Jesuh Zohchunh Awk A Zulmi Khrihfa Innchungkhar Hna!
“Khrih hrimhrim nih . . . ka keneh ka zul hna seh tiah i zohchun awk an chiahpiak cang hna.”—1 PIT. 2:21.
1. (a) Pathian Fapa cu sernak ah zei rian dah a ngeih? (b) Jesuh cu minung cungah zeitindah a um?
PATHIAN nih van le vawlei a ser tikah a Fater cu “rian thiam ngaimi” bantuk in a pawngah a um. Vawlei ah a phun a tam hringhranmi saram le thingkung kha Jehovah nih a ser tik le amah mui loin sermi minung umnak caah a cang hngami Paradis a ser tikah Pathian Fapa cu a Pa he an ṭuan ṭi. Ahnu ah Jesuh tiah theihmi Pathian Fapa nih minung kha a dawt hringhran hna. “[Aa] nuamhnak cu minung hna chungah khan a si.”—Ptb. 8:27-31; Gen. 1:26, 27.
2. (a) A tlinglomi minung kha Jehovah nih zeidah a pek hna? (b) Nunnak hmun khat i Baibal lamhruainak cu zeidah a si?
2 Hmasa bik nuva nih sualnak an tuah hnuah a sualmi minung tlanh ding cu Jehovah tinhmi ah a biapimi pakhat a hung si. Cu ti tlanh khawh awkah Jehovah nih Khrih tlanhnak man raithawinak kha a timh. (Rom 5:8) Cun Jehovah nih a Bia, Baibal a kan pek i mah nih minung ro comi tlinlonak zeitin tei khawh a si lam a kan hruai. (Salm 119:105) A Bia ah a fekmi le a nuammi chungkhar si awk a bawmmi lamhruainak a um. Innchungkhar he aa tlaiin pa cu ‘a nupi he an i fon lai i pumkhat ah an cang lai’ tiah Genesis ah a ti.—Gen. 2:24.
3. (a) Jesuh nih chungkhar kongah zeidah a kan cawnpiak? (b) Hi capar ah zeidah kan i ruah lai?
3 Jesuh nih vawlei cung phung a chim lioah chungkhar cu zungzal ca in timhmi a si kha fakkhun in a langhter, a chimmi phunglam kha chungkhar mi nih zulh tikah an i ṭhitumnak le an innchungkhar nuamhnak a tlerhmi lungput le tuahsernak hrial awkah a bawmh hna lai. (Matt. 5:27-37; 7:12) Hi capar ah Jesuh cawnpiaknak le vawlei cung a nun lio a nunning nih vale, nupile, nulepa le fale kha a nuam i lung a simi nunnak hmuh awk a bawmh hna ning kong kan i ruah lai.
Khrihfa Pa nih A Nupi Upat Ning
4. Jesuh le Khrihfa vale nih zei aa lomi rian dah an ngeih?
4 Jesuh cu Khrihfabu Lu a si bantukin Pathian nih vale kha chungkhar lu rian a pek hna. Lamkaltu Paul nih hitin a ti: “Khrih nih Khrihfabu cungah nawl a ngeih bantukin vale zong nih an nupi le cungah nawl an ngei ve. Khrih hrimhrim cu Khrihfabu khamhtu a si i Khrihfabu cu a pum kha a si. Vale hna, Khrih nih Khrihfabu cu a dawt i a nunnak a pek bantukin nannih zong nih nan nupi le kha nan dawt hna awk a si.” (Efe. 5:23, 25) Jesuh nih a zultu pawl a pehtlaih hna ning cu Khrihfa a simi vale nih an nupile pehtlaih a herhmi zohchunh awk a si. Pathian pekmi nawlngeihnak Jesuh nih a hman ning cheukhat i ruah u sih.
5. Jesuh nih a zultu hna cungah a nawlngeihnak zeitindah a hman?
5 Jesuh cu “nunnem le toidornak lungthin a ngeimi” a si. (Matt. 11:29) A tuahsernak in a langhtermi pa zong a si. A rian kha a daithlanh bal lo. (Mar. 6:34; Johan 2:14-17) A zultu pawl kha atu le atu cawnpiak a herh tikhmanh ah zaangfah ngaiin a cawnpiak hna. (Matt. 20:21-28; Mar. 9:33-37; Luka 22:24-27) Thinhun in sual a phaw hna lo i an ning zong a zahter hna lo bantukin a kan daw lo asiloah a cawnpiaknak a zul kho kan si lo ti ruat ding zongin a tuah hna lo. Mah canah a zultu kha a thangṭhat hna i thazang a pek hna. (Luka 10:17-21) Jesuh nih a zultu a dawt hna i zaangfahnak in a pehtlaih hna caah an upatmi kha khuaruahhar awk a si lo!
6. (a) Jesuh nih a zultu a pehtlaih hna ningin pa pakhat nih zeidah a cawn khawh? (b) Piter nih vale kha zeitin um dah a forh hna?
6 Jesuh zohchunh awk nih Khrihfa nawlngeihnak cu zaangfahnak ngeilo in uknak rian a si lo kha vale a cawnpiak hna. Mah canah upatnak le mah ṭhatnak hlawt sian duhnak langhter ding a si. Lamkaltu Piter nih vale kha an nupile he “hmaizahnak tein” um ṭinak thawngin Jesuh dawtnak i cawn awk a forh hna. (1 Piter 3:7 rel.) Cuti asi ah pa pakhat nih a nupi kha upatnak in a pehtlaih tikah caan khat te ah zeitindah a nawlngeihnak a hman khawh?
7. Pa nih a nupi kha zeitindah a upat khawh? Tahchunhnak in langhter.
7 Pa pakhat nih a nupi a upatnak lam khat cu chungkhar a hnorsuangmi biakhiahnak a tuah hlan ah a nupi hmuhnak le ruahnak ṭha tein a ruah hmasa nak in a si. Ṭhialkamnak, rian i thlennak asiloah dinh caan khoika kal ding le pawcawmnak a har lioah chungkhar tangka hmanmi zeitin ṭhumh ding ti bantuk nifate tonmi thil kong biakhiahnak a si kho men. Chungkhar kha a hnorsuan lai caah pa nih a nupi ruahnak a tuak chih ahcun a ṭhahnem lai i zaangfahnak a langhter a si lai, a tlarimi le zawnruahnak aa tel deuhmi biakhiahnak tuah awk zong a bawmh lai, a nupi nih a va bawmh zong aa fawih deuh lai. (Ptb. 15:22) Nupi a upatmi Khrihfa vale nih an nupile dawtnak le upatnak lawng si loin cu nak a biapi deuhmi Jehovah mithmai ṭha zong an hmu lai.—Efe. 5:28, 29.
Nu Nih A Va a Upat Tuk Langhter Ning
8. Evi nunning kha zeicah hrial ding a si?
8 Khrihfa nupile caah nawlngeihnak tang i dornak ah Jesuh cu a tlingmi zohchunh awk ṭha a si. Nawlngeihnak cung i Jesuh a hmuhnak le hmasa bik minung nupi lungput cu zeitluk in dah aa dan! Evi cu nupile caah zohchunh awk ṭha a si lo. Pathian rianpekmi lu a ngei i mah in Jehovah nih a cawnpiak. Asinain Evi nih mah timhtuahnak kha a upat lo. Adam cawnpiakmi kha cohlan a tlolh. (Gen. 2:16, 17; 3:3; 1 Kor. 11:3) Evi cu hlen a rak si cu a hmaan ko, asinain ‘Pathian nih a hngalh’ ti thawng a theihmi bia zumh awk a si si lo a va a hal ding a si. Mah canah a va tu lamhruai tiang in luarpar a rak kai.—Gen. 3:5, 6; 1 Tim. 2:14.
9. Jesuh nih tangdornak ah zei zohchunh awk dah a chiah?
9 Mah he ralchanh in Jesuh cu a Lu tang i dornak ah a tlingmi zohchunh awk a si. A lungput le a nunzia nih ‘Pathian tluk si awk a ruah lo’ kha a langhter. Cu he ralchanh in “amah lungtho tein cu vialte cu a hlawt dih hna i sal sinak tu kha aa lak.” (Fil. 2:5-7) Tuchan ah uktu siangpahrang in Jesuh nih mah lungput kha a langhter peng. Zeizong kong ah a Pa tang ah aa dor i a Pa Lu a sinak kha a bawmh.—Matt. 20:23; Johan 5:30; 1 Kor. 15:28.
10. A nupi nih a va lu sinak kha zeitindah a bawmh khawh?
10 Khrihfa a simi nu nih a va lu sinak a bawmhnak thawngin Jesuh nawl aa cawn awk a si. (1 Piter 2:21; 3:1, 2 rel.) Cu bantuk caan ṭha a langhter khomi thil sining pakhat kha ruat hmanh. An fapa cu nulepa hnatlaknak a herhmi thil pakhat tuah a duh i a nu kha a chimh. Mah kong kha hlan ah a nu le a pa nih an i ruahceih bal lo caah a nu nih a fapa kha “na pa na chim cang maw” tiah hal cu aa tlak. A fa nih a pa a chimh rih lo ahcun biakhiahnak tuah hlan ah mah kong kha an pa he an i ruah hmasa ding a si. Mah lengah Khrihfa nu nih a fale hmai ah an pa he ralchanh in biachim le an pa ruahnak a hnatlak lonak kha al awk a si lo. Thil zeimaw ah a va he an lung aa khah lo ahcun an pahnih tein bia an i ruah lai.—Efe. 6:4.
NulePa Caah Jesuh Zohchunhawk
11. Jesuh nih nulepa caah zei zohchunh awk dah a chiah?
11 Jesuh cu nupi a ngei lo i fa zong a ngei lo nain Khrihfa nulepa caah zohchunh awk ṭha a si. Zeitindah a si? A zultu hna kha a bia le a nunning in dawtnak le lungsau tein a cawnpiak hna. A pekmi hna rian zeitin ṭuan ding zong a hmuhsak hna. (Luka 8:1) A zultu hna cung i a ngeihmi a lungput le a tuahsernak nih zultu pakhat le pakhat zeitin pehtlaih ding a si a cawnpiak hna.—Johan 13:14-17 rel.
12, 13. Fale Pathian a ṭihmi siternak ah nulepa nih zeidah tuah a herh?
12 Ngakchia nih nulepa ziaza ṭhami zong, ziaza ṭhalo zong cawn an duh. Cucaah nulepa hna, hitin i hal u: ‘TV zohnak le dinhnak ah kan hmanmi caan le Baibal hlathlainak le lohmun rianṭuannak ah kan hmanmi caan he aa tlaiin kan fale nih zeidah an hmuh? Kan innchungkhar hmasa ah chiahmi taktak cu zeidah a si? Kan nunnak ah a hmaanmi biaknak biapi bik kan chiahnak thawngin zohchunh awk ṭha kan langhter maw? Fale Pathian a ṭihmi in ṭhanter duh ahcun Pathian nawlbia kha nulepa lungthin ah riahter hmasa a hau.—Deut. 6:6.
13 Nulepa nih nifate tonmi ah Baibal phunglam an hman ahcun fale nih an hmuh hrimhrim ko lai. Nulepa chimmi bia le cawnpiaknak cu fale cungah huham a ngei lai. Asinain zulh ding nan timi phunglam kha nulepa nih nan zulh lo ahcun Baibal phunglam cu a biapi lo, hmantlak a si lo tiah fale nih an ruah lai. Cu tikah fale nih vawlei hneknak an ton tikah an do kho lai lo.
14, 15. Nulepa nih fale kha zei thil man sung he dah ṭhanter ding a si, cuti tuah khawhnak lam khat cu zeidah a si?
14 Ngakchia pakhat zohkhenhnak ah thilri herhmi pek lawng a zat lo kha Khrihfa nulepa nih an hngalh. Cucaah ngakchia kha thilri hmuhnak hmuitinh lawng dawizulh ding cawnpiak cu hruh a si. (Pct. 7:12) Jesuh nih a zultu hna kha Pennak le dinnak hmasa bik kawl awkah a cawnpiak hna. (Matt. 6:33) Cucaah Jesuh i zohchunh tikah Khrihfa nulepa nih fale kha thlaraulei hmuitinh zulh an duh nakhnga i zuam ding a si.
15 Mah kha nulepa nih tuah khawhnak lam khat cu caantling rianṭuanmi hna le fale komhternak caan ṭha kawl in a si. Kum hra fai ngakchia hna cu hmaikal, khualtlawng rianṭuantu le an nupile he an i theihhngalh tikah zeitluk in dah thazang an hmuh lai ruathmanh. Missionary, Bethel ummi le vawlei pumpi innsaknak rian a ṭuanmi hna nih Jehovah rian ṭuan a nuamhnak kong kha lungtho tein an chim khawh lai. Annih nih lung a thawhtermi hmuhtonnak chim ding an ngeih lai cu a fiang ko. Mah ṭhatnak hlawt in rian an ṭuanmi zohchunh awk nih na fale kha biakhiahnak ṭha tuah awk, thangṭhat tlakmi hmuitinh ngeih awk le caantling rian ṭuan tikah mah le mah i cawmnak ca a ṭhami fimnak cawn ding thim awkah tampi a bawmh hna lai.
Ngakchia Hna—Jesuh zohchunh Awk Zulh Ding Zeinihdah An Bawmh Hna Lai?
16. Jesuh nih vawlei cung a nu le a pa, le vancung a Pa kha zeitindah a upat hna?
16 Ngakchia hna, nan ca zongah Jesuh cu zohchunh awk ṭha tuk a si. Jesuh cu Josef le Mari nih an cawm i an nawl a ngaih hna. (Luka 2:51 rel.) Mitlinglo an si ko nain, amah zohkhenh ding Pathian nih rian a pek hna kha a hngalh. Cucaah Jesuh nih a nu le a pa kha a upat hna. (Deut. 5:16; Matt. 15:4) A cutzat tikah Jesuh cu vancung a Pa duhnak a tuah zungzal. Cu ah tukforhnak doh aa tel. (Matt. 4:1-10) Ngakchia hna nulepa nawl ngaih lo awkah a caan ah tukforhnak nan tong kho men. Cutikah Jesuh zohchunh awk zulh dingin zeinihdah an bawmh khawh hna?
17, 18. (a) Ngakchia cu sianginn ah zei bantuk hneknak dah an ton? (b) Hneksaknak doh awkah mino kha zei i cinkennak nih dah a bawmh khawh hna?
17 Na sianginn kai ṭi khat tam deuh cu Baibal phunglam kha tlawmpal asiloah a upat lomi an si men lai. Thilṭhalo tuah ve ding in an in hnek men lai i na al hna tikah an in nihsawh men lai. Thil pakhatkhat tuahnak ah naa tel duh lo caah sianginn kaiṭi hawi nih capo min in an in au peng maw? An in auh ahcun zeitindah na leh hna? Ṭih in an sinah naa tel ve ahcun na nu, na pa le Jehovah an ngaih a chiat lai kha na hngalh. Na sianginn kai ṭi hawi hnu na zulh ahcun na cungah zeidah a cang lai? Hmaikal asiloah bu zohkhenhtu, Pennak kong chim a herh deuhnak ah rianṭuan ding asiloah Bethel ah um ding ti bantuk tinhmi pakhatkhat na ngei men lai. Na sianginn kai ṭi khat he i kawmhnak nih naa tinhmi phanh awk an bawm lai maw?
18 Khrihfabu ah a ummi mino pawl, nan zumhnak hneksak a si caan nan tong bal maw? Zeitindah nan leh? Jesuh zohchunh awk kha ruat u. Tukforhnak kha a doh i a hmaan ti a hngalhmi ah fek tein a dir. Mah kha naa cinken ahcun a palh ti na hngalhmi tuahnak ah tel na duh lo kha na sianginn kai ṭi pawl fiang tein in na chimh ngam hna lai. Jesuh bantukin nunchung an nuamhter hngami rian ah lungthin pe law Jehovah nawl kha ngai peng.—Heb. 12:2.
A Nuammi Innchungkhar Nunnak Tawhfung
19. Zei bantuk nunnak lam nih dah nuamhnak taktak a hmuhter?
19 Jehovah Pathian le Jesuh Khrih nih minung kha a ṭha bik si hna seh ti an duh. Mitlinglo kan si nain, a zafang in i nuamh khawh a si. (Isa. 48:17, 18; Matt. 5:3) Jesuh nih minung nuamhnak caah a hrampi a simi biaknak biatak kha a cawnpiak hna, asinain a zultu kha mah lawng a cawnpiak hna lo. A ṭha bikmi nunnak lam zong a cawnpiak hna. A chim lawng chim loin a tlarimi a nunning le a lungput zong in zohchunh awk a chiahpiak hna. Kan zapi in chungkhar ah zei rian kan ngeih hmanh ah a nunning zulhnak in ṭhathnemnak kan hmu kho. Cucaah vale, nupile, nulepa, le fale hna Jesuh zohchunh awk kha zul u! Jesuh cawnpiaknak i lak le a nunning i cawn cu lung a tlingmi le a nuammi chungkhar nunnak tawhfung a si taktak.
Zeitindah Na Leh Lai?
• Vale nih Pathian pekmi nawlngeihnak kha zeitin dah hman ding a si?
• Nu nih Jesuh zohchunh awk kha zeitindah aa cawn khawh?
• Jesuh nih a zultu pawl a pehtlaih hna ning in nulepa nih zeidah an cawn khawh?
• Mino nih Jesuh zohchunh awk in zeidah an cawn khawh?
[Cahmai 8nak i hmanthlak]
Chungkhar a hnorsuangmi biakhiahnak tuah hlan ah dawtnak a ngeimi pa nih zeidah a tuah lai?
[Cahmai 9nak i hmanthlak]
Nu nih an pa lu sinak bawmhnak caan ṭha cu zei bantuk caan dah a si?
[Cahmai 10nak i hmanthlak]
Fale nih nulepa ziaza ṭha kha an i cawn