Ifa Ussun An Epwe Sópwéch ewe Fansoun Kammwetfengen?

1-2. Met meefien ekkóch ussun ar fansoun kammwetfengen?

EWE fansoun kammwetfengen a tongeni eú fansoun mi apwapwa me ámmeseik. Iká ka kammwet ngeni emén iei, ese wor tipemwárámwár pwe ka mochen an epwe sópwéch. Me ina met a fis ngeni chómmóng mi kammwetfengen. Iei alon Tsion,a emén Chón Kraist fefin seni Ethiopia: “Eú me lein ekkewe fansoun mi fókkun apwapwa lón manawei, ina ewe atun ám me pwúlúwei we áúa date. Áúa kan pwóppwóróusfengen wóón ekkewe mettóch mi lamot, me áúa kan pwal takirfengen. Úa pwapwa atun úa mirititi pwe úa kúna emén úa tongei me emén mi tongeei.”

² Iwe nge, emén Chón Kraist mwán itan Alessio seni Netherlands, a apasa, “A apwapwa ái sissileéchú pwúlúwei we atun áúa kan date, nge a pwal wor áweiresin ám we fansoun kammwetfengen.” Lón ei lesen, sipwe pwóróusfengen wóón ekkóch ekkewe weires ra tongeni ppiitá atun fansoun kammwetfengen, me ekkóch án Paipel kewe kapasen emmwen mi tongeni álisi rúúemén an epwe sópwéch ar kammwetfengen. Sipwe pwal ppii ifa ussun ekkóch lón ewe mwichefel ra tongeni álisi ekkewe rúúemén lón ar kammwetfengen.

POPUN KAMMWETFENGEN

3. Ifa aúchean popun ewe fansoun kammwetfengen? (Än Salomon Fos 20:25)

³ Inaamwo iká a apwapwa ewe fansoun kammwetfengen, nge a pwal lamot án emén mwán me emén fefin repwe ekieki úkúúkún aúchean ena riri pokiten a tongeni emmwen ngeni ar repwe pwúpwúlú. Lón án rúúemén ránin apwúpwúlú, ra pwon ngeni Jiowa pwe repwe tongfengen me súfélfengen lón ánein manawer. Me mwen ach sipwe eáni eú pwon, a lamot sipwe fókkun ekiekifichi ena mettóch. (Álleani Än Salomon Fos 20:25.) A ákkáeúin enlet ena lón ewe pwonen pwúpwúlú. Ewe fansoun kammwetfengen a suuki ngeni rúúemén alen ar repwe sissilefengeniir me eáni kefil mi múrinné. Fán ekkóch, ena kefil epwe weneiti ar repwe filaatá iká repwe pwúpwúlú, are iká repwele aúkatiw ar kakkammwetfengen. Iká ekkewe rúúemén ra áwesi lefiler, ese wewe ngeni pwe a sópwongaw ar kammwetfengen. Nge, a wewe ngeni pwe ra silei iká repwe pwúpwúlú are resap.

4. Pwata a lamot ach sipwe eáni ekiek mi pwúng ussun ewe mettóch kammwetfengen?

⁴ Pwata a aúchea ach sipwe eáni ekiek mi pwúng ussun ewe fansoun kammwetfengen? Atun ekkewe mi lipich ra eáni ekiek mi pwúng, resap date ngeni emén ese wor ar memmeefin mochen pwúlúweni. Iwe nge, esap chék ekkewe mi lipich a lamot ngeniir ar repwe eáni ekiek mi pwúng. A lamot ngenikich meinisin ach sipwe ámááraatá ena. Áwewe chék, ekkóch ra ekieki pwe iká rúúemén ra date, iwe a lamot repwe pwúpwúlú. Ifa ussun ena ekiek a kkúú ekkewe Chón Kraist mi lipich? Melissa, emén Chón Kraist fefin mi lipich lón Merika, a apasa: “Atun rúúemén Chón Kraist mi lipich ra date, ekkóch Chón Pwáraatá ra ekieki pwe repwele chék pwúpwúlú. Ina popun ekkóch ra sópweeló le chék date inaamwo iká ra meefi pwe rese pélúwéchfengen. Ena mettóch a tongeni efisi watteen aúrek.”

SISSILEÉCHÚFENGENIKEMI

5-6. Met a lamot án rúúemén mi kammwetfengen repwe silei ussun emén me emén leir? (1 Piter 3:4)

⁵ Iká oua kammwetfengen me emén, met epwe álisuk le filaatá iká oupwe pwúpwúlú are ousap? Oupwe sissileéchúfengenikemi. Eli ka silei ekkóch mettóch ussun ewe emén me mwen oua date. Nge iei, a suuk ngonuk óm kopwe silei iká i wesewesen met sókkun aramas me lón ‘letipan.’ (Álleani 1 Piter 3:4.) Atun ka kammwet ngeni emén, alapaaló óm káé ussun napanapan kewe, met a kan ekieki, me an riri ngeni Jiowa. Ekis me ekis, kopwe tongeni pélúweni ekkeei esin kapas eis: ‘Iei i ewe emén mi fich ái úpwe pwúlúweni?’ (SalF. 31:​26, 27, 30; Efi. 5:33; 1 Tim. 5:8) ‘Áúpwe tongeni ámeneménéchú emén me emén leim ren ám tong me átenekifengenikem? Áúa tongeni likiitú ngeni apwangapwangen emén me emén leim?’b (Rom 3:23) Atun oua sissilefengenikemi, oupwe chemeni ei: Minne oua taitap wóón, esap ina ewe mi kon aúchea, nge fen ámi tipemecheres ngeni met oua sókkofesen wóón.

⁶ Pwal ikkefa ekkóch mettóch mi lamot kopwe silei ussun ewe emén atun ámi fansoun kammwetfengen? Me mwen an epwe péchékkúleló lefilemi, eli epwe éch iká oupwe pwóróusfengen wóón ekkóch pwóróus mi lamot, áwewe chék ren met ewe emén a mochen achocho ngeni. Nge ifa ussun iká a wor án emén leimi semmwen, osukosuken moni, are a fis ngenikemi och mettóch mi ngaw me lóóm mi aosukosukakemi? Ese lamot ámi oupwe pwóróusfengen wóón meinisin ekkena esin pwóróus me lepoputáán ámi kammwetfengen. (Apépé ngeni Jon 16:12.) Iká ka meefi pwe a kon mwittir óm kopwe pélúweni ekkóch kapas eis ussumw, kopwe esile ngeni ewe emén. Iwe nge, epwe wor atun epwe lamot ngeni eménna an epwe silei ekkena pwóróus ussumw pwe epwe tongeni eáni kefil mi éch. Ina popun, atun a tori ena fansoun, kopwe ereni pwóróusom fán wenechar.

7. Ifa ussun ekkewe kammwet ra tongeni sissilefengeniir? (Pwal ppii ewe pwóór, “Towaufesen Atun Fansoun Kammwetfengen.”) (Pwal ppii ekkewe sasing.)

⁷ Ifa ussun kopwe silefichi ewe emén ka kammwet ngeni? Ka tongeni féri ena ren óm kapas eis ngeni, me mwirin aúseling ngeni. A lamot ngenikemi me rúúemén ámi oupwe pwáári enletin meefiemi me wenechar lón ámi pélúweni ekkewe kapas eis. (SalF. 20:5; Jem. 1:19) Eli oua tongeni filaatá le férfengenni ekkóch mettóch mi ámecheresi ámi oupwe aasoosfengen, áwewe chék ren ámi mwéngéfengen, fetálfengen ikewe a chómmóng aramas ie, me mwin le afalafal. Oua pwal tongeni sissilefengenikemi atun oua nóm ren chiechiemi kewe me chón ámi famili. Pwal och, akkóta ámi oupwe féri ekkóch mettóch epwe pwáári ngonuk féfférún ewe emén ngeni ekkewe ekkóch me féfférún lón ekkewe pwal ekkóch atun. Iei met Aschwin, seni Netherlands a sótun féri. Iei met a apasa ussun ar kammwetfengen me Alicia: “Áúa kútta ekkewe atun áúa tongeni férfengenni ekkewe mettóch epwe álisikem le sissilefengenikem. Fán chómmóng, ese pwal kon watte met áúa féri, áwewe chék áúa kan férfengenni enem are férfengenni ekkóch angangen lón imw. Lón ekkena atun, áúa kúna ekkewe napanap mi múrinné rem me pwal ám kewe apwangapwang.”

8. Ifa ussun ekkewe kammwet ra tongeni feiéch seni ar káéfengen?

⁸ Oua pwal tongeni sissilefengenikemi ren ámi káéfengen ekkewe pwóróus seni ewe Paipel. Iká oupwe pwúpwúlú, epwe lamot ámi oupwe awora fansoun fán iten famili fel, pwe Kot epwe emén mi aúchea lón ámi pwúpwúlú. (SalAf. 4:12) Iwe, pwata ouse akkóta ámi oupwe káéfengen iei atun ámi fansoun kammwetfengen? Ewer, ekkewe kammwet rese mwo famili, me ewe mwán ese mwo mékúren ewe fefin. Iwe nge, ren ámi káéfengen iteitan, oua tongeni káé ussun nónnómumi lón pekin ngún. Max me Laysa, eú pean pwúpwúlú seni Merika, ra kúna pwal eú mettóch mi álilliséch. Ewe mwán a erá: “Lepoputáán chék ám kammwetfengen, áúa poputá le káé ekkewe puk me ekkewe álillis seni Paipel ussun date, pwúpwúlú, me famili. Ekkena mettóch ra atufichi ám áúpwe tongeni pwóppwóróusfengen wóón chómmóng mettóch mi aúchea eli epwe weires ám áúpwe poputá le fóffósun.”

PWAL EKKÓCH METTÓCH MI LAMOT OUPWE FÓSFENGEN USSUR

9. Ikkefa ekkewe mettóch mi lamot ekkewe kammwet repwe pwóróus ussun atun repwe filaatá ié repwe ereniir ussun lefiler we?

⁹ Ié oupwe ereni ussun lefilemi we me eménnewe? Pwisin filiemi me rúúemén. Lepoputáán ámi kammwetfengen eli oupwe chék aúkúkú fitemén oupwe ereniir ussun. (SalF. 17:27) Ámi féri ena, epwe túmúnúkemi seni chómmóng kapas eis ussun lefilemi me án ekkóch eriánikemi le féri kefil. Iwe nge, iká kese ereni emén, eli kopwele chék atowawaakóló seni ekkewe ekkóch pwe kese mochen repwe silei. A tongeni efeiengaw ena mettóch. Ina popun a eú alen tipáchem óm mwaren ereni chókkewe iir mi tongeni awora kapasen emmwen mi múrinné me álisuk lón pwal ekkóch mettóch. (SalF. 15:22) Áwewe chék, ka tongeni ereni ekkóch chón lón óm we famili, chienom kewe mi ásimaw, are ekkewe mwán mi ásimaw.

10. Met ekkewe kammwet ra tongeni féri pwe epwe limeliméch lefiler we? (Än Salomon Fos 22:3)

¹⁰ Met oupwe féri pwe epwe limeliméch ámi kammwetfengen? Atun a péchékkúleló lefilemi we, iwe epwe pwal lallapoló ámi sanifengenikemi. Iwe met epwe álisikemi an epwe chék lilliméch ámi riri? (1 Kor. 6:18) Oupwe túmúnú ámi ousap fóffós ussun ekkewe mettóch mi limengaw, ousap rúúeménúló, me ousap pwal sakawoló. (Efi. 5:3) Ekkena mettóch a tongeni emmwenikemi ngeni féffér mi limengaw me a tongeni áweiresi ámi oupwe féri minne mi pwúng. Pwata ouse kan pwóróusfengen wóón met oupwe féri pwe epwe limeliméch lefilemi we? (Álleani Än Salomon Fos 22:3.) Nengeni met a álisi Dawit me Almaz seni Ethiopia. Ra erá: “Áúa kan nómfengen lón ekkewe leeni mi chómmóng aramas ie are ren chiechiem kewe. Esap fán eú ám áúpwe rúúeménúló leféén efóch tarakú are lón eú imw. Ám féri ena, a túmúnúkem seni sóssótun ám féri met mi ngaw.”

11. Ikkefa ekkewe mettóch ekkewe kammwet repwe pwóróusfengen wóór atun repwe filaatá ifa ussun repwe pwáári lefiler ekkewe féfférún tong?

¹¹ Nge mi wor ngawen án ekkewe rúúemén kon pwáári lefiler ekkewe féfférún tong? Atun a péchékkúleló lefilemi we, oua tongeni filaatá ámi oupwe pwáári ekkóch ekkewe féfférún tong lón ewe napanap mi fich. Iwe nge, iká a péchékkúl ngonuk ewe memmeefin mochen lisowu, iwe epwe fókkun weires óm kopwe eáni ekiek mi pwúng ussun ewe emén. (SalK. 1:2; 2:6) Pwal och, iká oua kon pwáári lefilemi ekkewe féfférún tong, a tongeni áweiresi ámi oupwe nemenifichi mochenimi, me a tongeni emmwen ngenikemi ámi oupwe féri met mi eletipengawa Jiowa. (SalF. 6:27) Ina popun, lepoputáán chék ámi kammwetfengen, oupwe fósfengen ussun án Jiowa kewe kapasen emmwen, me met oupwe féri me met ousap féri lón ámi pwáárifengeni ámi tongfengen.c (1 Tes. 4:​3-7) Ámi me rúúemén oupwe pwisin eisinikemi: ‘Met meefien aramas lón leeniem we ussun ám kon pwáári lefilem ekkewe féfférún tong? Ám féri ekkena mettóch epwe eppiietá án emén leim memmeefin mochen féri lisowu?’

12. Met a lamot án ekkewe kammwet repwe pwóróusfengen wóón iká a wor ar osukosuk are tipefesen?

¹² Ifa ussun oupwe ataweei ámi kewe osukosuk me tipefesen? Ifa ussun iká fán ekkóch ouse kan tipeeúfengen? Itá a wewe ngeni pwe ouse pélúwéchfengen? Esap ina, saminne meinisin repwe kan tittipeeúfengen iteitan. Eú pwúpwúlú mi núkúchar, a wewe ngeni rúúemén mi súfélfengen me tipemecheres le féri tipen ewe emén. Iwe napanapen óm ataweei ekkewe osukosuk iei, eli epwe pwáári iká óm pwúpwúlú epwe sópwéch. Ámi me rúúemén oupwe pwisin eisinikemi ekkeei kapas eis: ‘Áúa tongeni pwóróusfengen wóón ekkewe osukosuk fán kinamwe me súfél? Áúa tipemecheres le pwáári mwáálim kewe me achocho le amúrinnékemiló? Áúa kan akkomwa mochenin ewe emén, omusaaló tipisin, me omusomusfengen?’ (Efi. 4:​31, 32) Iwe nge, iká oua kan soun tipefesen are ánini atun oua kammwetfengen, eli epwe fen lallapoló atun oua pwúpwúlú. Iká ka mirititi pwe ewe emén ese pélúwéch ngonuk, epwe fen éch ngenikemi me rúúemén ámi oupwe áwesaaló lefilemi we.d

13. Met epwe álisi ekkewe rúúemén le filaatá ifa ttamen ar repwe date?

¹³ Epwe ifa ttamen ámi kammwetfengen? Atun sise kan awora fansoun le ekieki ussun eú kefil, lape ngeni sise kan sópwéch. (SalF. 21:5) Ina popun, a lamot an epwe naféch ewe fansoun oua kammwetfengen lón pwe kopwe sileéchú ewe emén. Iwe nge, oupwe túmúnú pwe esap kon ttam ámi fansoun date. Ewe Paipel a pwal apasa: “Are än eman apilükülük a mang le pwönüetä, i epwe letipengau.” (SalF. 13:12) Pwal och, atun a lallapoló ámi chiechifengen, epwe tongeni weiresiló ámi ú ngeni sóssótun lisowu. (1 Kor. 7:9) Me lúkún óm nefótófót wóón úkúúkún ttamen ámi date, ka tongeni pwisin eisinuk, ‘Met a pwal lamot ái úpwe silei ussun ewe emén ren ái úpwe tongeni féri eú kefil?’

IFA USSUN EKKEWE EKKÓCH RA TONGENI ÁLISI EKKEWE MI KAMMWETFENGEN?

14. Ifa ussun ekkewe ekkóch ra tongeni awora álillis ngeni ekkewe rúúemén? (Pwal ppii ewe sasing.)

¹⁴ Iká sia silei pwe rúúemén ra date, ifa ussun sia tongeni álisiir? Sia tongeni etiwer ach sipwe mwéngéfengen, etiwer ngeni ach famili fel, are kukkunoufengen. (Rom 12:13) A tongeni lapóló ar sissilefengeniir lón ekkena atun. Itá a lamot ngeniir án emén epwe nómengeniir, álisiir ren waa, are álisiir le awora eú leeni ra tongeni chék pwóróusfengen ie? Iká ewer, iwe ka tongeni álillis? (Kal. 6:10) Alicia, ewe sia fen fós ussun me mwan, a chemeni met iir me Aschwin ra aúcheani. A erá, “A fókkun chúng letipem atun ekkóch chienach kewe Chón Kraist ra erenikem pwe áúa tongeni ló rer iká áúa mochen nómfengen nge áúsapw chék rúúeménúló.” Iká rúúemén kammwet ra tingoreek óm kopwe nómengeniir, pwata kese ekieki pwe ina eú alen óm álisi chienom kena? Kopwe túmúnú óm kosap likitiireló ar repwe chék rúúeménúló, nge kopwe pwal esilla pwe epwe wor atun repwe mochen fósfengen ussun ekkewe mettóch lefiler chék.—Fil. 2:4.

15. Pwal met sia tongeni féri le álisi chienach kewe mi kammwetfengen? (Än Salomon Fos 12:18)

¹⁵ Sia pwal tongeni álisi ekkewe rúúemén ren met sipwe apasa me met sisap apasa. Fán ekkóch, a lamot ach sipwe nemeniéchú pwisinkich. (Álleani Än Salomon Fos 12:18.) Áwewe chék, eli sia meseik le ereni ekkewe ekkóch ussun án rúúemén poputá le date, nge eli ekkena rúúemén ra chék pwisin mochen ereni ekkewe ekkóch ussun. A lamot sisap fósun ekkena rúúemén are esiiter wóón pwisin ar kewe kefil. (SalF. 20:19; Rom 14:10; 1 Tes. 4:11) Pwal och, eli ekkena rúúemén resap sani ach fósun are eisiniir ekkewe kapas eis mi efisi ar repwe ekieki pwe sia mochen ar repwele chék pwúpwúlú. Iei met emén fefin Chón Kraist itan Elise me pwúlúwan we ra chemeni, “Áúse kinamwe ren án ekkewe ekkóch eisinikem ussun kókkótun ám apwúpwúlú nge áúse mwo fen fóffósun ena.”

16. Epwe ifa féfférúch iká rúúemén ra áwesi lefiler we?

¹⁶ Ifa ussun iká ekkewe rúúemén ra áwesaaló lefiler we? A lamot ach sisap angolong are peni epek. (1 Pit. 4:15) Emén Chón Kraist fefin itan Lea a erá: “Úa rong án ekkewe ekkóch mwakenetá chék ussun popun ám me nei we kammwet áwesi lefilem we. Úa fókkun letipengaw.” Sia fen káé me mwan pwe inaamwo iká rúúemén ra aúkatiw lefiler we, nge ese wewe ngeni pwe ra sópwongaw. Lape ngeni, a chék wewe ngeni pwe ar fansoun kammwetfengen a álisiir le filaatá met repwe féri. Iwe nge, ese mwáál ar na kefil a efisi ar repwe letipechou me eli ra meefi tipitipingaw. Ina popun sia tongeni kútta alen ach sipwe álisiir.—SalF. 17:17.

17. Met a lamot án ekkewe rúúemén repwe sópweeló le féri?

¹⁷ Sia fen káé pwe ewe fansoun kammwetfengen a tongeni áweires, nge a pwal apwapwa. Iei met Jessica a chemeni: “Enlet ewe fansoun kammwetfengen, a mmen watte angangan. Nge úa pwapwa pwe áúa áeá ám fansoun me péchékkúl le sissileéchúfengenikem.” Iká oua date me emén iei, sópweeló le anganga ámi oupwe sissileéchúfengenikemi. Iká oua féri ena, ámi fansoun kammwetfengen epwe álisikemi me rúúemén le féri kefil mi múrinné.