Yilwekelo ya Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono Wetu ni Mulimo Wetu
1-7 JULHO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | A-KOLOSU 1-4
“Zula Mutu Mukulu, Zala Mutu Mwaha”
(A-Kolosu 3:5-9) Kashika shihenu yihanda yenu yize yili hano hashi; utanji, ni luchisa, ni kusasaminya, ni usolo upi, ni kuzo, yenayo kukombelela mahamba; 6 mumu ha yuma yino utenu wa Zambi kumuwiza hali akwa uhulia. 7 Muzemwene ni yenu nawa ha miaka ya kunyima nwendele, muze nwatwamine mu yino yuma. 8 Alioze haliapwila mbilenu yino yuma yeswe: utenu, ni ufwatulo, ni uhuka, ni kushililika, ni kuhanjika cha sonyi mu makanwa jenu. 9 Kanda nuhanjika mahuza umwe kuli mukwo, se hinunazula mutu mukulu hamwe ni yilinga yenyi,
w11 15/3 10 ¶12-13
Tambula Spiritu ya Zambi hi ya Hano Hashi ko
12 Spiritu yika nakusolola? (Tanga A-Kolosu 3:8-10, 13.) Spiritu ya hano hashi yakunangamisa yitanga ya musunya. (Ngala. 5:19-21) Spiritu yacho kuyishi kusoloka muze yuma yinende kanawa, alioze muze yuma yakupiha, ngwe muze matulengulula, matutuka, hanji matulinga chuma chipi kuli umwe ndumbu. Chikwo nawa, spiritu yize tukwete yakusoloka kanawa ku zuwo kuze twatwama. Kashika ha mashimbu amwe twatamba kulihengwola. Achilihule ngwe: Ha tukweji asambano waze apalika, shina nalikolweza kama hanga ngupwe ni ndako jipema ja Ukristu, nyi nafunyina ndako jipi jize napwile najo?
13 Spiritu ya Zambi muyihasa kutukwasa hanga tuzule “mutu mukulu hamwe ni yilinga yenyi” ni kuzala “mutu mwaha.” Chino muchitukwasa hanga tupwe atu apema nawa a zango. Mutupwa nawa atu waze akuzanga kukonekena akwo, chipwe ngwe tuli ni chitela cha kwevwila uli. Chikwo nawa, chipwe ngwe akwetu matulinga upi kutuchi kupwa atu waze akwete “usasu weswe, ni ufwatulo, ni utenu, ni zungo, ni kutukana.” Alioze, mutupwa atu waze akulikolweza hanga tupwe “akwa mbunge ja kwivwa keke.”—Efwe. 4:31, 32.
(A-Kolosu 3:10-14) hinunazala mutu mwaha, yoze kanamupwisa mwaha ha yinyingi yeswe, nikulita ni kulifwa cha yoze wamutangile. 11 Mwenamo kumushi Ka-Ngresia ni Ka-Yunda, ngalami ni chilima, kandaka ni Ka-Seteya, ndungo ni mwenya chifuchi; alioze Kristu iye yuma yeswe, muli eswe. 12 Kashika ngwe ana aze hanaatongola Zambi, asandu, waze kanaazange chikolo, zalenu mbunge ja keke, ni utu, ni mbunge ja kulikehesa, ni kushimbika, ni uhomboloji. 13 Lihumikizenu umwe ni mukwo, nikulikonekena umwe ni mukwo, nyi kachi umwe munengo ali nawo kuli mukwo. Chizechene ngwe Kristu hananukonekena, chocho ni yenu nawa likonekenenu. 14 Helu lia yino yuma yeswe zalenu zango, mumu zango liapwa muya wa ungunu.
w13 15/9 21 ¶18-19
Shina Hiunalumuna Ndako Je?
18 Twatamba kutanga ni kulilongesa Mbimbiliya matangwa eswe, mba liji lia Zambi lialumune ndako jetu. Atu anji kakutanga wika Mbimbiliya ha mashimbu amwe ni kunyingika hakehe yize yinambe. Hanji hiunaliwane kama ni mutu wamutapu au mu munda. Amwe kakuhasa kuvuluka yimwe yisoneko yize akufunga mu mutwe. Alioze yino kuyishi kwakwasa chinji kwalumuna yitanga ni manyonga jo. Mumu liaka? Mutu katamba kwecha hanga Liji lia Zambi limunjile mu mbunge, mba lialumune yitanga yenyi. (Ngala. 6:6) Kashika, twatamba kuchiza mashimbu hanga tupukune ha yize tunalilongesa. Ha chino, tulihulenu ngwetu: ‘Shina nguli ni shindakenyo ngwami malongeso wano kali alemu chinji kuhiana yize akulongesa mu mangeleja? Hinapwa ni shindakenyo ngwami, uno uli umwenemwene? Munguhasa kunyonga ha chize mungukaula yize nakulilongesa ku mwono wami shimbu ngumone ngwe yili wika yuma yakulongesa akwetu? Nakumona ngwami Yehova kanahanjika ni yami?’ Kupukuna ha yihula yino muchihasa kutukwasa hanga tukolese zango lietu hali Yehova. Nyi yuma yize mutulilongesa muyitukwata ku mbunge, muyitukwasa kwalumuna yitanga yetu.—Yishi. 4:23; Luka 6:45.
19 Kutanga ni kupukuna mashimbu eswe ha Liji lia Zambi, muchitukwasa hanga tununge ni kuzula ‘mutu mukulu hamwe ni yilinga yenyi ni kuzala mutu mwaha, yoze kanamupwisa mwaha ha yinyingi yeswe.’ (Kolo. 3:9, 10) Kwamba pundu, mutununga ni kuzuka yiwape muze mutunyingika kanawa Liji lia Zambi ni kulikaula ku mwono wetu. Kupwa mutu mwaha muchitukwasa kwehuka miheto ya Satana.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(A-Kolosu 1:13, 14) Mwenawo hanatupulula ku chiyulo cha milima, hanatututulwila ku wanangana wa mwe Mwana wa zango lienyi. 14 Muli iye ukuule wetu tuli nawo ku manyinga jenyi, we ukonekeno wa milonga yetu.
it-3 412 ¶2-4
Wanangana wa Zambi
“Wanangana wa mwe Mwana wa Zango Lienyi.” Ha kupalika cha matangwa kumi muze Yesu te hazezuka mwilu, ha Pentekoste ya 33 M.J., Zambi yazukwila spiritu yisandu hali tumbaji, ayo yanyingika ngwo, Yesu “hanamunangamisa ku kwoko lia chindume lia Zambi.” (Yi 1:8, 9; 2:1-4, 29-33) “Usendo waha” yiuputuka kukalakala muli ayo, mba yapwa chihanda chilemu cha “chifuchi chisandu,” mwe Izalele wa ku spiritu.—Hep 12:22-24; 1Pe 2:9, 10; Nga 6:16.
Kristu kanatwama ku kwoko lia chindume lia Tato, Kristu we Mutwe wa chikungulwila chino. (Efw 5:23; Hep 1:3; Fwp 2:9-11) Yisoneko yinasolola ngwo, kukatuka ha Pentekoste ya 33 M.J., tumbaji twa Kristu yanjila mu usendo wa Wanangana wa spiritu. Muze postolo Paulu asonekenene akwa-Kristu a ku Kolosu ku sekulu yitangu, yatongola Yesu Kristu ngwe yoze uli ni wanangana ha kwamba ngwenyi: “[Zambi] hanatupulula ku chiyulo cha milima, hanatututulwila ku wanangana wa mwe Mwana wa zango lienyi.”—Kol 1:13; tesa ni Yi 17:6, 7.
Chize ha Pentekoste ya 33 M.J, wanangana wa Kristu uli wa spiritu, unayulu A-Izalele a ku spiritu, akwa-Kristu waze asemukine ku spiritu ya Zambi hanga apwe ana ja Zambi a ku spiritu. (Yo 3:3, 5, 6) Akwa-Kristu jacho, muze makatambula kwononona cho mu malilu, kechi kapwa nawa mu chiyulo cha wanangana wa spiritu hano hashi, alioze makapwa mianangana mu malilu hamwe ni Kristu.—Uso 5:9, 10.
(A-Kolosu 2:8) Kanyamenu kuchina umwe manuhupa ni mana jenyi a kwonga ni kulembejeka chamokomoko, nikulita ni ndongo ja atu, nikulita ni shimbi ja hano hashi, hi ja Kristu ko.
w08 15/8 28 ¶9
Sango Jilemu ja Mukanda wa A-Ngalashia, A-Efwesu, A-Fwilipu, ni A-Kolosu
2:8—Kulita ni utowezo wa Paulu “shimbi ja hano hashi” yika jinalumbunuka? Shimbi ja hano hashi jinalumbunuka yuma ya hano hashi ha Satana, yize atu akulinga, ni yize yakwasongwela ni kwashinjila hanga alinge yuma yipi. (1 Yoa. 2:16) Yuma yacho muyihasa kupwa mana ja atu, nyonga lia kupwa ni upite, ni uwayilo wa mahuza.
Kutanga Mbimbiliya
(A-Kolosu 1:1-20) Yami Paulu, postolo wa Yesu Kristu ku upale wa Zambi, hamuwika ni ndumbwetu Timoteu, 2 Kuli asandu kanda mandumbu amwenemwene muli Kristu mu Kolosu: Vumbi kuli yenu ni sambukila ya kuli Zambi Tata. 3 Twakusakwila kuli Zambi Tato ya Mwene wetu Yesu Kristu nikunulembela matangwa eswe, 4 Se hitunevu ha ufulielo wenu muli Kristu Yesu, ni zango lize nuli nalio kuli asandu eswe. 5 Mumu ha chize hinwasa mbunge jenu, chize hananutulikila mu malilu; liji liacho nwalivwile kulu mu umwenemwene wa Sango Lipema. 6 Lienalio hilineza kuli yenu, chizechene ngwe hilineza hano hashi heswe nikwima mihuko, nikutatuka chizechene ngwe muli yenu nawa, chize ku tangwa lize nwaliangile kwivwa ni kunyingika liakulu vumbi lia Zambi. 7 Chizechene ngwe nwalilongesele kuli Epafwa, mukwa kulingila-ni-mukwetu, tunamuzange chikolo, yoze wapwa kavumbi wamwenemwene wa Kristu hakachi kenu. 8 Mwenawo nawa watulwezele zango lienu muli Spiritu. 9 Ha chikuma chino, ni yetu nawa, chize ku tangwa lize twachivwile, kutushi kulitwamina kunulembela ni kunwichila, hanga nukazale too ni yinyingi yeswe ya upale wa Zambi ni mana eswe ni yinyingi ya uspiritu; 10 hanga nukende ngwe chinatela Mwene mu upemeno weswe, nukeme mihuko ha yitanga yeswe yipema, nukatatuke ni yinyingi yeswe ya Zambi; 11 nukalikoleze ni tachi jeswe nikulita ni ndundo ja uhenya wenyi, hanga nukapwe ni utunu weswe ni uhomboloji hamwe ni uwahililo; 12 nukasakwile kuli Tata, yoze hanatutesa ha kutambula chihanda cha chihinga cha asandu mu pangu. 13 Mwenawo hanatupulula ku chiyulo cha milima, hanatututulwila ku wanangana wa mwe Mwana wa zango lienyi. 14 Muli iye ukuule wetu tuli nawo ku manyinga jenyi, we ukonekeno wa milonga yetu. 15 Mwenawo che kulifwa cha Zambi yoze keshi kumoneka, mwe swana wa yuma yeswe atangile. 16 Mumu muli iye yuma yeswe yatangiwile, mu malilu ni hano hashi, yuma yize yakumoneka, ni yize kuyishi kumoneka, chipwe ngunja ja wanangana, hanji wene, hanji mawanangana, hanji yiyulo; yuma yeswe iye wayitangile, mba hali iye ayitangile. 17 Iye kapwa kulutwe lia yuma yeswe, mba yuma yeswe kuyakupwa muli iye. 18 Iye we mutwe wa mujimba; chenacho che Chikungulwila. Iye we uputukilo, mutangu kusemuka hakachi ka afu; hanga akapwe ni chitwamo chitangu helu lia yuma yeswe. 19 Mumu chapwa upale wa Zambi hanga che kupwa cheswe cha Uzambi chikatwame kawape muli iye. 20 Mba muli iye kuwanyisa yuma yeswe kuli iye mwene, se hanalingi uwanyino ku manyinga ja ku kulusu yenyi; kuli iye ngwami, Chipwe yuma ya hano hashi, hanji yuma ya mu malilu.
8-14 JULHO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | 1 A-TESALONIKA 1-5
“Lishinjilenu Umwe ni Mukwo, Likolesenu Umwe ni Mukwo.”
(1 A-Tesalonika 5:11-13) Kashika lishinjilenu umwe ni mukwo, likolesenu umwe ni mukwo, chizechene ngwe nwakulinga. 12 Tunaliumbu kuli yenu, mandumbu, nukanyingike waze akukilikita hakachi kenu, ni waze akunwendesa muli Mwene ni waze akunukanyamisa; 13 nukaalemese kuhiana chikolo mu zango, mumu ha milimo yo. Pwenu ni sambukila hakachi kenu.
w11 15/6 26 ¶12
“Waze Akukilikita Hakachi Kenu, . . . Nukaalemese Kuhiana Chikolo”
12 “Kuyula” chikungulwila, chinalumbunuka yuma yinji, hi kulongesa ko wika. Liji lino kanalizachisa nawa mu mukanda 1 Timoteu 3:4. Mu mukanda uno Paulu kanambe ngwenyi: kalayi katamba kupwa “mukwa kuyula zuwo lienyi kanawa, ni ana jenyi akwa kumuzeyela, keshi lwelia.” Hano, liji “kuyula” kulialumbunukine wika kulongesa ana, alioze kuyula usoko weswe, nawa ‘ana jenyi katamba kupwa akwa kumuzeyela.’ Kwamba pundu, makulwana kakuyula chikungulwila ha kukwasa mandumbu eswe hanga azeyele Yehova.—1 Timo. 3:5.
w11 15/6 28 ¶19
“Waze Akukilikita Hakachi Kenu, . . . Nukaalemese Kuhiana Chikolo”
19 Nyi makwaha chimwe chawana, yika mulinga? Shina musolola ngwe unasakwila ha kuchizachisa? “Yawana kuli atu” yili yawana yize Yehova atuhele kupalikila muli Kristu Yesu. Jila yimwe yize mutusolwelamo ngwetu, tunasakwila ha yawana yino, yili kupanjika kanawa pande jize akuhanjika makulwana a mu yikungulwila ni kukaula yuma yize akutulongesa. Muhasa kusolola nawa usakwililo ha kuhana makumbululo apema ku kukunguluka. Kwasa milimo yize makulwana akusongwela, ngwe mulimo wa kwambujola. Nyi hiunayuku ha chiyulo chize akuhele kuli umwe mukulwana wa mu chikungulwila, shina hiunamulweza? Shina muhasa kusolola usakwililo we kuli asoko ja makulwana a mu chikungulwila? Iwuluka ngwe, mba mukulwana akalakale kanawa mu chikungulwila, usoko wenyi wakumwaha mashimbu waze te mahasa kupwa no hamuwika.
(1 A-Tesalonika 5:14) Alioze tunaliumbu kuli yenu, mandumbu, nukakanyamise yilumbuke, sangulwisenu akwa ulenda ku mbunge, kolesenu akwa kulela, lihumikizenu ni eswe.
“Zanga . . . ni Yitanga ni Umwenemwene”
13 Tukwasenu waze anazeye. Shimbi ya Mbimbiliya yize yakwamba ngwo, “sangulwisenu akwa kulela” muyihasa kusolola nyi pundu tukwete lume zango liamwenemwene. (1 A-Tesalonika 5:14) Mandumbu waze te alela hanatakama nawa ku ufulielo. Alioze amwe ndo twaashimbwile ni uhomboloji weswe ni kwaakwasa ni zango. Mba kuchi mutuhasa kwaakwasa? Mutuhasa kwaakwasa ni Mbimbiliya, ni kulitesa hanga twambujole no hanji kwaapanjika wika. Chikwo nawa, kutwatambile kumona mandumbu ngwetu, au mukolo au mulelu, ka. Alioze tunyingikenu ngwetu, hita mutu kakwete yeswe ni yaali, utakame ni ulelu. Chipwe postolo Paulu kalitayijile mwene ngwenyi neye kapwile ni umwe ulelu. (2 A-Korindu 12:9, 10) Tulieswe katamba kutukwasa ni kutukolweza kuli akwetu.
w15 15/2 11 ¶16
Twimbululenu Kulikehesa ni Keke ya Yesu
16 Maliji jetu a keke. Nyi twapwa ni zango hali akwetu ‘mutusangulwisa akwa kulela.’ (1 Tesa. 5:14) Yika mutuhasa kwamba hanga twatakamise? Mutuhasa kwatakamisa nyi mutuhanjika no ni maliji angunu ni kwasolwela zango. Mutuhasa kwaachichimieka hanga amone yitanga yo yipema yize alinayo. Mutuhasa kwewulula ngwo, Yehova kaakundamishine kuli Mwanenyi, kashika ha chino, ayo kali alemu chinji kuli Zambi. (Yoa. 6:44) Mutuhasa kwalweza nawa ngwo Yehova kakufunga tuvumbi twenyi waze “amakuka mbunge” hanji waze akwete spiritu ya kupihilila.” (Samu 34:18) Maliji apema mahasa kupwa ngwe yitumbo kuli waze anafupiwa utakamiso.—Yishi. 16:24.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(1 A-Tesalonika 4:3-6) Mumu chino we upale wa Zambi we usandu wenu ngwetu, nukachine utanji. 4 Mweswe wa kuli yenu akanyingike kufunga mujimba wenyi mwene ni usandu ni ulemu. 5 Hi ni kusasaminya cha usolo ko, chizechene ngwe akwa mavungu waze kanyingikine Zambi. 6 Niumwe kanda ahiana akavulumune ndumbwenyi ha chuma chino: mumu Mwene iye mukwa kukala yino yuma yeswe, chizechene ngwe twanwambulwilile kulu nikunushindakenyena chikolo.
it-2 155
Utanji
Ha mukunda wa utanji mutu mahasa kumuhuma (kumusosolola) mu chikungulwila cha akwa-Kristu. (1Ko 5:9-13; Hep 12:15, 16) Postolo Paulu kambile ngwenyi, mukwa-Kristu yoze malinga utanji mavulumuna mujimba wenyi mwene, ha kuzachisa mujimba wenyi hanga alinge yuma ya luchisa. Chino chakupihisa chinji ufulielo wenyi, ni kupihisa chikungulwila cha Zambi. Mutu wacho, mahasa nawa kukwachika misongo yipi yize yakwiza hakulinga utanji. (1Ko 6:18, 19) Mukwa-Kristu yoze malinga utanji kakupihisa ulite wa mandumbu jenyi akwa-Kristu (1Te 4:3-7) ha (1) kunjisa luchisa ni yuma ya sonyi mu chikungulwila (Hep 12:15, 16), (2) kupihisa lufuma wa mutu yoze alinga nenyi utanji ni uwahililo uze te mapwa nawo mu ulo wenyi, (3) kupihisa lufuma mupema wa mu usoko wenyi, ni (4) kumwesa lamba yisemi, lunga, hanji kasendo ka mutu yoze alinga nenyi utanji. Mukwa-Kristu wacho keshi kuvwisa yinyengo atu waze akutayiza utanji, alioze Zambi yoze makaahisa ha shili yo.—1Te 4:8.
(1 A-Tesalonika 4:15-17) Mumu chino tunambe kuli yenu mu liji lia kuli Mwene ngwetu, Yetu tuli ni mwono, twasala ndo ku kuheta cha Mwene, kutuchi katetekela nichimwe waze hanayi tulo. 16 Mumu Mwene, iye mwene, kumakahulumuka mwilu, ni liji lia mutambi, ni liji lia mungelo wa lutwe, ni chitavwi cha Zambi: mba afu muli Kristu kumakalianga kuhinduka. 17 Mba kulutwe, yetu tuli ni mwono, twasala, kumakatupindumuna hamwe no mu malelwa, mukutakana ni Mwene mu tetela: chocho mutukapwa matangwa eswe hamwe ni Mwene.
w15 15/7 20-21 ¶14-15
“Ukuule Wenu Unakundama”!
14 Yika muyikalingiwa muze Ngoke wa Mangoke makaputuka kulimika ni atu ja Zambi? Mbimbiliya yinambe ngwo Mwana mutu “makatuma angelo jenyi, akakungulule waze iye hanatongola, ku fuji jiwana, chize ku kusula songo lia hashi ndo ku kusula songo lia lilu.” (Marku 13:27; Mateu 24:31) Kukungulula chino kuchishi kulumbunuka shimbu lize makasakula akwa-Kristu akuwayisa. Nawa kuchishi kulumbunuka kusakula chakasula cha akwa-Kristu akuwayisa waze achili hano hashi. (Mateu 13:37, 38) Kusakula chacho muchikalingiwa muze mukukasala shimbu likehe hanga luyinda munene aputuke. (Usolwelo 7:1-4) Mba, shimbu liacho liakukungulula yika linalumbunuka? Mulikapwa shimbu lize akwa-Kristu akuwayisa waze achili hano hashi makatambula chawana cho ni kuya mu malilu. (1 A-Tesalonika 4:15-17; Usolwelo 14:1) Chino muchikalingiwa ha shimbu lioliene muze Ngoke wa Mangoke maputuka kulimika ni atu ja Zambi. (Ezekiele 38:11) Hachino, Yesu yamba ngwenyi, “akwa ululi kumakatemuka ngwe tangwa mu Wanangana wa Tato.”—Mateu 13:43.
15 Shina chino chinalumbunuka ngwo, akwa-Kristu akuwayisa ‘makapindumuna’ nyi? Atu anji mu uwayilo wa mahuza kakufuliela ngwo akwa-Kristu makatwala mu malilu ni mijimba ya musunya. Ayo nawa kakufuliela ngwo makamona Yesu zwalala kaneza hanga ayule hashi. Alioze Mbimbiliya yakusolola pundu ngwo kwiza cha Yesu kuchishi kumoneka, muze yakwamba ngwo: “Hohene chilayi cha mwe Mwana Mutu kumuchikasoloka mwilu,” nawa Yesu makeza “ha malelwa a mwilu.” (Mateu 24:30) Mbimbiliya yinambe nawa ngwo “musunya ni manyinga kuyishi kuhasa kuhinga wanangana wa Zambi.” Kashika waze makaya mu malilu chitangu katamba kwaalumuna “ha kukamuna cha liso, ha chitavwi cha kusula.” (Tanga 1 A-Korindu 15:50-53.) Etu kutushi kuzachisa liji “kupindumuna” ha kulumbununa longeso lino, mumu lili longeso lia uwayilo wa mahuza. Ha chino, akwa-Kristu akuwayisa ashishika waze achili hano hashi makaakungulula hamuwika.
Kutanga Mbimbiliya
(1 A-Tesalonika 3:1-13) Kashika muze kutwahashile kulihumikiza nawa, twachinyongene chipema atuhichike yetu kunyima ku Atene ukawetu. 2 Twatumine ndumbwetu Timoteu, kavumbi ka Zambi mu Sango Lipema lia Kristu akanutakamise ni kunujikijisa ha kutwala ku ufulielo wenu; 3 Kuchina amwe makokoloka mu lamba lino, mumu nunanyingika yenwene ngwenu, Hanatuselalio. 4 Mumu chikwo nawa, muze twapwile hamwe ni yenu, twanwambulwilile shimbu-kanda ngwetu, Mutukamona lamba; mba chocho chapwile, ni yenu nunachinyingika. 5 Ha chikuma chino ni yami nawa se chahashile kulihumikiza nawa, natumine hanga ngukanyingike ufulielo wenu, kuchina hanji mukwa kuzeza hanweseka kulu, kukilikita chetu chikapwe chamokomoko. 6 Alioze muze te Timoteu heza kuli yetu ha kukatuka kuli yenu, hatwambulwila lusango wenu mupema wa ufulielo wenu ni zango lienu, ngwe nwakutwiwuluka ni vumbi matangwa eswe, nikwivwa usona wa kutumona, chizechene ngwe yetu nawa twakwivwa usona wa kunumona yenu. 7 Ha chikuma chino, mandumbu, hanahwimisa mbunge jetu ha kutwala kuli yenu mu huli lietu lieswe ni kupinda ha kutwala ku ufulielo wenu. 8 Mumu haliapwila nyi yenu munumana ngu muli Mwene, mba yetu mutwivwa mwono. 9 Mumu kusakwila chika mutuhasa kuhilwisa kuli Zambi hali yenu, ha uwahililo weswe uze twakuwahilila nawo mumu hali yenu kumeso ja Zambi yetu; 10 ufuku ni mulwa, ni kuliumba chikolo, hanga tukamone meso jenu, hanga tukapwise chingunu chize chinahono ku ufulielo wenu? 11 Haliapwila Zambi Tata, iye mwene, ni Mwene wetu Yesu, akatondekeze kama jila yetu kuli yenu. 12 Mwene akanuwezele zango lia kulumbama umwe kuli mukwo, ni kuli atu eswe, chizechene ngwe yetu twakulinga kuli yenu; 13 hanga akatakamise mbunge jenu chitela chakuhi, jisandu kumeso ja Zambi Tata, ha kuheta cha Mwene wetu hamwe ni asandu jenyi eswe.
15-21 JULHO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | 2 A-TESALONIKA 1-3
“Kusoloka Cha Mwe Chihulia”
(2 A-Tesalonika 2:6-8) Haliapwila nunanyingika chize chakukwika hanga akamusolole ha mwaka wenyi. 7 Mumu chijimbikilo cha uhulia kuchinalingi kulu; chino wika, kwali mukwa kukwika haliapwila ndo mamuchiza mukachi. 8 Hohene kumakasolola mwe chihulia, yoze Mwene Yesu makamulukisa ni mwiku wa mu kanwa lienyi; makamwenyeka ni kupanguka cha kuheta chenyi.
it-1 704
Kuwayila Zambi
Kuli nawa chijimbikilo chikwo, chize chinalisa ni “chijimbikilo cha ufulielo” cha Yehova. Chijimbikilo chacho chili “cha uhulia.” Chino chapwile chijimbikilo kuli akwa-Kristu amwenemwene mumu ha mashimbu ja postolo Paulu “mwe chihulia” te kanda achisoloka. Chipwe muze chihulia wacho aputukile yitanga yenyi yipi, nihindu kusoloka chenyi te chichili chijimbikilo kuli atu anji, mumu yitanga yenyi yipi yapwile yakusweka, ni kusoloka ngwe kanawayila Zambi. Kwamba pundu, uno wapwile utanguke wamwenemwene mu uwayilo wa Zambi. Paulu kambile ngwenyi, “chijimbikilo cha uhulia” te hichaputuka kukalakala ha mashimbu jenyi, mumu atu te haputuka kwehuka shimbi mu chikungulwila cha akwa-Kristu, yino ye te muyineha chizavu cha yitanguke. Yesu Kristu te manongesa chizavu chacho ha kusoloka chenyi. “Chihulia” yono akuzachisa kuli Satana te mapwa helu lia eswe “waze anavuluka ngwo, ‘tuzambi’ hanji yuma ya kuwayila” (Gr., seʹba·sma). Kashika, mukwa-kole yono wa Zambi yoze akuzachisa kuli Satana te mapiangula atu anji ni kushihisa atu waze te membulula ndako jenyi. Yitanga yipi ya ‘chihulia’ wacho te muyiswama mu uwayilo wa ulembekese.—2Te 2:3-12; tesa ni Mat 7:15, 21-23.
(2 A-Tesalonika 2:9-12) Kuheta cha mwe chihulia chinalite ni tachi ja Satana ni tachi jeswe ni yilayi ni yipupu ya kwonga, 10 ni milali yeswe ya kwonga cha uhenge kuli waze anatoko; mumu katambwile zango lia umwenemwene, hanga akaalamwine. 11 Ha chikuma chino, Zambi makatuma kuli ayo kulinga cha maliji akupiangula, 12 hanga akafuliele mahuza; hanga akapatwile waze eswe kafulielele umwenemwene, alioze awahililile mu uhenge.
it-2 808 ¶7
Mahuza
Yehova Zambi kaneche “maliji akupiangula” kuli waze akuzanga mahuza hanga anunge ni ‘kufuliela mahuza,’ shimbu afuliele ha sango jipema ja Yesu Kristu. (2Te 2:9-12) Chikuma chino chinalite ni yize yalingiwile ku mashimbu a kunyima kuli Mwanangana wa mu Izalele, Ahabe. Aprofeta a mahuza yalweza Ahabe ngwo makumba jita yize te masa ni Ramote-Ngiliate, alioze Mikaia profeta wa Yehova yamulweza ngwenyi te kechi kukumba jita yacho. Ngwe chize Mikaia amwene mu usolwelo, Yehova yecha hanga umwe mungelo apwe “spiritu ya mahuza” mu kanwa lia aprofeta ja Ahabe. Che kwamba, mungelo yono kazachishile ndundo jenyi hanga maprofeta jacho ahanjike yuma ya mahuza yize te muyivwa Ahabe kuwaha. Chipwe ngwe Ahabe kaliangile ku mutoweza, nihindu yasakula kutayiza yuma ya mahuza, chino yichifwika mwono wenyi.—1Mi 22:1-38; 2Sg 18.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(2 A-Tesalonika 1:7, 8) ni kuli yenu nunamono lamba, nukahwime hamwe ni yetu, ha usolwelo wa Mwene Yesu mwilu hamwe ni angelo jenyi a tachi, 8 mu kahia ka kulekwoka, akakale milonga ya waze kanyingikine Zambi, ni waze keshi kwononoka ku Sango Lipema lia Mwene wetu Yesu.
it-2 149 ¶8
Kahia
Petulu kasonekene ngwenyi, “malilu aze a haliapwila, ni hashi, ku liji limuwika hanayitulikila kahia.” Kulita ni chisoneko chino hamwe ni yisoneko yikwo, kahia kaze anatongola hano kanalumbunuka unongeso wa mutolo. Ngwe chizechene Sanga lia Meya ha matangwa ja Noa kuliakanongesene malilu ni hashi, alioze atu api, chizechene nawa muze Yesu Kristu hamwe ni angelo jenyi a tachi makasoloka mu kahia ka kulekwoka, makanongesa wika yingulungulu ni yuma yipi ya hano hashi.—2Pe 3:5-7, 10-13; 2Te 1:6-10; tesa ni Iza 66:15, 16, 22, 24.
(2 A-Tesalonika 2:2) kanda nulihiza nikawashi mu kunyonga chenu, chipwe kanda nusungalala, chipwe kuli spiritu umwe, chipwe ku liji limwe, chipwe ku mukanda umwe ngwe wa kuli yetu ngwo, Tangwa lia Mwene hiliaheta.
it-2 402-403¶6
Maspiritu
“Spiritu”—Umwenemwene ni Mahuza. Liji lia Ngregu pneuʹma (spiritu) kakulizachisa mu jila yalipwila mu yisoneko yimwe ya apostolo. Chakutalilaho, mu mukanda 2 A-Tesalonika 2:2 postolo Paulu katowezele mandumbu jenyi a mu Tesalonika hanga eche kulihiza mu manyonga jo hanji kulipikala hamukunda wa “spiritu umwe, chipwe ku liji limwe, chipwe ku mukanda umwe ngwe wa kuli yetu ngwo, Tangwa lia Mwene hiliaheta.” Che kwamba, Paulu kazachishile liji lino pneuʹma (spiritu) hanga ahanjike hakutwala ku “kutuma sango, maliji” hanji “mukanda.” Kashika, mukanda uze unahanjika ha Yisoneko Yisandu, unambe hakutwala ku chisoneko chino ngwo: “Hano postolo kahanjikile hakutwala ku maliji a uspiritu, hanji a uprofeto.” (Comentário Sobre as Escrituras Sagradas) (p. 126) (Traduzido e editado por P. Schaff, 1976). Mukanda wa Vincent unambe ngwo, “Kuli spiritu. Maliji a uprofeto wa akwa-Kristu, kakwamba ngwo, kali ni ushindakenyo wa usolwelo wa Zambi.” (Estudos de Palavras do Novo Testamento) (1957, Vol. IV, p. 63) Kashika yisoneko yimwe yakulumbununa liji pneuʹma ngwo, “maliji a uprofeto” (AT), “usolwelo”(JB), “spiritu” (MW 1996).
Kutanga Mbimbiliya
(2 A-Tesalonika 1:1-12) Yetu, Paulu, ni Silivanu, ni Timoteu, tunasoneka ku Chikungulwila cha A-Tesalonika muli Zambi Tata ni Mwene Yesu Kristu: 2 Vumbi kuli yenu, ni sambukila ya kuli Zambi Tata ni Mwene Yesu Kristu. 3 Chatutamba kusakwila kuli Zambi matangwa eswe hali yenu, mandumbu, ngwe chinalite, mumu ufulielo wenu kuwakutatuka kuhiana, ni zango umwe kuli mukwo ni mukwo hakachi ka yenu eswe kuliakulumbama. 4 Chocho yetwene twakulisamba hali yenu mu Yikungulwila ya Zambi, ha utunu wenu ni ufulielo mu yihungumiona yenu yeswe ni mu lamba lize nwakulihumikiza nalio. 5 Chenacho chinyingi pundu cha upatwilo wa ululi wa Zambi, hanga akanunyonge akwa kutela wanangana wa Zambi, uze nwakuvwila lamba. 6 Se chapwa chuma cha ululi kuli Zambi kufwetesa luyinda hali waze akunupinjisa; 7 ni kuli yenu nunamono lamba, nukahwime hamwe ni yetu, ha usolwelo wa Mwene Yesu mwilu hamwe ni angelo jenyi a tachi, 8 mu kahia ka kulekwoka, akakale milonga ya waze kanyingikine Zambi, ni waze keshi kwononoka ku Sango Lipema lia Mwene wetu Yesu. 9 Kumakaafwetesa ha milonga yo, kwenyeka cha mutolo muma mwa kuhandunuka kumeso ja Mwene, ni ku uhenya wa ngolo jenyi; 10 muze meza ha tangwa lize, hanga akamuchichimieke muli asandu jenyi, hanga akamukomoke muli waze eswe akwa kufuliela, mumu nwafulielele shindakenyo yetu kuli yenu. 11 Kashika twakunulembela matangwa eswe, Zambi yetu akanumone akwa kutela kutambika chenyi, hanga akamanunune kuwaha cheswe cha upeme, ni yitanga yeswe ya ufulielo, ni tachi; 12 hanga akachichimieke jina lia Mwene wetu Yesu muli yenu, ni yenu muli iye, nikulita ni vumbi lia Zambi yetu ni lia Mwene Yesu Kristu.
22-28 JULHO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | 1 TIMOTEU 1-3
‘Likolweze Ulinge Milimo Yipema’
(1 Timoteu 3:1) Liji lino liamwenemwene ngwo, Nyi umwe mafupa milimo ya kalayi, kachi mazanga milimo yipema.
Shina Unamono Ngwe Watamba Kukola ku Ufulielo?
3 Tanga 1 Timoteu 3:1. Postolo Paulu kachichimiekene mandumbu waze apwile ni “kufupa milimo” ya kalayi. Chakutalilaho, mutu nyi mafupa kuwana chuma chize chili kusuku, aye katamba kusa tachi mba achiwane hanji kwolola kwoko mba achande. Haliapwila, achinyonga umwe ndumbu unafupu kupwa kavumbi mu chikungulwila. Ndumbu wacho manyingika ngwo, katamba kusa tachi jinji hanga apwe ni yitanga yize yinafupiwa kuli akwa-Kristu. Mba muze mapwa kavumbi nihindu katamba kununga kusa tachi hanga ajame ni kupwa kalayi.
(1 Timoteu 3:13) Mumu waze mavumbika kanawa malizukila chihela chipema, ni hamu linji mu ufulielo uze uli muli Kristu Yesu.
km 9/78 4 ¶7
Waze “Malizukila Chihela Chipema”
7 Chili chashi kunyingika mumu liaka Paulu ambile ngwenyi, malunga wano “malizukila chihela chipema.” Hi kuzukako chihela chipema mu yingeleja ngwe chize atu amwe akwamba. Alioze tuvumbi “waze mavumbika kanawa” kananyingika yiwape ya Yehova ni Yesu, nawa mandumbu a mu chikungulwila kakwasa vumbi ni kwakwasa. Kakuzuka “hamu linji mu ufulielo uze uli muli Kristu Yesu.” Ha mukunda wa milimo yo, kakwachichimieka ha kukalakala kanawa; kajikiza ku ufulielo nawa keshi kwivwa woma wa kuukalila.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(1 Timoteu 1:4) Chipwe kanda apanjika ku yishima yamokomoko, ni kujichika miya yize kuyishi songo, yenayo kuyakuneha mbandanga, alioze kuyishi kusenyesa kulutwe milimo ya Zambi, yize yili mu ufulielo.
it-2 196
Kujichika Miya
Ha mashimbu waze Paulu asonekenene Timoteu, te kukushi ulemu wa kuhengwola sango jacho ni kujishimutwina. Kujichika miya hanji sango ja majina ja tushakulu jize jinasolola munyachi wa mutu, te kuchishi nawa ni ulemu, mumu kuli Zambi te kukushi nawa kalisa hali A-Yunda ni Akwa-Mavungu. (Nga 3:28) Sango ja majina a tushakulu te hijinasolola kulu munyachi wa Kristu kupalikila muli Ndawichi. Muze Paulu ahanyine utowezo uno, yikupalika mashimbu akehe wika Yerusaleme yayinongesa hamwe ni sango ja majina a tushakulu ja A-Yunda. Zambi kakafungile sango jacho. Kashika Paulu atowezele Timoteu ni mandumbu a mu yikungulwila ahone kukisa mashimbu ha kuhengwola sango jize te kujishi ulemu ha ufulielo wa Akwa Kristu. Sango ja Mbimbiliya ja majina a tushakulu jize te jinasolola munyachi wa Mesaya, je japwile ni ulemu kuli akwa-Kristu. Sango jikwo ja majina ja tushakulu jize japwile mu Mbimbiliya, te jakushindakenya ha umwenemwene wa sango ja mu Mbimbiliya.
(1 Timoteu 1:17) Kashika kuli mwe Mwanangana wa miakulwila, keshi kuhasa kupola, keshi kumoneka, mwe Zambi umuwika, ulemu ni uhenya yikapwe ndo ku miaka yeswe ya mutolo. Amene.
cl 12 ¶15
“Mwe Zambi Yetu Yono”
15 Chisanyiko chikwo chize akuvuluka wika Yehova chili “Mwanangana wa miakulwila.” (1 Timoteu 1:17; Usolwelo 15:3) Yika chino chinalumbunuka? Amu tuli yihenge muchihasa kupwa chikalu kunyingika kanawa ulumbunwiso, alioze Yehova kali wa mutolo chize ku mashimbu a kunyima ndo kulutwe lia matangwa. Mukanda wa Samu 90:2 unambe ngwo: “Chize ku miaka ya mutolo ndo ku miaka ya mutolo, yena uli Zambi.” Yehova keshi uputukilo chipwe songo, kali wa mutolo. Kashika akumuvuluka ngwo, “Mukulu-wa-Matangwa,” mumu shimbu te kanda kuchipwa nichimwe chuma mu malilu ni hashi, iye te katwamako! (Daniele 7:9, 13, 22) Iya mahasa kuhamika ulite wenyi wa kupwa Mwene?
Kutanga Mbimbiliya
(1 Timoteu 2:1-15) Kashika ngunashinjila, kuhiana yeswe, akaliumbe, akalembe, akahakwile, akasakwile hali atu eswe: 2 hali mianangana ni hali akwa kuyula eswe, hanga tukatwame nikuhwima ni sambukila, mu uwayilo wetu weswe, ni lwelia wakuhi. 3 Chino chinawaha, chinapemena chikolo kuli Zambi Chilamwina chetu, 4 iye kanazange atu eswe kulilamwina, akahete ku chinyingi cha umwenemwene. 5 Mumu kwali Zambi umuwika, ni chitakanyishi umuwika hakachi ka Zambi ni atu, iye mwe mutu Kristu Yesu, 6 yoze waliechele ndando ya ukuule hali eswe; shindakenyo yacho akayambujole ha mwaka wayo. 7 Ha chuma chino hanangusela mukwa kwambujola ni postolo (ngunahanjika umwenemwene, chahanjikile mahuza), nguli longeshi ya akwa mavungu mu ufulielo ni umwenemwene. 8 Ngunazange malunga akalembe kweswako, nikuzundula moko asandu, keshi utenu hanji kuhangujola. 9 Chizechene nawa, mapwo aliwahise ni mazalo aze analite, ni kuhomboka ku meso ni mana; hi ni kuyindako cha kambu ko, hanji ni oru, hanji kakanga, hanji mahina ja ndando yikalu; 10 alioze aliwahise ni yitanga yipema ngwe chize chinatambe mapwo akutayiza uwayilo wa Zambi. 11 Pwo akalilongese nikuhola ni kuzeya cheswe. 12 Alioze chatayijile pwo kulongesa, chipwe kuyula mwe lunga, alioze akahole. 13 Mumu aliangile kutanga Alama, mba kulutwe atangile Eva. 14 Alama kongolokele, alioze pwo se wongolokele walimbukile mu utanguko. 15 Alioze kumamulamwina ha kusema ana, nyi kachi manyongonona mu ufulielo, ni zango, ni usandu, hamwe ni mana.
29 JULHO–4 AGOSTO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | 1 TIMOTEU 4–6
“Shina Muwayila Zambi nyi Mufupa Upite?”
(1 Timoteu 6:6-8) Alioze uwayilo hamwe ni kuyuka, acho che kufumbuka chinene. 7 Mumu kutwanehene nichimwe hano hashi, mba chipwe kutwahashile kuchizaho nichimwe. 8 Alioze nyi tuli ni ya kulia ni ya kuzala, chatutamba kuyuka nayo.
w03 1/6 9 ¶1-2
Lilongese Kuyuka ni Yuma Yeswayo uli Nayo
Kuyuka ni yize apwile nayo che chakwashile Paulu kuwahilila. Mba yika chinalumbunuka kuyuka ni yuma yeswayo tuli nayo? Chinalumbunuka kuwahilila ni yize tuli nayo. Paulu kalwezele Timoteu hakutwala ku chikuma chino ngwenyi: “Alioze uwayilo hamwe ni kuyuka, acho che kufumbuka chinene. Mumu kutwanehene nichimwe hano hashi, mba chipwe kutwahashile kuchizaho nichimwe. Alioze nyi tuli ni ya kulia ni ya kuzala, chatutamba kuyuka nayo.”—1 Timoteu 6:6-8.
Hano Paulu kasolwele ngwenyi, kuyuka ni yuma yeswayo tuli nayo chinalite ni uwayilo wa Zambi. Te kananyingika ngwenyi, chuma chakuneha uwahililo wamwenemwene chili kusa uwayilo wa Zambi ha chihela chitangu ku mwono wetu, kuhiana yikumba hanji upite. Kashika, iye te kanafupiwa wika “ya kulia ni ya kuzala” hanga anunge ni kuwayila Zambi. Kujikijila muli Yehova che chakwashile Paulu hanga awahilile ni yuma yize apwile nayo.
(1 Timoteu 6:9) Alioze waze mazanga kupwa pichi, malimbuka mu cheseko, ni mu muheto, ni mu usolo wunji wa kuhulamisa ni wa kulemeka, uze kuwakushimbamisa atu mu kwenyeka ni mu kwonona.
g 6/07 6 ¶2
Yipikalo Yize Muhasa Kupwa Nayo nyi Muzanga Kupwa Pichi
Chipwe ngwe atu anji keshi kufwa hamukunda wa kufupa upite, nihindu mahasa kutokesa mwono wo ha kulihulumba chinji ni kufupa upite. Chikwo nawa, kukalakala chinji ni kufupa mbongo muchihasa kwanehena yipikalo yinji ngwe, kuhona kupomba, kuzakalala ku mbunge ni kuyiza mutwe, yuma yino muyihasa kusa mwono wo mu ponde. Chipwe ngwe mutu mamona ngwenyi, katamba kwalumuna yuma ku mwono wenyi, muchihasa kupwa chikalu kuchilinga. Hanji yoze alimbata nenyi keshi kumujikijila nawa, keshi ni usepa upema ni ana jenyi hanji mwono wo kuwapemene. Chipwe ngwe mahasa kululieka yimwe ku mwono wenyi, alioze ndo ase tachi mba ayilinge. Kwamba pundu, atu jacho “hanalituwu ni yikola yinji.”—1 Timoteu 6:10.
(1 Timoteu 6:10) Mumu usolo wa upite chikota cha yipi yeswe. Amwe ha kuufupa, hanapianguka ku ufulielo, hanalituwu ni yikola yinji.
g 11/08 6 ¶4-6
Yikuma Yisambano Yize Yakuneha Uwahililo Wamwenemwene
Ngwe chize twamona, atu waze akufupa chinji upite ni kumona ngwe we muwanehena uwahililo, kakulipinjisa wika. Mwono wa mutapu au wakuneha yipikalo yinji. Chakutalilaho, mumu lia kufupa chinji upite, atu kakutokesa usepa upema ni asoko, ni masepa jo. Chikwo nawa, atu amwe keshi kuhasa kuya tulo ha mukunda wa kukalakala chinji, ni yipikalo. Mbimbiliya yinambe ngwo: “Mukwa kuhondangana milimo, chibwe halia yinji chibwe yikehe, kakubomba tulo abema. Alioze pichi kahashile kuya tulo, mumu kakulibikala ha yuma yenyi yinji.”—Chilumbununyi 5:12.—MW 1970.
Mbongo jakusa atu mu upinji, nawa ja kwonga. Yesu Kristu kahanjikile ha “kwonga cha upite.” (Marku 4:19) Che kwamba, upite wakulakenya uwahililo, alioze ushi kuuneha. Wakukoka wika usolo wa kupita chinji. “Nyi wakuzanga ubite, kuuchi kuyuka nawo nichimwe.”—Chilumbununyi 5:10.—MW 1970.
Mutuhasa kwamba ngwetu, mbongo ja kuneha milonga yinji, ngwe yinyengo, yipikalo ni upupilo. (Yishima 28:20) Alioze yuma yize yakuneha uwahililo yili, kuhana, kukonekena, yitanga yipema, zango ni ufulielo.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(1 Timoteu 4:2) Ku ulembekese wa atu akuhanjika mahuza, hanaaula mu mbunge joene.
Mbunge Yipema ku Meso ja Zambi
17 Postolo Petulu kasonekene ngwenyi: “Pwenu ni mbunge yipema.” (1 Petulu 3:16) Alioze, atu musono kananungu ni kulengulula shimbi ja Yehova, kashika, mbunge jo kujishi kwaatoweza nawa. Paulu kambile ngwenyi, mbunge yacho yakupwa ngwe “yakwocha ni utale wa kahia.” (1 Timoteu 4:2, MW 1991) Shina hiwunaliocho kama? Muze muwema, homa hacho hakusala chimbandu nawa hakukala. Nyi mutu manunga ni kulinga yuma yipi, mbunge yenyi muyipwa ngwe “yakwocha,” mba hakupalika cha mashimbu kuyichi kumutoweza nawa.
(1 Timoteu 4:13) Ndo mungwiza, likoleze ku kutanga, ku kushinjila maliji, ku kulongesa.
it-2 688 ¶5-6
Kutanga ha Mbunga
Mu Chikungulwila cha Akwa-Kristu. Ku sekulu yitangu, atu akehe wika apwile ni yivungo ya Mbimbiliya, kashika kutanga ha mbunga chapwile chilemu. Postolo Paulu kalwezele mandumbu hanga atange mikanda yenyi ha mbunga mu yikungulwila ya akwa-Kristu, yatuma nawa hanga atange mikanda yize asonekenene yikungulwila yikwo. (Kol 4:16; 1Te 5:27) Chipwe ngwe Timoteu te hapwa kulu kalayi, nihindu Paulu yamulweza hanga alikolweze “ku kutanga, ku kushinjila maliji, ku kulongesa.”—1Ti 4:13.
Mutu yoze matanga ha mbunga katamba kutanga kanawa. (Hep 2:2) Kutanga ha mbunga muchihasa kulongesa atu, kashika mukwa kutanga katamba kunyingika kanawa yize anatange ni manyonga ja mukwa-kusoneka, katamba kukeya muze anatange hanga achine kunyongesa mbunga yuma yeka. Kulita ni mukanda wa Usolwelo 1:3, waze matanga uprofeto uno ni liji mwilu hamwe ni waze maupanjika ni kuukaula, mawahilila.
Kutanga Mbimbiliya
(1 Timoteu 4:1-16) Alioze Spiritu kanambe pundu ngwenyi, Ha miaka ya kusula, amwe makakatuka ku ufulielo, nikupanjika kuli maspiritu a kupiangula, ni longeshi lia andemoniu, 2 Ku ulembekese wa atu akuhanjika mahuza, hanaaula mu mbunge joene. 3 Kakukanjisa kumbata, kakujilika kulia chize Zambi hanatange hanga akwa kufuliela, waze akunyingika liakulu umwenemwene, akachitambule ni kusakwila. 4 Mumu chitanga cheswe cha Zambi kuchinapeme. Kuchatambile kulituna nichimwe nyi machitambula ni kusakwila; 5 mumu kanachipwisa chisandu ku liji lia Zambi ni kulemba. 6 Ha kwiwulula yino yuma kuli mandumbu, mukapwa kavumbi mupema wa Kristu Yesu, wa kuhoka ni maliji a ufulielo, ni a longeso lipema, lize hiunakaula ndo haliapwila. 7 Alioze litune yishima ya ujiluke ya tushinakaji a mapwo; shinaho lifumbe mu uwayilo wetu. 8 Mumu kulifumba cha mujimba chinawaha hakepe; alioze uwayilo unawaha ha yuma yeswe, se uli ni chilakenyo cha mwono uze wa haliapwila ni cha uze muwizaho. 9 Liji lino liamwenemwene, linatambe kutaa cheswe. 10 Mumu ha chino, twakukilikita, twakulitachika, mumu twakulikolela muli Zambi ya mwono, iye mwe Chilamwina cha atu eswe, alioze kuhiana chikolo cha waze akufuliela. 11 Hana shimbi ha yino yuma ni kuyilongesa. 12 Niumwe kanda alelesa ukweze we; alioze pwako chilweza kuli akwa kufuliela, ha liji, ha yilinga, ha zango, ha ufulielo, ha kulinanga. 13 Ndo mungwiza, likoleze ku kutanga, ku kushinjila maliji, ku kulongesa. 14 Kanda ukalengulula chawana chize chili muli yena, chize hanakwehe ku uprofeto, hamwe ni kusayika cha moko ja makulwana. 15 Pukuna yino yuma. Litumbikileko liakulu hanga kusenya che kulutwe chikasoloke kuli eswe. 16 Kanyama kuli yena mwene ni ku longeso lie. Nyongonana mu yino yuma; mumu ha kulinga chino, mukalilamwina yena mwene ni waze akukwivwa nawa.