“Yawila Muhivolowe Mu Onyengethiwani”
“Kakalanivi txenjewa nanda mulobelegevi, yawila muhivolowe mu onyengethiwani.”—MATEUS 26:41.
DHOZUZUMIHA dhahivinga—dhothiyana na esile dhampadduweli mundduni. Yezu Kristu, Mwana Mulugu, wali vakukuvi va omagomo wa egumi yaye velaboni ya vati. Yezu wahiziwa wila mohigoneela iyene agahikwekwethiwa, agahithongeliwa okwa, vina agahitomeyiwa va pingirizini ya goi. Iyene wahiziwa wila dhogana dhaye dhotene vina merelo aye otene agahipakela nzina na Babi waye. Yezu vina wahiziwa wila njeedhelo na musogorho na egumi ya nlogo na athu nanfuna othongiwa. Sabwa ya ogumana na dhozuzumiha esi dhotene, iyene wakosile eni?
2 Yezu wahidhowa mmunddani mwa Jetsemani na anamasunza aye. Obu wali mburo waziveliwetxa Yezu. Mwenemwale iyene wahisusavo vañgono baathiya anamasunza aye. Mukaleliyevo yeka, iyene wahimwañgana Babi waye wa odhulu bagamukumbirha guru, bagamukuthulela murima waye mu nlobelo na guru vaddiddi—kayo dila modha bahi, mbwenye dila tharu. Masiki vaakaliliye wowakwanela, Yezu koona wila agahiwodha yeka wakwaniha dhozuzumiha esi.—Mateus 26:36-44.
3 Nsaka na ovanene, iyo vina nili mutxiddo mwa dhozuzumiha. Omaromo wene wa brochura nthi, nihiloga mwaha wa onamoona wawila ninkalawo mmasikuni oomariha a elabo eji yabure. Dhonyengetha vina odhugudheya ontotiwa na elabo ya Satana onothabwavi. Dhogana vina merelo a muthu muthuvi mwa iyo onloga wila onomulaba Mulugu wa ebaribari dhinopakela nzina naye vina dhihikaana nipakelo nddimuwa wa njeedhelo na kadda muthu na egumi mwilaboni yaye eswa. Iyo ninomukwela Yehova. Ninofuna ‘odiga mpaka omagomo’—ogoma wa egumi yehu obe wa elabo eji, bari ejuwene enda voroma. (Mateus 24:13) Mbwenye niwodhe dhavi okaanavi mirugu dhehu dha omaguva nanda nikalevi txenjewa?
4 Na oziwa wila anamasunza aye—a nsaka na mundduni ninga vina a nsaka na ovanene—agahikala mutxiddo mwa dhozuzumiha Yezu wahawaraliha dhahi: “Kakalanivi txenjewa nanda mulobelegevi, yawila muhivolowe mu onyengethiwani.” (Mateus 26:41) Mazu abale antapulela eni wa iyo ovanene? Dhonyengetha gani dhingumana na weyo? Nanda weyo owodhe dhavi ‘okalavi txenjewa’?
Onyengetheliwa Okosa Eni?
5 Siku na siku iyo notene ninogumana na dhonyengetha wila niviperheke “mmuregani wa Ddiabo.” (2 Timoteo 2:26) Bibilia ononilaga yawila Satana onafunetxa anamebedha a Yehova. (1 Peduru 5:8; Ovuhulela 12:12, 17) Na yofuna gani? Ofunawa kayo wawila anipe. Satana kampemberha akala iyo ninokwa na nroromelo wa Mulugu. Satana oli txenjewa yawila Yehova, mmudhidhini Mwaye mofanyeela, onela ogomiha okwa modheela ovenya mu okwani.—Lukas 20:37, 38.
6 Satana onfuna atolotxe elobo elitxi ya thima opitha egumi yehu ya ovanene—wimela wehu wa Mulugu. Satana ohisegedheya mwa wooniha yawila iyene onowodha onimaaliha omwebedha Yehova. Noona, akala iyo ninowodha opupurutxedhiwa otuwa nroromelo—othiya olaleya bili yaderetu obe onyanyala mpimo dha Okristu—oku ogahikala opemberha wa Satana! (Efeso 6:11-13) Noona, “Munyengethi” ononethekela dhonyengetha.—Mateus 4:3.
7 “Mauje” a Satana bothiyana thiyana. (Efeso 6:11, Namakwanthani Muswa) Txino iyene ononinyengetha na okaanetxa dhilobo, wova, waganyedha, obe otamela dhoziva. Mbwenye marheya anlabetxa vaddiddi anotaganyiheya na onyimuwa. Ninga namapura mudhidhi wa saringele, iyene ohiziwa wila wobana podi onikumula, buganika mowopiya mwa yonyengetha. (Vimarya 24:10) Noona makamaka nigadha “wobana kakamwe” banigakoodda ohagalala, iyene ononinyengetha wila ninyanyale.—Salmo 38:8.
8 Vowila ninodhowavi mmasikuni oomariha, enooneya ninga totela dha onyimuwa dhinowinjiva, nanda esene kadhinnivonya. (Koona kasha enloga “Dhilobo Dhiina Dhintota Onyimuwa.”) Peno totelaya ekale eni, onyimuwa podi wobaniha guru dhehu. “Ogula mudhidhi oliwo” wila nikose mabasa a omuyani—vamodha na omusunza Bibilia, otugumana omatugumanoni a Okristu, vina okamihedha mmabasani a omundda—podi okala elobo enrutxa, akala weyo ohilema kakamwe maningo vina mubuwelo. (Efeso 5:15, 16) Kobuwela wila Munyengethi onfuna wila weyo omaale. Mbwenye obu kayo mudhidhi wa wobana obe oyeleela mirugu dhawo dha omaguva mowiwanana na masaka ankalihuwo! (Lukas 21:34-36) Owodhe dhavi ovaddana dhonyengetha nanda okalevi txenjewa? Koona malago manai anwodha okamiha.
“Mulobelegevi”
9 Kamukuluvele Yehova modheela nlobelo. Kobuwela yotagiha ya Yezu mmunddani wa Jetsemani. Mwakaaneliye makathamiho menjene, iyene wakosile eni? Iyene wamwañganile Yehova bamukumbirha nikamihedho, balobela na guru vaddiddi mpaka “nthokoso naye osadduwa banikala ninga mathotho a nikami namothela vati.” (Lukas 22:44) Kobuwelela eji. Yezu wahimuziwa deretu Satana. Yezu wahimala wañgana ovenyedha odhulu dhonyengetha dhotene dhinlabihedha Satana mu guruni dhaye dha wawika mmuregani adhari a Mulugu. Dhaenevi, Yezu koonile yawila agahiwodha s’ohirutxa ogonjiha elobo elobovi egamwethekeli Munyengethi. Akala Mwana Mulugu wowakwanela wahoona ofuneya wa olobelela nikamihedho vina guru ya Mulugu, iyo ninofanyeela okosa dhaene na muthengo munddimuwene vaddiddi!—1 Peduru 2:21.
10 Kobuwela vina, yawila mumaleliye wawaraliha anamasunza aye wila “mulobelegevi,” Yezu wahiloga dhahi: “Muya onofuna txibarene, mbwenye maningoya ahobana.” (Mateus 26:41) Yezu waddana maningo ani? Txibarene kayo maningo aye; maningo aye owakwanela kaana elobo yowobana. (1 Peduru 2:22) Mbwenye mukalelo wa anamasunza aye wali wothiyana. Sabwa ya dhohakwanela dhobaaliwana vina dhimanya dha othega, makamaka awene agahifuna nikamihedho wila avaddena onyengethiwa. (Roma 7:21-24) Ji sabwa ya ejene yawaralihedhiye awene—vina Akristu otene a ebaribari adhilewo—yawila alobelelege nikamihedho agagumanaga na dhonyengetha. (Mateus 6:13) Yehova onowakula malobelo aba. (Salmo 65:2) Dhavi? Ngafuna na makalelo meeli.
11 Woroma, Mulugu ononikamiha ozinddiyela dhonyengetha. Dhonyengetha dha Satana dhili ninga mirega dhethekiwe mu dila ena eddima. Akala weyo kunoona mirega esi, txino weyo onomageya. Modheela Bibilia vina manivuru andela mBibiliani, Yehova onowazela txeza mirega dha Satana, ejene ennikamiha orabela ovolowa mu onyengethiwani. Mwari mwa vyaka, manivuru apidiwe vina programa dha mitugumano dha murudda vina dha kwathi wili wili dhinonilaga mwaha wa ngovi esi ninga omova muthu, ogonihana wonyakuwa, okaanetxa dhilobo, na dhonyengetha dhiina dha osatana. (Vimarya 29:25; 1 Korinto 10:8-11; 1 Timoteo 6:9, 10) Weyo kuntamaalela sabwa ya Yehova onifugula mento mwaha wa mauje a Satana? (2 Korinto 2:11) Malago aba otene ku wakuliwa wa malobelo awo a okumbirha nikamihedho na orabela dhonyengetha.
12 Wa nawili, Yehova onowakula malobelo ehu modheela onivaha guru wila nidige na dhonyengetha. Nzu naye ninloga dhahi: “Mulugu . . . kanothiyeni nyuwo onyengethiwa okwaranya apale vanwodhinyu wakwaniha, mbwenye vamodha na yonyengethaya iyene vina onela osasanyedha mabudduweloya.” (1 Korinto 10:13) Akala iyo ninomukuluvelavi iyene—Mulugu txipo kanathiye dhonyengetha odha okala dholemela vaddiddi mpaka iyo otuwa guru dha omuyani dha ovaddana. Iyene ‘onnisasanyedhela dhavi mabudduweloya’? Iyene ‘onowavaha muya wokoddela abale animukumbirha.’ (Lukas 11:13) Muya obu txino ononikamiha wubuwela magano a Bibilia abene anwodha olibiha ogana wehu wa okosa ejile eli yaderetu vina onikamiha ogana dhilobo na zelu. (Joau 14:26; Tiago 1:5, 6) Obu podi onikamiha olagiha makalelo anfunihu wila nipemberhe dhimanya dhabure. (Galásia 5:22, 23) Muya wa Mulugu txino vina podi wakosiha arumeeli akwihu ‘odha okala nikamihedho na onilibiha.’ (Kolosi 4:11) Weyo kuntamaalela yawila Yehova onowakula malobelo awo a nikamihedho modheela makalelo aba a okwela?
Kakala Wa Zelu Mwa Esile Dhinjeedheliwe
13 Wila nikalevi txenjewa, ninofanyeela okala a zelu mwa esile dhinjeedhelihu. Sabwa ya dhozuzumiha dha egumi, mudhidhi na mudhidhi ninolema vaddiddi. Mbwenye ninofanyeela wubuwela yawila Mulugu txipo kanaroromelihege yawila ninela ofuruleya mmakathamihoni a egumi mwilaboni eji ya wuluvala. Masiki mmasikuni a Bibilia, adhari a Mulugu aahigumana na makathamiho, vamodha na ofarafariwa, oyelega, wundeya guru, vina maredda.—Merelo 8:1; 2 Korinto 8:1, 2; 1 Tesalónika 5:14; 1 Timoteo 5:23.
14 Nsaka na ovanene, iyo vina nihikaana makathamiho ehu. Txino ninogumana na ofarafariwa, otuwa kobiri, owana na wundeya guru, obulela, vina woona goi na makalelo mena. Kowiliwa Yehova ononibarela na ntikiniho mwa dhabure dhotene, eji kiganvahile Satana sabwa ya ombedda Yehova? (Vimarya 27:11) Yehova onowathiya adhari aye onyengethiwa vina wehiwa, dila dhiina mpaka okwa wa othaga mmadani mwa anamapambiha.—Joau 16:2.
15 Ki venevo txini eroromelihile Yehova? Ninga mumalelihu woona, iyene ohiroromeliha yawila onela onikamiha wakwaniha dhonyengetha dhonyengethavi esuwene txino dhinagumanihuna, nigamukuluvelagavi iyene mowakwanela. (Vimarya 3:5, 6) Modheela Nzu naye, muya waye, vina nikuru naye, iyene ononibarela omuyani, baganikamiha okoya wandana wehu na iyene. Na wandana oku s’ohiputhuleya, masiki akala ninokwa, nihipemberha. Kuli elobo—masiki okwa—kunwodha omukathamiha Mulugu wathambirhiha adhari aye a nroromelo. (Aebreo 11:6) Nanda mwilaboni eswa ejene enfuna odha ovanene, Yehova kanajombe osoriha dholibela dhaye dhiina dhotene dhotikiniha dha mareeliho wa abale animukwela iyene.—Salmo 145:16.
Kobuwela Mwahadha
16 Wila nidige mpaka omagomo, ninofanyeela wubuwela mwaha dha makamaka dhintaganyiheya na Mulugu orumeeliha obure. Akala mudhidhi na mudhidhi makathamiho ehu ankala ninga ba olemela vaddiddi nanda ninonyengethiwa wila niimele, ninokosa deretu oviwubutxedha wila Satana wahivaanela ofanyeela wa olamula onddimuwa wa Yehova. Namapupurutxa vina wahivanya oviperheka vamodha na wimela wa anamebedha a Mulugu. (Jobi 1:8-11; 2:3, 4) Mwaha esile vamodha na mukalelo osakulile Yehova wila athonge mwahadha, sa makamaka vaddiddi opitha egumi yehu. Dhaene dhavi?
17 Mulugu orumeeliha makathamiho mudhidhi muñgonovi ohivaha mudhidhi wa athu ena okumbatha ebaribari. Kobuwelela eji: Yezu ohoona goi vaddiddi wila iyo nikaane egumi. (Joau 3:16) Iyo kanintamaalela ejene? Ki kaninfanyeela odiga na makathamiho mudhidhi muñgonovi wila athu ena, awodhe ogumela egumi? Wila nidige mpaka omagomo, ninofanyeela ozinddiyela yawila zelu ya Yehova enddimuwa vaddiddi opitha yehu. (Izaia 55:9) Iyene onela ogomiha obure mudhidhi onkala deretu othonga mwahadha na mukalakala, nanda mwa oderetu wehu wa mudhidhi wohimala. Txibarene, eji egakalile dhavi mothiyana? Na Mulugu kuli dhohiligana!—Roma 9:14-24.
“Kanfiyedheni Mulugu”
18 Wila nikaanevi mirugu dhehu dha omaguva, ninofanyeela onfiyedha Yehova. Txipo kanidduwale wila Satana onokosa dhotene esile dhinwodhiye wila atolotxe wandana wehu waderetu na Yehova. Satana agahiziveliwa onikosiha orumeela yawila omagomo txipo kunadhe nanda kuli sabwa enfanyeeleliwa olaleyiwa bili yaderetu obe okalagawo modheela magano a Bibilia. Mbwenye iyene “muthambi vina babi wa othambi.” (Joau 8:44) Ninofanyeela ogana “ompambiha Ddiabo.” Wandana wehu na Yehova elobo ehinfanyeelihu txipo opwaza. Na okwela Bibilia ononiwaraliha dhahi: “Kanfiyedheni Mulugu, nanda iyene onela wufiyedhani nyuwo.” (Tiago 4:7, 8) Owodhe dhavi onfiyedha Yehova?
19 Otanaalela wa nlobelo kwa makamaka. Dhozuzumiha dha egumi dhigakala ninga dholemela vaddiddi, kamukuthulele murima wawo Yehova. Weyo ogaloga moligana ejile enfuniwe txibarene, kunarutxe woonawa yowakula yaye mwa dhokumbirha dhawo. Dila dhotene yowakulaya kinakale ejile yobuweliwe mmusorhoni mwawo, mbwenye akala ofuna wawo kwa omuthithimiha iyene vina okaanavi wimela wawo, iyene onela wuvaha nikamihedho ninfuniwe wila weyo odige na weeddeleya deretu. (1 Joau 5:14) Vowila weyo onowoona mweddihedho waye mwigumini yawo, weyo onela onfiyedha iyene. Wengesa vina otanaalela mwaha wa mikalelo vina dila dha Yehova, ninga muvuhuleliwani mBibiliani, kwa ofuneya vina. Otanaalela oku onowukamiha omuziwa iyene deretu; oku onowaraliha murima wawo vina onowunuwiha okwela wawo mwa iyene. (Salmo 19:14) Nanda okwela oku, opitha elobo elobovi yina, onela wukamiha ovaddana dhonyengetha nanda okalavi txenjewa.—1 Joau 5:3.
20 Wila ninfiyedhegevi Yehova, ja makamaka vina wila nafiyedhege arumeeli akwihu. Eji enela ologiwa mu epaddi yomariha ya brochura nthi.
MAVUZO A OSUNZA
• Yezu wakosile eni mwakaleliye mutxiddo mwa dhozuzumiha dhorutxa waddamela omagomo wa egumi yaye velaboni ya vati, nanda iyene wawaralihedhi anamasunza aye okosa eni? (Ddima 1-4)
• Satana onafuneletxani anamebedha a Yehova, nanda na makalelo gani anninyengethiyena iyo? (Ddima 5-8)
• Wila nivaddena dhonyengetha, ninfanyeelela eni olobelagavi (Ddima 9-12), okala wa zelu mwa esile dhinjeedhelihu (Ddima 13-15), wubuwela mwahadha (Ddima 16-17), vina ‘onfiyedha Mulugu’ (Ddima 18-20)?
[Kasha vanikukuni 25]
Dhilobo Dhiina Dhintota Onyimuwa
Oredda obe wuluvala. Akala ninowoona goi sabwa ya eredda ehingoma obe akala wuluvala ononikathamiha, txino ninodhugudheya sabwani kaninwodha okosa mabasa vaddiddi mwa omulaba Mulugu.—Aebreo 6:10.
Onyonyeya. Txino ninodha wundeya guru akala ninoona ntanaalo niñgonovi mu guruni dhehu dha olaleya Nzu na Mulugu.—Vimarya 13:12.
Woona wila kuli elobo. Sabwa ya muthu okoseliwa otabala vyaka dhinjidhene, txino onodha woonaga yawila iyene kankweliwa, masiki vina na Yehova.—1 Joau 3:19, 20.
Muthu aganiludduwiha. Akala muthu muthuvi ohinyimuliwa vaddiddi na murumeeli mukwaye, txino iyene onosilidheya vaddiddi mpaka wimela odhowa omatugumanoni a Okristu obe okamihedha mmabasani a omundda.—Lukas 17:1.
Ofarafariwa. Athu ena ahili a relijiau yawo txino anowupambiha, anowufarafara, obe anowubedda.—2 Timoteo 3:12; 2 Peduru 3:3, 4.
[Foto vanikukuni 26]
Yezu wahiniwaraliha wila ‘nilobelelegevi’ nikamihedho na owana na dhonyengetha