NSUNZO 51
JIBO 3 Yehova Ddinnivaha Njedhelo vina Guru
Mintori Dhawo Dhihikana Ttima Vamentoni va Yehova
“[Muddoddela] mintori dhaga, mukoya mmukàtheni mwenyu. Dhetene eso kadhilebiwe munivuruni mwenyu?” —MASAL. 56:9; [MASAL. 56:8 NM].
DHINASUNZE IYO
Ninele wubutxedhiwa wi Yehova onoziwa iyo nigakala wokubanyene vina ononivaha dhotene dhinfunihu wi niviwemo pama.
1-2. Midhidhi gani dhinnittukulela wunla?
MWIGUMINI mwehu, iyo notene nahiromaga wunla. Masaka mena ninowunla sabwa ya wagalala. Txino weyo ohunla mwaha wa elobo yapama yupadduwele—ninga obaliwa wa mwana, wubuwela elobo yapama yupadduwele masaka a mundduni obe omona marho wawo wahamoniwe mwari mwa vyaka mwinjene.
2 Masaka mena mintori dhehu ezinddiyelo ya okubanya vaddiddi. Motagiha, txino ninowunla akala muttu ononinyimula obe ninotabuwa mwaha wa eredda enihu mwari mwa mudhidhi mwinjene obe nimuyelela muttu onimukwelihu mukwani. Ninodhaga oviwamo dhahene ninga Jeremiya mudhidhi omutolotxile akadda Babilónia Jeruzalemi. Jeremiya ohiloga: “Mintori dhaga kadhimmala . . . Mento aga kanlemana wunla, kanvuma-wene.”—Ent. 3:48, 49.
3. Yehova oniviwamo dhavi agamoona mudhari waye atabuwaga? (Izaiya 63:9)
3 Yehova onoziwa dila dhetene dhunlilehu mwigumini mwehu sabwa ya midhidhi dhorutxa. Bibilia ononikuluveliha wi Yehova anofwaseyela wona midhidhi dhorutxa dhingumanana alabeli aye vina wi iyene ononivuruwana nigamulobela nimukumbiraga nikamihedho. (Masal. 34:15) Mbwenyi Yehova onokosa elobo yina ottiya onivuruwanavi. Dhahene ninga Babi wokwela, iyene onokubanya venjene agamonaga mwanaye bagonla vina onofuna omukamihedha.—Kengesa Izaiya 63:9.
4. Dhotagiha gani dha mBibiliani dhinasekeserhe iyo mu nsunzoni ntti vina txini enasunze iyo mwaha wa Yehova?
4 Mu Nzuni naye, Yehova onolagiha mukalelo oviwilemo iyene vawoniye alabeli aye onlaga. Motagiha enowodheya osunza na epadduwile na Ana, Davidi vina Mwene Ezekiya. Ninele wona txini yattukulela awene wunla, Yehova wakamihedhile dhavi vina Yehova onnipangarhaza dhavi nigakala okubanyene, attu ena aganinyimula vina nigarimeliwa njedhelo.
MINTORI DHA OKUBANYA
5. Makattamiho gani agumanana Ana vina waviwamo dhavi?
5 Ana wahigumanana makattamiho amuttukulela wunla. Makattamihoya mena àli oteliwa na mulobwana wavalanyile, munanddaye Penina wanimwidda. Ottiya ejo, Ana kawodha obala, oku Penina wahikana aima. (1 Sam. 1:1, 2) Penina mudhidhi wotene wanimbedda Ana sabwani kawodha obala. Weyo ogaviwilemo dhavi kopadduweliwa dhilobo ninga esi? Ana wakala wokubanyene onlaga ofiyedha ohiwodhaga oja, murima waye wanimuwawa.—1 Sam. 1:6, 7, 10.
6. Txini ekosile Ana wi afwanye nipangarhazo?
6 Ana owodhile dhavi ofwanya nipangarhazo? Elobo modha ekosiliye ja odhowa mburo wawebedha webaribari, o tabernakulu. Wenewale, txino waddamana na vamavolowelo wa nttaddo na tabernakulu iyene “wanimuloba Nabuya ahabaga mintori.” Iyene wahimukumbirha Yehova: “Mone segedho dha mwimeleli wenyu! Muddubuwele.” (1 Sam. 1:10b, 11) Ana wahimwaddela Yehova mukalelo waviwamo iyene modhela nlobelo. Yehova mooniliye mintori dha Ana wahikubanya venjene vina mohaganyedha wanfuna ompangarhaza!
7. Ana oviwilemo dhavi mmaliliye onfugulela murima waye Yehova?
7 Mmaleli Ana onfugulela murima Yehova modhela nlobelo, Namakutta Munddimuwa Eli ohimukuluveliha wi Yehova agahivuruwana nlobelo naye. Ana oviwilemo dhavi mmaleliye olobela? Nipadduwona ninologa: “Ana ovenya, odhowa oja; murima waye opangarazeya, kove yaye edhamo.” (1 Sam. 1:17, 18) Ebaribari wi makattamiho a Ana àli ahinagoma, mbwenyi wahipangarhazeya. Iyene wahimukuluvela Yehova vina wahittiya makaniya mmadani mwaye. Yehova wahoona otabuwa waye, wahivuruwana wunla waye vina musogorho wahimururiha modhela omukamihedha okana aima.—1 Sam. 1:19, 20; 2:21.
8-9. Ninfwanyelela nni okosa muli-mwetemwene wi nikalege mmatugumanoni? (Ahebreu 10:24, 25) (Koona vina foto.)
8 Dhinsunzihu. Onogumanana makattamiho orutxa anuttiya wokubanyene ofiyedha wunla? Txino onotabuwa venjene mwaha wa marho obe mwana-mmudhi omuyeleliwe mukwani. Midhidhi ninga esi, onodhaga ofuna okala vawo-vene. Mbwenyi dhahene ninga Ana walibihiwe vina wapangarhaziwe sabwa ya odhowa o tabernakulu, weyo vina onele opangarhazeya ogadhowa o matugumanoni—masiki ogakala wolemene, wokubanyene vina ogahikane efunelo ya odhowa o matugumanoni. (Kengesa Ahebreu 10:24, 25.) Mmatugumanoni, iyo ninowengesa Malebo annikamihedha vina annipangarhaza. Na mukalelo obu Yehova ononikamihedha ohubuwela dhilobo dhabure dhinnikubanyiha. Dhahene ninowodha wang’anela mukalelo oniviwamo iyo vina ninoviwamo pama masiki akala makattamihoya kangoma momaguva-mwene.
9 Mmatugumanoni mwehu, iyo ninokala vamodha na abalihu na arogora annikwela venjene vina annipangarhaza. Iyo ninowagalala venjene nigakala vamodha na awene. (1 Tes. 5:11, 14) Katanalela yotagiha ya mbali dhahi oli pionero wa vawoka omuyelelile mwadhiye mukwani. Iyene ohiloga: “Masaka mena efunelo yaga ja okala meka, sabwani ddinkala wunlavi. Ddinonukeliwa venjene na mwadhaga. Mbwenyi ddigadhowa o matugumanoni ddinkala wofwaseyene. Mazu apama anloga abali vina dhowakula dhawa dhinoddipangarhaza venjene. Kintanala odhugudheya vina ozuzuma onkana miyo, ddigafiya o matugumanoni ddinoviwamo pama.” Nigakala mmatugumanoni mwehu, Yehova onodhaga walabihedha abalihu na arogora wi anikamihedhe.
Ninoviwamo pama nigewaga mazu opangarhaza a abalihu vina arogorihu (Kang’ana ddima 8-9)
10. Ninawodhe dhavi ofwara yotagiha ya Ana nigakala okubanyene?
10 Ana wahipangarhazeya mmaleliye olobela wa Yehova vina omwaddela dhilobo dhamuzuzumiha. Iyo vina ninowodha omperhekela Yehova makattamiho ehu otene na nikuluvelo nawi iyene onele onivuruwana. (1 Ped. 5:7) Murogora dhahi okalile mamukwela sabwa ya mamunaye opiwa na ambava, ohiloga: “Miyo ddahidhugudheya venjene sabwa ya wubuwela wila miyo txipo kaddigawodhile okana wagalala wili. Nipangarhazo naga nadha sabwa ya omulobelela Babi waga wokwela Yehova. Masaka mena, miyo kaddawodha otapulelamo esile dhaddizuzumiha, mbwenyi iyene wannonelamo. Vakala miyo wokubanyene vina wodhugudheya, ddanimukumbirha wi addivahe murenddele. Mudhidhene obule miyo ddankala wofwaseyene vina ddanwodha okosa esile ddafunimi okosa vasikuni.” Ogamunlela Yehova vina omwaddela txini enottukulela okala wokubanyene, iyene vina onokubanya ottiya ejo onononelamo mowakwana-mwene esile dhinuzuzumiha. Masiki akala makattamihoya kangoma, Yehova onowodha wupangarhaza vina wukamihedha okala wofwaseyene. (Masal. 94:19; Fil. 4:6, 7) Iyene onowona dhotene dhinkosiwe wi okalevi wororomeleya na iyene vina onele wuttuva.—Aheb. 11:6.
AKALA MUTTU ONIMUKWELIWE ONOWUNYIMULA
11. Davidi oviwilemo dhavi munyimuliwiye na attu ena?
11 Mwigumini mwaye, Davidi wahigumanana makattamiho menjene amuttukulele wunla. Iyene wahigumanana makattamiho atoteliwiye na attu ena vina wahikiwa ekotti na abale àkuluveliye. (1 Sam. 19:10, 11; 2 Sam. 15:10-14, 30) Mudhidhi wagumaniyena makattamiho aba mwigumini mwaye, iyene ohileba: “Ddimala wamweya na obure wothabwa, ddinoyedha na wunla, mintori dhinokamwadha magono aga.” Txini emuttukulele Davidi oviwamo dhahene? Iyene ohiloga: “[Sabwa ya] dhinddirela amwiddanaga.” (Masal. 6:7, 8, [Masal. 6:6, 7 NM]) Yamukosile attu ena Davidi yali yabure vaddiddi. Iyene wahikubanya venjene mpaka okalaga wunlavi.
12. Mowiwanana na Masalmo 56:9; [Masalmo 56:8 NM] nikuluvelo gani nana Davidi mwaha wa Yehova?
12 Masiki Davidi vagumaniyena makattamiho menjene mwigumini mwaye, iyene txipo kaganyedha wila Yehova wannimukwela. Iyene ohileba: “Nabuya ovuruwana [wunla] waga.” (Masal. 6:9; [Masal. 6:8 NM]) Mudhidhi mwina musogorhomwa Davidi wahileba mazu okoddela vaddiddi anfwanyeya va Masalmo 56:9; [Masalmo 56:8 NM]. (Kengesa.) Iyo nigengesa mazu aba ninowodha ononelamo wi Yehova ononikwela venjene vina onozuzumela mukalelo oniviwamo iyo. Davidi wahiloga wi yakala ninga Yehova wela okoya mintori dhaye muyoboni obe wela olebela munivuruni. Davidi wanziwa wi Yehova wannoona vina wannubuwela segedho dhaye, iyene wankuluvela wi Babi waye wokwela wa wirimu wannonelamo makattamiho agumaniyena vina mukalelo wampattani.
13. Akala ena anoninyimula txini enfwanyelihu wubuwela? (Koona vina foto.)
13 Dhinsunzihu. Weyo onokumuwa sabwa ya onyimuliwa na muttu wamukuluveliwe? Txino weyo onotabuwa venjene sabwa ya weddelela wawo ogoma obe sabwa ya mamunawo obe mwadhiyo wuttiya, txino muttu onimukwelitxiwe ohittiya omulabela Yehova. Mbali dhahi mwadhiye olupile matelo vina bamuttiya ohiloga dhahi: “Miyo kaddawodha orumela wila ejile yahiddipadduwela, kaddaviwonana ttima, ddakala wokubanyene vina wosilidhiwene.” Akala muttu ohuwika ekotti obe owunyimula, kapangarhazeya sabwa yoziwa wi Yehova txipo kanawunyanyale. Mbali ole ohiloga: “Miyo ddinononelamo wi mandano ehu na attu anodhaga ofudheya mbwenyi Yehova ddi Mwango wehu. Kintanala enapadduwe, iyene txipo kananyanyala abale aneddeyana na iyene.” (Masal. 37:28) Kobuwela vina wi okwela wa Yehova onopitta okwela wa attu. Enopa vaddiddi oganyimuliwa na muttu wamukuluveliwe, mbwenyi Yehova txipo kantxinja mukalelo onuzuzumeliye, mwa iyene weyo ohikana ttima. (Rom. 8:38, 39) Enfwanyelihu wubuwela jiji: Kintanala mukalelo weddihiwe weyo na attu ena, Babi wawo wa wirimu onowukwela.
Nivuru na Masalmo ninonikuluveliha wi Yehova oli vakuvi na abale anna murima wosuveya (Kang’ana ddima 13)
14. Nikuluvelo gani ninnivaha Masalmo 34:19; [Masalmo 34:18 NM]?
14 Ogawanagana onyimuliwa enowodheya ofwanya nipangarhazo mmazuni alogile Davidi va Masalmo 34:19; [Masalmo 34:18 NM]. (Kengesa.) Nilogaga mwaha wa masalmo oddu nivuru dhahi ninotapulela wi abale “ansuveya murima” anaddiwana “abale ahina njedhelo nawi dhilobodha dhinele otxinja.” Txini enkosa Yehova wi akamihedhe abale aniviwamo dhahene sabwa ya onyimuliwa? Dhahene ninga Babi wokwela onimukubatta mwanaye wi ampangarhaze midhidhi dhorutxa, Yehova oli vakuvi vehu—dila dhotedhene ononilagiha nttebwa naye wi anikamihedhe nigahiviwemo pama sabwa ya onyimuliwa obe nigamuyelela muttu mukwani. Yehova onofuna venjene onipangarhaza nigakala odhugudheyene vina okubanyene. Iyene ononivaha njedhelo na dhilobo dhapama esuwene dhinnikamihedha ovilela makattamiho angumanana iyo masaka abano.—Iza. 65:17.
WUNLA SABWA YA EREDDA
15. Txini yapadduwile na Ezekiya yamuttukulele wunla?
15 Vaniye vyaka 39, Mwene Ezekiya w’o Juda wahibulela vaddiddi. Yehova wahimwaddela namavuhulela Izaiya wi amwaddele wila iyene agahikwa sabwa ya eredda ejile. (2 Amwe. 20:1) Yakala ninga kiyaliwo elobo egawodhile Ezekiya okosa. Iyene wahidhugudheya venjene sabwa ya muselu obu ofiyedha wunla vaddiddi. Musogorhomwa wahimulobelela venjene Yehova.—2 Amwe. 20:2, 3.
16. Yehova wakulile dhavi nlobelo na Ezekiya?
16 Vewale Yehova nlobelo na Ezekiya vina wunla waye wahimweddela ttagaraga. Iyene wahiloga: “Ddihiwa nlobelo nawo, ddihona vina mintori dhawo. [Nona] miyo ddinere ouvulumutxa.” Yehova ohimulagiha ttagaraga yaye modhela namavuhulela Izaiya vina wahimpikirhela wi agahenjedhedha vyaka dhaye dhokalawo vina agahinvuna Jeruzalemi mmadani mwa akadda Asiriya.—2 Amwe. 20:4-6.
17. Nigapattiwa eredda ehinna murobwe ninawodhe dhavi odhowavi osogorho na nikamihedho na Yehova? (Masalmo 41:4; [Masalmo 41:3 NM]) (Koona vina foto.)
17 Dhinsunzihu. Txini enfwanyeliwe okosa akala okana eredda ehina murobwe? Kamwaddele Yehova mukalelo oniviwamo weyo, iyene onele wuvuruwana masiki akala onowunla ogalobelaga. Bibilia ononikuluveliha wi Babi onneddela ttagaraga, onnipangarhaza mudhidhi wotene onele onipangarhaza mmakattamihoni mwehu mwetemwene. (2 Kor. 1:3, 4) Masaka abano iyo kaninjedhela wi Yehova onele ogomiha makattamiho ehu otene, mbwenyi ninokuluvela wi iyene onele onikamihedha mudhidhi wetene onagumanena iyo makattamiho. (Kengesa Masalmo 41:4; [Masalmo 41:3 NM].) Modhela muya waye wokoddela Yehova ononivaha guru, eziwelo vina murenddele wa mmurimani wi niwodhe ovilela. (Gano 18:14; Fil. 4:13) Iyene vina ononipangarhaza modhela onikuluveliha wi musogorho kawo muttu onabulele.—Iza. 33:24.
Yehova onowakula malobelo ehu anivahaga guru, eziwelo vina murenddele wa mmurimani (Kang’ana ddima 17)
18. Nlebo gani ninupangarhaza ogagumanana midhidhi dhorutxa vaddiddi? (Koona kasha “Mazu a Yehova Anofwasiha Murima Wehu.”)
18 Ezekiya wahipangarhazeya na mazu a Yehova. Na mukalelo wakakene iyo vina ninofwanya nipangarhazo mu Nzuni na Mulugu. Mbibiliani ninofwanyamo mazu menjene annifwaseyiha vina annipangarhaza nigapattiwa dhorutxa. (Rom. 15:4) Koona yotagiha ya murogora onkala o Afrika wonla vaddiddi vaddeliwiye wi ohikana kanser. Iyene onologa: “Nlebo naddipangarhaza venjene nali na Izaiya 26:3. Ebaribari wi kinwodheya wang’anela makattamiho annipatta. Mbwenyi nlebo ntti ninowoniha wi Yehova ononikamihedha okala ofwaseyene vina owanana makattamiho-makattamihovi. Ki mwa weyo, nikalawo nlebo ninukamihedha okala wofwaseyene ogapattiwa midhidhi dhorutxa dhinkala ninga kuna elobo yokosa?
19. Njedhelo gani ninihu na musogorho?
19 Iyo ninkalawo mudhidhi worutxa vaddiddi, masaka omariha a elabo ejino. Nona ninojedhela okana makattamiho menjene vina dhilobo dhinanittukulele wunla. Mbwenyi ninga monilehu na yotagiha ya Ana, Davidi vina Mwene Ezekiya, Yehova onowona wunla wehu vina onokubanya venjene aganonaga nunlaga. Mintori dhehu dhikana ttima vaddiddi vamentoni vaye sabwani ninolagiha wi ninodhowavi nikalaga oweddeyana masiki na makattamiho angumanihuna. Nona nigagumanana dhorutxa, ninfugulele murimehu Yehova modhela nlobelo. Katamela mudhidhi wokala na abalihu vina arogora mmulogoni vina omwengese Bibilia wi ofwanye nipangarhazo. Kakana ebaribari wi ogadhowavi okalaga woweddeyana na Yehova, iyene onele wururiha. Maruriho aba anowiwanana vina na nipikirhelo ntti nowagalaliha nawi mohigonela kaninonle vina sabwa ya okubanya, onyimuliwa obe orimeliwa njedhelo. Yehova onele okuputta mintori dhotedhene, mudhidhi obo ogafiya iyo niganunla. (Ovuh. 21:4) Mbwenyi onakale wunla wowagalala.
JIBO 4 ‘Yehova Mukumbuzi waga’