MUTWE WA KULILONGESA 19
MWASO 6 Malilu Kakwambujola Uhenya wa Zambi
Imbulula Angelo Waze Ashishika
“Enu angelo jenyi fumanyisenu Yehova.”—SAMU 103:20.
YIZE MUTULILONGESA
Mutumona yize mutulilongesa ha chilweza cha angelo ashishika.
1-2. (a) Ha yuma yika twalisa ni angelo? (b) Ha yuma yika twalifwa ni angelo?
YETU tuvumbi twa Yehova, tuli chihanda cha usoko uze wakumuwayila. Usoko wacho unachingi mandumbu jetu a mapwo ni a malunga a hashi heswe, hamwe ni tununu a tununu twa angelo ashishika. (Danie. 7:9, 10) Muze twakunyonga hali angelo, kanji-kanji twakulihulikila ha kalisa watwama hakachi ka ayo ni yetu. Angelo kaliangile kwatanga shimbu atu te kanda achipwako. (Yombi 38:4, 7) Ayo kali ni ndundo jinji, asandu nawa akwa-ululi kuhiana yetu, mumu yetu tuli yihenge.—Luka 9:26.
2 Chipwe ngwe twalisa no, nihindu tukwete yimwe yalifwa ni ya angelo. Ngwe chilweza, chizechene ngwe angelo, yetu twakuhasa kwimbulula yitanga ya Yehova, nawa tukwete ulite wa kusakula chipi ni chipema. Chizechene ngwe yetu, hita mungelo kali ni jina, utu wenyi ni yiteli yalisa mu mulimo wa Yehova. Chikwo nawa, yetu eswe tunanyingika ngwetu, twatamba kuwayila Sakatanga yetu, Yehova.—1 Petu. 1:12.
3. Yika mutuhasa kulilongesa hali angelo ashishika?
3 Amu twalifwa ni angelo mu yuma yinji, chilweza cho muchihasa kututakamisa ni kutulongesa yuma yilemu. Ha mutwe uno, mutulilongesaho chize mutuhasa kwimbulula kulikehesa cha angelo, zango lize akusolwela atu, kunyongonona cho ni tachi jize akusa hanga apwise chikungulwila cha Yehova chalinanga.
ANGELO KAKULIKEHESA
4. (a) Kuchi angelo akusolola kulikehesa? (b) Mumu liaka angelo akulikehesa? (Samu 89:7)
4 Angelo ashishika kakulikehesa. Chipwe ngwe, kakwete utotombo, ndundo ni mana, nihindu kakwononokena usongwelo wa Yehova. (Samu 103:20) Muze akulinga milimo yo, o keshi kufupa kusoloka hanji kulilamba ha pambo mumu lia ndundo jize akwete. Ayo kakulinga yuma yeswe ni uwahililo chipwe ngwe majina jo keshi kwasolola.a (Uputu. 32:24, 29; 2 Mia. 19:35) Kakulituna kutambula uhenya uze watela wika Yehova. Mumu liaka angelo akulikehesa? Mumu kakuzanga Yehova ni kumuvumbika chinji.—Tanga Samu 89:7.
5. Kuchi mungelo umwe asolwele ngwenyi kakulikehesa muze ahanjikile ni postolo Yoano? (Tala nawa chizulie.)
5 Tutalenu chimwe chilweza chize chinasolola kulikehesa cha angelo. Ha mwaka 96 M.J., umwe mungelo yoze kutwanyingikine jina lienyi, kalwezele postolo Yoano umwe usolwelo wa kukomwesa. (Uso. 1:1) Kuchi Yoano alivwile ha usolwelo wacho? Iye kazangile kuwayila mungelo wacho. Alioze kawashi-washi, mungelo yamukanjisa ha kwamba ngwenyi: “Kanyama! Kanda uchilinga! Yami nguli wika ndungo-ni-mukwenu ni wa mandumbu je, . . . Wayila wika Zambi!” (Uso. 19:10) Chochene, lino liapwile kumbululo lia kulikehesa. Mungelo kakazangile kutambula uhenya hanji uchichimieko. Shimbu achilinge, iye yalweza Yoano hanga awayile Zambi. Chikwo nawa, iye kakalimwene ngwo kali mulemu chinji kuhiana Yoano. Chipwe ngwe mungelo wacho waputukile kulu kuwayila Zambi, nawa kapwile ni ndundo jinji kuhiana Yoano, nihindu ni kulikehesa cheswe, yalweza Yoano ngwenyi, nguli wika ndungo-ni-mukwenu. Chipwe ngwe kakanjishile Yoano kumuwayila, nihindu kakachilingile mu jila yikalu hanji kumupajila. Alioze, yahanjika nenyi ni vumbi. Iye kota kanyingikine nawa ngwenyi, Yoano kafukamine mumu lia yuma yipema yize amwene mu usolwelo.
Mungelo kanalikehesa muze anahanjika ni Yoano ni kumukwasa (Tala paragrafu 5)
6. Kuchi mutuhasa kwimbulula kulikehesa cha angelo?
6 Kuchi mutuhasa kwimbulula kulikehesa cha angelo? Ni yetu mutuhasa kulinga milimo yize Yehova akutwaha chakuhona kulilamba ha pambo, hanji kuhona kufupa hanga akwetu atuchichimieke ha yize mutulinga. (1 Kori. 4:7) Chikwo nawa, kutwatambile kulimona ngwetu, tuli alemu kuhiana akwetu mumu ngwo, twakuwayila Yehova ha miaka yinji, hanji ngwo mumu tuli ni yimwe yiteli. Kwamba pundu, nyi ngwe tukwete yiteli yinji, yetu e tuli mushi lia akwetu. (Luka 9:48) Chizechene ngwe angelo, ni yetu tunazange kulingila akwetu. Kutwazangile kutwala akwetu anyonge ngwo, tuli alemu chinji kuhiana ayo.
7. Kuchi mutuhasa kusolola kulikehesa muze tunakwase umwe hanji kumwaha chiyulo?
7 Ni yetu mutuhasa kusolola ngwetu, twalikehesa muze tunakwase umwe hanji kumwaha chiyulo—mutu wacho mahasa kupwa ndumbu ku ufulielo hanji mwanetu. Ha mashimbu amwe, mutufupiwa kuhana chiyulo chacho ni hamu. Alioze, chizechene ngwe mungelo yoze wahanyine chiyulo ni vumbi kuli Yoano, ni yetu mutuhasa kusolola hamu muze tunahane chiyulo kuli mutu chakuhona kumuvwisa chinyengo. Nyi kutwalimwene ngwe tuli alemu kuhiana akwetu, chino muchitukwasa kwaha yiyulo yinakatuka mu Mbimbiliya ni vumbi hamwe ni zango.—Kolo. 4:6.
ANGELO KAKUZANGA ATU
8. (a) Kulita ni Luka 15:10, kuchi angelo akusolola ngwo kakuzanga atu? (b) Chiteli chika angelo akwete mu mulimo wa kwambujola? (Tala chizulie ha chifukilo.)
8 Angelo katwamine kusuku ni atu; ayo kakutuzanga chinji. Kakuwahilila muze mutu yoze walinga shili malikonyeka, hanji muze mutu yoze wechele kuwayila Yehova mahiluka mu chikungulwila. Kakuwahilila nawa muze atu akulilongesa hakutwala kuli Yehova ni kwalumuna yimwe ku mwono wo hanga amuwayile. (Tanga Luka 15:10.) Angelo no kakukwasa chinji mulimo wa kwambujola. (Uso. 14:6) Chipwe ngwe keshi kuhanjika ni atu meso ni meso, nihindu mahasa kusongwela umwe ndumbu hanga aye ku zuwo lia mutu yoze unazange kulilongesa umwenemwene. Tunanyingika ngwetu, kutuchi kuhasa kwamba ni shindakenyo yeswe chisuho chize angelo atutwalile kuli umwe mutu mu mulimo wa kwambujola. Alioze tuli ni shindakenyo ngwetu, kupalikila mu spiritu yenyi yisandu hanji majila akwo, Yehova mahasa kukwasa tuvumbi twenyi. (Yili. 16:6, 7) Iye nihindu kakutuma angelo jenyi hanga atukwase. Kashika muze tunambujola sango jipema, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, angelo kwali hanga atukwase.—Tala mushete, “Yilemba Yo Kayikumbulwile.”b
Lunga ni pwo kahwisa kwambujola ha mbunga. Muze anafuna ku zuwo, ndumbu wa pwo mamona umwe pwo yoze unanenganyana chinji. Hachino, iye meuluka ngwenyi angelo kakutukwasa kuwana atu waze anafupu ukwaso. Makundama kuli pwo wacho ni kuhanjika nenyi ni zango. (Tala paragrafu 8)
9. Kuchi mutuhasa kwimbulula angelo ha kuzanga atu?
9 Kuchi mutuhasa kwimbulula angelo ha kuzanga atu? Muze mutwivwa mutambi ngwo, ndumbu nganji kafuna mu chikungulwila, mutuhasa kuwahilila ngwe chize angelo akuwahilila. Twatamba kulinga yeswayo mutuhasa hanga tusolole ngwetu twakumuzanga. (Luka 15:4-7; 2 Kori. 2:6-8) Mutuhasa nawa kwimbulula chilweza cha angelo ha kulihana chinji mu mulimo wa kwambujola. (Chilu. 11:6) Ngwe chizechene angelo akutukwasa mu mulimo wa kwambujola, ni yetu twatamba kufupa majila akukwashilamo mandumbu jetu mu mulimo wa kwambujola. Ngwe chilweza, shina mutuhasa kulitesa ni umwe mukwa-kwambujola mwaha hanga tutuhuke nenyi mu munda? Shina mutuhasa kukwasa mandumbu jetu tushinakaji hanji waze anayiji hanga ambujole?
10. Yika mutuhasa kulilongesa ha chilweza cha Sara?
10 Yika mutulinga nyi kutushi kuhasa kulihana chinji mu mulimo wa Yehova ngwe chize tunazange, mumu lia yimwe yize yinalingiwa ku mwono wetu? Mutuhasa kufupa majila eka ni eka hanga tukalakale ni angelo mu mulimo wa kwambujola. Tutalenu chilweza cha Sara,c umwe ndumbu wa pwo mu Índia. Hanyima lia kulinga miaka 20 mu upionelu, Sara yayiza chinji, te keshi kuhasa kukatuka ha muhela. Iye kahongele chinji! Alioze kupalikila mu usoko wenyi wa ku ufulielo, ni kutanga Mbimbiliya matangwa eswe, Sara yaputuka kupwa ni manyonga alita. Iye katambile kwijilila ni kwalumuka chize chalingiwile ku mwono wenyi. Amu te keshi kuhasa chipwe lume kutwama hanga asoneke mikanda, te kwambujola wika ku telefone. Hachino, yasanyika atu waze anakambulwila, o yamwaha numero ja atu akwo waze te anazange kulilongesa Mbimbiliya. Mba yika yalingiwileko? Ha kupalika cha tukweji akehe wika, Sara yapwa ni alongi 70. Iye te keshi kuhasa kulilongesa no ukawenyi. Chocho yahana alongi amwe kuli mandumbu akwo hanga alilongese no. Anji a kuli ayo kakukunguluka. Chochene, angelo kakuwahilila ha kukalakala hamuwika ni mandumbu apwa ngwe Sara, waze akulihana chinji mu mulimo wa kwambujola.
ANGELO KAKUNYONGONONA
11. Angelo ashishika kakunyongonona ha yuma yika?
11 Angelo ashishika kali chilweza chipema cha kunyongonona. O kakunyongonona ha kumona uhenge ni yuma yipi ha miaka yinji. Ayo kamwene Satana ni angelo akwo waze te akukalakala no ha miaka yinji, malimika ni Yehova. (Uputu. 3:1; 6:1, 2; Yunda. 6) Mbimbiliya yakuhanjika hali mungelo washishika yoze walimikine ni umwe ndemoniu yoze wapwile ni tachi jinji. (Danie. 10:13) Chikwo nawa, ha kupalika cha miaka yinji, angelo kakumona chize atu anji akwehuka kuwayila Yehova. Chipwe chocho, angelo wano ashishika nihindu kakununga ni kuwayila Yehova ni uwahililo ni zango. Ayo kananyingika ngwo ha shimbu lialita, Yehova makahwisa upi weswe.
12. Yika muyitukwasa kunyongonona?
12 Kuchi mutuhasa kwimbulula kunyongonona cha angelo? Chizechene ngwe angelo, ni yetu twakumona uhenge unji ni kupalika mu yihungumiona. Alioze ngwe ayo, ni yetu tuli ni shindakenyo ngwetu ha shimbu lialita, Yehova makahwisa upi weswe. Kashika, twimbululenu angelo ha kununga ni “kulinga yuma yipema.” (Ngala. 6:9) Yehova kanalakenya kutukwasa hanga tunyongonone. (1 Kori. 10:13) Mutuhasa kulemba kuli iye ni kumwita spiritu yisandu hanga yitukwase kulihumikiza ni kuwahilila. (Ngala. 5:22; Kolo. 1:11) Mba yika mulinga nyi unapalika mu yihungumiona? Jikijila muli Yehova ni mbunge yeswe, kanda wivwa woma. Iye makukwasa mashimbu eswe ni kukutakamisa.—Hepre. 13:6.
ANGELO KAKUKWASA CHIKUNGULWILA CHIPWE CHALINANGA
13. Mulimo uka walipwila uze angelo ali nawo ha matangwa wano a kusula? (Mateu 13:47-49)
13 Ha matangwa wano a kusula, Yehova hanahane mulimo walipwila kuli angelo. (Tanga Mateu 13:47-49.) Hashi heswe, tununu a tununu twa atu kanatayiza sango jipema. Amwe a kuli ayo kakwalumuna yitanga yo ni kupwa Akwa-Kristu amwenemwene, akwo ka. Angelo kaehele chiteli cha “kuhandununa atu api hakachi ka akwa-ululi.” Mu maliji akwo, mutuhasa kwamba ngwetu, ayo kaatongwele hanga afunge kulinanga cha chikungulwila. Chino kuchalumbunukine ngwo, yoze walihandunwine ku chikungulwila kechi kuhasa nawa kufuna chipwe ngwe kalingile chuma cheswacho. Kuchalumbunukine nawa ngwo, mu yikungulwila kumuchi kusoloka amwe tupalia. Chipwe chocho, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, angelo kananungu ni kukalakala hanga akwase chikungulwila chipwe chalinanga.
14-15. Kuchi mutuhasa kwimbulula angelo ha chize akukwasa chikungulwila chipwe chalinanga ku yitanga ni ku spiritu? (Tala nawa yizulie.)
14 Kuchi mutuhasa kwimbulula angelo ha chize akukwasa chikungulwila chipwe chalinanga? Mutuchilinga ha kusa tachi hanga tukwase chikungulwila chipwe chalinanga ku yitanga ni ku spiritu. Kashika, twatamba kusa tachi hanga tufunge mbunge yetu, ha kusakula masepa waze akuzanga Yehova, ni kwehuka chuma cheswacho chize muchihasa kutuhandununa kuli iye. (Samu 101:3) Mutuhasa nawa kukwasa mandumbu jetu hanga anunge ni kushishika kuli Yehova. Ngwe chilweza, yika mutulinga nyi mutunyingika ngwetu, ndumbu nganji kalinga shili yinene? Mumu lia zango lize tukwete hali ndumbwetu, mutumukolweza hanga ete ukwaso kuli makulwana a mu chikungulwila. Nyi kachilingile, yetu twatamba kulweza makulwana upi uze iye alinga. Tunazange hanga ndumbu mweswe unazeye ku ufulielo, atambule ukwaso ni kawashi.—Tia. 5:14, 15.
15 Chaluyinda, mandumbu amwe kakulinga lume shili yinene yize yakwatwala hanga aachize mu chikungulwila. Muze chino chakulingiwa, ‘twakulitwamina kulikata no.’d (1 Kori. 5:9-13) Chino chakukwasa chikungulwila hanga chipwe chalinanga. Chikwo nawa, muze twakwecha kulikata ni atu waze achijile mu chikungulwila, kwamba pundu, twakwasolwela zango. Mumu chino, chakwakwasa anyingike ngwo, katamba kufuna kuli Yehova. Muze ayo akufuna, yetu, Yehova ni angelo, twakuwahilila chinji.—Luka 15:7.
Yika twatamba kulinga nyi twanyingika ngwetu, ndumbu nganji kalinga shili yinene? (Tala paragrafu 14)e
16. Mu majila aka mutuhasa kwimbulwilamo angelo ashishika?
16 Chili chiwape chinene ha kumona chize Yehova akutukwasa kunyingika jimwe sango hakutwala kuli angelo ni kukalakala no hamuwika. Kashika, twatamba kwimbulula yitanga yo yipema ngwe, kulikehesa, kuzanga atu, kunyongonona ni zango lio lia kukwasa chikungulwila hanga chilinange ku yitanga ni ku spiritu. Nyi mutwimbulula angelo ashishika, yetu eswe mutupwa mu usoko wa Yehova ni kumuwayila ku miaka ya mutolo.
MWASO 123 Kuzeyela ku Ululikiso wa Zambi
a Kwatwama tununu a tununu twa angelo, alioze Mbimbiliya yakutongola wika majina ja angelo aali—Mikele ni Gabriele.—Danie. 12:1; Luka 1:19.
b Muhasa kuwana sango jikwo ha Índice das Publicações da Torre de Vigia, mushi lia chikuma “Anjo” ha chikuma, “direção angélica (exemplos).”
c Majina amwe kapwa kwalumuna.
d Ngwe chize alumbunwine ha Sango Jaha Kukatuka ku Chizavu cha Tusongo ja 2024 #2, nyi mutu yoze achijile mu chikungulwila maya ha chimwe kukunguluka, mandumbu mahasa kukalakalisa shimbi yo ya mbunge ya kufumba ni Mbimbiliya hanga atese nyi mamutambwisa ni kumumeneka ha shimbu likehe nyi ka.
e ULUMBUNWISO WA CHIZULIE: Umwe ndumbu wa pwo kanalweze sepa lienyi hanga ahanjike ni makulwana hakutwala ku yize alinga. Ha kupalika cha amwe mashimbu, yanyingika ngwenyi sepa lienyi kahanjikile ni makulwana, chocho iye yaya ni kulweza makulwana upi uze sepa lienyi alinga.