Kan Dawt Mi Athi Mi Hna Caah Zei Ruahchannak Dah A Um?

“Micu athih ahcun anung ṭhan kho lai maw?” tiah hlanlio ah Job an ti mi nih arak hal. (Job 14:14, King James Version) Nangmah zong hi kong ah na khuaruah ahar ve men lai. Aṭhabikmi caan tangah hi vawleicung lila ah na dawt mi hna he nan i tongṭhan kho ti mi hi rak hngal law zeitindah na um hnga?

Baibal nih hitihin bia akam: “Nami hna athi mi kha an nungṭhan lai . . . Antho ṭhan lai.” Baibal nih hiti zong hin ati rih: “Miding mi nih vawlei hi an co lai i acung ah zungzal in an um lai.”—Isaiah 26:19; Salm 37:29.

Cubantuk biakamnak hna kan zumh taktak khoh nak hnga dingah abiapi mi biahalnak hna leh ahau. Zeicahdah minung hi kan thih? Athi mihna khuazeiahdah an um? An nung ṭhan lai tiah zeicaahdah fiangtein kan ti khawh?

Thihnak le Kan Thih Tikah Zeidah Acang

Pathian nih ahramthok ah minung hi a thi dingin atimh mi a si lo tiah Baibal nih fiangtein alanghter. Amah nihcun hmasabik nuleva Adam le Evi kha aser hna i, Eden an ti mi vawlei Paradis ah arak chiah hna i tefa ngeih awk le an vawlei Paradis kha vawlei dihlak i kauhchin awkah arak chimh hna. Achimh mi hna an ngaihlo longlong ah an thi lai.—Genesis 1:28; 2:15-17.

Pathian a zangfah dawtnak kha upatnak an ngeih lo ruangah le nawl an ngeih lo ruangah achimcia mi daantat nak kha an rak huah. “Vawlei ah nakir ṭhan lai,” “Nangmah cu, cu vawlei cun sermi na si. Leidip nasi i leidip ah nakir ṭhan lai” tiah Pathian nih Adam kha arak chimh. (Genesis 3:19) Adam cu ser arak si hlanah arak um lo; leidip arak si ko. Adam cu nawl a ngaih lo ruangah asilole a sual ruangah, zeihmanh a um lo mi leidip i kirṭhan dingin biaceih arak si.

Cucaah thihnak cu nunnak i umlo a si. Baibal nih aa ralchan in a chim. “Sualnak man cu thihnak a si, sihmanhsehlaw Pathian laksawng cu zungzal nunnak a si.” (Rom 6:​23, Lai Baibal Thiang) Baibal nih thihnak cu zeihmanh hngalhlonak a si tiah alanghter. “Anung mi nih cun kan thi lai ti kha an hngalh. Sihmanhsehlaw athi mi nih cun zeihmanh an hngal lo.” (Phungchimtu 9:​5, LB) Mipakhat athih tikah zeihmanh a hngalhlo zia kha, “Athih tikah leidip ah akir ko. Cuni ahcun a khuakhan nak vialte cu an dong fon ko” tiah Baibal nih a chim.—Salm 146:3, 4.

Asinain, cu nawlbia cu Eden ah Adam le Evi long nih an rak ngaih lo mi a si ṭung, Kannih vialte zeiruangah kan thih dih? Cucu Adam nih nawl a ngaih lo hnu i hrin kan si ruangah, sualnak le thihnak he amah sin in hrinchih kan si caah a si. Baibal nih achim bantuk in a si: “Sualnak cu mi pakhat [Adam] thong in vawlei cungah hin atlung i cu a sualnak nih cun thihnak kha aratpi. Cun mi vialte cu an sual dih caah sualnak nih cun mivialte cu aciah dih hna.”—Rom 5:​12, LB; Job 14:4.

Asinain, ‘Minung kan thih hnu ah ataangmi athi kho lo mi thlarau kan ngei a si lo maw?’ tiah pakhatkhat nih an hal menlai. Mi atampi cubantuk in an cawnpiak hna. Thihnak cu nunnak dang luhnak innka a si titiang in an cawnpiak hna. Sihmanhsehlaw cubantuk ruahnak cu Baibalca in ara mi a si lo. Pathian Bia nih cun nangmah cu thlarau soul na si i, na thlarau soul cu napum le na khuaruahkhohnak vialte aatel dih mi nangmah theng na si ko titu in a cawnpiak. (Genesis 2:7; Jeremiah 2:34; Phungthlukbia 2:10) “Asual mi thlarau soul cu athi lai” tiah zong Baibal nih ati fon. (Ezekiel 18:4) Pum athih hnu i ataang mi athikholo mi thlarau soul minung nih a ngeih tiah Baibal nih khoikahmanh ah a cawnpiak lo.

Minung Cu Zeitindah An Nunṭhan Khoh Zia

Sualnak le thihnak hi vawlei i aluh hnu ah, Pathian nih mithi mi cu thohṭhannak in nunter ṭhan ding in atimh mi a si tiah alanghter. Baibalca nih hitin achim: “Abraham nih khan, Pathian nih (Afapa Isak cu) thihnak in athohter ṭhan khoh tiah arak zumh.” (Hebru 11:17-19) Abraham zumhnak hi aping arak si lo. Zeicahtiah Baibal nih aliannganbik kong hitin achim: “Pathian cu anung mi hna Pathian a si i, athi mi hna Pathian a si lo, zeicahtiah amah sin ah cun mivialte kha annung dih.”—Luka 20:37, 38.

Asiko, aliannganbik Pathian nih cun ṭhawnnak long a ngeih siloin athim mihna thohter duhnak zong a ngei fon. Jesuh Kri theng nih hitin arak chim: “Hikong ah hin lau hlah u, thlan chung i aum mi mithi vialte nih a aw an theih i an chuah laicaan kha ara lio.”—Johan 5:28, 29; Lamkaltu 24:15.

Hitin achim hnu arauh hlan ah Israel ram Nain khua in ruakvui awk i arak chuak mi he an rak i tong. Athi mi tlangvalpacu nuhmeinu i afapa pakhat long arak si. Nuhmeinu a ngaih achiat tuk kha a hmuh tikah Jesuh nih azang afaak. Cucaah miruak kha hitin ati, “tlangvalpa thotuah kan ti,” tiah ati. Cu mithipa cu ahung ṭhu i, Jesuh nih anu sinah khan apek ṭhan.—Luka 7:11-17, LB.

Cu nuhmeinu cung i a um mi thil bantuk cu, Judah biakinn uktu bawi pakhat Jairu inn i ava leen lio ah arak um ve i lunglomhnak nganpi arak chuak. Kum 12 a si mi afanu arak thi. Sihmanhsehlaw Jesuh Jairu inn i a phak tikah, athi mi ngakchia sinah a kal i, “Thotuah kafanu!” tiah a ti. Ngakchianu te zong atho ve!—Luka 8:40-56, LB.

Ahnu ah Jesuh hawi Lazaruh athi. A inn ah Jesuh aphak tikah, Lazaruh athihnak nili arak si cang. Angaih achia tuk ko nain, afarnu Martha nih ruahchannak langhter in, “Ni hmanungbik thawhṭhannak ah athoṭhan lai ticu ka hngalh ko” tiah arak ti. Sihmanhsehlaw Jesuh cu thlan ah ava kal i, lung kha aṭhial ter hna i, “Lazaruh rakchuak tuah!” tiah a auh i amah cu ahungchuak!—Johan 11:11-44.

Vunruathmanh: Lazaruh kha, nili chung athih lioah khan zeitindah a um? Lazaruh nih vancungkhua asilole hell hremhmun kong zeihmanh arak chim lo. Cukahmun i arak phak ah cun arak chim hrimhrim ko hnga. Asilo, Lazaruh cu thihnak ah zeihmanh hngal lo in arak um ko i Jesuh nih rak nunter ṭhan hlah sehlaw “nidonghnak thohṭhannak can” tiang cuticun arak um ko hnga.

Ahmanko, athohter ṭhan mihna kha an thihṭhan caah Jesuh arak tuah mi khuaruahharnak hna kha cantoite ca long an rak ṭhahnem taktak ko. Sihmanhsehlaw aluan cia mi kum 1,900 ah khan Pathian ṭhawnnak in mithi mi an nungṭhan kho ti arak langhter! Cucaah khuaruahharnak arak tuah mi nih khan Pathian Pennak tang ah vawleicung i a um ding mi thil kha ahmete in arak langhter.

Dawtmi Pakhat Athih Tikah

Thihnak ral nih an tlunhnawh tikah, thohṭhannak naaruahchan ko zong ah, nangaihchiatnak cu afak ngaingai kho ko. Abraham cu anupi anungṭhan lai tiah azum nain hitin kan rel, “Abraham nih khan aruak tuamhlawmnak ding cu atuah i aṭah.” (Genesis 23:​2, LB) Jesuh teh? Lazaruh arak thih lio ah khan, “a hnarno aṭam i alung ahno,” tlawmpal ah cun, “Jesuh cu aṭap.” (Johan 11:33, 35, LB) Cucaah nadawtmi athih i naṭah ah cun naruahnak santlaih lo bia a si lo.

Ngakchiate athih tikah anu caah aharkhun. Cucaah anu nih atuar mi afak mi ngaihchiatnak kha Baibal nih atheihthiam (2 Siangpahrang 4:27) Thihtak mi pa ca zong ah, cubantuk ṭhiamṭhiam in ahar ve ko lai. “Nangmah can ah khan keimah hi va thideuh ning law mu,” tiah afapa Absalom athih lio ah David Siangpahrang aṭap.—2 Samuel 18:​33, LB.

Asinain thohṭhannak na zumh ruang ah, na ngaihchiatnak cu adam kho lo mi a si lo. Baibal nih achim bantuk in a si, “runhchannak a ngeilo mi bantuk in nan ngaih a chiat nak hnga lo.” (1 Thesalon 4:​13, LB) Thlacamnak tuin Pathian kha nanaih deuh lai i, “amah nih an bomh lai,” tiah Baibal nih bia akam.—Salm 55:​22, LB.

Kan cherhchan mi Baibal cacang hna ah langhter mi a um lo ahcun Vawlei Thar Baibal lehnak chung in lak mi an si.