Áwewe fán Iten Manawach me Ach Angangen Afalafal Mwich
September 4-10
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT | ISIKIEL 42-45
“Fel mi Enlet A Popusefál!”
“Iseis Lon Letipom” An Kot We Imwen Fel!
3 Ei langepwi a ttam pun a amasoua tiu sopwun lon ewe puken Isikiel me a awora eu pwon mi apochokkulata lukuen ekkewe Chon Juta mi eolo. Fel mi limelimoch epwe popusefal! Lon ekkewe fitepuku ier a fen lo seni ena atun, pwal mwo nge tori ach ei fansoun, ei langepwi a fen apochokkulata ekkewe chon tongei Jiowa. Ifa ussun? Sipwe pi weween an Isikiel we langepwi mi ussun eu oesini fan iten ekkewe Chon Israel mi eolo. Mei wor ruaanu kinikin: ewe imwen fel, ewe mwichen samol fel, ewe samol, me ewe fonu.
it-2-E 1082 ¶2
Imwenfel
Kúnaen Isikiel we usun ewe imwenfel. Lón 593 B.C.E., lón áengol me rúáánúún ier mwirin talóón Jerusalem me ewe imwenfelin Salomon, Isikiel ewe souasor me soufós a wor kúnaen usun án Jiowa we imwenfel mi fókkun watte. Iwe lón kúnaen we usun nge Kot a uwealó wóón ungen eú chuuk mi fókkun tekia. (Is 40:1, 2) Ren an epwe ásáwa me álisi ekkewe chón Jus mi eoló ar repwe aier, pwal ese mwáál a oururu ekkewe mi tuppwél, Isikiel a angei emmwen an epwe áiti meinisin minne a kúna ngeni ekkewe “chon Israel.” (Is. 40:4; 43:10, 11) Ewe lángipwi a wesewesen tichiki úkúkún tekian me chélapen ewe imwenfel. Ra néúnéú kaúk (wok mi ttam 3.11 m; 10.2 ft) me sengen paw (sengen paw mi ttam, 51.8 cm; 20.4 in.). (Is 40:5) Iwe pokiten ei sókkun tichikin aúkúk, ekkóch ra ekieki pwe ewe imwenfel Isikiel a kúna, epwe ina usun napanapen ewe imwenfel Serupapel epwe aú mwirin ar we eoló lón Papilon. Iwe nge, ese wor pisekin ánnet epwe anúkúnúkú ena lúkú.
“Iseis Lon Letipom” An Kot We Imwen Fel!
10 Ei poraus a mmen apwapwai letipen ekkewe mi eolo! Eu me eu famili repwe alemwiri kinikin ewe fonu. (Alollo ngeni Mika 4:4.) Epwe watte lamoten fel mi limelimoch ikkena ie. Me nengeni mwo pwe lon an Isikiel we langepwi, ekkewe samol ussun chok ekkewe samol fel repwe nonnom won ekkewe fonu aramas ra liffang. (Isikiel 45:16) Ina popun lon ewe fonu mi forsefal, ekkewe aramas repwe awora ar alillis ngeni angangen ekkewe chon emmwen Jiowa a filata, me alisiir ren ar repwe tipeeu ngeni ar emmwen. Iwe, mettoch meinisin lon ei fonu a kokkotoch, tippeufengen, me lukulukoch.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
it-2-E 467 ¶4
It
Chón Israel ra iteit seni iten Kot nge rese eáni manaw mi álisatá an kewe allúk mi pwúng, iwe ena a epiningawa are eitengawa iten Kot we. (Is 43:8; Am 2:7) Pokiten ar álleasolapa Kot, i a apwúngúúr. Ina popun, ekkewe mwú ra ésúfélúngawa iten Kot we. (Apépé ngeni Kf 74:10, 18; Ais 52:5.) Rese esilla pwe ewe kapwúng a feito seni Jiowa, iwe ra eáni ekiek ese pwúng pwe ekkewe feiengaw a tori Israel ina pwáratáán pwe Jiowa ese tongeni túmúnú néún kewe aramas. Ren an epwe epinaaló itan we, Jiowa a mwékút fán iten itan we me a eliwinato ekkewe lusun chón Israel ngeni fénúer.—Is 36:22-24.
it-2-E 140
Pwúng
Ina minne, a pwúng me ren Jiowa an epwe kúkkútta seni chókkewe ra mochen kúna an chen ar repwe káé an kewe allúk usun pwúng me álleasochisiir. (Ais 1:17, 18; 10:1, 2; Jer 7:5-7; 21:12; 22:3, 4; Is 45:9, 10; Am 5:15; Mik 3:9-12; 6:8; Sek 7:9-12)
September 11-17
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT | ISIKIEL 46-48
“Feiéch Chón Israel mi Liwinsefál Repwe Kúna”
“Iseis Lon Letipom” An Kot We Imwen Fel!
11 Jiowa epwe efeiochu fonuer? Ewe oesini a polueni ei kapas eis ren eu awewe mi apwapwa. Konik a pupuwu seni ewe imwen fel, me a lapelo tori a wiliiti eu chanpupu lupwen a tori ewe Setin Malo. Me ikena ie a amanaua ewe konik mi malo, me eu angangen attau mi sopwoch a fiffis won ewe pii. Lepekin ewe chanpupu me ruuepek a maarita chommong sokkun ira mi uwa iteiten maram, pwe epwe amongooni me apochokkula aramas seni samau.—Isikiel 47:1-12.
12 Ngeni ekkewe mi eolo, ei pwon a achchema me alukuluku ngeniir ussun ekkewe oesiniin forsefal loom mi achengicheng ngeni letiper. Lap seni fan eu, noun Jiowa kewe soufos ra nounou kapas ussun paratis lupwen a awewei ussun Israel mi forsefal me masousefal ren aramas. Forsefallin ekkewe leeni mi tatakkis a fen wiliiti itelapen chommong oesini. (Aisea 35:1, 6, 7; 51:3; Isikiel 36:35; 37:1-14) Ina popun ekkewe aramas ra tongeni lukuluk pwe an Jiowa feioch mi amanaua aramas epwe tongeni pupuwu seni ewe imwen fel mi forsefal ussun chok eu chanpupu. Iwe, eu muu mi malo lon pekin ngun epwe tongeni manausefal. Ekkewe aramas mi fo repwe feioch ren alillisin ekkewe mwan mi murinno me asimau—mwan mi pwung me lukuchar ussun ekkewe ira lepekin ewe chanpupu me ruuepek lon ewe langepwi, mwan epwe emmweni forsefallin ewe fonu mi tatakkis. Aisea a pwal makkeei ussun “ekkewe iraan pwung mi watte, NW” lupwen repwe “forsefali ekewe leni mi tatakis fansoun langatam.”—Aisea 61:3, 4.
“Iseis Lon Letipom” An Kot We Imwen Fel!
10 Ei poraus a mmen apwapwai letipen ekkewe mi eolo! Eu me eu famili repwe alemwiri kinikin ewe fonu. (Alollo ngeni Mika 4:4.) Epwe watte lamoten fel mi limelimoch ikkena ie. Me nengeni mwo pwe lon an Isikiel we langepwi, ekkewe samol ussun chok ekkewe samol fel repwe nonnom won ekkewe fonu aramas ra liffang. (Isikiel 45:16) Ina popun lon ewe fonu mi forsefal, ekkewe aramas repwe awora ar alillis ngeni angangen ekkewe chon emmwen Jiowa a filata, me alisiir ren ar repwe tipeeu ngeni ar emmwen. Iwe, mettoch meinisin lon ei fonu a kokkotoch, tippeufengen, me lukulukoch.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
“Iseis Lon Letipom” An Kot We Imwen Fel!
14 Ikkeei chok ekkewe mettoch mi pwonuta lon an Isikiel langepwi? Aapw; mei pwal wor mi lapalap seni. Ekieki: Esap tufich kautaan ewe imwen fel Isikiel a kuna. Pwungun pwe ekkewe Chon Jus ra kan lechuuni ena langepwi me pwal mwo nge wesewesen apwonueta ekkoch mettoch lon. Iwe nge, ewe imwen fel lon ewe langepwi a kon watte ina popun ese tongeni kuch won Chukun Moria, leenien ewe imwen fel loom. Pwal eu, an Isikiel we imwen fel esap nonnom lon ewe telinimw nge a nom ekis towau lon pwal eu fonu, nge ewe oruuen imwen fel a kauta won leenien ewe aewin, lon ewe telinimwen Jerusalem. (Esra 1:1, 2) Pwal och, esor chanpupu a pupuwu seni ewe imwen fel lon Jerusalem. Ina popun, an Isikiel oesini a ekisi chok pwonuta won Israel loom. A wewe ngeni pwe epwe pwal wor pwonuetaan ei langepwi mi lap lon pekin ngun.
it-2-E 1001
Néún Aramas
Lón ewe Tesin Ipru a kan pwá ena it lón ewe puken Isikiel, ikewe ie lap seni fán 90 Kot a kér ngeni ewe soufós “Nöün aramas.” (Is 2:1, 3, 6, 8) A néúnéú ena it pwe epwe menlapei pwe ewe soufós Isikiel i chék emén aramas, iwe a asókkafeseni emén aramas soufós seni ewe Kot mi Lapalap, ewe Popun ewe pwóróus. Taniel a pwal iteni ena it lón Taniel 8:17.
September 18-24
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT | TANIEL 1-3
“Tuppwél Ngeni Jiowa A Atoto Feiéch”
Akkamwéchú Óm Tuppwél Ngeni án Kot we Mwú
15 Pokiten sia mochen angang ngeni Jiowa fán eú mwelien letip mi liméch, iwe fán ekkóch a lamot sipwe féri kefil epwe asókkakicheló seni chienach chón angang, chón sukul, chón óruch, are aramasach. (1 Pet. 2:19) Jesus a éúréúrakich pwe ekkóch aramas repwe mwo nge oput kich pokiten sia sókkóló seniir. Chechchemeni pwe lap ngeni aramas mi oput kich rese silei usun án Kot we Mwú. Iwe, rese weweiti ewe popun a kon lamot ach sipwe tuppwél ngeni ena Mwú lap seni ekkewe mwúún fénúfan.
16 Ren ach sipwe tuppwél ngeni Jiowa, mi lamot sipwe álleasochisi i ese lifilifil met aramas repwe féri are apasa ngenikich. (Tan. 3:16-18) Ákkáeúin ekkewe kúkkún me sáráfé epwe tongeni weires ngeniir ar repwe sókkóló seni ekkewe ekkóch. Ámi kana sam me in, álisi néúmi kewe ar repwe pwora lón sukul. Eli ra niwokkus ar resap kapong ngeni filáik are fiti án ekkewe mwú ránin apwapwa. Atun ámi famili fel, oua tongeni káé meefien Jiowa usun ekkena mettóch. Áiti ngeniir ifa usun repwe áweweéchú ar lúkú nge fán súfél. (Rom 1:16) Pwal och, ika mi lamot, álisiir ren óm ló chuuri néúr sense me áwewe ngeniir minne sia lúkú.
Kopwe Tipepwora Jiowa A Etuk!
13 Órun 600 ier mwen Kraist, úlúmén chón angang ngeni Kot, re Ipru, ra kúna feiéch pokiten ar pwáraatá lúkú me pwora. King Nepukatnesar a allúkú pwe meinisin ekkewe néúwis lón Papilon repwe mwichfengen me fel ngeni ewe watteen ululun aramas mi ffér seni kolt. Ié esap fel ngeni, epwe kóturulong lón ewe leenien ekkei mi fókkun sarara. Fán súfél, ekkewe úlúmén re Ipru ra ereni Nepukatnesar: “Äm we Kot aia angang ngeni epwe tongeni amanauakem seni. Ewer, i epwe angasakem seni lepoum en äm king. Nge are esap amanauakem, en äm king kopwe silei pwe äm aisap fel ngeni om kewe kot, aisap pwal chapetiu ngeni om we uluulun aramas mi för seni kolt ka aueta.” (Tan. 3:16-18) Lón Taniel 3:19-30, sia tongeni álleani amwararen án Jiowa amanawa ekkewe úlúmén re Ipru. Eli sisap kúna ena esin sóssótun ninniiló lón ngetengeten ekkei ren ach tuppwél, nge sia chúen kúkkúna sóssótun ach tuppwél ngeni Kot. Sia tongeni lúkúlúk pwe Kot epwe efeiéchúkich ika sia tipepwora me pwáraatá ach lúkú.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
it-2-E 382
Mesak
A wor neman úlúngát popun ra ekieki pwe enen ewe king mwéngé mi anné a ‘limengaw’: (1) Chón Papilon ra ochooch ekkewe man mi limengaw me ren ewe Allúkún Moses; (2) neman rese túmúnú pwe epwe ssúrúfichiló chchaan ekkewe man, ekkóch neman ra máánffór; (3) ekkewe chón fel ngeni kot chofona ra akkomw eáni ekkewe man asor ngeni ar kewe kot, ren ar ocheei ekkena sókkun futuk ina eú kinikinin fel ngeni ekkeei kot.—Tan 1:8; apépé ngeni 1Ko 10:18-20, 28.
MENNI “EKKEWE EKKOCH MUU” LÓN TANIEL 2:44?
Ewe oesini lón Taniel 2:44, (Ewe Kapasen God) a apasa pwe án Kot we Mwú “epwe ne ataieno ekkewe ekkoch muu.” Ena oesini a chék weneiti ekkewe nemenem, kinikinin ewe ululun aramas.
Taniel 2:44 ese fós usun minne epwe fis ngeni meinisin ekkewe pwal ekkóch mwú. Nge ewe oesini lón puken Pwärätä mi pwal fós usun ei mettóch, a áiti ngenikich pwal ekkóch pwóróus. A erenikich pwe “ekewe kingen unusen fanüfan” repwe kochufengen pwe repwe maun ngeni Jiowa “lon ewe rän mi lap än Kot ewe mi Unusen Manaman.” (Pwär. 16:14; 19:19-21) Ina minne meinisin mwúún fénúfan repwe kataló lón Armaketon, nge esap chék ekkewe mwú mi liosutiw ren kinikinin ewe ululun.
Ewe Kki Ngeni Eu Fonufan Mi Pwapwa
Poluen ena kapas eis a nom lon Taniel 2:44: “Iwe, lon fansoun mwun ekewe king, ewe Koten lang epwe aueta eu mwu esap tongeni tala, esap pwal wor eu mwu epwe tongeni akufu. Iwe, ei mwu epwe ataela o arosala ekewe lusun mwu [forien aramas], nge epwe pusin nom tori feilfeilachok.” Met popun Muun Kot epwe “arosala” ekkewe muun aramas? Pokiten ar mochen alikiitu ewe ekiek mwaal pwe repwe tongeni pwisin nemenemenir, ewe ekiek Setan a poputaani lon ewe malamalen Ichen. Chokkewe mi mochen alisata ena ekiek rese chok efisi och feiengau ngeni aramas, nge ra pwal wiliiti chon u ngeni ewe Chon Forata. (Kol Fel 2:6-12; Pwarata 16:14, 16) Iwe, sipwe pwisin eisinikich, ‘sia peni are sia u ngeni an Kot nemenem?’
September 25–October 1
PWÓRÓUS AÚCHEA SENI KAPASEN KOT | TANIEL 4-6
“Ka Likiitú lón Óm Angang Ngeni Jiowa?”
Kükkün Me Säräfö, Kütta Emmwen Seni Än Kot Kapas
16 Pwata kopwe mochen älleasochisi Jiowa inaamwo ika ka äläemönülo? Chechchemeni: Ka tongeni eletipengawa are apwapwaai Jiowa. (Ken. 6:5, 6; SalF. 27:11) Föfförüm a tongeni kküü Jiowa pokiten ‘a ekieki met kopwe feiöch ren.’ (1 Pit. 5:7) A mochen om kopwe aüseling ngeni pwe kopwe küna feiöch. (Ais. 48:17, 18) Lupwen ekkoch nöün Jiowa kewe chon angang lon Israel loom ra tunalo an kewe fön, ra ämeteki letipan. (Kölf. 78:40, 41) Iwe nge, Jiowa a fokkun tongei ewe soufos Taniel pun emön chonläng a erä pwe i ‘eman mwän mi watte chenin me ren Kot.’ (Tan. 10:11) Pwata? Pun Taniel a amwöchü an tuppwöl ngeni Kot atun a nom lein aramas pwal atun a äläemönülo.—Älleani Taniel 6:10.
Ka Eäni Ekiekin Jiowa Ussun Mettoch Mi Fel?
12 Esap och pworaus ämäirü pwe a fel chommong mettoch mi chu ngeni manauen chon kepit lon ewe mwichefelin Kraist me chiener kewe. Ach riri ngeni Jiowa eü mettoch mi fel. (1 Kronika 28:9; Kölfel 36:7) A wenewenen aüchea ngenikich pwe iwe sisap tongeni mut ngeni och mettoch are emön aramas an epwe äimukichelo seni ach we Kot, Jiowa. (2 Kronika 15:2; Jemes 4:7, 8) A mmen lamot iotek fän iten an epwe nüküchar ach riri ngeni Jiowa. Iotek a kon fel me ren ewe soufos Taniel pwe inaamwo ika epwe tongeni mälo ren, nge a chüen chök tuppwöl le ikkiotek ngeni Jiowa. (Taniel 6:7-11) ‘Iotekin chon fel,’ are chon Kraist mi kepit, ra ussun chök ewe minen kek mi pwokkus lon ewe imwen fel. (Pwarata 5:8; 8:3, 4; Lifitikos 16:12, 13) Ena kapas awewe a affataöchü felin iotek. A ifa me watteen aüchean ach tufichin kapas ngeni ewe Epinkepiisom! Ina ewe popun iotek a fel lon manauach!
Pwata Sipwe Ikkiotek Iteitan?
2 Met ekiekin Jiowa ussun Taniel? Lupwen ewe chonlang Kapriel a feitiu pwe epwe polueni eu me lein an Taniel kewe iotek, a apasa pwe i “mi fokkun achengicheng me ren,” are “fokkun chen me ren.” (Taniel 9:20-23) Lon an Isikiel we oesini, Jiowa a apasa pwe Taniel, i emon mwan mi pwung. (Isikiel 14:14, 20) Lon anein manauan, an Taniel kewe iotek a efisata an ririoch ngeni an Kot, iwe, Tarius a pwal esinna ena mettoch.—Taniel 6:16.
“Ngünmifel Me Ewe Fin Apwüpwülü Söfö Ra Akkapasa, ‘Etto!’ ”
15 Mwirin än Taniel nonnom lon ewe pwangen laion eü pwin, ewe king a lo pii me kötiw ren: “Taniel, chon angang ngeni ewe Kot mi Manau. Ifa usun, om we Kot ka likitü le angang ngeni a tongeni amanauok seni ekana laion?” Taniel a mwittir pölüweni: “Amwo ewe king epwe manau tori feilfeilachök. Ai Kot a tinato eman chon läng pwe epwe pinei awen ekei laion. Iwe, resap tongeni afeiengauaei, pokiten esap wor ai tipis ngeni Kot pwal ngonuk ai king.” Jiowa a efeiöchü Taniel pun a “likitü” le akkangang ngeni.—Tan. 6:19-22.
Kúkkútta Pwóróus Aúchea
Menlapen Pworaus Seni ewe Puken Taniel
4:10, 11, 20-22—Ewe irä mi fokkun tekia Nepukatnesar a ttana, a liosuetä met? Akkom, ewe irä a weneiti Nepukatnesar, sou nemenemen eü mwu watte woon fönüfan. Pokiten a mak pwe ewe nemenem a “tori unusen fanüfan meinisin,” ena irä a liosuetä och mettoch mi lapalap seni an ena king nemenem. Taniel 4:17 a aweweei pwe ewe ttan a weneiti nemenemen “ewe Mi Unusen Tekia” woon chon fönüfan. Ina popun ewe irä a liosuetä än Jiowa we nemenem woon unuselapen läng me fönüfan, nge äkkäeüin an nemenem woon fönüfan. Ewe ttan ussun ewe irä epwe pwönuetä fan ruu, akkom lon än Nepukatnesar nemenem me mwirin lon än Jiowa we nemenem mi fokkun tekia.
w88-E 10/1 30 ¶3-5
Kapas Eis Seni Chón Állea
Atun ewe re Ipru itan Taniel a tolong, ewe king a enniwili an we mochen liffang, an epwe aúféúfa Taniel eché úf mi parochól me ámwárámwáralong fán úan epa mwárámwár seni kolt, me seiki pwe epwe nampa úlúngát le sounemenem lón ewe mwú. Ewe soufós a erá fán súfél: “Kose mochen kopwe püsin eäni om kewe lifang, nge liwini we kopwe ngeni eman. Nge inamwo, üpwe chök aleani ngonuk en king ei mak o awewe ngonuk wewen.”—Taniel 5:17.
Iwe ese lamot ngeni Taniel liffangen emichimich are méén ren an epwe áweweei ewe ttan. Ewe king epwe chék pwisin eáni an kewe liffang are ngeni emén. Taniel epwe áweweei ewe ttan esap fán iten eú liiwin nge pokiten a angei ewe manaman seni Jiowa ewe Kot mi enlet, ewe epwele apwúngú Papilon.
Usun sia fen álleani lón Taniel 5:29, pwe mwirin án Taniel álleani me áweweei ekkewe kapas, ewe king a allúkú pwe ewe liiwin epwe chék tori Taniel usun met a fen erá. Taniel ese pwisin úféúf ekkewe úf me mwárámwár ekkewe mwáár. Nge ra wisen aúféúfa fán alon King Pelsasar, ewe sounemenem. Nge ei ese ú ngeni Taniel 5:17, ikewe ie ewe soufós a affataéchú pwe letipan ese mochenia.
dp-E 109 ¶22
Rúáánú Kapas A Siwili ewe Fénúfan
22 Iwe a fen tawe ewe osukosuk. Papilon mi lap epwele turutiw ren soufiun Metia me Persia. Inaamwo ika Pelsasar a letipechou ren ei pwóróusen tatakkis nge a chúen féri met a erá. A ereni néún kewe chón angang repwe aúféúfa Taniel ngeni úf mi parochól, ámwárámwára ngeni mwáár kolt me aronga pwe epwe nampa úlúngát le nemenem lón ewe mwú. (Taniel 5:29) Taniel a etiwa ei angangen ésúfél, a silei pwe ena súfél a weneiti Jiowa. Ewer, eli Pelsasar a áneánei pwe epwe akúkkúnaló án Jiowa we kapwúng ren an súféliti néún Jiowa we soufós. Nge ika ina, iwe ese fókkun chúen wor lamotan.