Aa Tuaiburmi Caan Ah Pathian He Kalṭi

“Enok cu a nunchung dihlak Pathian he an kalṭi i Pathian nih a lak caah cu ti cun a lo ko.”​—⁠GENESIS 5:​24, NW.

1. Kan caan harnak a phaktermi thil cheukhat cu zeidah an si?

AA TUAIBURMI caan! Mah biafang nih Messaih Pennak a laknak 1914 kum thawkin minung nunnak i buaibainak le zaang-ennak tonmi kum hna kha aa tlak ngai in a langhter. Mi hna cu, mah caan in khan, “ni hmanung bik caan” ah an nung. Mangṭam, zawtnak, lihnin le raldohnak ti bantuk harnak hna cu a hlan ah a um bal lomi tiangin mi cungah a tlung. (2 Timote 3:1; Biathlam 6:​1-8) Jehovah a bia mi hna zong an luat lo. A ngan deuh asiloah a fa deuh mi harnak le hmuh chung khawh lomi caan sining hna kha an tong. Khuasak harnak, ram buainak, sualnak le zawtfahnak hna nih nunnak kha a harter.

2. Jehovah salle nih zei zuamcawhnak dah an ton?

² Mah lengah, “Pathian nawlbia a ngai i Jesuh nih a phuan mi biatak, zumhawktlak tein aa tlaih mi” hna kha Satan nih a doh hna caah Jehovah salle tampi cu hremnak a phunphun an tong. (Biathlam 12:17) Hremnak cu dairek in kan tong lo nain, a hmaanmi Khrihfa nih cun Satan le a nawl ngeihnak tang i a ummi vawlei ruahnak kha fakpi in an doh. (Efesa 2:2; 6:12) A hmaanmi biaknak zei a rel lomi hna he rianṭuannak ah, sianginn ah le hmun dangdang zongah kan i pehtlaih caah cu ruahnak nih a kan uk nakhnga lo kan i ralring zungzal lai.

Lawkih Mi he Si loin, Pathian he Kalṭi

3, 4. Zeiti lam indah Khrihfa hna cu vawlei he an i dan?

³ Kum zabu pakhatnak i Khrihfa hna zong nih vawlei ruahnak kha an doh caah Khrihfabu lengah a ummi hna he an rak i thleidang. An i thleidannak kha Paul nih hitin a rak ṭial: “Bawipa min in hi bia hi ka chim i ralrinnak kan pek hna: lawkih mi bantukin um ti hlah u. Annih cu an ruahnak kha pakpalawng a si. An lungthin kha a mui. Annih cu zeihmanh an hngalh lo ca le an lung a ṭhawn caah Pathian pek mi nunnak chungah khan an i tel kho lo. Ningzah zeihmanh an hngal lo i sualnak kha an tuah lengmang, cun i sum loin aa dawhcah lo mi thil phun zakip kha an tuah.”​—⁠Efesa 4:​17-19.

⁴ Mah bia nih Paul chan le kanmah chan i thlarau lei a muimi le ziaza lei a rawkmi vawlei kha zeitluk fiang in dah a langhter! Kum zabu pakhatnak bantukin nihin Khrihfa hna zong ‘lawkih mi bantukin an nung lo.’ Mah nakin, Pathian he kalṭinak a sunglawimi tinvo ṭha kha an hmuh. Mi cheukhat nih zei a si lomi, a tling lomi minung nih zeitindah Jehovah he kan kalṭi khawh lai tiah aa tlak ngaimi biahalnak an tuah khawh men. Asinain, Baibal nih cun kalṭi khawh a si kha a langhter. Cu hlei ah, Jehovah nih cutin tuah hna seh ti a kan duh. A luan cia B.C.E kum zabu pariat lio ah, profet Mikah nih a tang lei i langhtermi bia hi a rak ṭial: “An hal mi hna cu, dingte in thil ti le zaangfahnak ngeih le toidornak in nan Pathian he kalṭi kha pei a si ko cu.”​—⁠Mikah 6:​8, NW.

Zeitin in le Zeiruang ahdah Pathian he Kalṭi Awk A Si?

5. Zeitindah a tling lomi minung nih Pathian he kalṭi khawh a si?

⁵ Zeitindah a liangngan bik le hmuh khawh lomi Pathian he kan kalṭi khawh? Minung he kalṭi bantuk a si lo ti cu a fiang ko. “Kalṭi” ti Baibal nih a langhtermi cu “nuncan pakhat ning in zulh” ti sullam a ngei.a Mah kha i cinken in, Pathian he a kalṭi mi pakhat nih a nunnak ah Pathian lamhruainak zulh le a lungton a hau ti kha kan hngalh. Mah lam ningin zulhnak nih kan pawngkam minung hna he a kan danter. Asinain, mah cucu Khrihfa hna caah aa tlakmi thim awk pakhat lawng a si. Zeiruangah? A ruang tampi a um.

6, 7. Zeiruangah Pathian he kalṭi cu a ṭha bikmi a si?

⁶ A pakhatnak ah, Jehovah cu a kan sertu, kan nunnak hrampi a si i kan nunnak ca i a herhmi vialte a kan Petu zong a si. (Biathlam 4:11) Amah lawng hi zeitindah kan kal lai ti chimnak nawlngei tu a si. Mah lengah, Pathian he kalṭi cu kan nunnak ah a ṭha bikmi lam a si. Amah he a kalṭi mi hna kha Jehovah nih sual ngaihthiamnak le zungzal nunnak ruahchannak a pek hna. Dawtnak vancung kan Pa nih a fimmi ruahnak cheuhnak a pek hna i mah nih khan amah he a kalṭi mi kha Satan nawlngeihnak vawlei ah an nung i a tling lomi an si nain atu an nunnak ah hlawhtlinnak a hmuhter hna. (Johan 3:16; 2 Timote 3:​15, 16; 1 Johan 1:8; 2:25; 5:19) Pathian he kan kalṭinak a ruang dang pakhat cu lungtho tein cuti kan tuahnak nih Khrihfabu chungah lungrualnak le daihnak a umter caah a si.​—⁠Kolose 3:​15, 16.

⁷ A hmanung bik le a biapi bikmi cu, Pathian he kan kalṭi tikah, Eden dum i a chuakmi cungnung bik nawlngeihnak kongkau ah kan dirhmun kha kan langhter a si. (Genesis 3:​1-6) Kan nunning nih Jehovah lei in fek tein kan dir ti kha a langhter i amah lawng cungnung bik nawlngeitu a sinak kha ṭihnak ngei loin kan thanh. (Salm 83:18) Cuticun, Pathian min thianternak le a duhnak tlinnak ca ding i kan thlacamnak he aa tlak in kan tuah a si lai. (Matthai 6:​9, 10) Pathian he kalṭi aa thimmi cu a fim taktak mi an si! Jehovah “lawnglawng fimnak ngeitu” a si caah a hmaanmi lam ah an kal kha an zumh khawh. Pathian cu zeitikhmanh ah a palh lai lo.​—⁠Rom 16:​27, NW.

8. Kan caan hi Enok le Noah caan he zeitindah aa lawh?

⁸ Aa tuaiburmi le mi tampi nih Jehovah biaknak zei i an rel lomi caan ah Khrihfa sinak he aa tlak in zeitindah kan nun khawh lai? A har ngaimi caan ah an zumhfehnak aa tlaihmi hlan lio zumhawktlak mi hna an kong kan ruah tikah a phi hmuh khawh a si. Mah hna lak i pahnih cu Enok le Noah hi an si. An pahnih in kan chan he aa lo mi chan i a nungmi an si. Ṭhatlonak in a rak khat. Noah chan lio ah zaang-ennak le ziaza rawhralnak in a rak khat. Asinain, Enok le Noah nih an chan lio i vawlei ruahnak kha an al i Jehovah he an rak kalṭi. Zeitindah cutin an tuah khawh nak a si? Mah biahalnak a phi hmuh awkah, atu capar ah Enok i zohchunh-​awk a nunning kha kan i ruah lai. A hun changtu capar ah Noah kong kan i ruah lai.

Aa Tuaiburmi Caan ah Enok Pathian he An rak Kalṭi

9. Enok kongah zei theih mi dah kan ngeih?

⁹ Enok cu Pathian he a kalṭi hmasa bikmi a si tiah Baibal nih a langhter. Baibal bia nih hitin a chim: “Fapa pakhat Methuselah a ngei. Cu hnu ah Enok cu Pathian he an kalṭi.” (Genesis 5:​21, 22, NW) Cun Enok kumkhua a chim hnu ah​—⁠a kum cu tuchan kanmah kum nakin a sau deuh ko nain anmah chan caah cun a tawi​—⁠Baibal nih hitin a chim: “Enok cu a nun chung dihlak Pathian he an kalṭi i Pathian nih a lak caah cu ti cun a lo ko.” (Genesis 5:​24, NW) A fiangmi cu, Enok kha a ralchanhtu hna nih an thah hlan ah Jehovah nih a nunnak a lak. (Hebru 11:​5, 13) Mah cacang tawite lengin Enok kong Baibal nih a langhtermi tlawmpal a um. Zei a si hmanhah, mah kan theihmi in le a dang langhtermi hna in Enok caan cu aa tuaibur ngai tiah kan chim khawh.

10, 11. (a) Adam le Eve nih an ralchanh hnu ah zeitindah dinlonak kha a rak karh? (b) Zei profet bia dah Enok nih a rak chim i zei lehrulhnak dah a rak hmuh?

¹⁰ Tahchunhnak ah, Adam sual hnu in miphun hna lak ah rawhralnak a karhmi kha ruat hmanh. Adam a hrin hmasa bik mi a fapa Kain nih anau Abel a thah tikah lai a nawng hmasa bikmi minung a rak si tiah Baibal nih a kan chimh. (Genesis 4:​8-10) Abel thah a si hnu ah Adam le Eve nih fapa dang an hrin i Seth tiah min an sak. Amah kong kha hitin kan rel: “Seth nih cun fapa pakhat a ngeih i a min ah Enosh a sak. Cu caan cu mi nih BAWIPA kha a min in biak hram an thawk caan a si.” (Genesis 4:​25, 26) Ngaihchiat awk cu, zumhpialmi lam in ‘BAWIPA a min an auh’ kha a si.b Enosh a chuah in kum tampi a rauh hnu ah, Kain tefa Lamek nih a nupile pahnih ca i hla a rak phuahmi ah a hliamtu tlangval a thahnak kha a rak ṭial chih. Hiti zong hin ralrin a rak pek hna: “Kain a tutu paoh cu a let sarih in lehrulh an si lai, Keimah a ka tutu chinchin cu let sawm sarih let sarih in lehrulh an si lai.”​—⁠Genesis 4:​10, 19, 23, 24.

¹¹ A tawinak in langhtermi mah a kong hna nih Eden dum i Satan nih a thawkmi dinlonak ruangah Adam tefa hna lak ah ṭhatlonak a karh ti kha a langhter. Cu bantuk vawlei ah, Enok nih Jehovah profet in hmual a fak ngaimi bia a rak chimmi cu nihin kan caan tiangah pehtlaihnak a ngei. Enok chimmi profet bia kha Judas nih hitin a rak ṭial: “Zohhmanh, mi vialte kha an bia ceih awk le Pathian zei i a rel lomi misual vialte kha Pathian zeirello in an um ruang i an tuah mi sualnak vialte le Pathian kha zeirello in an thangchiatnak vialte ruang i sualphawt awkah, Bawipa cu a vancungmi mithiang rel cawk lo hna he an ra lai.” (Judas 15) Mah bia a tlin cikceknak kha Armageddon ah hmuh a si lai. (Biathlam 16:​14, 16) Asinain, Enok chan ah mah profet bia an theih tikah an lung hna a hnawh i ‘Pathian zei a rel lomi’ tampi an um hrimhrim lai. An thah hlan ah Jehovah nih a rak lakmi cu dawtnak taktak a si!

Zeinihdah Enok kha Pathian he Kalṭi Awkah Thazaang A Rak Pek?

12. Enok cu a chan lio mi hna he zeitindah a rak i thleidan?

¹² Eden dum ah, Adam le Evi nih Satan bia an ngaih i, Jehovah kha an rak ralchanh. (Genesis 3:​1-6) An fapa Abel nih cun lam dang kha a rak zulh i Jehovah i mithmaiṭha a rak hmuh. (Genesis 4:​3, 4) Ngaihchiah awk cu, Adam tefa tam deuh cu Abel he an i lo lo. Asinain, kum za in a rauh hnu ah amah he aa lomi Enok a rak chuak. Enok le Adam tefa dang hna an i dannak cu zeidah a si? Mah biahalnak a phi kha lamkaltu Paul nih hitin a rak ṭial: “Enok kha thi lo in Pathian sinah a kai [a nunnak a thlen] tertu cu zumhnak a si; Pathian nih a lak caah khan ahohmanh nih an hmu ti lo. Ca Thiang nih a chim mi cu, Enok nih khan van i a kai [a nunnak aa thlen] hlan ah Pathian lung kha a ton.” (Hebru 11:⁠5) Enok cu zumhnak i zohchunhawktlak mi “tehte bu” nganpi hna lakah pakhat a si ve. (Hebru 12:⁠1) Enok nih a ṭha mi ziaza kha nihin minung nunnak letthum fai a simi kum 300 leng a rak hmunh-​ter khawh mi cu zumhnak ruangah a si!

13. Enok nih zei bantuk phun zumhnak dah a rak ngeih?

¹³ Paul nih Enok zumhnak le a dang tehte hna kong a ṭial tikah hitin a rak ṭial: “Zumhnak ngeih kan ti hi, kan i ruahchan mi kan hmuh ṭheu lai ti kan zumh le a taktak le a ngaingai a si mi thil kan mit in kan hmuh khawh lo mi hi an um ko ti kan zumh hi a si.” (Hebru 11:⁠1) A si, zumhnak cu kan i ruahchan mi kan hmuh hrimhrim lai ti zumh khi a si. Kan nunnak ah a biapi bik in kan hmuhmi a hnorsuan tiangin ngangngan ngai in hngah kha a si. Enok a pawngkam mi hna cu Pathian he an kalṭi lo nain Enok tu cu cu bantuk phun zumhnak nih Pathian he a rak kalṭiter khawh.

14. Enok zumhnak cu zei a hmaanmi hngalhnak ah dah aa hngat?

¹⁴ Zumhnak hmaan cu a hmaanmi hngalhnak ah aa hngat. Enok nih zei hngalhnak dah a rak ngeih. (Rom 10:​14, 17; 1 Timote 2:⁠4) Eden dum ah a cangmi kha a hngalh lai ti cu a fiang ko. Cun a chan ah a um rih mi luh khawh a si ti lomi Eden dum chung i nunnak he aa tlai in zeidah a lawh ti kha a theih lai. (Genesis 1:​23, 24) Adam tefa in vawlei khah dih ding le vawlei pumpuluk a hram thawk Paradis bantuk si ṭhan ding i Pathian a timhnak kha a hngalh lai. (Genesis 1:28) Cun Enok nih Satan lu rialtu le Satan hlennak ruangah a chuakmi harnak vialte a hlo dih tu ding Jehovah i biakammi Tefa kha a rak hngalh duh ngai lai. (Genesis 3:15) Judas Cathiang chung i Enok chimmi profet bia nih Satan tefa pawl hrawh an si lai nak kha a rak chimchung. Enok nih zumhnak a rak ngei i ‘amah a kawl mi hna laksawng pe tu’ Jehovah kha a biak ti kan hngalh. (Hebru 11:⁠6) Cucaah, Enok nih kanmah tluk in hngalhnak rak ngei hmanh hlah seh law a zumhnak a feh nakhnga ca i a zami hngalhnak a rak ngei. Cu bantuk zumhnak nih cun, aa tuaibur ngaimi caan ah a zumhnak a rak fehter khawh.

Enok I Zohchunhawk Kha I Cawn

15, 16. Enok nunning kha zeitindah kan zulh khawh?

¹⁵ Nihin aa tuaibur ngaimi caan ah Enok bantukin Jehovah lungton kan duh a si ahcun Enok i zohchunhawk kha kan i cawn awk a si. Jehovah le a timhnak kongah a hmaanmi hngalhnak ngeih khawh peng a herh. Asinain cunak tam kan tuah a herh rih. Kan nunnak kha a hmaanmi hngalhnak kan hruaiter awk a si. (Salm 119:101; 2 Piter 1:19) Kan ruahnak kip ah Pathian ruahning bantukin kan ruah lai i a lung a tongmi kha tuah kan i zuam zungzal lai.

¹⁶ Baibal nih Enok chan lio ah Jehovah a bia ve mi hna an kong a ṭial lo nain amah pakhat lawng asilole mi tlawmte hna lakah aa telmi a si kho men. Kannih zong hi vawlei mi hna lakah mi tlawmte si ko hmanh u sih, mah ruangah kan tha a chia lo. Ahohmanh nih a kan doh hmanhah Jehovah nih a kan ṭanpi lai. (Rom 8:31) Pathian zei i a rel lomi hrawh an si lai kha Enok nih ralṭha tein a rak thanh. Kannih zong nihsawhnak, ralchanhnak le hremnak hna lakah “pennak kong thawng ṭha” kha ralṭha tein kan chim ve. (Matthai 24:14) Enok cu amah chan lio mi hna tlukin saupi a rak nung lo. Asinain, aa ruahchannak cu hi vawlei ah siloin a dang a ṭha deuh mi ah a lung a rak chiah. (Hebru 11:​10, 35) Kannih zong Jehovah timh-​mi a tlin lai nakah kan lungthin kan chiah ve. Cucaah, hi vawlei kha tlamtling tein kan tawngtham lo. (1 Korin 7:31) Mah can ah, kan thazang le kan ngeihchiah kha Jehovah rianṭuannak caah kan hman.

17. Enok nih a ngeih lomi zei hngalhnak dah kan ngeih, cucaah zeidah kan tuah awk a si?

¹⁷ Enok nih Pathian biakam mi Tefa cu Jehovah nih ri a khiah mi caan ah a lang lai tiah a rak zumh. Biakam mi Tefa Jesuh Khrih a langhnak le tlanhnak a rak sernak cu kum 2,000 leng a rau cang. Mah nih khan Enok bantuk hlan lio zumhfekmi hna le kan caah zungzal nunnak lam a awnter. Biakam mi Tefa nih Pathian Pennak i Siangpahrang in atu a uk cang i Satan kha vawlei ah thlak a si caah kan pawngkam cu hnahnohnak in a khat. (Biathlam 12:12) A si, Enok nih a ngeihmi hngalhnak nakin kannih nih tam deuh kan ngeih. Cucaah, amah bantukin a fekmi zumhnak ngei kho ve hna u sih. Pathian a timhnak vialte a tling lai ti kan zumhnak nih kan tuahsernak cung kipah nawl ngei seh. Aa tuaibur ngaimi caan ah kan nung nain Enok bantukin Pathian he kalṭi hna u sih.

[A Tanglei Fianternak Hna]

[Cahmai 8nak i Hmanthlak]

Zeitindah Na Leh Lai?

• Pathian he kalṭi ticu zei sullam dah a si?

• Zeicah Pathian he kalṭi cu a ṭha bikmi lam a si?

• Aa tuaiburmi caan ah zeitindah Enok cu Pathian he a kal khawh?

• Zeitindah Enok kha kan i cawn khawh?