wiliti chon angang ngeni pwüng.”​—Rom 6:17, 18.

12. Met sókkun kefil a lamot emén me emén kich sipwe féri?

¹² Iwe nge, a chúen wor ach kefil. Paulus a apasa: “Ousap mut ngeni tipis pwe epwe nemeni inisimi mi repwe malo, o ousap pwal aleasochisi mochenian inisimi.” (Rom 6:12, Testament Mi Fö) Sipwe filatá ika sipwe mut ngeni ekiekich me mochenich mi tipis epwe nemenikich are sisap mut ngeni. Pwisin eisinuk: ‘Ua mut ngeni mocheni mi ngaw an epwe péchékkúleló me emmweniei le féri minne mi ngaw? Are ua mwittir péútaaló?’ Ika sia enletin kilisou ren án Kot úméúméch ese fichiitikich sipwe achocho úkúkún ach tongeni pwe sipwe apwapwaai i.

KA TONGENI FIU NGENI TIPIS

13. Pwata sia lúkúlúk pwe sipwe tongeni féri minne mi pwúng?

¹³ Lón fansoun ekkewe aposel, lupwen ekkóch lón Korint iir chón solá, chón lisowufengen lefilen mwán me mwán ika fefin me fefin, chón lisowu ngeni mi pwúpwúlú, chón fel ngeni ululun, me chón únnúpuch ra káé usun Jiowa me tongei i, iwe ra ekkesiwili manawer. Ra meefi ássáwen minne ra piin féfféri. (Rom 6:21; 1 Kor. 6:9-11) A pwal lamot ngeni ekkewe Chón Kraist lón Rom ar repwe pwal féri ena esin ekkesiwil. Paulus a ereniir: “Ousap pwal fokun fangatä och kifetin inisimi ngeni tipis fänäsengesin föför mi ngau, nge oupwe fangala inisimi ngeni Kot usun chokewe mi towu seni mäla o tolong lon manau. Oupwe fokun fangatä unusen inisimi ngeni Kot fänäsengesin föför mi pwüng.” (Rom 6:13) Paulus a lúkúlúk pwe chókkana ra tongeni féri minne mi pwúng me sópweló le kúna feiéch seni án Kot úméúméch.

14, 15. Met a lamot sipwe eisini pwisin kich?

¹⁴ A pwal ina usun ikenái. Neman manawen ekkóch pwiich kewe a pwal usun manawen ekkena chón Korint. Nge mwirin ar ra káé usun Jiowa, ra ekkesiwili manawer me ra ‘fen küna limöch seni ar tipis.’ Kich meinisin sia fen féri ekkesiwil lón manawach pwe Jiowa epwe pwapwaitikich. Pwal mwo nge ikenái sia mochen pwáraatá ach kilisou ren án Kot we úméúméch ese fichiitikich. Iwe sia tipeppós le fiu ngeni mochenich mi ngaw me áeá manawach le angang ngeni Jiowa.

¹⁵ Pwúngún, a lamot sipwe túmúnú pwe sisap féri ekkewe sókkun tipis mi chou ekkóch ekkewe chón Korint ra féri. Sisap ekieki pwe sia tongeni féfféri ekkena esin mettóch nge Kot epwe pwal úméúméch ngenikich me omusaaló tipisich. Nge ifa usun ekkewe tipis me ren ekkóch neman ese kon chou? Kich mi tipeppós le achocho úkúkún ach tufich le álleasochisi Jiowa lón mettóch meinisin?—Rom 6:14, 17.

16. Ifa usun sia silei pwe mi lamot sipwe túmúnúkich seni ekkewe esin tipis ese mak lón 1 Korint 6:9-11?

¹⁶ Ekieki ewe aposel Paulus. A makkeei: “Ngang sokun fituk, pwe üa nom fän nemenien tipis. Üsap weweiti mine üa föri. Pun üsap föri mine üa mochen föri, nge üa föri mine üa oput.” (Rom 7:14, 15) Ikaamwo Paulus ese féfféri ekkewe mettóch mi mak lón 1 Korint 6:9-11, nge a erá pwe a chúen tipis. I a fiu ngeni ekkewe mettóch mi ngaw pwe a mochen apwapwaai Jiowa. (Álleani Rom 7:21-23.) Amwo sipwe áppirú i me féri meinisin met sia tongeni féri le álleasochisi Jiowa.

17. Pwata ka mochen kopwe emén mi wenechar?

¹⁷ Áwewe chék, kich sia silei pwe ren ach sipwe angang ngeni Jiowa mi lamot sipwe wenechar. (Álleani Än Salomon Fos 14:5; Efisos 4:25.) Sise mochen usun Satan, ewe “semen chon chofona.” Sia pwal chemeni pwe Ananias me pwúlúwan we ra máló pún ra kapas chofona. Ina popun sise kapas chofona. (Joh. 8:44; Föf. 5:1-11) Nge wenechar ese chék wewe ngeni ach sisap kapas chofona. Ika sia enletin aúcheani án Kot úméúméch, sipwe pwal wenechar lón mettóch meinisin.

18, 19. Met weween án emén epwe emén mi wenechar?

¹⁸ Emén ese wenechar ese chék wewe ngeni emén mi apasa kapas mi chofona. Áwewe chék, Jiowa a ereni ekkewe chón Israel: “Ousap solä, ousap pwal atuputup ika chofana ngeni chon arumi.” Pwata a lamot resap ina usun? Pún Jiowa a erá: “Ämi oupwe pin, pun ngang ewe Samol mi Lapalap ämi Kot üa pin.” (Lif. 19:2, 11) Inaamwo ika sise apasa och kapas chofona, nge ika sia otupu emén an epwe lúkú och mettóch ese pwúng, iwe kich sise wenechar.

¹⁹ Áwewe chék, emén mwán a ereni néún we boss are chiechian kewe chón angang pwe a lamot epwe mwittir sár pún a wor an appointment ren tokter. Nge ren enletin esap ina ewe popun. I a mochen mwittir ló fán iten an epwe ló kukkunou. Ren enletin an we appointment esap pwal ttam pwe epwe chék angei únúman sáfei are ménatiw an liwinimmang. Iwe met, i mi wenechar, are a chék otupu ekkewe ekkóch? Átena a féri án ekkewe ekkóch repwe lúkú mettóch ese pwúng. Fán ekkóch, aramas ra kan otupu ekkóch ren ar repwe angei mocheniir are ren ar resap kúna kapwúng. Nge sia álleasochisi Jiowa, ewe a erá: “Ousap pwal atuputup.” Sia mochen féri minne Jiowa a apasa pwe mi pwúng me pin.​—Rom 6:19.

20, 21. Met a pwal lamot sipwe túmúnúkich seni ika sia kilisou ren án Kot we úméúméch ese fichiitikich?

²⁰ Pwúngún, sia kan túmúnúkich seni lisowu lúkún pwúpwúlú, únnúpuch me ekkewe pwal ekkóch tipis mi chou. Iwe nge lap seni ena, sia mochen túmúnúkich seni ekkewe mettóch meinisin mi tongeni eletipengawa Jiowa. Áwewe chék, sise chék túmúnúkich seni féfférún lisowumwáál, nge sia pwal túmúnúkich seni ekkewe minen apwapwa me kunou mi limengaw. Sise chék túmúnú pwe sisap únnúpuch, nge sia pwal túmúnú pwe sisap ún tori ach sia meefi pwe sia arap ngeni sakawoló. A lamot sipwe fókkun angang weires le ú ngeni ekkena sóssót, nge kich mi tongeni okkufuur.

²¹ Sia achocho ngeni ach sipwe féri met Paulus a apasa: “Ousap mut ngeni tipis pwe epwe nemeni inisimi mi repwe malo, o ousap pwal aleasochisi mochenian inisimi.” (Rom 6:12, TF; 7:18-20) Pwúngún, sise tongeni ttii senikich tipis meinisin. Nge lupwen sia fiu ngeni iteiten sókkun tipis meinisin, sia pwáraatá ach enletin kilisou ren ewe úméúméch ese fichiitikich Kot me Kraist ra pwár ngenikich.

22. Met sókkun feiéch sia tongeni ápilúkúlúkú ika sia enletin kilisou ren án Jiowa we úméúméch ese fichiitikich?

²² Jiowa a omusaaló ach kewe tipis, nge epwe pwal tongeni sópweló le omusereló. A ifa me kilisouch ren an we úméúméch ese fichiitikich! Ina minne, sipwe angang weires le túmúnú pwe sisap féri ekkewe mettóch Kot a erá pwe mi mwáál, inaamwo ika me ren ekkóch aramas ese wor ngawer. Ifa ewe feiéch sia tongeni ápilúkúlúkú ika sia féri ena? Paulus a apasa: “Iei oua ngas seni fän nemenien tipis o oua chon angang ngeni Kot. Feiöchümi pwe oua angei eu manau mi pin, nge sopolan ewe manau esemüch.”​—Rom 6:22.