Fansoun Meinisin Kopwe Lúkúlúk pwe Jiowa A Tongeni Álisuk

1. Ifa ussun Moses a pwáári an lúkúlúk wóón Jiowa atun a emmwenawu ekkewe chón Israel seni Isip?

MOSES, i emén me lein chókkewe ewe puken Ipru a fós ussur mi watte ar lúkú. (Ipru 3:​2-5; 11:​23-25) A pwáári an lúkú atun a emmwenawu ekkewe chón Israel seni lón Isip. Ese niwokkusiti Farao me an we mwichen soufiu. An lúkúlúk wóón Jiowa, a álisi le emmweni ekkewe aramas lón ewe Setipar me pwal lón ewe fénúpéén. (Ipru 11:​27-29) Lap ngeni ekkewe chón Israel ra tipemwárámwár iká Jiowa epwe tongeni túmúnúúr, nge Moses a sópweeló le lúkúlúk wóón Kot. Me Jiowa a pwáári pwe i mi alúkúlúk ren an awora ngeniir ener me únúmer pwe repwe tongeni manaw lón ewe fénúpéén, ikewe ia ese wor iráán ie.a—Eks. 15:​22-25; Kölf. 78:​23-25.

2. Pwata Kot a eisini Moses: “Ifa usun, a aükük ai manaman”? (Numperis 11:​21-23)

² Inaamwo iká a péchékkúl án Moses lúkú, nge ina epwe eú ier mwirin án chón Israel ngaseló seni lón Isip, Moses a poputá le tipemwárámwár iká Jiowa epwe awora ngeniir ochaar futuk ussun met a fen ereniir. Moses ese tongeni weweiti ifa ussun Jiowa epwe tongeni awora ochaar futuk epwe naf ngeni ekkewe fite million aramas mi nóm lón ewe fénúpéén. Iwe, Jiowa a eisini Moses: “Ifa usun, a aükük ai manaman?” (Álleani Numperis 11:​21-23.) Lón fósun Ipru, a néúnéú ‘péún Jiowa’ fán iten ena itiitin kapas “ai manaman.” Ena a wewe ngeni án Kot ngún mi fel, are an manaman a áeá le apwénúetá letipan. Iwe, ussun itá Jiowa a eisini Moses, ‘Ka ekieki pwe úse tongeni apwénúetá met úa apasa úpwe féri?’

3. Pwata a lamot ngenikich ach sipwe ekieki pwóróusen Moses me ekkewe chón Israel?

³ Ka fen mwo ekieki iká Jiowa epwe awora met en me chón óm we famili oua osupwangan? Lón ei lesen, sipwe ppii pwata Moses me ekkewe chón Israel rese lúkúlúk pwe Kot a tufichin awora met ra osupwangan. Sipwe pwal ppii ekkóch wokisin epwe apéchékkúla ach lúkúlúk pwe Jiowa epwe álisikich fansoun meinisin.

KÁÉ SENI MOSES ME EKKEWE CHÓN ISRAEL

4. Pwata chómmóng chón Israel ra poputá le tipemwárámwáreiti án Jiowa tufichin awora met ra osupwangan?

⁴ Pwata chómmóng chón Israel ra poputá le tipemwárámwáreiti án Jiowa tufichin awora met ra osupwangan? Iir me “chomong sokopaten mwichen aramas” esap iir chón Israel, ra nóm lón ewe fénúpéén ren och fansoun atun ra sái seni Isip ngeni ewe Fénúen Pwon. (Eks. 12:38; Tut. 8:15) A nú wóón ekkewe esap iir chón Israel le mwéngé mana, me ekkewe chón Israel ra pwal fitiir le ngúnúngúnúngaw ngeni Moses. (Num. 11:​4-6) Ekkewe aramas ra poputá le ekkekieki ekkewe mwéngé ra mwéngé lón Isip. Pokiten án ekkena aramas ngúnúngúnúngaw ngeni Moses, iwe Moses a ekieki pwe a lamot an epwe kútta futuk fán iter.—Num. 11:​13, 14.

5-6. Ifa ussun ekkewe esap iir chón Israel ra etipetipa chómmóng chón Israel?

⁵ Ekkewe esap iir chón Israel rese kilisou ren meinisin ekkewe mettóch Jiowa a fang ngeniir, iwe ekkewe chón Israel ra poputá le eáni ar ekiek. A pwal tongeni fis ngenikich ena. Atun chókkewe sia nóm leir rese meefi kilisou, a pwal tongeni kúkkúnúló ach pwáári ach kilisou ren met Jiowa a fang ngenikich. A tongeni fis ena iká sia pwosiiti met ekkewe mi nóm rech me lóóm, are lólówóiti minne a wor ren ekkewe ekkóch. Iwe nge, a tongeni lapóló ach pwapwa iká sia káé ach sipwe menemenéch ren ekkewe mettóch mi nóm rech.

⁶ Itá ekkewe chón Israel repwe fen chemeni án Jiowa we alúkúlúkú ngeniir pwe atun repwe tikeri leenier we minefé, epwe chómmóng ekkewe mettóch lón pekin áion repwe pwapwaiti. Ena pwon epwe pwénúetá lón ewe Fénúen Pwon, nge esap atun ar sái lón ewe fénúpéén. Pwal ina chék ussun rech, sisap nefótófót wóón ekkewe mettóch ese nóm rech lón ei ótót, nge sipwe fen nefótófót wóón met Jiowa a pwonei an epwe fang ngenikich lón ewe ótót séfé. Mi pwal éch ach sipwe ekilon wóón ekkóch wokisin lón Paipel mi tongeni álisikich le akkalapaaló ach lúkúlúk wóón Jiowa.

7. Pwata sia tongeni lúkúlúk pwe Jiowa a tufichin álisikich fansoun meinisin?

⁷ Lupwen Jiowa a eisini Moses ewe kapas eis mi mak lón Numperis 11:​23, ese mwáál a mochen án Moses epwe ekieki ekkeei ruu mettóch: (1) An manaman ese aúkúk. (2) I a tongeni áeá an manaman ekis meinisin. Kot a tongeni awora ngeni ekkewe chón Israel ochaar chómmóng futuk, inaamwo iká ra nóm lón ewe fénúpéén. Ren “pöün mi manaman o aköüpöü,” i a pwáári an manaman. (Kölf. 136:​11, 12) Ina minne, atun sipwe nóm lón fansoun weires, sia tongeni lúkúlúk pwe Jiowa a tufichin álisi emén me emén kich ese lifilifil ia sia nóm ia.—Kölf. 138:​6, 7.

8. Met epwe álisikich ach sisap féri met chókkewe lón ewe fénúpéén ra féri? (Pwal ppii ewe sasing.)

⁸ Ekiseló mwirin, Jiowa a awora ngeniir ochaar futuk ren an awora ngeniir chómmóng kweil. Iwe nge, ekkewe chón Israel rese kilisou ngeni Kot ren ena manaman. Chómmóng leir ra fókkun tipemmóng. Ren úkúúkún eú esopw rán, ra chék ikkioi ochaar kweil. Jiowa a fókkun song ren ekkena “mi mwäräkich,” iwe a apwúngúúr. (Num. 11:​31-34) Sia tongeni káé seni pwóróuseer na. A lamot ach sipwe túmúnúéch pwe sisap tipemmóng. Ese lifilifil iká kich mi wéúéch are osupwang, a lamot ach sipwe akkomwa ach iseis wéúch lón láng ren ach apéchékkúla ach chiechi ngeni Jiowa me Jises. (Mat. 6:​19, 20; Luk 16:9) Atun sia féri ena, sia tongeni lúkúlúk pwe Jiowa epwe awora met sia osupwangan.

9. Met sia tongeni unusen lúkúlúkú pwe Jiowa epwe féri?

⁹ Jiowa a pwal mmólnetá le álisi néún kewe aramas lón ei fansoun. Iwe nge, esap weween pwe esap fókkun fis ngenikich fán eú ach sipwe osupwangen moni are mwéngé.b Nge a wewe ngeni pwe Jiowa esap fókkun likitikicheló. Epwe álisikich lón ese lifilifil met sókkun weires sipwe kúna. Ifa ussun sia tongeni pwáári pwe sia lúkúlúk wóón Jiowa an epwe awora met sia osupwangan? Sipwe ppii ruu mettóch: (1) atun sia kút ach angangen moni pwe sipwe atufichi ach famili me (2) atun sia ekieki osupwangach lón ekkan rán mwach.

ATUN SIA KÚT ACH ANGANGEN MONI

10. Pokiten osukosuken lón ei fénúfan, met a tongeni fis ngeni nónnómun manawach?

¹⁰ Atun a akkarapoto muchúlóón ei ótót, epwe lapóló ekkewe osukosuk sipwe kúkkúna pokiten a kan sissiwil ekkewe government, fis maun, feiengaw watte, me watteen semmwen. Iwe, pokiten ena, a tongeni weiweitá ach towu seni ach angangen moni, péút senikich pisekich kewe are pwal mwo nge imwach, me eli epwe lapóló weiresin ach sipwe awora met sia osupwangan. Eli epwe lamot ach sipwe kútta pwal eú angang are mwékút ngeni pwal eú leeni me chón ach famili pwe sipwe awora met ra osupwangan. Met epwe tongeni álisikich le eáni kefil mi pwáári pwe sia lúkúlúk wóón Jiowa?

11. Met a tongeni álisuk lupwen ka osupwangen moni? (Luk 12:​29-31)

¹¹ Eú mettóch mi fókkun lamot me álilliséch kopwe féri, ina óm ereni Jiowa met ka aúreki. (SalF. 16:3) Kopwe tingorei tipáchem pwe kopwe eáni kefil mi múrinné me kopwe pwal tingorei eú letip mi kinamwe pwe esap kon ‘luló óm aúrek’ ren met mi áweiresuk. (Álleani Luk 12:​29-31.) Kopwe tingormaw ngeni an epwe álisuk óm kopwe menemenéch. (1 Tim. 6:​7, 8) Kopwe kútta álillis seni néúch kewe puk ren met kopwe féri atun ka osupwangen moni. Chómmóng ra kúna álilliséchún néúch kewe puk me video mi nóm wóón jw.org mi fós ussun ena mettóch.

12. Ikkefa ekkewe kapas eis a tongeni álisi emén Chón Kraist an epwe féri eú kefil mi múrinné fán iten an we famili?

¹² Ekkóch ra eáni eú angang mi efisi ar repwe mwékút ngeni eú leeni mi towaw seni ar famili, nge chómmóng ra mirititi pwe esap ina eú alen tipáchem. Me mwen óm kopwe eáni eú mineféén angang, kosap chék ekieki úkúúkún ewe moni kopwe angei, nge kopwe ákkáeúin ekieki iká ena angang epwe álisuk me óm we famili lón ámi riri ngeni Jiowa. (Luk 14:28) Pwisin eisinuk: ‘Met a tongeni fis ngeni ái riri ngeni pwúlúwei we iká úa towaw seni? Iká úa mwékút, úpwe tongeni fiti meinisin ekkewe mwiich, fiffiti ewe angangen afalafal, me chiechi ngeni chienei kewe Chón Kraist?’ Iká mi wor noum, a pwal lamot kopwe pwisin eisinuk ei kapas eis mi lamot: ‘Iká úse nóm ren nei kewe, ifa ussun úpwe ámááriiretá “lón ewe emirit me éúréúr me ren Jiowa”?’ (Efi. 6:4) Atun ka féri óm kefil, kopwe fiti met Jiowa a mochen, nge esap mochenin chón óm famili are chienom kewe rese lúkú ewe Paipel.c Emén pwiich mi nóm western Asia, itan Tony a ketiw ngeni chómmóng angang mi watte peioffun lón pwal eú fénú. Iwe nge, mwirin an ióteki me pwóróus ngeni pwúlúwan we ussun, a filaatá an esap etiwa ekkena angang, nge ra fen ekieki ifa ussun repwe akúkkúnaló án ar we famili moni towu. Iei met Tony a apasa: “Atun áúa filaatá ena, iwe a suuk ngeniei ái úpwe álisi chómmóng ar repwe silei Jiowa, me néúm kewe ra aúcheani met ra féri fán iten Jiowa. Ngang me ái we famili áúa kúna pwe iká áúpwe apwénúetá ekkewe kapas mi mak lón Mattu 6:​33, iwe Jiowa epwe awora met áúa osupwangan.”

LUPWEN SIA LÓLILEN REN TUFICHICH ATUN SIA CHINNAP

13. Met sipwe féri iei pwe epwe tongeni ataweei osupwangach lupwen sia chinnap?

¹³ Sia pwal tongeni pwáári ach lúkúlúk wóón Jiowa atun sia akkóta met epwe atufichi osupwangach atun sia chichchinnapeló. Ewe Paipel a pesei ngenikich ach sipwe angang weires pwe epwe wor tufichin manawach lón ekkan rán mwach. (SalF. 6:​6-11) Iká kich mi tufich ngeni, mi éch ach sipwe isoni och moni fán iten lón mwach. Pwúngún, moni mi tongeni álisikich lón ach osupwang. (SalAf. 7:12) Iwe nge, sisap fókkun ekieki pwe moni ina ewe mettóch epwe kon aúchea seni meinisin lón manawach.

14. Ifa ussun Ipru 13:5 a tongeni álisikich atun sia akkóta kataween ach osupwang lón ekkan rán mwach?

¹⁴ Jises a apwóróusa eú pwóróus mi pwáári pwe án emén iseis wéún nge ese “pisekisek me ren Kot,” i a tiparoch. (Luk 12:​16-21) Sise silei met epwe fis ngenikich lesor me pónnóón. (SalF. 23:​4, 5; Jem. 4:​13-15) Pwal och, Jises a erá pwe meinisin chókkewe mi mochen tapweló mwirin, repwe mmólnetá le “likitaaló” ekkewe mettóchun áion mi nóm rer. (Luk 14:33) Ekkewe Chón Kraist lón fansoun ekkewe aposel ra tipemecheres le likitaaló wéúúr kewe. (Ipru 10:34) Lón ach ei fansoun, a péút seni chómmóng pwiich kewe ar angang pokiten rese angolong lón mwékútúkútún fénúfan. (Pwár. 13:​16, 17) Met a álisiir le túppwél ngeni Jiowa lón ekkena atun? Ra fókkun lúkúlúkú án Jiowa ei pwon: “Úsapw fókkun likitukoló me úsapw fókkun péútukoló.” (Álleani Ipru 13:5.) Sia achocho úkúúkún ach tongeni le akkóta an epwe naf met sia osupwangan atun sia chinnap, nge iká a fis och mettóch mi weiweitá, sia tongeni lúkúlúk wóón án Jiowa álillis.

15. Ifa ewe ekiek mi itepék me rúúepek ekkewe sam me in Chón Kraist repwe eáni ussun néúr kewe? (Pwal ppii ewe sasing.)

¹⁵ Lón ekkóch leeni, ekkewe pwúpwúlú ra ákkáeúin mochen an epwe wor néúr pwe néúr kana repwe angang pwe repwe awora ngeniir met ra osupwangan atun ra chinnap. Ewe Paipel a erá pwe ekkewe sam me in repwe wisen awora met osupwangen néúr kewe. (2 Kor. 12:14) Ewer, atun ekkewe sam me in ra chinnap eli a lamot án néúr kewe repwe álisiir lón pekin moni, me chómmóng naw ra pwapwa le féri ena. (1 Tim. 5:4) Nge ekkewe sam me in Chón Kraist, ra mirititi pwe ar meefi watteen pwapwa a pop seni ar álisi néúr kewe ar repwe wiliiti néún Jiowa chón angang, nge esap seni ar ámááriir pwe repwe angei álillis seniir lón pekin áion.—3 Jon 4.

16. Ifa ussun ekkewe sam me in ra tongeni ammólnatá néúr kewe ar repwe tongeni pwisin awora met ra osupwangan? (Efisus 4:28)

¹⁶ Isettiw eú leenien áppirú ngeni noum kewe ren óm áiti ngeniir ar repwe lúkúlúk wóón Jiowa atun ka álisiir le mmólnetá le atufichi pwisin manawer. Seni lekúkkúnúr, kopwe áiti ngeniir lamoten angang weires. (SalF. 22:6; álleani Efisus 4:28.) Atun ra wakkattetá, kopwe álisiir ar repwe achocho lón ar sukul. Ekkewe sam me in ra tongeni kútta ekkewe kapasen emmwen seni Paipel me álisi néúr kewe ar repwe eáni kefil mi múrinné wóón úkúúkún sukul repwe angei. Ra achocho le álisi néúr kewe ar repwe tongeni pwisin awora met ra osupwangan me pwal alapaaló ar fansoun le afalafal, are pwal mwo nge pioneer.

17. Met sia tongeni lúkúlúk wóón?

¹⁷ Néún Jiowa kewe chón angang mi túppwél ra tongeni lúkúlúk wóón an tufich me an mochen awora ekkewe mettóch ra osupwangan. Atun sia akkarap ngeni sópwólóón ei ótót, sia silei pwe sipwe kúna sóssótun ach lúkúlúk wóón Jiowa. Nge ese lifilifil met epwe fis, sipwe úppós le lúkúlúk pwe Jiowa epwe áeá an we manaman le awora ngenikich met sia osupwangan lón pekin áion. Sia tongeni lúkúlúk pwe fansoun meinisin i epwe álisikich ese lifilifil ia sia nóm ie.