MUTWE WA KULILONGESA 40
MWASO 111 Yuma Yize Yakutuvwisa Kuwaha
Yehova Kakutukwasa Kupwa ni Uwahililo Wamwenemwene
“Mba munguheta . . . kuli Zambi iye uwahililo wami wahiana.”—SAMU 43:4.
YIZE MUTULILONGESA
Mutumona yize muyihasa kutokesa uwahililo wetu ni yize mutuhasa kulinga hanga tupwe cheka ni uwahililo.
1-2. (a) Kuchi atu anji akulivwa musono? (b) Yika mutushimutwina ha mutwe uno?
ATU hano hashi, kakulinga yeswe yize mahasa hanga awahilile. Alioze chipwe ngwe ayo kakusa tachi jinji, nihindu keshi kuwahilila. Ayo kakunenganyana ni kunyonga ngwo yuma kuyichi keza kawaha. Yela ja Yehova no kakupalika mu kapinda yono. Chino chakulingiwa mumu tuli ha “matangwa akusula,” kashika twakupalika mu yipikalo yize yakututwala hanga tunenganyane ni kusakalala.—2 Timo. 3:1.
2 Ha mutwe uno, mutumona yuma yize muyihasa kutokesa uwahililo wetu ni yize mutuhasa kulinga hanga tuwahilile cheka. Alioze chitangu, tunyingikenu kuze kwakukatuka uwahililo wamwenemwene.
CHISHINA CHA UWAHILILO WAMWENEMWENE
3. Yika yitangiwa yakutulongesa hali Yehova? (Tala nawa yizulie.)
3 Yehova kakuwahilila mashimbu eswe nawa kakuzanga hanga ni yetu tuwahilile. Kashika iye watangile yuma yinji yalisa yize yakutuvwisa kuwaha. Ngwe chilweza, twakuwahilila muze twakumona chize Yehova atangile hashi ni ulombo walisa, muze twakumona tushitu waze akuheha ni muze twakulia kulia chiyema chalisa. Chochene, Zambi kakutuzanga nawa kanazange hanga tupwe ni mwono upema.
Njamba mukehe: Image © Romi Gamit/Shutterstock; pinguim akehe-akehe: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; pembe akehe-akehe: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; golfinho aali: georgeclerk/E+ via Getty Images
Kuheha cha tushitu chakusolola ngwo Yehova kali Zambi ya uwahililo (Tala paragrafu 3)
4. (a) Yika yakukwasa Yehova kuwahilila chipwe muze akumona atu mamona lamba? (b) Chawana chika Yehova akutwaha? (Samu 16:11)
4 Chipwe ngwe Yehova kali Zambi ya uwahililo, nihindu iye kakumona lamba lieswe lize twakumona hano hashi. (1 Timo. 1:11) Alioze, iye keshi kutepulula uwahililo wenyi mumu lia yuma yize akumona hano hashi. Mumu kananyingika ngwenyi lamba lize twakumona lili lia mashimbu akehe wika, nawa hanatese tangwa lize makahwisa lamba lieswe. Chikwo nawa, iye kakunyongonona ni kulihumikiza ndo muze makahwisa lamba lieswe hano hashi. Alioze ha shimbu lino, Yehova kananyingika kanawa lamba lize twakupalika ku mwono nawa kanazange kutukwasa. Kuchi iye akuchilinga? Kakuchilinga ha kutwaha chawana cha uwahililo. (Tanga Samu 16:11.) Tutalenu chize Yehova akwashile Mwanenyi Yesu kuwahilila.
5-6. Mumu liaka Yesu akuwahilila?
5 Ha yitangiwa yeswe ya Yehova, Yesu mwe wakuwahilila chinji. Mumu liaka? Mumu lia yikuma yaali. (1) “Iye kali chifwa cha Zambi yoze keshi kumoneka,” nawa kakwimbulula ni ungunu weswe utu wa Tato mu majila eka ni eka. (Kolo. 1:15; tala “uwahililo” ha nota mu Mbimbiliya ya estudo 1 Timo. 6:15.) (2) Yesu kapalikishile mashimbu anji ni Tato kuhiana chitangiwa chikwo cheswacho.
6 Yesu kakuwahilila mashimbu eswe ha kulinga yize Tato akumwita. (Yishi. 8:30, 31; Yoa. 8:29) Mumu lia kushishika mashimbu eswe, iye kali ni utayizo wa Tato.—Mateu 3:17.
7. Yika muyihasa kutukwasa kupwa ni uwahililo wamwenemwene?
7 Ni yetu mutuhasa kupwa ni uwahililo wamwenemwene, ha kukundama kuli Yehova chishina cha uwahililo. Mutuhasa kuchilinga ha kusa mashimbu anji hanga tulilongese hakutwala kuli iye ni kumwimbulula. Mutuhasa nawa kuwahilila ha kulinga upale wa Zambi ni ha kunyingika ngwetu, tuli ni utayizo wenyi.a (Samu 33:12) Mba nyi mutuhona kuwahilila ha limwe shimbu hanji ha mashimbu anji, shina chino chinalumbunuka ngwo kutushi ni utayizo wa Zambi? Ka. Yetu tuli yihenge nawa ha mashimbu amwe, twakunenganyana ni kuhonga ku manyonga. Yehova kananyingika kanawa chikuma chino. (Samu 103:14) Mutumona yuma yize muyihasa kutwiya uwahililo ni yize mutuhasa kulinga hanga tuwahilile cheka.
KANDA TWECHA CHUMA NICHIMWE CHITOKESE UWAHILILO WETU
8. Kuchi yipikalo ya ku mwono muyihasa kukwata ha mwono wetu?
8 Chuma 1: Yipikalo ya ku mwono. Shina unapalika mu luyinda wa chisemewa, uswale, yikola, hanji ushinakaji? Mutuhasa kutokesa uwahililo wetu ha kupalika mu yuma ngwe yino, chipi-chipi nyi kutwamwene yize mutulinga. Mbimbiliya yakwamba ngwo, chinyengo mu mbunge kuchakushiha spiritu. (Yishi. 15:13) Babis, umwe mukulwana wa mu chikungulwila yoze wafwishile yisemi jenyi hamwe ni yayo wa wika, ha kupalika cha miaka yiwana yamba ngwenyi: “Yami te nakulivwa ukawami chakuhona ukwaso. Ha yisuho yimwe te nakulipikala mumu chakahashile kupalikisa mashimbu anji ni yisemi jami hamwe ni yaya shimbu te kanda achifwa.” Yipikalo ya ku mwono muyihasa kutuhongesa ku mujimba ni ku manyonga.
9. Yika muyitukwasa kupwa cheka ni uwahililo? (Jeremia 29:4-7, 10)
9 Yika muyihasa kutukwasa kupwa cheka ni uwahililo? Mutuhasa kuwahilila cheka, ha kutayiza kwalumuka chize chalingiwa ku mwono wetu ni kupwa akwa kusakwilila. Akwa-hashi kakwamba ngwo, twatamba kupwa ni mwono ungunu mba tuwahilile. Alioze, uno hi umwenemwene ko. Ngwe chilweza, Yehova kalwezele A-Yunda waze apwile mu ufunge mu Babilonia, hanga atayize kwalumuka chize chalingiwile ku mwono wo, ha kupwa funge mu chifuchi cha yilambala ni kulinga yize mahasa ha mashimbu jacho akalu. (Tanga Jeremia 29:4-7, 10.) Yika twalilongesa? Tayiza kwalumuka chize chalingiwa ku mwono we ni kusakwilila ha yuma yipema yize uli nayo. Iwuluka ngwe Yehova kechi kukumbila, iye makukwasa. (Samu 63:7; 146:5) Effie, yoze wapalikile mu yimwe ponde ni kulemana chinji chakuhona kwenda, yamba ngwenyi: “Natambwile ukwaso wa Yehova, wa asoko jami ni wa mandumbu a mu chikungulwila. Chocho yingumona ngwami, nyi mungulitwamina kuwayila Yehova, muchipwa ngwe chishi kusakwilila ha yeswe yize angulingilile. Ngunazange kusolola usakwililo wami kuli Yehova, ni kuli masepa jami ha ukwaso weswe angwaha.”
10. Mumu liaka mutuhasa kuwahilila chipwe ngwe tunapalika mu yipikalo?
10 Chipwe ngwe, mwono wetu kuwapemene ngwe chize twakuzanga, hanji kunalingiwa yuma yinji yipi kuli yetu hanji kuli asoko jetu, nihindu mutuhasa kuwahilila.b (Samu 126:5) Mumu liaka? Mumu uwahililo wetu kuwatalile ha yize yinalingiwa ku mwono wetu. Maria, umwe pionelu yamba ngwenyi: “Muze mupalika mu yipikalo, kuwahilila kuchalumbunukine ngwo unalengulula chize unalivu. Alioze chinalumbunuka ngwo, kuwavulamine yilakenyo ya Yehova. Tata yetu matukwasa kufunga uwahililo wetu.” Twiulukenu ngwetu, chipwe ngwe mutupalika mu yuma yikalu chinji haliapwila, nihindu lamba lietu lili lia mashimbu akehe ngwe ngano mu jila jize jakujimuka ha kupalika cha mashimbu akehe.
11. Kuchi chilweza cha Paulu muchihasa kututakamisa?
11 Ha mashimbu amwe, mutuhasa kunyonga ngwetu tunamono lamba mumu kutushi kuvwisa Yehova kuwaha. Nyi chenacho twakulivwa, mutuhasa kunyonga hali tuvumbi twa Zambi ashishika, waze apalikile mu yuma yikalu chinji. Tutalenu chilweza cha postolo Paulu. Iye kamusakwile kuli Yesu hanga ahetese umwenemwene “kuli akwa-mavungu, ni mianangana ni ana ja Izalele.” (Yili. 9:15) Chino chapwile chiwape chinene. Chipwe chocho, mwono wa Paulu wapwile wa too ni yipikalo. (2 Kori. 11:23-27) Shina yipikalo yize Paulu apalikile yasolwele ngwo, iye te keshi ni utayizo wa Yehova? Ka, hi chocho ko. Kwamba pundu, kunyongonona chenyi chasolwele ngwo iye kapwile ni utayizo wa Yehova. (Roma 5:3-5) Haliapwila nyonga ha yipikalo ye. Chipwe ngwe unapalika mu yeseko yinji, nihindu unanyongonona ni ushishiko weswe. Kashika ni yena muhasa kupwa ni shindakenyo ngwe, uli ni utayizo wa Yehova.
12. Kuchi kuhona kumanununa yize twatesele muchihasa kutokesa uwahililo wetu?
12 Chuma 2: Kutalatala chize kuchishi kumoneka. (Yishi. 13:12) Zango ni usakwililo wetu kuli Yehova, muyihasa kututwala hanga tutese yize mutulinga mu mulimo wenyi. Alioze nyi ngwe kutwahashile kumanununa yize twatesele mumu lia yize yinalingiwa ku mwono wetu, mutuhasa kuhonga. (Yishi. 17:22) Umwe pionelu avuluka ngwo Holly, yamba ngwenyi: “Yami nazangile kuya ku Shikola ya Akwa-Kwambujola Wanangana, kuya ni kukwasa mu chifuchi cheka hanji kukalakala ku mulimo wa kutunga Ramapo. Alioze yuma ku mwono wami yiyalumuka. Hachino, chakahashile kumanununa yeswe yize natesele. Nahongele chinji. Chakupihia chinji nyi ngwe muhona kumanununa yuma yize watesele.” Atu anji no che akulivwa.
13. Nyi kutushi ni uhashi wa kulinga yize tunazange yika mutuhasa kutesa kulinga?
13 Yika muyihasa kutukwasa kuwahilila cheka? Twiulukenu ngwetu, Yehova keshi kushimbwila yuma yinji hali yetu. Hanji kutumona ngwo tuli alemu mumu lia yize mutuhasa kulinga mu mulimo wenyi. Iye kanazange hanga tupwe akwa-kulikehesa ni kushishika. (Mika 6:8; 1 Kori. 4:2) Iye kakulihulikila ha chize twapwa mu mbunge kuhiana ha yize twakumulingila. Shina muchilita kushimbwila yuma yinji hali yetu ene kuhiana yize Yehova akushimbwila?c Ka, kutwatambile kuchilinga. Kashika, nyi kuushi kuhasa kulinga yuma yinji mu mulimo wa Yehova mumu lia yize unapalika ku mwono, eseka kulihulikila ha yize muhasa kulinga. Shina muhasa kufumba twanuke hanji kukwasa waze hapwa tushinakaji? Shina muhasa kutesa kuya ni kutakamisa umwe ndumbu, kumusanyika ku telefone hanji kumusonekena mesage? Nyi mutesa yuma yino ni kusa tachi hanga uyimanunune, Yehova makukwasa kupwa ni uwahililo. Twiulukenu nawa ngwetu kwasala hakehe, mutupwa ni uhashi unji wa kulingila Yehova mu chifuchi chaha mu majila waze kutushi ni kushimbwila. Holly, yoze hitwatongola yamba nawa ngwenyi: “Muze nakuhonga mumu lia kuhona kumanununa yize natesele, nakwiuluka ngwami mungukatwama ku miaka yeswe. Ni ukwaso wa Yehova, mungukalinga nawa yeswe yize ngunazange kumulingila mu mulimo wenyi kulutwe lia matangwa.”
14. Chuma chikwo chika chize muchihasa kutokesa uwahililo wetu?
14 Chuma 3: Kulivwisa kuwaha yena mwene. Kupalikila ha TV ni ha internet, atu amwe kakutwala akwo anyonge ngwo, uwahililo wamwenemwene wakwiza ha kulivwisa ene kuwaha. Atu akwo kakwakolweza hanga utotombo wo, kulanda yuma ni kulinga wenyi, yipwe ha chihela chitangu ku mwono wo. Hi chipiko kuwahilila ni yuma yino. Yehova katutangile hanga tuwahilile ni yuma yipema. Alioze atu anji waze apwile ni kunyonga ngwo, yuma yacho te muyanehena uwahililo, kwamba pundu kamona ngwo yuma yacho yatokesa uwahililo wo. Eva, umwe pionelu yamba ngwenyi: “Muze mwono we muulihulikila wika ha kulivwisa yena mwene kuwaha, yeswe yize muzuka kuyichi kupwa ni ulemu.” Kulivwisa kuwaha yena mwene muchihasa kukuhongesa ni kulimona ngwe kuushi ni ulemu.
15. Yika mutuhasa kulilongesa ha chilweza cha Mwanangana Solomone?
15 Mwanangana Solomone, kesekele kulinga yuma yinji yalisa hanga amone nyi muyimunehena uwahililo. Ngwe chilweza, kapwile ni kulia kanawa, kwivwa miaso yipema, ni kulanda yuma ya mbongo jinji. Alioze yuma yino, kuyakamunehenene uwahililo. Chocho yamba ngwenyi: “Liso kulichi kuyuka ha kutala; twitwi kulichikukuta ha kwivwa.” (Chilu. 1:8; 2:1-11) Atu amwe kakunyonga ngwo, nyi mapwa ni mbongo jinji ni kulinga yize mazanga, mawahilila. Alioze wano kali mahuza, yuma yino kuyichi kuhasa kutunehena uwahililo wamwenemwene.
16. Kuchi kupwa yihanyi muchihasa kutukwasa kuwahilila cheka? (Tala nawa yizulie.)
16 Yika muyihasa kutukwasa kuwahilila cheka? Yesu kalongesele ngwenyi, “kuhana chakuneha uwahililo unji kuhiana kutambula.” (Yili. 20:35) Umwe mukulwana wa mu chikungulwila avuluka ngwo Alekos, yamba ngwenyi: “Yami nakulihulikila ha kulingila akwetu yuma yikehe-yikehe. Chino chakungukwasa nguhone kulihulikila hali yami mwene, chikwo nawa nakuwahilila.” Mba yika muhasa kulinga hanga ukwase akwenu? Nyi mumona umwe ndumbu unapalika mu umwe kapinda, eseka kumukolweza. Yena hanji kuuchi kuhasa kuhwisa kapinda wenyi, alioze muhasa kumutakamisa ha kumupanjika kanawa, ha kupwa chimbovu ni kumwiulula ngwo, mahasa kumbila chiteli chenyi kuli Yehova. (Samu 55:22; 68:19) Muhasa nawa kumukwasa anyingike ngwo, Yehova kamumbilile. (Samu 37:28; Iza. 59:1) Muhasa kulihana nawa hanga uteleke kulia, hanji kumusanyika hanga nuye ni kwendangana. Litese nenyi hanga nuye ni kwambujola chimuwika, chino muchimuhuzulula. Pwako chikwachilo mu kwoko lia Yehova. Nyi twasa tachi hanga tulihulikile chinji hali akwetu ni kwehuka kulihulikila hali yetu ene, chino muchitwaha uwahililo wamwenemwene.—Yishi. 11:25.
Shimbu ulihulikile hali yena mwene, lihulikile ha yize akwenu anafupu (Tala paragrafu 16)d
17. Nyi tunazange kupwa ni uwahililo wamwenemwene yika twatamba kulinga? (Samu 43:4)
17 Mutuhasa kupwa ni uwahililo wamwenemwene nyi mutununga ni kukundama kuli Tata yetu wa mu malilu. Mbimbiliya yakutwaha shindakenyo ngwo, Yehova kali ‘uwahililo wetu wahiana.’ (Tanga Samu 43:4.) Kashika chipwe ngwe tunapalika mu yuma yeswayo ku mwono wetu, mutuhasa kulivwa mu ufunge. Hachino, tulihulikilenu kuli Yehova chishina cha uwahililo wa mwenemwene.—Samu 144:15.
MWASO 155 Uwahililo Wetu wa Mutolo
a Tala mushete, “Wahilila Muli Yehova.”
b Ngwe chilweza, tala sango ja Dennis ni Irina Christensen ha jw.org ni Sango Jaha Kukatuka ku Chizavu cha Tusongo #5 2023.
c Nyi muzanga kunyingika sango jikwo, tala chikuma “Cultive expectativas razoáveis e sinta alegria” ha Kaposhi wa Kutalila 15 Julho, 2008.
d ULUMBUNWISO WA CHIZULIE: Umwe ndumbu wa pwo kaya ni kulanda yize anafupu, alioze kanawahilila chinji ha kulanda yitemo hanga aye ni kuyihana kuli ndumbu kashinakaji yoze unafupu utakamiso